Morgunblaðið - 02.09.2004, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. SEPTEMBER 2004 11
A
rnold Schwarzenegger
kom, sá og sigraði á
flokksþingi repúblikana
í New York á þriðju-
dagskvöld. Þótti krafta-
jötninum fyrrverandi, núverandi rík-
isstjóra í Kaliforníu, takast vel upp
en hann ræddi um ameríska draum-
inn og sagði sögu sína, en sem kunn-
ugt er ólst Schwarzenegger upp í
Austurríki en fluttist til Bandaríkj-
anna 22 ára að aldri og kunni þá litla
sem enga ensku. Fjölskylda George
W. Bush Bandaríkjaforseta lék einn-
ig stórt hlutverk á sviðinu í Madison
Square Garden á þriðjudag og
Laura Bush, eiginkona George W.
Bush Bandaríkjaforseta, flutti að-
alræðu kvöldsins en áður höfðu dæt-
ur hennar, tvíbura-
systurnar Jenna og
Barbara Bush,
óvænt birst á svið-
inu til að ræða á
gamansaman hátt
um foreldra sína.
„Þetta er eins og
að vinna Óskarinn,“
sagði Schwarzen-
egger í upphafi
ræðu sinnar á
þriðjudag en hon-
um hafði verið
fagnað vel og lengi
þegar hann steig
fram á sviðið. „En
hvað ætli ég viti svo
sem um það,“ bætti
hann síðan við en
Schwarzenegger
hefur aldrei tekist
að næla sér í Óskarsstyttu fyrir
kvikmyndaleik sinn. Féll gamansemi
hans vel í kramið hjá repúblikönum,
eins og raunar annað sem hann hafði
fram að færa en hann færði við-
stöddum þau skilaboð að Bandaríkin
væru enn land tækifæranna, landið
sem fólk eins og hann þráði að flytja
til.
Schwarzenegger sagðist öll sín
uppvaxtarár hafa átt þann draum
æðstan að komast til Bandaríkjanna.
Sá draumur hefði ræst og gott betur,
hann ætti Bandaríkjunum að þakka
alla velgengni sem hann hefði notið í
kvikmyndaheiminum og nú síðast í
stjórnmálum. „Ég vil að aðrir fái
sömu tækifæri og ég fékk,“ bætti
hann við.
Menn mega vera ósammála
Sérstaka athygli vakti þegar rík-
isstjórinn frá Kaliforníu gat þess að
menn megi alveg vera á öndverðum
meiði í tilteknum málum þó að þeir
tilheyri sama stjórnmálaflokknum.
„Ég segi ykkur í kvöld að ég tel ekki
aðeins að það sé í góðu lagi heldur tel
ég það einmitt vera þetta sem gerir
Bandaríkin svo stórkostleg. Hér get-
ur okkur greint á en samt verið trú
ættjörð okkar, samt verið sannir
Bandaríkjamenn og samt verið
sannir repúblikanar.“
Þótti ljóst að Schwarzenegger var
hér að vísa til þess að hann er á önd-
verðum meiði við Bush forseta í
mörgum málum, s.s. að því er varðar
réttindi samkynhneigðra. Sá ágrein-
ingur kom þó ekki í veg fyrir að
Schwarzenegger lofaði forsetann í
bak og fyrir á þriðjudag.
Schwarzenegger gerði lítið úr
svartsýnistali demókrata og annarra
hvað varðaði horfur í efnahags-
málum í Bandaríkjunum. „Verið
ekki svona miklir stelpustrákar í
efnahagsmálum,“ sagði hann bros-
andi á svip og voru þau ummæli leik-
in fram og aftur í fréttatímum
bandarískra sjónvarpsstöðva í gær
en Schwarzenegger var þarna að
vísa til orða sem hann hefur nokkuð
verið gagnrýndur fyrir og þóttu bera
vott um karlrembu og kvenfyrirlitn-
ingu.
Hann gerði jafnframt lítið úr stað-
hæfingum Johns Edwards, varafor-
setaefnis Demókrataflokksins, þess
efnis að tvær þjóðir byggi nú í reynd
Bandaríkin. Sagðist Schwarzenegg-
er sannfærður um
að þetta væri rangt
eftir samtöl sín við
liðsmenn Banda-
ríkjahers sem nú
þjónuðu fósturjörð
sinni á erlendum
vettvangi. „Þeir
trúa því að við til-
heyrum öll sömu
þjóð og fyrir þá
þjóð eru þeir nú að
berjast. Við til-
heyrum öll sömu
Bandaríkjunum og
Bush forseti vill
verja þau með öll-
um ráðum,“ sagði
hann. „Þetta er það
sem ég dáist mest
að í fari forsetans.
