Morgunblaðið - 16.02.2005, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 16. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Efnalaug og fataleiga
Garðabæjar
Garðatorgi 3 • 565 6680
www.fataleiga.is
Til leigu miki
ð
úrval af glæsi
legum
samkvæmisfa
tnaði
fyrir dömur o
g
herra
SAMKVÆMISKJÓLL
KR 6.000 m. fylgihlutum
SMÓKINGAR
KR 4.500 m. fylgihlutum
Hlíðasmára 11, Kópavogi - sími 517 6460
www.belladonna.is
Opið mán.-föst. 11-18 • laug. 11-15
Vertu þú sjálf! Vertu bella donna
erum að taka
upp nýjar vörur
Skólar munu viðhafa opnaog sveigjanlega starfs-hætti þar sem nemendurvinna sjálfstætt og í sam-
vinnu við aðra með stuðningi nú-
tímaupplýsinga- og samskipta-
tækni. Áhersla verður lögð á að
mæta ólíkum einstaklingum, bráð-
gerum sem seinfærum, með krefj-
andi verkefnum við hæfi hvers og
eins og með hliðsjón af fjöl-
greind og
fjölmenning-
arlegu sam-
félagi. Nem-
endur munu
bera ábyrgð á
námi sínu og
starfa eftir
einstaklings-
áætlunum, sem
unnar verða í
samvinnu nem-
enda, kennara og foreldra. Þar
verða sett fram markmið og mark-
aðar leiðir að þeim. Mikil áhersla
verður lögð á samvinnu nemenda,
þemanám, blöndun ólíkra ein-
staklinga, sjálfstæð verkefni, sköp-
un og frumkvæði auk þess sem
nemendur munu eiga kost á fjar-
námi. Nemendur munu læra að
velja og hafna efni á Netinu, í bók-
um og blöðum, geta metið efnið og
nýtt sér það. Árangur nemenda
verður metinn með fjölbreyttum
aðferðum. Nemendur munu eftir
sem áður eiga sinn umsjónarkenn-
ara, sem þó koma til með að bera
sameiginlega ábyrgð á ákveðnum
nemendahópi.
Ákveðin þróun
Þetta er meðal þess sem lesa má
út úr stefnu fræðsluyfirvalda í
Reykjavík í skólamálum og nú þeg-
ar er farið að taka skref hér og þar
í átt að hinni nýju sýn, sem lýtur
að breyttri hugsun í kennsluhátt-
um. „Það á eftir að eiga sér stað
ákveðin þróun áður en við fáum að
sjá einstaklingsmiðað nám í öllum
skólum í sinni fullkomnustu mynd,
segir dr. Gerður G. Óskarsdóttir,
fræðslustjóri í Reykjavík. „Á það
ber hins vegar að líta að við erum
ekki að finna upp hjólið. Þessar
hugmyndir hafa verið við lýði í
fjölmörg ár, en undir ýmsum for-
merkjum, og hafa Bandaríkjamenn
verið hvað frjóastir og fremstir í
þessu efni. Segja má að hin opna
skólastefna í Fossvogsskóla sem
tekin var upp fyrir um aldarfjórð-
ungi hafi verið angi af sama meiði
og nú má segja að allur hinn vest-
ræni heimur hafi háleit markmið
um einstaklingsmiðað nám.
Gerður, sem sjálf er kennari að
mennt og hefur bæði reynslu af
starfi kennarans og skólastjórn-
andans, er án efa sá einstaklingur
sem þekkir manna best til ein-
staklingsmiðaðs náms. Rétt áður
en Gerður tók við starfi fræðslu-
stjóra í Reykjavík var hún í dokt-
orsnámi við Berkley-háskóla í
Kaliforníu 1992–1994 og síðar
gestafræðimaður við háskólann í
Minnesota, sem er eitt þeirra
fylkja í Bandaríkjunum sem þykja
fljót að bregðast við nýjungum og
sýnt hafa frumkvæði í skólamálum.
„Vestur í Bandaríkjunum hafði
ég verið á kafi í umræðum um þró-
un skólans og flutti með mér
straumana þegar ég svo tók við
starfi fræðslustjóra haustið 1996.
Ég bæði þekkti þessa strauma og
gat miðlað þeim. Ég hef því
kannski getað flýtt fyrir breyttri
hugsun og umræðu um þróun
grunnskólans hér heima og lít því
svolítið á mig sem sendiboðann.
Frá því að Gerður settist í stól
fræðslustjóra hefur hún aldrei ver-
ið í vafa um hvað koma skuli þó
það þýði „uppskurð á núverandi
kennsluháttum, bæði fyrir nem-
endur og kennara. Grunninn að
„nýrri stefnumótun í Reykjavík má
rekja allt aftur til ársins 1997 þeg-
ar miklir hugarflugsfundir voru
haldnir með skólastjórnendum,
kennara- og foreldraráðum vítt og
breytt um borgina. Gerður hefur
auk þess staðið fyrir námsferðum
með skólastjórnendum og bygg-
ingahönnuði vestur um haf, en
einnig til Evrópu og Asíu.
