Morgunblaðið - 02.01.2004, Side 25

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. JANÚAR 2004 25
Það er dálítið
merkilegt hversu af-
gerandi litir fylgja
minningunni um
Björgvin Eiríksson.
Það var snemma á sólríkum mánu-
dagsmorgni sem ég sá hann fyrst.
Hann var þá roskinn skipverji á
Óðni eða Þór og kom til vinnu á
fjólublárri nælonúlpu með grá-
sprengdan kollinn ógreiddan og
hafði þennan þunga en ágenga svip
sem einkenndi hann svo oft. Ég
horfði á hann stíga með gustmiklu
fasi út úr eiturgulum willis-jeppa,
með svörtum sportröndum, og það
vakti strax athygli mína þetta
gróskumikla skegg sem var snyrt í
myndarlegum boga yfir efri vör-
inni. Þetta var mikil þversögn að
sjá mann á þessum aldri stíga út úr
svona bíl, og ekki hjálpaði úlpan
mikið upp á. Hann horfði á mig
með þjósti og virti mig ekki einu
sinni svars þegar ég spurði hann
um erindi á bryggjuna svona árla
morguns. Ég var þá nýgræðingur í
vaktmennsku hjá Landhelgisgæsl-
unni og var að staulast eitthvað við
að sinna skyldum mínum.
Þarna strax komst ég að því að
leiðin að kviku þessa manns var af-
ar löng og torfær og yfirborðið úfið
og hvasst. En seinna átti ég þó eft-
ir að varða þessa leið og finna að
fyrir innan sló mjög gegnheilt og
hlýtt hjarta með skoðanir sem allar
voru vel ígrundaðar og meitlaðar
og mannúðin var aflið sem knúði
þær áfram. Þessu öllu kynntist ég
þegar við áttum eftir að vaka sam-
an yfir varðskipunum, öll árin sem
ég var í menntaskóla og síðar í há-
skóla.
Það er erfitt að kynnast ekki vel
manni sem setið er með í þröngu
varðskýli nótt eftir nótt. Hins veg-
ar veit ég vel að ekki kynntust allir
Björgvini jafnvel og ég þótt þeir
sætu andspænis honum margar
langar nætur. Mörgum yfirsást
leiðin til hans og honum var nú
ekkert alltaf um það gefið að vísa
veginn. Leiðin lá nefnilega fráleitt
um alla þessa dægurvímu og þeyti-
vindulífsstíl sem margt einkennir,
ekki í aðdáun á poppi eða í lang-
lokum um kvikmyndir, ekki í sporti
eða hraðskreiðum bílum... þótt
Björgvin ætti þá reyndar nokkra
skrautlega um dagana.
Bílar Björgvins eru reyndar kap-
ítuli út af fyrir sig og ekki tókst
honum nú að halda þeim öllum á
hjólunum. Það átti fyrir honum að
liggja að velta eiturgula jeppanum
sínum þegar hann var að víkja sér
undan óhappi, eins og hann orðaði
það. Svo staulaðist hann út úr jepp-
anum á miðri umferðareyju með
hjólin á fullum snúningi en vísandi
til himins. Sagan segir að hann hafi
snúið jeppanum einsamall yfir á
hjólin aftur og ekið á brott með
sinn þekkta yfirlætissvip á meðan
hökur vegfaranda sigu niður í mal-
bikið í undran yfir því sem þessi
gamli jaxl hafði fengið áorkað með
viljanum einum.
Oft laumuðust ungir djarfir
menn upp að hlið Björgvins, færi
hann á milli húsa, og heimtuðu með
pústrum, blístri, akreinaskaki og
flautaþyrilshætti að kappakstur
yrði ræstur ekki seinna en strax.
Björgvin leit á þessa menn í for-
undran og þeir á hann þegar þeir
sáu hver sat við stjórnvölinn í þess-
um svarta bensínháki. Þetta var á
þeim tíma þegar Björgvin ók amer-
ískum upphækkuðum Chevrolet.