Hann er staðfastur
maður. Hann býr yfir miklum innri
styrk. Hann er leiðtogi sem ekki gef-
ur þumlung eftir, hikar ekki, lætur
ekki undan.“
Sagði eiginmann sinn
ekki hafa viljað stríð
Dætur forsetans, Barbara og
Jenna Bush, birtust á sviðinu í
Madison Square Garden eftir að
Schwarzenegger hafði lokið máli
sínu en þær eru 22 ára gamlar. Sögð-
ust þær ekki mjög pólitískar en að
þær hefðu viljað leggja sín lóð á vog-
arskálarnar í þessari síðustu kosn-
ingabaráttu sem faðir þeirra myndi
heyja. Mæltist framganga stúlkn-
anna misjafnlega fyrir, þær þóttu
nokkuð barnalegar og sumum fannst
þær helst til tvíræðar í orðum sínum.
Barbara og Jenna fullyrtu að for-
eldrar þeirra fylgdust vel með
áhugamálum unga fólksins, að þau
þekktu „muninn á mono og Bono; og
þegar við segjum þeim að við séum
að fara á tónleika með [hljómsveit-
inni] Outkast gera þau sér grein fyr-
ir því að ekki er um útigangsmenn að
ræða“.
Kynntu tvíburasysturnar síðan
Bush forseta óvænt til sögunnar, en
hann var staddur úti undir berum
himni í Pennsylvaníuríki. Bush
þakkaði þingfulltrúum í beinni út-
sendingu frá Pennsylvaníu en kynnti
síðan eiginkonu sína, Lauru, á svið
en hún var síðust á mælendaskrá.
Laura Bush var á mjúku nót-
unum, sagðist stolt af eiginmanni
sínum, hann hefði unnið gott starf í
Hvíta húsinu og nefndi hún ýmis mál
í þessu samhengi, skóla-, heilbrigðis-
og félagsmál. Sagði hún öll þessi mál
mikilvæg en að stríðið gegn hryðju-
verkum skyggði á allt annað. „Eng-
inn forseti Bandaríkjanna vill þurfa
að efna til stríðs,“ sagði hún og vísaði
til Abrahams Lincolns og Franklins
Roosevelts í þeim efnum. „Og eig-
inmaður minn vildi ekki efna til
stríðs, hann vissi hins vegar að ör-
yggi Bandaríkjanna og heimsins alls
valt á því,“ sagði hún einnig. „Það
má treysta á hann, einkum þegar
mikið liggur við.“
Innanríkismál í brennidepli
Yfirskrift flokksþingsins í fyrra-
dag var „þjóð samhygðar“ og má
segja að repúblikanar hafi horfið aft-
ur til þeirra áherslna sem helst
stuðluðu að kjöri George W. Bush
fyrir fjórum árum. Á mánudag voru
utanríkismál, árásin á Bandaríkin
11. september 2001 og stríðið gegn
hryðjuverkum efst á baugi á flokks-
þinginu en flestir ræðumenn á
þriðjudag ræddu hins vegar innan-
ríkismál; skólamál og heilbrigðismál,
svo nokkur séu nefnd. Meðal ræðu-
manna voru öldungadeildarþing-
maðurinn Elizabeth Dole sem varði
áherslur repúblikana í málefnum
samkynhneigðra, andstöðu þeirra
við fóstureyðingar og áherslu á
trúarleg gildi. Bill Frist, leiðtogi
repúblikana í öldungadeild Banda-
ríkjaþings, ræddi heilsugæslu og
heilbrigðismál en hann er læknir að
mennt og minnihlutahópar fengu
einnig sína fulltrúa á svið.
