Morgunblaðið - 26.02.2005, Qupperneq 2

2 LAUGARDAGUR 26. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
KRÓNAN LÆKKAR
Verð á helstu
neysluvörum verður
lækkað um allt að
25% í öllum versl-
unum Krónunnar í
dag. Hefur fyr-
irtækið sett sér þá
stefnu að tryggja að verð á öllum
helstu neysluvörum verði sam-
keppnishæft við það lægsta sem
þekkist á markaðnum hverju sinni.
Tilræði í Tel Aviv
A.m.k. þrír fórust þegar maður
sprengdi sig í loft upp fyrir framan
næturklúbb í borginni Tel Aviv í
Ísrael seint í gærkvöldi. Lögreglan
sagði að a.m.k. þrjátíu hefðu særst.
Reuters sagði að samtökin Íslamskt
Jíhad hefðu lýst árásinni á hendur
sér en skv. AFP-fréttastofunni voru
það Al-Aqsa-sveitirnar sem lýstu
ódæðinu á hendur sér. Palestínskir
öfgahópar hafa undanfarnar vikur
að mestu virt óformlegt vopnahlé
sem gert var milli þeirra Ariels
Sharons, forsætisráðherra Ísraels,
og Mahmouds Abbas, nýs leiðtoga
Palestínumanna.
Nýjar vélar til Icelandair
Flugleiðir hafa keypt tvær nýjar
og langfleygar Boeing-vélar fyrir
áætlunarflug Icelandair. Vélarnar
verða afhentar árið 2010 en þær
geta flogið beint til vesturstrandar
Bandaríkjanna, Kína og allra ann-
arra staða í heiminum án millilend-
ingar, utan Ástralíu og Nýja-
Sjálands.
Y f i r l i t
Í dag
Fréttaskýring 8 Forystugrein 34
Úr verinu 12 Minningar 34/48
Viðskipti 16 Skák 49
Erlent 18/21 Messur 50
Árborg 23 Dagbók 56
Akureyri 24 Víkverji 56
Landið 25 Velvakandi 57
Daglegt líf 26/27 Staður og stund 58
Ferðalög 28/29 Menning 59/65
Listir 30 Ljósvakamiðlar 66
Umræðan 31/33 Veður 67
Bréf 33 Staksteinar 67
* * *
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
bæklingurinn Sumarferðir 2005.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkju-
starf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is

 

 

 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 
 !"#
$$#!%&
&'!%$
$ !"&
%!"'
'!' %
#$!%
!#""
%(!$
"%!%'
$ 

 
 

%&' (

 )***
 $! #
$$!#
&%!$%
$ !' '
%!")&
'!'$
#(!(
!#' &
%)!$"
' !&(
 !%
$$!((
&%! #
$ !"""
%!" 
'!')#
#(! #
!#"'"
%(!'%
' !(