Hann var þá hátt í sjötugur og lík-
legast sá síðasti sem menn gátu
vænst þarna undir stýrinu á þessu
BJÖRGVIN
EIRÍKSSON
✝ Björgvin Eiríks-son fæddist á
Dyrhólum í Mýrdal
26. ágúst 1918. Hann
lést á hjúkrunar-
heimilinu Droplaug-
arstöðum 20. desem-
ber síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Háteigskirkju 30.
desember.
biksvarta tryllitæki.
Reyndar átti hann til
að klæðast svörtum
leðurjakka með skinn-
kraga á þessum tíma
og stjórnvölurinn var
samansettur úr króm-
uðum keðjum. Bílinn
hafði Björgvin keypt
sér sem almennan far-
arskjóta og hirt minna
um þá ímynd sem fest-
ist við tækið um leið
og því var sleppt lausu
á götur borgarinnar.
Þegar Björgvin
ræddi bíla, ræddi
hann einvörðungu praktískar hlið-
ar. Þegar öllu var á botninn hvolft
lá vegurinn að hjarta hans um göng
skáldskaparins og þar fundum við
Björgvin sameiginlega tóna sem við
reyndum að stilla saman meðan
aðrir sváfu.
Björgvin var þeirrar náttúru að
það var þægilegt að þegja með
honum á sama hátt og það var til-
hlökkunarefni að skrafa. Tök hans
á tungunni voru sterkari en al-
mennt gerist, hann var ósínkur á
sjaldgæf orð og stundum fannst
mér sem ég væri að spjalla við
mann frá öðrum tíma. Vitranir
hans úr fortíðinni eru mér ógleym-
anlegar. Engan hef ég þekkt sem
unni jafnheitt skáldskap og Einar
Benediktsson setti hann á háan
stall. Ég sat margar nætur og
heyrði hann flytja mér kvæði hans
og brot og alltaf fannst mér Björg-
vin líkjast meir skáldinu eftir því
sem árin liðu. „Geðið ber ugg, þeg-
ar gengi er hátt. Gleðin er heilust
og dýpst við það smáa.“ Óhætt er
að fullyrða að gengi Björgvins hafi
alltaf risið hæst í gleðinni að hjálpa
fólkinu sínu. Það gerði hann af
myndarskap, natni og af ótrúlegum
hagleik. Þessar stóru og grófu
hendur voru svo óvenju fíngerðar
þegar kom að lagfæringum og
sýsli.
Björgvin átti þá útgáfu Einars
Ben. sem Pétur Sigurðsson há-
skólaritari bjó til prentunar. Blöðin
voru öll velkt og bækurnar svo
óvenju þrútnar á hornum þar sem
síðunum var flett að það sást alltaf
undir þær hvar sem þær lágu. Ég
sá snemma að bækurnar komu
honum ekki að neinu haldi nema til
að rifja upp heiti ljóðanna því hann
kunni þau öll utanbókar. „Jarð-
neski andi, hvað er vor heimur? Í
ómælisdjúpi ein brothætt skel.“
Skel Björgvins var óvenju þykk og
hrjúf og mér fannst alltaf eins og
þessi sterki maður myndi aldrei
deyja, skelin myndi standa af sér
þungan nið tímans og aldrei bresta.
Maður sem hvolfdi í sig hálfum lýs-
ispela með þungum brúnum en
gráglettni í augunum, maður sem
hrundi úr rjáfrum húsa með pens-
ilinn fastan í lúkunni og málning-
ardósina í hinni án þess að helltist
úr henni dropi, maður sem stóð
upp keikur á eftir og hélt sína leið,
maður sem hélt heilu varðskipi í
festum við bryggju í úthafssogi og
tólf vindstigum, maður sem sótti
flaksandi flaggsnúrur upp í topp á
möstrum með sjóinn beljandi einan
undir og himininn rifinn af óveðri
yfir úfnu höfðinu, þessi maður gat
auðvitað ekki dáið. Í honum flétt-
aðist saman förumannseðli sjó-
mannsins, meitlað af einskærri þrá
og úthaldi sæfarans, og þolgæði
bóndans sem glaður fjötrast við
túngarðinn sinn í aldir sökum sam-
viskunnar gagnvart fénu, mjöltun-
um og aldalangri skyldu um gegn-
ingar.
