Pressan - 15.04.1992, Blaðsíða 10

10
PRESSAN 15. APRÍL 1992
UNDIR ÖXINNI
*
Arsreikningur Dagsbrúnar
Elinborg Jonsdottir
YFIRLJÓSMÓÐIR FÆÐINGARHEIMILIS REYKJAVÍKUR
Þess vegna á að halda
rekstrinum óbneyttum
Heilbrigðisráðherra hefur lagt til
þær breytingar á rekstri Fæðingar-
heimilis Reykjavíkur að þar verði
eingöngu sængurkvennadeild í fram-
tíðinni. Allar fæðingar á að flytja yfir
á Landspítalann og spara með því
verulega fjármuni.
- Hver eru rökin fyrirþvíað haida Fœðingarheimilinu opnu?
„Fagleg og rekstrarleg rök hníga að því að efla einfaldar einingar
fyrir konur án áhættu. Ef eitthvað er virðist það áliættuminna fyrir
konur, sem ekki eru í áhættuhópi, að fara á minni fæðingarstofnanir
þar sem síður verða inngrip í eðlilega fæðingu en á hátæknistofnun-
um sem miðast við að meðhöndla veikar konur og böm.
Fæðingardeild Landspítalans er byggð fyrir 2.200 fæðingar. Þar
hafa verið allt að 2.800 fæðingar, þegar mest er, á ári. Það yrði mjög
mikið álag á kvennadeild Landspítalans ef ætti að setja allar fæðing-
ar sem hér fara fram þar inn með miklu minni mannafla en hér hefur
verið. Fyrir þremur árum sendu ljósmæður Landspítalans frá sér bréf
í kjölfar sumarlokunar Fæðingarheimilisins þar sem þær lýstu því
yfir að vegna óhóflegs vinnuálags gætu þær ekki lengur tryggt ör-
yggi móður og bams í fæðingu. Er það það sem stefnir í nú aitur?
Það má einnig benda á að hátæknistofnanimar em alltaf dýrustu
þjónustustofnanimar og erlendis er alltaf verið að auka áherslu á ein-
faldari einingar, bæði af rekstarlegum orsökum og faglegum."
- Þetta er þá hagkvœmara rekstrarform ?
,Já, en það þyrfti að efla þessa einingu og endurskipuleggja, því
henni hefur ekki verið gert kleift að starfa sem skyldi vegna óvissu
sem alltaf hefur ríkt um framtíð hennar. Framkvæmdir vom langt
komnar þegar þær vom stöðvaðar í haust, en aðstaða hafði öll bam-
að til mikilla muna, bæði fyrir starfsfólk og foreldra, og tekið hafði
verið á ýmsum faglegum og rekstrarlegum þáttum svo spamaður
náðist víða.“
- Það myndi þá að þínu mati ekki sparast fé ef fœðingar fcerð-
ust yfir á Landspítalann eins og lagt hefur verið til?
„Ekki nema þjónusta yrði lögð af eða skert að vemlegu leyti. Það
hefúr ekki verið sýnt fram á það á raunhæfan hátt að hagkvæmara sé
að skella þessu saman í eitt.“
- Er þetta ekki tilfinningaspursmál?
„Mér finnst það jákvætt að konur skuli hafa uppgötvað eitthvað
sem þeim finnst að skipti þær máli. Þekkingin hefur gefið okkur
miklar upplýsingar en aftur á móti er heilbrigðisþjónusta ansi mikið
læknis“dóminemð“. Þeir em fyrst og fremst aldir upp í að sjá um allt
sem aflaga fer og er afbrigðilegt og em því mun uppteknari af þeim
þáttum en dýnamíkinni í hinum eðlilega gangi fæðingar.
Ráðamenn og skipuleggjarar hafa á hinn bóginn „tilfinningu" fyr-
ir því að þetta verði ódýrara. Það em réttlætanlegar „tilfmningaf ‘ því
þær em fyrir peningum, en okkar tilfinningar fyrir því að þetta sé
eitthvað sem er rétt eða gott em neikvæðar. Peningaspámennskan er
því líka á tilfinningaplaninu og dæmið hefur ekki verið reiknað til
enda. Fjármunir sem þetta á að spara.em því afskaplega óljósir og á
huldu."
- En hver er í raun munurinn á að fœða á þessum tveimur
stöðurp?
„Fæðingarhcimilið er lítil heimilisleg eining með samfellu í þjón-
ustunni sem hjálpar okkur mjög að ná faglegum markmiðum. Ró og
friður em undirstöðuaúiði til að gera konuna ömggari í fæðingunni.
Þá dregur úr ótta og kvíða innra með henni sem aftur hefur afar mik-
il áhrif á öryggið í fæðingunni."