AFDRIF sjúklinga sem útskrifast af
réttargeðdeildinni á Sogni í Ölfusi eru
almennt góð. Deildin var sett á stofn
1992 og þar hafa verið sautján ósak-
hæfir einstaklingar um lengri eða
skemmri tíma en alls hafa 35 einstak-
lingar verið lagðir inn á deildina þeg-
ar við bætast sakhæfir menn, sjúk-
lingar með mikil geðveikieinkenni.
Magnús Skúlason geðlæknir, yfir-
læknir á Sogni, greindi frá afdrifum
sjúklinga á réttargeðdeildinni á Vís-
indaþingi Geðlæknafélags Íslands
sem hófst á Akureyri í gær, föstudag,
en því lýkur á sunnudag.
Magnús sagði að ekki ætti að hafa
sjúklinga í gæslu á réttargeðdeild til
lengri tíma, lögum samkvæmt mætti
ekki skerða frelsi manna í lengri tíma
en nauðsyn bæri til. „Það er tilhneig-
ing til að henda fólki í örugga
geymslu, hafi það á einhverjum tíma-
punkti verið hættulegt sjálfu sér eða
öðrum. Það á að leggja áherslu á að
hjálpa fólki að koma sér á ný fyrir úti í
samfélaginu á sínum forsendum,“
sagði Magnús en bætti við að vitan-
lega mætti heldur ekki hleypa fólki,
ósakhæfu vegna geðsjúkdóms, of
snemma út í þjóðfélagið.
Gott samstarf við héraðsdóm
Magnús sagði samstarf Sogns og
Héraðsdóms Suðurlands með ágæt-
um, en þar væri dómum aflétt af fólki
í þrepum. „Við höfum í sameiningu
unnið að því að búa til ferli, eins konar
millistig sem miðast að því að auka
fjarvistir fólks frá Sogni smám sam-
an,“ sagði Magnús.
Eftirmeðferð sjúklinganna hefur
að sögn Magnúsar yfirleitt verið góð
og allir eru nú í viðunandi búsetu.
Sem fyrr segir hafa sautján ósakhæf-
ir einstaklingar verið vistaðir á rétt-
argeðdeildinni, níu hafa verið útskrif-
aðir, tveir eru nálægt því að
útskrifast, einn er látinn og fimm eru
enn inni á deildinni. Sjúklingarnir eru
flestir öryrkjar og hefur þeim verið
fundin búseta ýmist á sambýlum, í
íbúðum þar sem þeir njóta aðstoðar
frá félagsþjónustunni eða á langleg-
udeildum. „Ég held að óhætt sé að
segja að starfsemin hafi borið viðun-
andi árangur, þessir sjúklingar hafa
ekki valdið neinni truflun í samfélag-
inu og það verður að teljast heilmikill
árangur.“
Magnús gat þess að deildin væri
undirmönnuð og menn fyndu veru-
lega fyrir því að spara þyrfti í rekstri.
Það hamlaði augljóslega allri starf-
semi á Sogni, en menn væru samt
sem áður almennt ánægðir með ár-
angurinn af starfseminni.
Alls hafa 17 manns verið vistaðir á réttargeðdeildinni á Sogni
Afdrif sjúklinga góð
HALLDÓR Ásgrímsson forsætis-
ráðherra fer í opinbera heimsókn
til Danmerkur dagana 1. og 2. mars
næstkomandi. Í tilkynningu frá
danska forsætisráðuneytinu segir
að Anders Fogh Rasmussen, for-
sætisráðherra Dana, hlakki til að
taka á móti Halldóri en heimsókn
íslensks forsætisráðherra til Dan-
merkur hafi alltaf sérstaka þýð-
ingu.
„Lönd okkar eiga sér sameig-
inlega sögu sem nær margar aldir
aftur í tímann og þjóðir okkar eru
bundnar sérstökum böndum vegna
sameiginlegs menningararfs okkar
og mikilla viðskipta,“ segir Anders
Fogh Rasmussen í tilkynningunni.
Hann segir að Ísland og Danmörk
eigi nána samvinnu víða, m.a. innan
NATO og Sameinuðu þjóðanna.
Danir hafi nú tekið við formennsku
í Norrænu ráðherranefndinni af Ís-
landi og vonist til að byggja á þeirri
góðu forystu, sem Íslendingar hafi
veitt á síðasta ári.
Halldór
Ásgrímsson
til Danmerkur
NÝ og glæsileg vinnuaðstaða fyrir starfsmenn í flutn-
ingasveit hjá Alcan í Straumsvík var formlega vígð í
gærmorgun þegar Rannveig Rist, forstjóri Alcan, af-
henti Guðlaugi Ingasyni yfirverkstjóra fjarstýringu að
hurðum hússins.
Húsið er fjögur þúsund fermetrar að stærð og þar af
er álgeymsla tæpir þrjú þúsund fermetrar. Engir lykl-
ar duga því á þessar hurðir sem reyndar eru níu stórar
fellihurðir þar sem hver fleki er að flatarmáli á við
þriggja herbergja íbúð. Þannig er hægt að opna nær
alla framhlið hússins sem er 150 metrar að lengd.
Húsið bætir til muna aðstöðu og öryggi starfsmanna
sem vinna við upp- og útskipun á athafnasvæðinu í
Straumsvík því þar verður unnt að geyma allt ál sem
bíður útskipunar en hingað til hefur þurft að geyma
það utanhúss með tilheyrandi óþægindum og slysa-
hættu vegna klakamyndunar á vetrum. Í nýja húsinu
verða einnig skrifstofur og starfsmannaaðstaða fyrir
þá 22 starfsmenn sem vinna í flutningasveit.
