Morgunblaðið - 02.01.2004, Blaðsíða 29

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. JANÚAR 2004 29
I ð n s k ó l i n n í R e y k j a v í k , s e m e r s t æ r s t i
f r a m h a l d s s k ó l i l a n d s i n s b ý ð u r f r a m f j ö l b r e y t t ,
s p e n n a n d i o g h a g n ý t t n á m í k v ö l d s k ó l a .
Innritun
Innritun lau. 3. janúar kl. 10–14, mán. 5. janúar og þri. 6. janúar kl. 16–19.
Kennsla hefst samkvæmt stundaskrá 12. janúar.
Verð
Hver eining er á 4.000 kr., þó er aldrei greitt fyrir fleiri en 9 einingar. Fastagjald er 4.250 kr.
og efnisgjald þar sem við á. Kennsla einstakra áfanga er með fyrirvara um þátttöku.
Upplýsingar um námsframboð kvöldskólans eru á vefsetri skólans
www.ir.is/kvold/kvoldnam.html
Upplýsingar í síma 522 6500 • www.ir.is • ir@ir.is
Grunnnám tréiðna – Húsasmíði / Húsgagnasmíði
Hér er allt sem tengist tréiðnaði, bæði húsgögnum, innréttingum og
byggingum.
Grunnnám rafiðna 2. önn – Rafvirkjun / Rafeindavirkjun
Ef þú vilt vinna við raflagnir, rafstýringar, sjónvörp, tölvur eða hljómtæki.
Tölvufræðibraut
Grunnáfangar í tölvuvinnslu.
Margmiðlunarbraut
Hreyfimyndagerð, viðsmótshönnun fyrir vef, margmiðlunarfræði og tölvuteikning.
Listnámsbraut – Almenn hönnun
Byrjunaráfangar í almennri hönnun.
Tækniteiknun
Teikniáfangar í AutoCad og 3ds Max.
Upplýsinga- og fjölmiðlabraut
Spennandi grunnnám fyrir grafíska miðlun, ljósmyndun, prentun, bókband,
veftækni og nettækni. Sérnám í grafískri miðlun.
Almennt nám
Bókfærsla 102, danska 102/202, enska 102/202/212/303, eðlis- og efnafræði
NÁT 123, félagsfræði 102, íslenska 102/202/242/252, stærðfræði 102/112/
122/202/243/323, spænska 103, þýska 103, fríhendisteikning 102,
grunnteikning 103/203.
IÐNSKÓLINN Í REYKJAVÍK
Skólavörðuholti • 101 Reykjavík • Sími 522 6500 • www.ir.is • ir@ir.is
G
Ú
S
T
A
Meistaraskóli
Allar almennar rekstrar- og stjórnunargreinar. Faggreinar byggingagreina.
Fagnám málara.
EINS og almennt er vitað, hafa þorpin í kring-
um landið byggst upp að mestu leyti vegna
þess sem hafið hefur gefið. Sagt var forðum um
góðar jarðir sem höfðu útvegsnytjar, að þær
væru hálfar í sjó. Það þýddi að bjargræðið kom
að hálfu úr sjónum. Í þeim skilningi hefur líka
löngum mátt segja að landsbyggðarþorpin
væru að heilu og hálfu í sjó. Fólkið flutti úr
sveitunum og skapaði sjávarbyggðirnar og
sjórinn gaf. Þjóðin háði landhelgisstríð til að
tryggja rétt sinn yfir auðlindinni og trúði því
að um alla framtíð myndi sú barátta skila sér
vel fyrir heildarhagsmuni íslensks mannlífs.
En svo komu sérhagsmunaöflin til skjalanna,
íslenskir hákarlar sem vildu ekki vera í neinu
kompaníi við smáfólkið, sardínurnar í landinu.
