Morgunblaðið - 06.11.2004, Page 25
SUMIR halda að notkun munntób-
aks hafi ekki skaðleg áhrif á heils-
una. Hér eru nokkur þeirra atriða
sem haldið er fram og svo stað-
reyndir málsins – en fyrst þetta:
Allur innflutningur, sala og dreif-
ing á fínkorna munntóbaki er ólög-
legur. Innflutningur til eigin nota
er ekki undanþeginn þessari reglu.
Munntóbak er skaðlaust!
Munntóbak er langt frá því að vera
skaðlaust. Í því eru a.m.k. 28 þekkt-
ir krabbameinsvaldar og sumir í
mun meira magni í munntóbaki en
reyktóbaki. Sá sem notar 10 g af
munntóbaki á dag fær t.d. allt að
þrefalt meira af ákveðnum krabba-
meinsvaldandi efnum en sá sem
reykir 1 pakka af sígarettum á dag.
Munntóbaksnotkun eykur hættu á
krabbameini í munni fimmtíufalt og
notendur eru í aukinni hættu að fá
krabbamein meltingarvegi, að auki
er ekki hægt að útiloka önnur
krabbamein, svo sem í þvagblöðru.
Hjartavöðvinn er mikilvægasti
vöðvi líkamans og þarf á reglulegu
flæði blóðs að halda til að geta
starfað eðlilega. Við notkun munn-
tóbaks dragast æðarnar saman og
eru æðarnar í kringum hjartað þar
engin undantekning. Þrenging æða
veldur því að blóðþrýstingur eykst
og hár blóðþrýstingur er einn af
helstu áhættuþáttum hjarta- og
æðasjúkdóma – líka hjá ungu fólki.
Munntóbak er ekki eins ávana-
bindandi og sígarettur!
Þrjár ástæður má nefna sem sýna
að þessi misskilningur fær ekki
staðist:
1. Níkótín er það sem veldur
fíkn í tóbak og það er í allt að
ferfalt meira magni í munntób-
aki en sígarettum.
2. Saltkristöllum er oft bætt í
munntóbakið – þeim er ætlað að
brenna göt á slímhúðina og
tryggja þannig að níkótínið fari
hraðar og betur inn í æðarnar í
munni og nefi.
3. Yfirborð fínkorna munntób-
aks (snus) er mjög mikið og
berst því nikótínið hratt út í
blóðið.
Allt ofantalið veldur því að fíkn-
in í munntóbak er oft meiri en í
sígarettur og mun erfiðara er
að hætta.
Munntóbak hefur jákvæð áhrif á
árangur í íþróttum og hefur ekki
áhrif á útlitið!
Þetta er útbreiddur misskilningur,
jákvæð áhrif eru engin. Við munn-
tóbaksnotkun þrengjast æðar og
blóðflæði minnkar því til vöðvanna.
Vöðvarnir þurfa blóð til að vaxa og
styrkjast en minnkað blóðflæði til
þeirra hefur þau áhrif að árangur
þjálfunar verður mun lakari, meiri
líkur eru á meiðslum og erfiðara er
að ná sér eftir þau. Fólki getur
fundist munntóbak gera það hress-
ara en ástæðan er tímabundin örv-
andi áhrif níkótíns. Síðan veldur
munntóbak því að tennur gulna og
skemmast, tannhold bólgnar og
gómar rýrna. Við þetta verður
tannlos og mikil andfýla. Þeir sem
nota munntóbak sjá breytingu á
slímhúð í munni mjög fljótt en lýti
af völdum krabbameins í munni eru
einnig oftast skelfileg.
HOLLRÁÐ UM HEILSUNA | Lýðheilsustöð
Misskilningur um
munntóbak
Viljirðu hætta tóbaksnotkun þá
geturðu m.a. fengið einstaklings-
miðaða aðstoð í síma 800 6030
alla virka daga milli kl. 17 og 19.
Bækling um munntóbak er hægt
að nálgast á vef Lýðheilsustöðvar,
www.lydheilsustod.is.
Jakobína H. Árnadóttir, M.Sc. í
heilsusálfræði, verkefnisstjóri hjá
Lýðheilsustöð.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 2004 25
DAGLEGT LÍF
…fiskur vill oft molna niður á
pönnunni við steikingu. Gamalt
húsráð segir að gott sé að strá
salti yfir pönnuna þegar hún er
að hitna áður en feitin er sett á
pönnuna.
Ef karrírétturinn verður of
sterkur má reyna að blanda ör-
litlu af hunangi eða sírópi út í
réttinn.
VISSIR ÞÚ AÐ…
Fiskur og
karrí
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
❊ frábær tilboð
❊ 100 þúsund eintök
um land allt
❊ afþreying helgarinnar
❊ auglýsingapantanir
í síma 569 1111
helgin ❊ er komin
V I K U L E G A
Þegar þú vilt vandaðan útivistarfatnað
Bæjarl ind 2, Kópavogi • s ími 555 7744
w w w. h e l l y h a n s e n . i s
©
H
ön
nu
na
rh
ús
ið
–
0
41
1
Dú
nú
lpu
r
ÞEIR sem vilja vera á undan tískunni ættu
að hafa augun opin fyrir reiðbuxum.
Allt benti nefnilega til þess á tískuvik-
unni í Mílanó á dögunum að reiðbuxur eigi
eftir að koma verulega við sögu á komandi
sumri.
Hönnuður eins og Georgio Armani sýndi
þannig nokkrar útgáfur af reiðbuxum og
var ekki annað að sjá en að Armani hefði
leitað innblásturs á Indlandi og til tíma
breska heimsveldisins og fatnaðurinn létt-
ur, ljós og sígildur í hans anda.
Reuters
Ljóst: Fyrirsætan er í fatnaði frá
Emporio Armani úr sumarlínu
hönnuðarins Georgio Armani.
Reiðbuxur: Sumarlína
hönnuðarins Roberto
Cavalli.
Reiðbuxur það
sem koma skal
TÍSKA