Kunna sitt fag
Það var stígandi í stemmningunni
á flokksþinginu í fyrrakvöld og þrír
síðustu ræðumenn, Steele,
Schwarzenegger og Laura Bush, að
ónefndum Barböru og Jennu Bush,
fengu afar sterk viðbrögð úr salnum
í Madison Square Garden. Helstu
sjónvarpsstöðvar Bandaríkjanna
sýndu aðeins um klukkustund frá
flokksþinginu í beinni útsendingu,
þ.e. ræður Schwarzeneggers og
Lauru Bush, og sögðu fréttaskýr-
endur ljóst að það hefði verið vel til
fundið, bæði kraftatröllið fyrrver-
andi og forsetafrúin nytu mikilla vin-
sælda meðal bandarísks almennings,
raunar mun meiri almennra vin-
sælda en George W. Bush Banda-
ríkjaforseti sjálfur. Rifjaði David
Gergen, prófessor við Harvard-
háskóla og ráðgjafi fjögurra forseta
Bandaríkjanna, upp að repúblikanar
hefðu sigrað í fernum af sex síðustu
forsetakosningum. „Og við sáum í
kvöld hvers vegna það er. Repúblik-
anar eru mjög góðir í þessu, þeir vita
hvað þarf til að vinna kosningar.“
Arnold Schwarzenegger hefur aldrei unnið Óskar fyrir leik sinn í kvikmyndum. Viðtökurnar sem hann fékk í Madison
Square Garden í fyrrakvöld voru hins vegar slíkar að öruggt má telja að fulltrúar á flokksþingi repúblikana í New York
séu reiðubúnir til að verðlauna ríkisstjórann í Kaliforníu í bak og fyrir. Davíð Logi Sigurðsson fylgdist með því er
Schwarzenegger sagði repúblikönum frá því hversu mikið hann ætti Bandaríkjunum að þakka.
Mýkri málin í
brennidepli á
flokksþingi
repúblikana
Reuters
Barbara (fyrir miðju) og Jenna Bush (til hægri ) ávarpa flokksþingið en
móðir þeirra, Laura Bush, fylgist með.
Arnold Schwarzenegger, rík-
isstjóri Kaliforníu, flytur ræðu
sína á flokksþinginu. Ávarpi
hans var afar vel tekið.
’Og þegar við segjumþeim að við séum að fara
á tónleika með [hljóm-
sveitinni] Outkast gera
þau sér grein fyrir því
að ekki er um útigangs-
menn að ræða.‘
david@mbl.is
ÞETTA er blökkumannakvöldið,“
segir Karen Maria Alston, blökku-
kona frá Washington, við mig er
Michael Steele, vararíkisstjóri í
Maryland, byrjar ræðu sína í
Madison Square Garden í fyrra-
kvöld. Er hún þá að benda á, að all-
nokkrir blökkumenn voru á mæl-
endaskrá á þriðjudag en eru annars
ekki framarlega í forystusveitinni á
þessu flokksþingi repúblikana.
Raunar hefur borið á óánægju með
það hjá svörtum repúblikönum
hversu lítið vægi þeir fá í dag-
skránni.
Skipuleggjendur flokksþingsins
hafa auglýst þá staðreynd að full-
trúarnir tilheyri margir minni-
hlutahópum, raunar hafi þeim fjölg-
að um 70% frá því á flokksþinginu
fyrir fjórum árum.
Samkvæmt tölum repúblikana til-
heyra 17% fulltrúa á flokksþinginu í
New York minnihlutahópum í
bandarísku samfélagi en sambæri-
leg tala fyrir þingið í Philadelphiu
fyrir fjórum árum var 10% og 6,3% á
flokksþinginu fyrir átta árum. 44%
þingfulltrúa að þessu sinni eru kon-
ur en fyrir fjórum árum var hlutfall
þeirra 36% og fyrir átta árum að-
eins 33%. En blökkumenn eru
óánægðir með að enginn af helstu
ræðumönnum á flokksþinginu nú
skuli koma úr þeirra röðum og rifja
menn í því samhengi upp að ein
helsta stjarna flokksþings demó-
krata fyrir mánuði var blökkumað-
urinn Barack Obama, sem er í fram-
boði til öldungadeildarinnar í
Illinois-ríki. Vekur einkum athygli
að blökkumaðurinn Alan Keyes sem
keppir við Obama um þingsætið er
ekki meðal ræðumanna í New York.
Rifja menn einnig upp að fyrir
fjórum árum flutti Colin Powell
ávarp á besta tíma en utanríkis-
ráðherrann núverandi mun ekki
einu sinni sækja flokksþing Repúbl-
ikaflokksins að þessu sinni. Önnur
helsta stjarna stjórnar George W.
Bush Bandaríkjaforseta, þjóðarör-
yggisráðgjafinn og blökkukonan
Condoleezza Rice, er ekki heldur
meðal ræðumanna í New York þó að
hún hafi mætt á staðinn í gær.
Skipuleggjendur benda hins veg-
ar á framlag áðurnefnds Steeles á
þriðjudag, sömuleiðis hafi verið á
mælendaskrá Rod Paige mennta-
málaráðherra og Erika Harold,
ungfrú Bandaríkin árið 2003.
Blökku-
menn ekki
allir sáttir