- Er þá ekkert hœft í þeirri gagnrýni að lœknisfrœðilegu ör-
yggi sé áhótavant á Fœðingarheimilinu?
„Fyrir konur með áhættuþætti þá skrifa ég undir það. Fyrir konur
án áhættu síður en svo.“
FÉLAGSMÖNNUM
NEFIABIIM AFRIT
Hrein eign Dagsbrúnar 570 milljónir
Hrein eign Dagsbrúnar, þ.e'.
félagsins sjálfs og sjóða þess,
var um síðustu áramót tæplega
570 milljónir króna og hafði
aukist um nær 30 prósent að
raunvirði á aðeins tveimur ár-
um. Velta Dagsbrúnar og sjóða
hennar var á síðasta ári 190
milljónir króna og skilaði félag-
ið af sér liðlega 83 milljóna
króna hagn-
aði. Þá
'sýna reikningar félagsins að
laun og launatengd gjöld vegna
starfsmanna félagsins hafa
hækkað'úr9,7 milljónum í 12,5
milljónir eða um 28,5 prósent á
árinu.
Nokkur óánægja er ríkjandi
meðal félagsntanna í Dagsbrún,
sem fengu ekki afrit af eða
óheftan aðgang að ársreikning-
um félagsins fyrir aðalfund
þess, sent haldinn var í gær-
kvöld, þriðjudagskvöld. Félagið
auglýsti að ársreikningar þess
lægju á skrifstofu félagsins, en
þegar til kom fengu félagsmenn
Guðmundur J. Guð-
mundsson
formaður
Dagsbrúnar.
aðeins að skoða reikningana, en
fengu ekki afrit til að kynna sér
fyrir fundinn.
Jóhannes Guðnason, fyrr-
um formannskandídat innan
Dagsbrúnar, tók undir þessa
gagnrýni í samtali við blaðið í
gær. „Mér finnst að það hljóti
að brjóta í bága við lög félags-
ins að láta ekki afrit af sund-
urliðuðum reikningum af
hendi fyrir aðalfund. Það tek-
ur meira en eina litla dagstund
að kynna sér málefni félagsins
og ekki nóg að fá bara að
renna augum yfir reikningana.
Þetta var svona í fyrra, þegar
miklar deilur stóðu yfir. Nú
hefur náðst sátt og ég tek sæti
í trúnaðarmannaráði félagsins,
en samt gat ég ekki fengið af-
rit af reikningunum.“
Sem fyrr segir voru heildar-
tekjur Dagsbrúnar, þ.e. félags-
sjóðs, vinnudeilusjóðs,
fræðslusjóðs, styrktarsjóðs og
orlofssjóðs, alls 190 milljónir
á síðasta ári, en gjöld 107
milljónir. Hreinn hagnaður
hækkaði á milli ára úr 52,5
milljónum í 83,3 milljónir
króna. Af helstu útgjaldalið-
um má nefna að útgáfu- og
fundakostnaður hljóðaði upp á
7 milljónir króna, en þar af
var tæp 1 milljón króna merkt
kosningununt innan Dags-
brúnar á síðasta ári. Þá mun
símakostnaður ársins hafa
numið tæplega 500 þúsund
krónum.
I samantekt sem félags-
mönnum var boðið upp á síð-
ustu daga fyrir fundinn kemur
ekki fram hverjar heildareign-
ir Dagsbrúnar eru, heldur að-
eins greint frá hreinni eign,
þ.e. samtölu yfir eignir um-
fram skuldir. Þær voru sem
fyrr segir um 570 milljónir
króna. Ríkustu sjóðir Dags-
brúnar eru styrktarsjóður með
um 300 milljónir og vinnu-
deilusjóður með um 130 millj-
ónir.
Samkvæmt heimildum
PRESSUNNAR hefur vaknað
forvitni um hvort félagið hafi
greitt símakostnað vegna
stjómarkjörs innan Dagsbrún-
ar í fyrra og svo símakostnað
vegna prófkjörs Þrastar Ól-
afssonar hjá Alþýðuflokknum
fyrir síðustu þingkosningar.
Þá lék mönnum forvitni á að
vita hversu tekjur félagsins
hefðu vaxið í kjölfar þess að
nú er eitt prósent af öllum
launum manna tekið í félags-
gjöld, í stað eins prósents af
dagvinnunni áður.
Friörik Pór Uuömundsson
Eftirmálar af kaupum Norðurvangs á Ópal-húsinu
Borgarfógeti týndi veð-
skuldabréfum Kaupþings
Borgarfógetaembættiö. Eftir að Helgi
Rúnar Magnússon og félapar í Norður-
vangi keyptu eignina Skipholt 29 á upp-
boði af Helga Rúnari og félögum í Stelk
hf. gaf hjpröurvangur út veöskuldabréf
[MJiandá Kaupþingi. Borgarfógeti týndi
bréfunum.
