Heimilistíminn - 18.01.1979, Blaðsíða 15

KÓLUSINN
fallegastur i góðri birtu
%
hirtn
Coleus — kólus — nefnist á lslenzku
álfamöttull. Plantan er upprunnin á
Java I Astralíu og afbrigöi af henni eru
frá Ceylon. Kólusinn er ótrúlega litrfk
planta. Blööin geta veriö grœn, gul,
rauö og bleik og fallegastir veröa
litirnir ef kólusinn fær næga birtu.
Hann getur vel staöiöviö suöurglugga.
Blómin á kolusnum eru ekkert til
þess aö hrópa hilrra fyrir. Þau eru litil,
hvit eöa blá og eru I piramidalagaöri
þyrpingu.Margir hafa þaöaö venjuaö
klipaþauaf jafnóöum og þau koma til
þess aö plantan sjálf vaxi betur og
leggi ekki eins mikiö i blómamyndun-
ina.
Kólusinn þarf mikla vökvun en eftir
au vöyturinn er komii..' vel á veg aö
vorinu getur veriö gott aö halda
plöntunni nokkuö þurri i eina til tvær
vikur. Viö þaö eiga litir hennar aö
koma enn betur fram, þegar aftur er
tekiö til viö vökvun og áburöargjöf.
A meöan kólusplönturnar eru litlar
mega þær vera þar sem hitinn fer
niöur fyrir 18 stig en eftir aö þær eru
orönar stórar þola þær aö hitinn falli
allt niöur i 12 gráöm.
Sumir segja aö erfitt sé aö láta
kólusinnlifa af veturinn. Þaö á þó ekki
aö vera ef hann stendur á svölum en
nægilegabjörtum staö, t.d. i svefnher-
bergis,- eldhúss- eöa kjallaraglugga.
Þaö mun þó erfiöara aö láta gamlar
plöntur lifá yfir vetur en nýjar og smá-
vaxnar, þær gömlu vilja frekar spira
og veröa óásjálegar. Þess vegna getur
veriö gott aö taka græölinga af gömlu
kólusunum i ágúst eöa einhvern tima
haustsins og geyma þá svo, eftir aö
þeim hefur veriö komiö til og þeir
látnir niöur i potta. Þegar vorar aö
nýju getiö þiö áreiöanlega veriö stolt
af kólusunum ykkar.
Upphaflega var þaö The Royal
Horticultural Society I Englandi sem
kom meö kólusinn á markaö og var
þaö áriö 1866. Þýzkur garöyrkjumaöur
hafi unniö mikiö starf viö aö vixl-
frjógva kólusana og fengiö fram sér-
lega falleg afbrigöi. Hins vegar yar
þaöportúgalskur jesúita-munkur Juan
Loureiro sem fyrstur hugöi aö
kolusættinni og lýsti henni i riti áriö
1790.
i