Einstaklingsmiðaðir kennslu-
hættir kalla á breytta hönnun
skólahúsnæðis. Ekki er gert ráð
fyrir lokuðum kennslustofum held-
ur mismunandi rýmum af ýmsum
stærðum og gerðum fyrir árganga-
blandaða hópa. Kennarar vinna
saman að því að skapa náms-
umhverfi fyrir nemendur þar sem
þeir vinna að fjölbreyttum verk-
efnum, bæði sjálfstætt og í hópum.
Fjölbreytileika einstaklinga er
haldið á lofti og áhersla lögð á að
nemendur á mismunandi getustig-
um og með mismunandi áhugamál
vinni saman að verkefnum í mis-
löngum námslotum í stað niður-
njörvaðra 40 mínútna kennslu-
stunda.
Hönnun skólahúsnæðis
Á sínum tíma þegar Fossvogsskóli
fór fram fyrir skjöldu og kynnti
einna fyrstur skóla hér á landi
hugmyndir um opinn og ein-
staklingsmiðaðan skóla, takmörk-
uðu ýmsar ytri aðstæður, svo sem
skortur á fjölbreyttu námsefni,
hljóðvist í húsnæðinu, og kannski
stuðningur utan frá möguleika
skólans á að ganga alla leið.
Tveir nýjustu skólarnir í
Reykjavík, Ingunnarskóli í Graf-
arholti og Korpuskóli í Grafarvogi,
hafa á hinn bóginn verið hannaðir
frá grunni með tilliti til ein-
staklingsmiðaðs náms auk þess
sem nýjar viðbyggingar, t.d. við
Laugarnesskóla og Breiðagerð-
isskóla taka mið af hinni nýju sýn.
„Þetta er ekki átaksverkefni, sem
standa mun í einhver ár, heldur er
þetta þróun, sem taka mun langan
tíma, segir Gerður spurð um alla
hina hefðbundnu skólana sem eftir
standa. „Við gerum ekki ráð fyrir
umbyltingu skólahúsnæðis í öllum
hverfum borgarinnar, það er unnt
að taka upp breytta kennsluhætti í
hvaða skólabyggingu sem er. Í
nánast öllum grunnskólum borgar-
innar eru menn að huga að skref-
um til að stíga í átt til einstaklings-
miðaðs náms, t.d. með breytingu á
námsumhverfinu, einstaklingsáætl-
unum nemenda, teymisvinnu kenn-
ara og sameiginlegri ábyrgð
tveggja til fjögurra kennara.
Raunhæf markmið
Í einstaklingsmiðuðu námi skipu-
leggur kennarinn ekki sama náms-
efnið og sömu yfirferð fyrir alla
nemendur sína á sama tíma heldur
mætir sérhverjum nemanda þar
sem hann er staddur og styður
 MENNTUN|Einstaklingsmiðað nám felur í sér breytta hugsun í kennsluháttum
Nemendur beri ábyrgð á náminu
Ný sýn í skólamálum úr
bekkjarmiðaðri kennslu
yfir í einstaklingsmiðað
nám breytir mjög störf-
um nemenda og kenn-
ara. Fræðslustjórinn í
Reykjavík sagði Jó-
hönnu Ingvarsdóttur að
það væri nauðsynlegt að
skólarnir þróuðust í takt
við tíðarandann.
Í nánast öllum
grunnskólum
borgarinnar
eru menn að
huga að skref-
um til að stíga í
átt til ein-
staklingsmið-
aðs náms.
Í ÞEIM skólum, sem til-
einka sér einstaklings-
miðað nám, er meðal ann-
ars lögð áhersla á
samvinnu, þemavinnu,
blöndun árganga, flæði
milli árganga og náms-
greina. Helstu markmið,
sem slíkir skólar setja sér,
eru þau að nemendur: beri
ábyrgð á námi sínu verði
sjálfstæðir í vinnu skipu-
leggi námið að hluta til
sjálfir geti valið sér verk-
efni eftir áhugasviði verði
færir um að nýta sér tölv-
ur og upplýsingatækni í
vinnu sinni þjálfi fé-
lagsfærni í samvinnu við
aðra nemendur sem og
kennara fái tækifæri til að
takast á við fjölbreytt
verkefni og vinna með
margskonar efnivið verði
færir um að meta stöðu
sína í námi verði færir um
að meta vinnu sína og sam-
nemenda á gagnrýninn og
jákvæðan hátt.
Sam-
vinna og
blöndun
árganga
Morgunblaðið/Kristinn
Dr. Gerður G.
Óskarsdóttir.