Veðskuldabréf, sem Norður-
vangur hf. gaf út til handa
Kaupþingi til að standa skil á
uppboðsandvirði vegna nauð-
ungaruppboðs á fasteigninni
Skipholti 29, hafa ekki fundist
hjá embætti Borgarfógeta þrátt
fyrir mikla leit. Um er að ræða
aíls 16 milljóna króna bréf sein
Norðurvangur skyldi greiða
Kaupþingi eftir að hafa yflrboð-
ið verðbréfafyrirtækið á nauð-
ungaruppboði í fyrra.
Eins og PRESSAN greindi
nýverið fra var fasteignin Skip-
holt 16, Ópal-húsið svonefnda,
slegin á uppboði á síðasta ári. f
fyrstu var fasteignin að mestu í
eigu Bjarna Arnasonar í Brauð-
bæ, en liann seldi hana fyrirtæk-
inu Stelk, sem aftur gerði 10 ára
leigusamning við Bjama. Stelk-
ur er fyrirtæki Helga Rúnars
Magnússonar lögfræðings og
Sigurðar R. Sigurjónssonar. A
uppboðinu keypti Norðurvangur
alla fasteignina á 25,5 milljónir.
Kaupþing bauð 18 milljónir í
hluta fasteignarinnar, en Norð-
urvangur bauð 18,1 milljón.
Helstu eigendur Norðurvangs
eru helgi Rúnar og fyrirtækin
hans Stelkur hf. og
Rúnar hf.
í kjölfar upp-
boðsins vom fjögur
samhljóða skulda-
bréf, upp á 4 millj-
ónir hvert, gefin út
af Norðurvangi, en
upphaflegur kröfuhafi var Rúnar
hf. Bréfin höíðu verið framseld
Hávöxtunarfélaginu, sem Kaup-
þing rekur, en þau skyldi nota til
að greiða Kaupþingi af upp-
boðsandvirðinu. Uppboðshald-
ari tók að sér að gefa út afsal og
þinglýsa bréfunum, sem og var
gert, en bréfin bárust aldrei til
baka og hafa ekki fundist hjá
Borgarfógeta þrátt fyrir mikla
leit. Kaupþing hefur höfðað
ógildingarmál vegna þessa.
*
Armann Reynisson skrifar formanni útvarpsráðs
Vill láta rannsaka fréttaflutnlng
Vísar í grein Heimis Steinssonar máli sínu til stuðnings
í útvarpsfréttum tveimur dögum
áður en hún var birt honum á
löglegan hátt og að dómur
Sakadóms í málinu hafi verið
kynntur í fréttum áður en lög-
manni Ármanns hefði gefist tóm
til að kynna honum dóminn. Þá
er vísað til þess að Atli Rúnar
Halldórsson fréttamaður hafí átt
fjánmuni hjá Ávöxtun og kunni
afskipti hans af málinu því að
hafa stangast á við fimmtu grein
siðareglna blaðamanna, þar sem
varað er við hagsmunaárekstr-
um blaðamanna.
Með bréfi Ármanns til for-
manns Útvarpsráðs eru alls sjö
íylgirit, þar á meðal nýleg grein
Heimis Steinssonar útvarps-
stjóra í Morgunblaðinu, „Þegar
níðið eitt er eftir".
Ármann Reynisson vill að útvarpsráð
fari ofan í saumana á mörgu sem
tengist fréttaflutningi af Ávöxtun.
Armann Reynisson, fyrr-
um eigandi Ávöxhinar, hef-
ur skrifað formanni útvarps-
ráðs bréf þar sem farið er
fram á að kannaður verði
fréttaflutningur Ríkisútvarps-
ins í Ávöxtunarmálinu
svonefnda. Sér-
staklega vill
Ármann að
könnuð verði
„misnotk-
un“ Ólafs
Ragnars
Grt'ms-
sonar á
frétta-
s t o f -
unni, enda hafi hann verið upp-
hafsmaður að ,Jielfor“ gegn Ár-
manni og persónu hans sem
með ólíkindum megi telja.
í bréfi sínu fer Ármann einnig
fram á að fréttaflutningur af
Ávöxtunarmálinu og nafnbirt-
ingar í því verði borin saman
við hliðstæð mál og sakamál
fram til dagsins í dag. Ármann
segir burðarás frétta RÚV um
málið hafa verið níð og rógburð
um störf hans, sem hljóti að
flokkast undir mannorðsmorð.
I fylgiskjölum með bréfinu
rekur Armann dæmi um frétta-
fluming RÚV. Þar segir að hann
hafi heyrt af ákæm á hendur sér