Og það vantaði ekki að sumir í pólitíkinni
væru reiðubúnir til að vinna að því að sard-
ínurnar yrðu ætislausar með öllu. Aðeins há-
karlarnir skyldu fá að éta og það eins og þeim
sýndist. Og brátt sá þjóðin að allur ávinningur
af landhelgisbaráttunni var afhentur sérútval-
inni auðklíku og Kölski sjálfur hefði ekki getað
farið betur eftir eigin forskriftum. Kvótakerfið
er nefnilega eins og skapað eftir hans stjórn-
arháttum; allir í stríði við alla, sundrung,
svínarí, spilling, ósætti og hatur. Allt sem ein
lítil þjóð hefur síst af öllu efni á og þarf að vera
sem mest laus við.
Og nú er svo komið að sumir óska þess heitt
og innilega að erlendir hákarlar komi og éti
innlendu hákarlana upp til agna með skráp og
öllu saman. Það er eina huggunin sem menn
telja sig eiga möguleika á héðan af.
Það er búið að skapa tvær þjóðir í landinu
með hyldýpisgjá misskiptingar.
Þjóðleg afstaða virðist ekki lengur til. Henni
hefur trúlega verið sturtað niður í ræsið með
tilkomu frjálshyggjunnar og yfirgengilegrar
græðgi sérhagsmunaaflanna – á kostnað al-
þjóðar! Og nú flýtur allt fyrir blindum augum
að þjóðlegum feigðarósi, meðan auðmennirnir
hamast við að flytja illa fengið fé úr landi í fjár-
festingar erlendis. Og hin yfirlýstu stjórnvöld
eru að verða valdalaus í landinu. Bankarnir
sem voru eign fólksins í landinu skiluðu svo
miklum hagnaði að það varð að selja þá á tom-
bóluverði til hákarlanna, svo það væri nú
öruggt að ágóðinn lenti ekki í röngum höndum.
Og fyrir vikið eru stjórnmálamennirnir að
verða áhrifalausir með öllu og fólk man ekki
einu sinni lengur hvað ráðherrarnir heita. Svo
miklir ómerkingar eru þeir orðnir í augum
landslýðsins. Og sumir segja að það skipti engu
með alþingi og ríkisstjórn lengur, þar sé hvort
sem er allt að fyllast af kvenfólki og því hið
besta mál að færa völdin út í viðskiptalífið þar
sem (há)karlarnir ráði enn öllu! Þeir sem tala
þannig virðast fæddir á forsögulegum tímum,
að minnsta kosti löngu áður en jafnréttishug-
sjónir fóru að vinna sér veg.
Er ekki kominn tími til að fólkið í landinu
vakni af andvaraleysinu svo að það sjái í alvöru
hvernig búið er að fara með það og sameig-
inlegar eignir þess. Þetta þjóðfélag sem var
byggt upp til velferðar í krafti félagshyggju á
árum áður, er nefnilega á fullri ferð með að
verða afskræming þess sem það var. Það er að
verða leikvöllur samviskulausra fjárhættuspil-
ara sem varpa á milli sín fjöreggi þjóðarinnar
af fullkomnu ábyrgðarleysi og að því er virðist
með þegjandi samþykki stjórnvalda. Snúum
þessari óheillaþróun við áður en hún gerir end-
anlega út af við siðvitund okkar og sjálfstæði.
RÚNAR KRISTJÁNSSON,
Bogabraut 21,
545 Skagaströnd.
Hákarlar og
sardínur
Frá Rúnari Kristjánssyni
HIV og alnæmi geta snert viðkvæma
strengi í öllum samfélögum. Fordómar
gagnvart HIV og alnæmi tengjast bannhelgi
sem á sér djúpar rætur í samfélaginu. Fyrir
mörgum táknar sjúkdómurinn langvarandi
veikindi, dauða, kynlíf og fíkniefnaneyslu –
málefni sem mörgum okkar finnst erfitt að
ræða opinskátt. Auk þess að eiga erfitt með
að ræða þessi málefni glíma mörg samfélög
við vanþekkingu, afneitun, ótta og umburð-
arleysi gagnvart sjúkdómnum sjálfum. Þeg-
ar þessir sterku orsakaþættir koma saman
getur það leitt til höfnunar og jafnvel fjand-
samlegrar hegðunar gagnvart HIV-smituð-
um. Fyrir vikið er þeim jafnvel útskúfað af
fjölskyldu sinni, sagt upp vinnu eða gert að
yfirgefa heimili sitt. Þá verða HIV-smitaðir
fyrir mismunun í heilbrigðiskerfinu. For-
dómar og mismunun geta leitt til þunglynd-
is, veikrar sjálfsmyndar og jafnvel örvænt-
ingar hjá HIV-smituðu fólki. En það eru
ekki eingöngu HIV-smitaðir sem eru í
áhættuhópi vegna ótta og fordóma af þessu
tagi.
