NT - 28.06.1984, Qupperneq 12
1U'
Fimmtudagur 28. júní 1984 12
TVEGGJA BAKKA
VEDUR í ADSIGI
■ Þungar og skuggalegar
óveðursblikur hefur dregið á
loft þessa mildu sólstöðudaga
á fjörutíu ára afmæli íslenska
lýðveldisins, svo að ráð mun
að slíta afmælisveislunni og
fara að búa sig undir stórhríð-
arnar á komandi haust- og
vetrardögum. Tveir óveðurs-
bakkar eru þyngstir og mestir
í brúnum úti við sjóndeildar-
hringinn - annar nær og hryss-
ingslegri, hinn utar dekkri og
miklu bólgnari, fer hægar að
en býr yfir skapadómi lands og
þjóðar.
Septemberveðrin
Hryssingasbakkinn sem er
nær og skýtur upp hverri
kólgukryppunni af annarri
þessa sumardaga er að safna í
septemberveðrin sem við eig-
um í vændum, og hann gerist
ófrýnilegri með hverjum deg-
inum sem líður. Fyrstu drög
hans mynduðust þegar ríkis-
stjórnin okkar æpti upp yfir sig
um fjárlagagatið sitt og játaði
um leið talnafölsunina fyrir
febrúarsamningana, fjargviðr-
aðist síðan um gatið og fyllingu
þess í tvo mánuði, fyllti það
síðan til hálfs með sjúklinga-
sköttum og nýjum erlendum
stórlánum en féll sjálf niður í
hinn ófyllta hluta þess. Hún
hafði fengið góðvildarsamn-
inga, sem líf hennar sjálfrar og
gengi í verðbólgustríðinu var
undir komið að hún stæði við
að sínu leyti. En með þessari
handarskömm og hrópandi
storkun, sérhlífni og hygli-
gjöfum til gróðamangaranna í
samfélaginu sópaði hún af sér
traustinu og stuðningnum sem
launafólkið hafði veitt henni
með stórfórnum til verðbólgu-
stríðsins. Fyrsta maí hnöppuð-
ust launastéttirnar saman og
mynduðu septemberbakkann,
sem síðan hefur þrútnað og
hækkað með hverjum degi, og
nú eru klakkar hans að mynd-
ast með launakröfunum sem
verið er að semja í hverri vík
og bæjarbyggð á íslandi.
Og meðan þetta gerist eykur
verðbólgan skriðinn á ný vegna
þess að stjórnvöld blása sjálf
sem óðast í segl hennar og eru
að springa af mæði við þá iðju.
Vcrðbólgan er þegar komin á
þrjátíu mílna hraða áður en
septemberveðrin skella á.
Með öfugum klónum.
Fyrsta ár ríkisstjórnarinnar
sýndi, að þjóðin mat og virti
verðbólgubaráttu hennar og
var reiðubúin til að leggja sitt
fram - gerði það. En lykilorð
slíkrar baráttu er réttlæti, og
það var hlutverk stjórnvalda
að þjóna því. Undir því var
frambúðarárangur kominn. í
þessu hefur Alþingi og stjórn-
völd brugðist, og því er flóttinn
nú að bresta á í þessari mikil-
vægu þjóðarsókn og septem-
berveðrin yfirvofandi. Gömul
og gagnorð vísa kemur í
hugann, í henni segir:
Ekki er það furða
þótt á komi snurða,
er hrikkvísir slinnar og hópar
af flónum
á heimsrokkinn spinna með
öfugum klónum.
Það hefur einmitt orðið ljós-
ara með hverjum degi síðustu
mánuðina, að stjórnvöld hafa
háð verðbólgubaráttu sína
með öfugum klónum. Þau
brugðust trausti febrúarsamn-
inganna. Þau heyktust á að
varðveita grundvöll þeirra og
forsendur með réttsýni,- Þau
mátu meira að hygla sérgróða-
öflunum í þjóðfélaginu og
færa fjármuni til þeirra. Þau
færðu fjármuni frá launþegum
til „atvinnuveganna" með
þeim hætti að gefa einkagróða-
öflum færi á að hirða verulegan
hluta þess í leiðinni. Þetta á
einkum við í öllum rekstri
verslunar og viðskipta, en
einnig í margvíslegum iðnaði
og þjónustu. Uppgjöri reikn-
inga fyrirtækjanna og hlutafé-
laganna fyrir fyrsta æviár ríkis-
stjórnarinnar er nú lokið og
sýnir yfirleitt stórgróða, en
jafnframt hefur verið létt á
sköttum þeirra, og miklir fjár-
munir af þessum gróða hafa
lent í vösum gróðamanna.