En svo kvaddi Björgvin auðvitað
einn daginn, rétt fyrir jól, eins og
lög himins og jarðar segja til um.
Þá var hann orðinn linur og þreytt-
ur á þessu síðasta striti sem snýst
um að halda sér á róli þótt hug-
urinn hafi verið tekinn að leita í
önnur og betri víðerni.
Þegar ég horfi til baka er ég afar
þakklátur fyrir kynni okkar og það
góða veganesti sem Björgvin gaf
mér ungum út í lífið. Við urðum af-
ar góðir vinir og raunar hefur mér
þótt jafnvænt um afar fáa menn í
þessu lífi. Reynsla Björgvins var
mikil og ekki öll fengin úr bókum
þótt hann læsi ógrynni á vöktunum
okkar. Hann missti tvö barnabörn
sín í voveiflegum slysum sem hefðu
getað brotið margan manninn; en
Björgvin bognaði og hélt svo sínu
striki í þessum umhleypingum sem
við köllum líf, eilítið hoknari en áð-
ur og líklega var brúnin á honum
örlítið þyngri.
Í mestu sorginni sýndi hann mér
myndir af konu sinni, börnum og
barnabörnum; hann fullyrti við mig
að fjölskyldan væri sín dýrmætasta
eign auk þess sem hann lýsti því í
einlægni hversu glæsilegt honum
þótti kvonfang sitt. Gamlar myndir
af honum sjálfum tóku af allan vafa
um að hann hafði sjálfur verið
myndarlegur efnispiltur. Þau voru
heppinn, hann og Anna, að mætast
í þessari hrímþoku sem lífið er, hún
vann upp með mildi sinni og guð-
legri blessun allt það sem Björgvin
náði ekki að tjá úr sinni stóru skel.
Við hittumst ekki oft hina síðustu
mánuði, þó var ekkert á milli okkar
Björgvins nema ein gata og hugur
minn reikaði oft til hans. Við rædd-
umst líka stundum við í síma þang-
að til hann hafði ekki þrek til þess
lengur.
Símtöl okkar voru löng og líka
þagnirnar í þeim. Hann sá ekki
mun á því þessi trausti maður að
einhverju ætti að breyta í venjum
þótt tæknin væri nýtt og við næð-
um ekki að horfa hvor í annars
augu. En nú eru augun hans Björg-
vins brostin en sjá samt meira og
lengra en nokkru sinni.
Ég sendi Önnu og fjölskyldu
Björgvins mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur. Megi þessi mikli og
vandaði maður lifa í hjörtum okkar
og verða kveikjan að hugsun um
kærleik og jafnan rétt handa öllum.
Ekkert þráði hann heitar.
Jón Örn Guðbjartsson.
Tileinkað elsku afa
mínum.
Mér finnst ég varla heill
né hálfur maður
og heldur ósjálfbjarga,
því er verr.
Ef værir þú hjá mér vildi ég glaður
verða betri en ég er.
Eitt sinn verða allir menn að deyja.
Eftir bjartan daginn kemur nótt.
Ég harma það en samt ég verð að segja,
að sumarið líður allt of fljótt.
Við gætum sungið, gengið um,
gleymt okkur með blómunum.
Er rökkvar ráðið stjörnumál.
Gengið saman hönd í hönd,
hæglát farið niður á strönd.
Fundið stað, sameinað beggja sál.
Horfið er nú sumarið og sólin,
í sálu minni hefur gríma völd.
Í æsku léttu ís og myrkur jólin;
nú einn ég sit um vetrarkvöld.