Neikvæð viðhorf til HIV geta leitt til
meiri ótta við fordóma og mismunun sem
tengjast sjúkdómnum en við sjúkdóminn
sjálfan. Þegar mismunun og ótti eru
ríkjandi hættir fólki til að líta framhjá þeim
möguleika að það sjálft geti verið HIV-
smitað, jafnvel þótt það sé meðvitað um að
hafa stundum tekið áhættu. Sumir gera ekki
ráðstafanir til verndar sjálfum sér vegna
ótta við að slíkt brennimerki þá HIV-sjúk-
dómnum. Allt þetta stuðlar að útbreiðslu
veirunnar.
Sá sem finnst hann vera öruggur í eigin
samfélagi er líklegri til að axla ábyrgð á sín-
um málum hvað varðar hugsanlegt eða stað-
fest HIV-smit. Því er afar mikilvægt að
hvert og eitt okkar líti í eigin barm og velti
fyrir sér eigin viðhorfum. Við þurfum að
spyrja okkur: Erum við að leggja okkar af
mörkum svo fólk geti axlað ábyrgð á sjálfum
sér og öðrum? Eða eiga viðhorf okkar þátt í
skömm, ótta og afneitun sem kemur í veg
fyrir að tekið sé á málunum?
Til að vinna bug á sjúkdómnum verðum
við að horfast í augu við, takast á við og
fræða þá sem láta í ljósi fordóma og van-
þóknun á HIV- og alnæmissmituðu fólki.
Horfast í augu við. Ef þú heyrir fólk lýsa
fordómum sínum skaltu segja því hvernig
HIV tengist lífi þínu. Þetta gerir því ljóst að
HIV hefur áhrif á líf venjulegra, holdi
klæddra einstaklinga. Jafnvel þótt þú hafir
ekki smitast af HIV má vera að einhver ná-
inn þér sé smitaður eða hafi látist úr al-
næmi. Þá má vera að þú takir þátt í aðstoð
við HIV- eða alnæmissmitaða með einhverj-
um hætti. Lýstu áhrifum HIV á líf þitt.
Þetta auðveldar mörgum að skilja að HIV-
smitaðir eru ekki bara eitthvert fólk úti í bæ
heldur raunverulegir einstaklingar.
Takast á við. Það að horfast í augu við þá
sem láta í ljósi fordóma er bara byrjunin. Í
slíkum tilvikum verðum við oft fyrir særandi
ummælum og hegðun. Þá ber okkur að tak-
ast á við fordómana og gera fólki ljóst hvaða
áhrif þeir hafa á okkur og okkar nánustu.
Fræða. Yfirleitt byggjast fordómar á ótta,
en óttinn byggist oft á vanþekkingu. Þegar
þú hefur horfst í augu við og tekist á við
fólk með fordóma skaltu reyna að fræða það
um HIV og alnæmi.
Segðu frá smitleiðum HIV; lýstu því
hvernig það er að vera HIV-smitaður á
hverjum degi; sýndu fram á að um lygisögur
sé að ræða þegar þörf er á og upplýstu við-
mælendur þína með raunverulegum sögum
af raunverulegu fólki og skaðlegum áhrifum
fordóma á líf þeirra.
ALEX GÍSLASON
stjórnandi HIV.IS
HIV-info Íslandi.
Fordómar
Frá Alex Gíslasyni