Morgunblaðið - 02.01.2004, Síða 6

FRÉTTIR
6 FÖSTUDAGUR 2. JANÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Vinnustofa SÍBS • Hátúni 10c • Sími: 562 8500 • Fax: 552 8819 • Heimasíða www.mulalundur.is
www.mulalundur.is
Alla daga
við hendina
TILBOÐ Á EGLA BRÉFABINDUM - VERÐ 339 KR / STK.
Tilboðið gildir til 31. janúar 2004
Kjölmiðar
með ártali
Spyrjið um
bréfabindi
í næstu bókaverslun.
Starfsfólk Múlalundar vill
þakka öllum sem hafa
verið svo vinsamlegir að
kaupa bréfabindin frá
okkur, og þar með tryggt
betri framtíð margra
einstaklinga.
PILOT SUPER GRIP kúlupenni
Verð 75 kr/stk
ÁRNI Magnússon félagsmálaráðherra til-
kynnti á gamlársdag ýmsar breytingar sem
gerðar verða á húsnæðislánakerfinu. Megin-
breytingin sem gerð verður er sú að frá og með
1. júlí næstkomandi verða lán Íbúðalánasjóðs í
formi peningalána í stað húsbréfa, sem grund-
völluð eru á svonefndum íbúðabréfum, er fjár-
mögnuð verða með útboði. Einnig voru
ákveðnar breytingar á vöxtum og hækkun há-
markslána Íbúðalánasjóðs, sem taka gildi í
dag, 2. janúar.
Fjallað var um þessar breytingar á fundi
ríkisstjórnarinnar á gamlársdag og jafnframt
birtar niðurstöður nefndar um endurskipu-
lagningu skuldabréfaútgáfu íbúðalánasjóðs,
sem breytingarnar byggjast á.
Skv. fréttatilkynningu félagsmálaráðu-
neytisins verður ákvörðun um innleiðingu
hækkunar hámarkslána Íbúðalánasjóðs tekin
eftir að niðurstaða Eftirlitsstofnunar EFTA
(ESA) vegna málsins liggur fyrir.
Hámarkslán vegna nýrra íbúða
hækka úr 9 í 9,7 milljónir
Hámarkslán Íbúðalánasjóðs vegna nýrra
íbúða hækka frá og með deginum í dag úr 9
milljónum króna í 9,7 millj. kr og hámarkslán
Íbúðalánasjóðs vegna notaðra íbúða hækka úr
8 millj. kr. í 9,2 millj. kr. frá og með 2. janúar
2004. „Hækkun og samræming hámarkslána
húsbréfalána er löngu tímabær, enda hafa há-
markslán, sem áður tóku hækkunum í sam-
ræmi við hækkun verðlags, ekki hækkað í rúm-
lega 30 mánuði. Jafnframt þykir rétt að
samræma nokkuð hámarksfjárhæð lána vegna
notaðs húsnæðis og nýbygginga með það að
markmiði að jafna aðstöðu þeirra sem eru á
húsnæðismarkaði. Þannig verði munurinn að
hámarki hálf milljón eftir breytingarnar í stað
einnar milljónar áður,“ segir í tilkynningunni.
Boðið upp á skipti markflokka
húsnæðisbréfa og húsbréfa í áföngum
Hinn 1. júlí næstkomandi er svo stefnt að
eftirfarandi breytingum á skuldabréfaútgáfu
Íbúðalánasjóðs: Lán Íbúðalánasjóðs verði í
formi peningalána sem grundvölluð eru á
íbúðabréfum, er verða fjármögnuð með útboði.
„Er það til samræmis við hugmyndir Samtaka
banka og verðbréfafyrirtækja,“ segir í tilkynn-
ingu ráðuneytisins. Boðið verði upp á skipti
markflokka húsnæðisbréfa og húsbréfa í
áföngum í kjölfar stofnunar nýrra íbúðabréfa-
flokka.
Niðurstöður og útfærsla verða kynnt við
framlagningu frumvarps til laga um breyting-
ar á lögum um húsnæðismál nr. 44/1998 á kom-
andi vorþingi.
„Breyting á lánum Íbúðalánasjóðs úr hús-
bréfum í peningalán verður ekki síst gerð til
hagræðis fyrir neytendur. Áhætta sú sem fólg-
in hefur verið í mismiklum afföllum af hús-
bréfum heyrir þar með sögunni til.
Kjör húsnæðislánanna munu eftirleiðis ráð-
ast af þeim vöxtum sem í gildi verða á hverjum
tíma og verða þar með mun fyrirsjáanlegri en
til þessa. Þá mun kerfisbreytingin auka seljan-
leika bréfanna á alþjóðlegum fjármálamarkaði
og væntanlega tryggja lægri vexti á húsnæð-
islánum en ella,“ segir í fréttatilkynningu fé-
lagsmálaráðuneytisins.