Eitt sinn verða allir menn að deyja.
Eftir bjartan daginn kemur nótt.
Ég harma það en samt ég verð að segja,
að sumarið líður allt of fljótt.
Ég gái út um gluggann minn
hvort gangir þú um hliðið inn.
Mér alltaf sýnist ég sjái þig.
Ég rýni út um rifurnar.
Ég reyndar sé þig alls staðar.
Þá napurt er, það næðir hér
og nístir mig.
(Vilhjálmur Vilhjálmsson.)
Þinn dóttursonur
Finnbogi.
Látinn er elskulegur frændi minn,
Finnbogi Friðfinnsson frá Oddgeirs-
hólum í Vestmannaeyjum, sonur
þeirra hjóna Ástu Sigurðardóttur og
Friðfinns Finnssonar er þar bjuggu
lengst af sinni búskapartíð.
Þeim fækkar nú óðum afkomend-
um þeirra Ólafar Þórðardóttur og
Finns Sigurfinnssonar er bjuggu að
Stóru-Borg undir A-Eyjafjöllum árið
1890–1901 en það ár drukknaði Finn-
ur í sjóróðri er farin var kaupstað-
arferð til Vestmannaeyja með ýmsan
varning sem átti að selja einsog títt
var í þá daga og jafnframt átti að
sækja björg í bú.
Talið var að báturinn hefði verið of
hlaðinn og sökk í djúpið, þá áttu
margir um sárt að binda sem þá
misstu ástvini sína.
Eftir þetta hræðilega slys sat
FINNBOGI
FRIÐFINNSSON
✝ Finnbogi Frið-finnsson fæddist
í Vestmannaeyjum 3.
apríl 1927. Hann lést
á heimili sínu aðfara-
nótt 21. desember
síðastliðins og fór út-
för hans fram 27.
desember, í kyrrþey
að ósk hins látna.
amma okkar ein eftir,
gekk með ellefta barn
þeirra hjóna, son er
fæddist 22. des. 1901 og
er Friðfinnur Finnsson
faðir Finnboga er hér
er kvaddur.
En lífið heldur
áfram, erfið ár fara í
hönd, fjölskyldan flytur
til Vestmannaeyja. Þar
bjó afabróðir okkar
Sigurður Sigurfinnsson
hreppstjóri, faðir Ein-
ars „ríka“, er svo var
kallaður.
Í Vestmannaeyjum
vænkaðist hagur fjölskyldunnar,
börnin uxu úr grasi og urðu öll ein-
staklega duglegar og hæfileikaríkar
manneskjur.
Ekki eru nema tæplega tvö ár síð-
an Jóhann, einkabróðir Boga, lést
mjög snögglega og var það Boga
mikið áfall. Þeir voru alltaf sem einn
maður og nefndum við því oftast báða
er talið barst að þeim, Bogi og Jói!
Nú eru þeir báðir farnir á eilífðar-
braut, þá braut er bíður okkar allra
fyrr eða síðar. Það er samt alltaf svo
óvægið og við þurfum langan tíma til
að sætta okkur við að sjá á eftir þeim
sem voru okkur kærir, þeir voru svo
stór hluti af okkur og skarð þeirra
verður ekki fyllt.
Bogi var hrókur alls fagnaðar,
greindur og orðheppinn svo af bar,
það var því oft glatt á hjalla þegar
Bogi kom í hópinn. Til eru margar
hnyttnar sögur og tilsvör þegar
frændi minn komst á flug, það er fá-
gætur hæfileiki að geta hrifið fólk
með sér svo það gleymi stund og stað.
Bogi var lánsamur í sínu einkalífi.