Ævintýrið um Stigahlíðarlóð-
irnar og ýmis önnur dæmi vitna
um þessa tilfærslu fjármuna
frá fátækum tilríkra. Stríðsvél
stjórnvalda gegn verðbólgu
hefur verið eins og risajarðýta
við að dýpka og víkka gjána
milli fátækra og ríkra á íslandi.
Og Morgunblaðið notar helg-
arpistil sinn núna á drottins-
daginn til þess að hælast um og
fagna því „að menn hafi við
núverandi aðstæður í þjóðar-.
búinu fjármuni til að ráðast í
jafn kostnaðarsamar fram-
kvæmdir og þar er um að
ræða“ - að kaupa sér fyrir
milljónir eftirlætisblett undir
óhófshallir. Það er ekki hikað
við að bæta í september kólg-
una með slíkri storkun við
fólkið sem berst í bökkum.
Fyrir nokkrum dögum var
hér í NT skynsamlegur leiðari
um hættuna af þessari geigvæn-
legu tilfærslu fjármuna frá
launafólki til gróðamanna í
tengslum við verðbólgubarátt-
una og minnt á, að nú mundi
kominn tími ti! að klóra í
bakkann og reyna að sækja
eitthvað af þessu gjafafé aftur
til þeirra sem fengið hafa að
iáta greipar sópa, og skila
launafólkinu því.
Svonefndur stríðsgróði er
alkunnugt hugtak og var áður
frægt fyrirbæri á landi hér. Það
er nú komið á daginn að við
íslendingar eigum slíkt mann-
val í þessari stétt, að hún getur
gert sér stríð við verðbólguna
að gjöfulli stríðsgróðalind - ef
hún á sér vildarvini í ráðherra-
stólum. Nú er komið að því að
eftir Andrés
Kristjánsson,
fyrrverandi
ritstjóra
skattleggja þennan nýja stríðs-
gróða „Stigahlíðarmanna“ í
þágu þjóðarinnar. Heykist Al-
þingi og stjórnvöld nú á því,
stenst ríkisstjórnin ekki sept-
emberveðrin.
Þjóðartréð í kalhættu
Hinn óveðursbakkinn sem
er utar hlýtur þó að teljast
miklu meiri og hættulegri og
boðar fremur langan harðinda-
kafla en veðrabrigði daga eða
mánaða. Hann boðar kalhættu
sjálfs þjóðartrésins. Sú veður-
spá birtist nýlega glöggum orð-
um í skýrslu Framkvæmda-
stofnunar ríkisins um horfur í
byggðaþróun næstu ára og ára-
tuga. Þar er glöggum rökum
stutt hve ískyggileg þróun blas-
ir þar við. Þar er tölum talið
hvernig hin jákvæða byggða-
þróun frá áratugnum milli
1970-80 hefur snúist við. 1
fjölmörgum mikilvægum
byggðum landsins er fólkið að
búa sig að heiman til flutnings
á suðvesturhornið.
Það hefur einmitt orðið deginum Ijósara síðustu mánuðina að stjórnvöld hafa háð verðbólgubaráttu sína með öfugum klónum.
■ „Tveir óveðursbakkar eru þyngsíir og
niestir í brúnum úti við sjóndeildarhringinn
- annar nær og hryssingslegri, en hinn utar
dekkri og miklu bólgnari, fer hægar að en
býr yftr skapadómi lands og þjóðar.“
■ „Fyrsta maí hnöppuðust launastéttirnar
saman og mynduðu septemberbakkann,
sem síðan hefur þrútnað og hækkað með
hverjum degi, og nú eru klakkar hans að
myndast með launakröfunum sem verið er
að semja í hverri vík og bæjarbyggð á
íslandi.“
I Fyrsta ár ríkisstjórnarinnar sýndi að
þjóðin mat og virti verðbólgubaráttu hennar
og var reiðubúin til að leggja sitt fram -
gerði það. En lykilorð slíkrar baráttu er
réttlæti og það var hlutverk stjórnarinnar að
þjóna því.“