Vextir á viðbótarlánum
lækka úr 5,6% í 5,3%
Þá hefur stjórn Íbúðalánasjóðs ákvarðað
vexti frá og með 2. janúar. Vextir húsbréfalána
verða óbreyttir 5,1%. Vextir á viðbótarlánum
verða lækkaðir úr 5,6% í 5,3%, og vextir al-
mennra peningalána verða lækkaðir úr 5,7% í
5,3%. Samkomulag varð milli stjórnar Íbúða-
lánasjóðs og Seðlabanka um ákvörðun þessa,
m.a. varð Íbúðalánasjóður við óskum Seðla-
bankans um að vextir peningalána sjóðsins
lækkuðu minna en upphafleg tillaga sjóðsins
kvað á um.
Í tillögum nefndarinnar sem fjallaði um end-
urskipulagningu á útgáfumálum Íbúðalána-
sjóðs er lagt til að í stað þess að Íbúðalánasjóð-
ur gefi út tvær tegundir verðbréfa eins og verið
hefur, þ.e. Húsbréf og Húsnæðisbréf, gefi sjóð-
urinn einungis út eina tegund verðbréfa. Legg-
ur nefndin til að nafn þessara nýju bréfa verði
Íbúðabréf og vísi þannig bæði til tilgangsins
með útgáfu bréfanna og útgefanda þeirra.
Verði markaðshæf á
alþjóðlegum markaði
Lagt er til að Íbúðabréfin verði verðtryggð
jafngreiðslubréf með fjórum endurgreiðslum á
ári. „Jafngreiðslubréf eru þekkt skuldabréfa-
form alls staðar í heiminum og ættu því að falla
að öllum kerfum sem í dag eru notuð í
tengslum við verðbréfaviðskipti,“ segir í niður-
stöðum nefndarinnar
Nefndin leggur til að tekin verði upp skipu-
lögð útgáfa Íbúðabréfa með fáum flokkum sem
verði gefnir út með 10 ár á milli lokagjalddaga.
Þannig gætu lokagjalddagar þessara flokka
t.d. verið í upphafi árin 2020, 2030, 2040 og
2050. Þessir flokkar verði opnir allan líftímann
og megi gera ráð fyrir að verðmæti þeirra gæti
fljótlega numið nokkrum tugum milljarða
króna, sem gerir þá markaðshæfa á alþjóðleg-
um markaði. Þegar þörf krefði yrði síðan bætt
við nýjum flokki sem hefði lokagjalddaga árið
2060. Til að endurskipuleggja eldri útgáfur
Íbúðalánasjóðs og flýta fyrir að Íbúðabréf
verði markaðshæf leggur nefndin til að eig-
endum Húsbréfa og Húsnæðisbréfa verði boð-
ið að skipta þeim fyrir Íbúðabréf þegar mark-
aðsverð hefur myndast á Íbúðabréfin.
Nefndin leggur til að skipti á Húsbréfum og
Húsnæðisbréfum fyrir Íbúðabréf verði gerð í
skiptiútboðum og komið verði á fót aðalmiðl-
arakerfi með Íbúðabréf, sem feli í sér kaup-
skyldu í frumútboðum nýju verðbréfaflokk-
anna og viðskiptavakt með bréfin á markaði.
Þrengja heimild lántakenda til
uppgreiðslu fasteignaveðbréfa
Um útfærslu breytinganna á útlánum Íbúða-
lánasjóðs segir í nefndarálitinu: „Nefndin legg-
ur til að í stað þess að Íbúðalánasjóður afhendi
lántakendum markaðsverðbréf í skiptum fyrir
fasteignaveðbréf, eins og nú tíðkast í Hús-
bréfakerfinu, verði Íbúðabréf boðin út á mark-
aði og lántakendur fái andvirði fasteignaveð-
bréfsins í peningum á kjörum sem miðast við
niðurstöðu útboðs auk álags sem sjóðurinn
bætir við, líkt og tíðkast við peningalán Íbúða-
lánasjóðs og sölu hans á Húsnæðisbréfum.
Þetta nýja fyrirkomulag gerir þannig ráð fyrir
að vextir af útlánum Íbúðalánasjóðs verði
ákvarðaðir eftir hvert útboð og verði þ.a.l. mis-
munandi á milli tímabila. Þetta þýðir að ekki
verður lánað út umfram fjármögnun og eins ef
eftirspurn eftir lánum frá Íbúðalánasjóði er
minni en framboð, þá verða vaxtakjör síðasta
útboðs vegin vaxtakjörum þess næsta.
