Pressan - 13.02.1992, Blaðsíða 2
2
FIMMTUDAGUR PRESSAN 13. FEBRÚAR 1992
FYRSlgrFREMST
vilmjálmur egilsson. Verður hann hýrudreginn? ragnar halldórs-
son. Fær hann engin laun heldur?
SINFÓNÍUR í STAÐ
BAKKELSIS
Þótt bakkelsið hafi verið
skorið við nögl í mötuneyti
álversins í Straumsvík verður
varla sagt að stjórn ísals og
Christian Roth fram-
kvæmdastjóri hugsi ekkert
um velferð starfsmannanna. í
hádeginu í dag, fimmtudajJ,
heldur Sinfóníuhljómsveit Is-
lands tvenna stutta tónleika í
þessu sama mötuneyti. Af
þeim sökum þurfa starfs-
menn að snæða hádegismat í
hliðarsölum, en eins og ein-
hvers staðar segir: Maðurinn
lifir ekki á brauði einu sam-
an ...
ENGIN LITHÁI
KUNNI AÐ GERA
VIÐ
Sem kunnugt er þá er Sig-
rún Hjálmtýsdóttir nú
stödd í Litháen við plötuupp-
töku á vegum Skífunnar. Það
er Sinfóníuhijómsveit Lithá-
en sem leikur með Sigrúnu
en platan verður í röð platna
með klassískri tónlist sem
Skífan hyggst gefa út.
Þegar byrjað var að taka
upp kom babb í bátinn því af
einhverjum ástæðum þá virk-
uðu græjurnar ekki sein
skyldi. Og enn átti eftir að
versna í því sakir þess að eng-
in í Litháen hafði þá þekk-
ingu sem þarf til að geta gert
við tækin. Rússarnir bjuggu
yfir tækniþekkingunni en
þeir eru allir horfnir á braut
frá Litháen. Eftir stóðu því
tækin, sem að sögn kunnugra
eru mjög góð og jafnast á við
það besta, en enginn kunni
að gera við.
A endanum var sú ákvörð-
un tekin að senda Gunnar
Smára Helgason frá Stúdíói
Sýrlandi til að reyna að koma
einhverri skikkan á hlutina.
Samkvæmt síðustu fréttum
gengur nú allt að óskum við
upptökurnar.
I Litháen er nú einnig
staddur Egill Ólafsson, Sig-
rúnu til halds og traust. Og í
morgun fóru til Litháen Jón
Ólafsson, eigandi Skífunnar,
og Helga Hilmarsdóttir
kona hans.
HÝRUDREGNIR?
Slitin á samstarfi Verslunar-
ráðsins og Félags íslenskra
stórkaupmanna um rekstur á
Skrifstofu viðskiptalífsins
virðast ætla að enda eins og
slæmur hjónaskilnaður.
Harðar deilur standa um fjár-
hagsuppgjör vegna skrifstof-
unnar, sem var lögð niður um
áramótin. Meðal deiluatriða
eru launagreiðslur til Vil-
hjálms Egilssonar og
Ragnars Halldórssonar. I
ráðningarsamningi við Vil-
hjálm var tekið fram að hann
mætti ekki starfa hjá öðrum
án" samþykkis stprkaup-
manna og neita þeir því að
greiða sinn hluta af launum
hans eftir að hann varð þing-
maður. Deilur um laun Ragn-
ars eru nýrri af nálinni, en
hann er kominn til starfa hjá
Verslunarráðinu til að safna
félögum eða stöðva flóttann,
eftir því hvernig á málið er lit-
ið. Þann kostnað vilja stór-
kaupmenn ekki bera heldur
og líklegast er nú talið að gert
verði út um deiluna fyrir
dómstólum.
ÖKNAR STOFNA
C't'X'ó
„Ég er eins og óperusöngv-
ari sem er að ræskja sig rétt
fyrir aríuna, og fyrstu tónarn-
ir fara að koma á næstunni,"
segir Einar Thoroddsen, háls-,
nef- og eyrnalæknir en hann
er prímus mótor í svokölluð-
um Vínskóla EB (Einars &
Barkar) sem er að hefja starf-
semi.
Einar er vitaskuld einn
nafntogaðasti vínsmakkari á
norðurhveli, en félagar hans í
skólahaldinu eru líka læknar,
þeir Börkur Aðalsteinsson og
Sigurður I. Sigurðsson. En
skýtur ekki skökku við að
læknar skuli með þessu móti
hvetja til víndrykkju?
„Nei, það þarf ekki að
vera,“ segir Einar. „Svona
fræðsla getur að vissu marki
stuðlað að því að menn
drekki minna og betur.“
í Vínskólanum verður
nemendum meðal annars
kennt að þekkja vín og meta
það. Helsta kennslugagnið
verður vín sem hægt er að
kaupa hér í Ríkinu, enda
myndi kennslan varla nýtast
annars. En verður nám-
skeiðsgjald þá ekki óhemju
hátt?