Ungur kynntist hann yndislegri
stúlku, Kristjönu Þorfinnsdóttur, er
hann var við nám í Samvinnuskólan-
um en Kristjana stundaði nám í
Verslunarskóla Íslands, en hún var
ein af þessum fallegu stúlkum sem
mér, stelpunni frá Vestmannaeyjum,
varð starsýnt á. Með þeim hjónum
var mikið jafnræði og á þeirra fallega
heimili ríkti einstök gestrisni og
reisn, sem ekki gleymist þeim er
nutu og þeir voru ekki fáir sem sátu
veisluborð þeirra í gegnum tíðina.
Þau hjón eignuðust fimm elskuleg
börn, Gunnar, Friðfinn, Ástu, Krist-
ínu og Auði. Elsta barn sitt Gunnar
misstu þau í blóma lífsins og það varð
þeim mikil sorg sem aldrei greri um
heilt.
Gleðin og sorgin eru systur er
fylgja okkur gegnum lífið, orð eru til
lítils megnug en minningin lifir um
mann sem var glaðastur er hann gaf
sem mest, mann sem hlustaði og
skildi.
Elsku Kiddý, ég og fjölskylda mín
sendum þér, börnum, tengdabörnum
og barnabörnum, okkar innilegustu
samúðarkveðjur. Guð veri með ykkur
á þessum erfiðu tímamótum.
Ykkar
Ebba frænka og fjölskylda.
Árni minn, ertu
heima í fyrramálið,
sagði Þórir við mig þegar ég kvaddi
hann í síðasta skipti. Má ég hringja
í þig vinur, mig langar svo að þú
gerir mér greiða og aðstoðir mig
við að koma mér fyrir í herbergi
ÞÓRIR
SIGTRYGGSSON
✝ Þórir Sigtryggs-son fæddist í Mið-
Samtúni í Glæsibæj-
arhreppi í Eyjafirði
22. júní 1919. Hann
lést á gjörgæsludeild
Landspítala – há-
skólasjúkrahúss 15.
desember síðastlið-
inn og var útför hans
var gerð frá Foss-
vogskapellu 22. des-
ember, í kyrrþey að
ósk hins látna.
mínu hér á Hrafnistu.
Þú ert búinn að vera
svo almennilegur og
hjálplegur við mig.
Ég ætla svo sann-
arlega að launa þér og
kaupa handa þér eð-
alvín og við skulum
skála saman, því núna
líður mér svo vel.
Hringing kom næsta
morgun frá Hrafnistu
en ekki frá Þóri mín-
um heldur frá hjúkr-
unarfræðingi sem til-
kynnti okkur að hinn
mikli öðlingur væri á
förum í sína hinstu ferð.
Ég kynntist Þóri fyrir tuttugu
árum síðan er ég hóf búskap með
dóttur hans Sigfríði. Alla tíð var
Þórir auðfúsugestur á okkar heimili
og aldrei bar skugga á okkar góðu
vináttu. Ég minnist margra boða
sem við höfum haft á okkar heimili
og var Þórir ætíð velkominn í okkar
hóp. Um tíma bjó hann inni á heim-
ili okkar Siffýjar og ekki var hægt
að hugsa sér betri gest, svo hljóð-
legur og nærgætinn. Gaman var að
horfa á knattspyrnu með honum og
það voru góðar stundir þegar við
sátum saman og fylgdumst með
enska boltanum. Þórir minn, það
væri hægt að skrifa mörg orð um
þína fögru sál.
Í hvert sinn er ég heyri góðs
manns getið þá dettur mér þú í
hug.
Vertu blessaður Þórir minn og ég
hlakka til að hitta þig aftur vinur
og þá skálum við saman.
Farðu í friði minn góði vinur.
Árni Magnússon.
MORGUNBLAÐIÐ birtir afmælis- og minningargreinar endurgjalds-
laust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er
minning@mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist)
eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að til-
greina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Tekið er á móti afmælis- og minningargreinum á 1. hæð í húsi
Morgunblaðsins, Kringlunni 1 í Reykjavík, og á skrifstofu Morgun-
blaðsins Kaupvangsstræti 1 á Akureyri.
Birting afmælis- og
minningargreina