Heimild lántakenda til uppgreiðslu fast-
eignaveðlána verði þrengd þannig að upp-
greiðsla fasteignaveðbréfa verði aðeins heim-
iluð gegn greiðslu þóknunar, sem yrði jafnhá
mismun á markaðsverðmæti áþekks Íbúða-
bréfs og fasteignaveðlánsins. Setja þarf
ákvæði um uppgreiðslu í skilmála fasteigna-
veðbréfa. Með því móti gæti Íbúðalánasjóður
keypt Íbúðabréf á markaðnum fyrir andvirði
uppgreiðslu án þess að bera skarðan hlut frá
borði.“
Vaxtaálag á vexti lántaka
til að mæta vaxtaáhættu
Kemst nefndin að þeirri niðurstöðu að tillög-
urnar muni breyta þeirri samsvörun sem verið
hafi á greiðslustreymi inn- og útlána Íbúða-
lánasjóðs. Útgáfa nokkurra flokka með mis-
jafnri tímalengd til fjármögnunar á lánum af
annarri tímalengd auki vaxtaáhættu sjóðsins
og því leggur nefndin til að sérstöku vaxtaálagi
verði bætt ofan á vexti lántaka til að mæta
þessari áhættu.
„VIÐ fögnum því að stigin eru skref eins og
við lögðum til, vegna þess að höfum talið
mjög mikilvægt að breyta hinum tæknilegu
atriðum á húsnæðislánakerfinu í átt til þess
sem almennt tíðkast,“ segir Guðjón Rúnars-
son, framkvæmdastjóri Samtaka banka og
verðbréfafyrirtækja, er leitað var fyrstu við-
bragða hans við ákvörðun félagsmálaráð-
herra um breytingar á íbúðalánakerfinu. „En
auðvitað hefðum við viljað sjá að tækifærið
yrði notað og kerfið fært meira til aðila á
hinum frjálsa markaði,“ segir hann.
Hann segir mikilvægt að einfalda kerfið og
að haldin verði regluleg útboð. „Þarna er
verið að boða breytingar sem við lögðum til
og munu væntanlega stuðla að því að ná nið-
ur raunvöxtum. Þarna verður kerfið mun
sambærilegra alþjóðlegum skuldabréfa-
mörkuðum, sem auðveldar
erlendum fjárfestum enn-
frekar að taka ákvarðanir
um að fjárfesta hér,“ segir
hann. „Með þessu eru stig-
in skref í þá átt að opna
dyr fyrir þessa aðila og
það finnst okkur skipta
miklu máli,“ bætir hann
við.
Guðjón segir að fyrir
hafi legið að beðið verði
niðurstöðu ESA um hækkun hámarksláns-
hlutfalls íbúðalána og í ljósi þess komi
ákvörðun um hækkun hámarkslánanna frá
og með áramótum svolítið á óvart. „Við höfð-
um gert ráð fyrir að þau skref yrðu stigin
samhliða,“ segir hann.
Félagsmálaráðherra ákveður breytingar á húsnæðislánakerfinu frá og með 1. júlí 2004
Húsnæðislánum breytt úr
húsbréfum í peningalán
Hámarkslán hækka frá og með 2. janúar og
vextir viðbótarlána og peningalána lækka
Framkvæmdastjóri Samtaka banka og verðbréfafyrirtækja
Fagna breytingunum
Guðjón
Rúnarsson
TANNLÆKNAR í Noregi segja
að algengasta deyfilyfið sem þeir
nota, Xylocain, hafi hætt að virka
sem skyldi. Frá þessu greinir í
norska Aftenposten. Lyfið er not-
að til að deyfa sjúkling fyrir tann-
aðgerð og er notað af tannlæknum
víða um heim, meðal annars á Ís-
landi. Gallaðir skammtar af lyfinu
komust í umferð hér á landi síð-
astliðið haust en hafa nú verið inn-
kallaðir.
Að því er fram kemur í frétt
norska Aftenposten gæti gallinn í
lyfinu verið til kominn vegna þess
að skipt var um framleiðslustað
fyrir lyfið. Lyfjafyrirtækið Astra-
Zeneca hefur framleitt lyfið í ára-
tugi en nýverið tók Dentsply við
þessari viðkvæmu framleiðslu.
Talið er að hugsanleg ástæða þess
hve illa lyfið verkar sé of lítið
magn af adrenalíni. Tannskurð-
læknir sem Morgunblaðið ræddi
við í gær segir adrenalínið gera
það að verkum að háræðar drag-
ast saman, blæðingar verða minni
og verkir sjúklings minnka. Þeir
sjúklingar sem fengu gallaðan
skammt af lyfinu fundu hins vegar
fyrir verkjum meðan á aðgerð
stóð og eftir hana auk þess sem
deyfingin varði skemur en áður.
Þær upplýsingar fengust hjá
Lyfjastofnun, sem hefur eftirlit
með lyfjum sem flutt eru til lands-
ins, að fylgst væri með málinu.
Ábendingar bárust stofnuninni
síðastliðið haust bæði frá tann-
læknum og frá PharmaNor sem
er markaðsleyfishafi lyfsins á Ís-
landi.
Deyfilyf hætt að
virka sem skyldi