„Vínsmökkun er dýrt sport
og ,,viðhald“ kostar nokkuð,
en námskeiðin verða ekki
óviðráðanlega dýr,“ segir Ein-
ar.
Ekki má gleyma varnögl-
unum, svo reksturinn megi
blómstra í framtíðinni: ráð-
gjöf um vín, sérfræðiþjón-
usta, sölustarfsemi og útflutn-
ingur, sem reyndar er fjarlæg-
ur draumur ...
STEFÁN HEFUR
ÖLL RÁÐ í HENDI
SÉR
Leikarar í Þjóðleikhúsinu
sátu nýverið á fundi til að
velja fulltrúa sinn í þjóðleik-
húsráð. Flestum þótti miklu
varða hver yrði valinn, enda
hefur verið ófriðlegt í Þjóð-
leikhúsinu síðasta árið, allar
götur síðan Stefán Baldurs-
son tók þar við stjórn. Niður-
staða kosningar var sú að
Tinna Gunnlaugsdóttir sit-
ur áfram í ráðinu, og hafði fá-
ein atkvæði umfram Rúrik
Haraldsson. Tinna þykir
hlynnt Stefáni, en þeir sem
tala máli hinna brottreknu ní-
menninga töldu að Rúrik yrði
skilningsríkari í sinn garð,
þótt engan veginn geti þessi
„grand old man“ í leikhúsinu
talist andstæðingur þjóðleik-
hússtjóra. Mótherjar Stefáns
telja því að hann haf i sem fyrr
töglin og hagldirnar í ráðinu,
enda séu þrír ráðsmenn af
fimm starfsmenn leikhússins
sem heyri beint undir hann
og eigi því mikið undir hon-
um. Það eru þau Tinna,
Pálmi Gestsson leikari, sem
er skipaður af Alþýðuflokki,
og Þuríður Pálsdóttir, sem
skipuð er af Sjálfstæðisflokki,
en hún hefur leiðbeint um
söng í húsinu. Hinir fulltrú-
arnir tveir eru þau Haraldur
Ólafsson frá Framsóknar-
flokki og Guðrún Helga-
dóttir frá Alþýðubandalagi.
HELGI ÞÝÐIR
KÓRANINN
Það fer ýmsum sögum af
því hvílíkur litteratúr Kóran-
inn er. Sumir segja að þetta
trúarrit múslima sé með allra
leiðinlegustu bókum, en hinu
verður ekki neitað að þetta er
með áhrifamestu ritum, und-
irstaða mikillar heimsmenn-
ingar sem hefur verið mjög
að sækja í sig veðrið síðustu
áratugina. Því er kannski
ekki seinna vænna en að ís-
lendingar fái að þefa svolítið
af Kóraninum.
Þess er ef til vill ekki langt
að bíða, því Helgi Hálfdan-
arson stórþýðandi hefur
fengist við að íslenska Kóran-
inn upp á síðkastið. Það er
náttúrlega ærið verk, því
bókin er um það bil á stærð
við Nýja testamentið, höfuð-
rit kristinna manna, og ýms-
ar greinar í henni þykja tor-
skildar og tvíræðar. Því er lík-
legt, ef af útgáfu verður, að
henni fylgi margháttaðar
skýringargreinar.
Ekki mun Helgi snara bók-
inni úr arabísku, heldur
styðst hann við þýðingar á
ýmsar aðrar heimstungur.
PRESSAN hefur áður talið
að Helgi Hálfdanarson hafi
sett heimsmet í þýðingum
með því að íslenska allan
Shakespeare og öll varðveitt
verk grísku harmleikjaskáld-
anna. Um slíkt má náttúrlega
þrefa, en víst er að Kóraninn
yrði drjúg viðbót við starf
Helga sem er ærið fyrir.
helgi hálfdanarson. Islenskar Kóraninn þótt margir segi að hann sé frekar leiðinlegur aflestrar. tinna gunnlaugsdóttir Situr sem fastast
í Þjóðleikhúsráði. rúrikharaldsson. Komst inn í gættina á ráðinu. diddú. Litháar voru ráðþrota. jónólafsson. Jón fór til Litháen og bjarg-
aði málunum. christian roth. Starfsmenn álversins hlusta á sinfóníur í hádeginu.
Magnús, hefði ekki
verið nær að velja ann-
an lit á parkettið?
„Mér skilst aö parketiö
sé rauöleitt. Ætli viö höf-
um ekki viljaö þóknast
minnihlutanum meö því
aö hafa þetta allt meö
rauöum blœ.“
Keypt verða ný fundarborð í
borgarstjórnarsal ráðhússins
fyrir um 20 milljónir króna.