Húsið var fimmtán mánuði í byggingu og kostnaður
við framkvæmdirnar er um 280 milljónir króna. Menn í
Straumsvík voru því kátir í gær að sögn Guðlaugs og
vonast nú bara eftir að frekari stækkun sé framundan.
Aðalhönnuður hússins er arkitektastofan Arkís og
byggingarverktakinn Sveinbjörn Sigurðsson hf. sá um
framkvæmdina. Í húsið eru notaðar lengstu þakein-
ingar sem notaðar hafa verið á Íslandi en hver eining
um sig er rúmlega 26 metrar.
Morgunblaðið/Golli
Álbirgðir geymdar innan dyra
ÁFORMAÐ er að fara í end-
urbætur á húsnæði Landspítala –
háskólasjúkrahúss í Ármúla 1a
sem hýsir m.a. rannsóknarstofur
spítalans í veiru- og sýklafræði.
Að sögn Ingólfs Þórissonar,
framkvæmdastjóra tækni og eigna
hjá Landspítalanum, er húsið illa
farið, einkum framhlið þess, sem
lekur. Tíu milljónum verður varið
í framkvæmdir á þessu ári en
áætlaður kostnaður við heildar-
endurbætur á húsinu er í kringum
100 milljónir.
„Það má segja að fjársvelti spít-
alans til viðhalds hafi valdið því
að við höfum ekki getað sinnt
þessu sem skyldi,“ segir hann.
Húsið sé hins vegar langt í frá
ónýtt.
Húsið komst í eigu Landspít-
alans um miðjan níunda áratuginn
og var þá gert upp fyrir sérstakar
rannsóknastofur fyrir alnæmi.
Ingólfur segir að ekki hafi
náðst að ljúka viðgerðum á fram-
hliðinni á sínum tíma og ekki hafi
verið ráðist í verkið að nýju þar
til nú.
Í húsinu nú eru auk Landspít-
alans rannsóknarstofur Holl-
ustuverndar, en Háskóli Íslands
flutti þaðan rannsóknarstarfsemi
með tilkomu Náttúrufræðahúss-
ins.
Ekki gert við
leka í 20 ár
TINNA Gunnlaugsdóttir þjóðleik-
hússtjóri kynnti á fundi með leikur-
um Þjóðleikhússins í gær þau áform
að segja upp tíu leikurum sem styst-
an starfsaldur hafa við leikhúsið.
Miðast uppsagnirnar við 1. mars nk.
og er uppsagnarfrestur sex mánuðir.
Segir hún þetta gert til að gefa tón-
inn þar sem hún telji bæði tímabært
og nauðsynlegt að endurskoða ráðn-
ingarkjör listamanna við leikhúsið.
Í samtali við Morgunblaðið í gær-
kvöldi sagði Tinna markmiðið með
uppsögnunum ekki vera að hafna
viðkomandi leikurum listrænt.
„Enda eru einmitt í þessum hópi
margir þeirra leikara sem standa í
eldlínunni þessa dagana og bera uppi
starfið.“ Segir Tinna það vilja sinn að
endurráða sem flesta fyrir haustið,
vilji þeir á annað
borð starfa áfram
og að þeirri for-
sendu gefinni að
húsið geti boðið
viðkomandi leik-
ara verðug verk-
efni að takast á
við. „Slík ráðning
verður þó tíma-
bundin og í því
felst nýbreytnin.“
Aðspurð segir Tinna uppsagnirn-
ar ákveðið innlegg í komandi kjara-
viðræðum Þjóðleikhússins við Leik-
arafélag Íslands. „Ég tel að yfirleitt
sé leiklistarfólk sammála því að það
sé gott að hafa ákveðinn sveigjan-
leika í ráðningu listamanna við lista-
stofnun á borð við Þjóðleikhúsið,“
segir Tinna og minnir á að víða er-
lendis sé fyrirkomulagið á þá leið að
ráðning listamanna sé í beinum
tengslum við ráðningu leikhússtjóra
svo hann geti að einhverju marki val-
ið sér sína listrænu samverkamenn.
Tinna tekur fram að hún telji bæði
rétt og eðlilegt að samningar leikara
séu tímabundnir framan af starfsæv-
inni og að tímabundin ráðning breyt-
ist í ótímabundna þegar leikari hefur
náð ákveðnum aldri, til að tryggja
eldri leikurum starfsöryggi og hús-
inu breidd í aldurssamsetningu leik-
ara.
Óvissa með endurráðningu
Spurð hversu stór hluti leikara-
hópsins verði endurráðinn í haust
segist Tinna ekki geta svarað því að
svo stöddu, en tekur fram að hún
voni að hún geti endurráðið sem
flesta og jafnframt bætt fleiri ungum
leikurum við leikarahóp Þjóðleik-
hússins. „Ég vil að það ráðist annars
vegar af verkefnavali og hins vegar
þeirri áhöfn sem leikstjórar vilja
skipa í verkefnin, enda vil ég að leik-
stjórar sem koma að húsinu hafi að
einhverju marki aukna möguleika
við val á leikurum. Í uppsögnunum
nú felst ekki mat á hæfni þessa unga
listafólks, enda vona ég að ég hafi
verðug verkefni fyrir þau á næsta
starfsári og að þau vilji koma til
starfa.“ Aðspurð segist Tinna að svo
stöddu ekki geta gefið upp hvaða tíu
leikarar eigi í hlut sökum þess að
formleg uppsögn fari ekki fram fyrr
en síðasta dag febrúarmánaðar.
Tíu leikurum Þjóðleikhússins með stystan starfsaldur sagt upp
Markar breytta stefnu
um ráðningarkjör leikara
Tinna
Gunnlaugsdóttir