Ekki var hægt að nota gömlu
borðin, þótt salurinn sé svip-
aður og sá gamli og má ráða
af svörum aðstoðarborgar-
verkfræðings að það sé vegna
þess hvernig parkettið á gólf-
inu er á litinn. Forseti borgar-
stjórnar skýrir málið.
L í T I L R Æ Ð I
af plokkfisklist
Ég er alveg rosalegur list-
unnandi. Dægrin löng hald-
inn óslökkvandi þorsta í hin-
ar ýmsu listgreinar: tónlist,
batíklist, konseptlist, æðri
list, alþýðulist, kvennalist,
list fyrir lamaða og fatlaða,
leiklist, ljóðlist, umfjöllunar-
list, hreyfimyndlist og mynd-
hreyfilist, gjörninga, happ-
eninga og uppákomur,
blandaða tækni, þungarokk,
létta alþýðutónlist, myndlist-
armyndbandamyndlist, tón-
listarmyndabandalist, ein-
söng, tvísöng, kvartettsöng
og kórsöng, grafík og
kvennaloðvefjalist með list-
rænum dónalegum brúsk-
um útúr vefnaðinum. Góbe-
lín með loðnum þríhyrning-
um á tvist og bast um vegg-
teppin einsog skapahár úr
merarsterti vil ég endilega
hafa uppum alla veggi til að
undirstrika sérstöðu kvenna
í karlasamfélaginu og svala
óslökkvandi listþorsta mín-
um.
Stundum, þegar ég hef
ekki annað að gera, lofa ég
guð fyrir að mér skuli í lista-
musterum þjóðarinnar
standa öll þessi mikla list til
boða, en þegar ég kemst
ekki yfir að drekka alla
þessa dásemd í mig, flytja
fjölmiðlar mér, á öldum Ijós-
vakans, eða í blöðunum
„umfjallanir" um herlegheit-
in eða krítík þar sem vel-
meinandi, listelskir og vitrir
menn og konur segja mér
hvað mér finnst að mér eigi
að finnast um alla þessa dá-
samlegu og frjóu list sem
streymir inní vitund mína og
allrar þjóðarinnar með ein-
um eða öðrum hætti.
Og ég er einmitt núna að
hugsa um það hvað margt er
líkt með listinni og plokk-
fiski.
Ekki er nokkur vafi á því
að hægt er að matreiða jafn
mörg tilbrigði af plokkfiski
einsog listgreinarnar eru
margar.
Dæmin sanna að lengi má
blanda í listina einu og öðru
sem hvorki ber lystugan eða
listrænan keim og víst er að
listina má þynna endalaust,
án þess hún hætti að heita
list.
Þessu er eins farið með
plokkfiskinn. Hann er hægt
að þynna útí hið óendanlega
— einsog listina — og halda
áfram að kalla blönduna
plokkfisk, jafnvel eftir að
hún er orðin blávatnið eitt.
Ef nógu lengi er nuðað á
því að vatn sé plokkfiskur,
þá dregur að því að allir fara
að kalla vatn plokkfisk.
FLOSI ÓLAFSSON
Heiðarlegar húsfreyjur
hella vatni í glösin og segja
glaðlega:
— Má bjóða manninum
plokkfisksopa með matn-
um?
Og menn fá sér vænan
slurk úr glasinu til að svala
þorstanum en segja svo:
— Alltaf er hann nú bestur
blessaður kranapiokkfiskur-
inn.
Og á endanum eru svo all-
ir búnir að gleyma því að
vatn hafi nokkurntíma heit-
ið annað en plokkfiskur.
Ljóðabálkur Steins fer að
heita „Tíminn og plokkfisk-
urinn“ og menn fara að ræða
það sín á milli að mikill
plokkfiskur hafi nú runnið til
sjávar síðan Sinfóníuhljóm-
sveitin flutti „Plokkfisksvít-
una“ eftir Hándel eða ís-
lenski dansflokkurinn
„Svanaplokkfiskinn" eftir
Tsjækofskí. Og eftir veislur
þar sem frelsarar úr helgum
bókum hafa breytt plokk-
fiski í vín fara veislugestir út-
undir húsvegg og kasta af
sér piokkfiski.
Eins er þetta með listina.
Hana má þynna út endalaust
og halda samt áfram að kalla
fyrirbrigðið „list" löngu eftir
að blandan er orðin svo
þunn að hún er farin að leka
viðstöðulaust í gegnum
hvað sem er, af því að hún er
þynnri en allt sem þunnt er.
Stundum þegar listþorst-
inn er mig lifandi að drepa
hugsa ég:
Ég er alveg ásgepisst
hef ekkert nema plokkfisklist.