Morgunblaðið - 04.04.2005, Blaðsíða 4

4 MÁNUDAGUR 4. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Helgarferð til
Madrid
21. apríl
frá kr. 39.990
Verð kr. 39.990
Flugsæti með sköttum, báðar leiðir.
Netverð
Verð kr. 49.990
Flug, skattar, gisting í tvíbýli
í 3 nætur á góðu 3 stjörnu hóteli
með morgunverði og íslenskri
fararstjórn. Netbókun.
Skógarhlíð 18, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
Heimsferðir bjóða nú einstakt
tækifæri á helgarferð til Madrid
21. apríl. Madrid er einstaklega
spennandi borg sem býður upp á
ótrúlega fjölbreytni í skemmtun og
afþreyingu. Ótal söfn, frábært mannlíf,
skemmtileg hverfi og markaðir að
ógleymdum frábærum veitingastöðum.
Þú getur valið um að kaupa eingöngu
flugsæti eða flug og gistingu og þú
ert á góðri leið með að kynnast hinni
heillandi höfuðborg Spánar.
Morgunblaðið/Emilía
Ólafur Ragnar Grímsson og Karl Sigurbjörnsson í heimsókn hjá Jóhannesi Páli II páfa í nóvember 1998.
FORSETI Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, sendi frá sér samúðar-
kveðju í gær vegna andláts páfa.
Kveðjan er svohljóðandi:
„Ég votta kaþólsku kirkjunni
einlæga samúð mína vegna and-
láts Jóhannesar Páls II páfa.
Íslendingar varðveita kærar
minningar um heimsókn Hans
Heilagleika til Íslands og ein-
stæða guðsþjónustu sem fram fór
á helgasta stað Íslands, Þingvöll-
um, þar sem Alþingi, elsta þjóð-
þing veraldar, var stofnað árið
930 og kristni var lögfest árið
1000. Jóhannes Páll varð fyrstur
páfa til að heimsækja Ísland og
þjóðin fagnaði honum innilega.
Ég minnist líka einlægra við-
ræðna okkar í Páfagarði fyrir fá-
einum árum þegar ég, ásamt
herra Karli Sigurbjörnssyni, bisk-
upi Íslands, bauð Hans Heil-
agleika að senda sérstaka fulltrúa
til kristnihátíðar á Þingvöllum
þegar Íslendingar minntust þess
að þúsund ár voru frá kristnitöku.
Í þeim samræðum kom skýrt fram
vinarhugur hans í garð Íslend-
inga.
Jóhannes Páll II markaði djúp
spor í baráttunni fyrir lýðræði og
frelsi víða um heim og ferill hans
mun verða talinn til merkustu
tímabila í sögu kristninnar.
Við andlát hans er þökk og
samúð í hugum Íslendinga.“
Þökk og samúð
í hugum
Íslendinga
BISKUP Íslands, Karl Sig-
urbjörnsson, sendi kaþólskum á
Íslandi samúðarkveðju í gær
vegna andláts Jóhannesar Páls
páfa II. Kveðjan var send Johann-
esi Gijsen, Reykjavíkurbiskup, og
er svo hljóðandi:
„Kæri bróðir í Jesú Kristi, í
nafni íslensku þjóðkirkjunnar
votta ég þér og rómversk-
kaþólsku kirkjunni á Íslandi hug-
heila samúð í virðing og fyrirbæn
vegna fráfalls Jóhannesar Páls
páfa.
Við horfum í þökk á eftir ein-
um áhrifamesta trúarleiðtoga
samtímans. Engin rödd hljómaði
skýrar en hans í þágu trúarinnar
á Jesú Krist, virðingar fyrir líf-
inu, fyrir friði á jörðu, mannúð
og mildi, sátt og virðingu milli
trúarbragða. Til hinstu stundar
leyndi sér ekki af hvílíkri alvöru,
trúarstyrk og heilindum hann
gegndi hirðisþjónustu sinni og
fullnaði hana í ást til Guðs og
manna.
Ég minnist með þakkarhuga
heimsóknar okkar hjóna í Vatik-
anið árið 1998 og þeirrar hlýju
sem við mættum af hans hálfu
þar. Eins minnast Íslendingar
heimsóknar hans hingað til lands
með gleði og þakklæti.
Ásamt með rómversk-kaþ-
ólskum trúsystkinum lofum við
nú góðan Guð fyrir lífsverk og
trúfesti síns trúa þjóns, Jóhann-
esar Páls páfa, fagnandi í von
upprisunnar.
„Lofaður sé Guð og faðir
Drottins vors Jesú Krists, sem
eftir mikilli miskunn sinni hefur
endurfætt oss til lifandi vonar
fyrir upprisu Jesú Krists frá
dauðum (1. Pét.1.3)“.“
Einn áhrifamesti
trúarleiðtogi
samtímans
HALLDÓR Ásgrímsson, forsætis-
ráðherra, sendi frá sér eftirfar-
andi yfirlýsingu í gær, í kjölfar
fregna af andláti páfa:
„Með andláti Jóhannesar Páls
páfa annars er genginn mikill
maður sem hafði mikil áhrif á
mótun heimsmála með framgangi
sínum.
Jóhannes Páll annar páfi eyddi
meirihluta ferils síns við að hvetja
til friðar og réttlætis og með frá-
falli hans hefur heimsbyggðin
misst mikinn andlegan leiðtoga.
Ég átti því láni að fagna að
hitta Jóhannes Pál páfa annan í
tvígang. Hann kom mér fyrir sjón-
ir sem hlýr maður sem lét sér
annt um þá sem minna mega sín
og það var ljóst að honum var
annt um að glæða almenna trú-
ariðkun nýju lífi. Páfi hafði líka þá
sérstöðu fyrir okkur að vera eini
páfinn sem kom til Íslands. Íslend-
ingar minnast heimsóknar hans
með hlýju og hans persónulega
með virðingu.
Ég vil fyrir hönd ríkisstjórnar
Íslands votta kaþólsku kirkjunni
og meðlimum hennar okkar
dýpstu samúð.“
Mikill maður
sem hafði mikil
áhrif á mótun
heimsmála
JÓHANNES Gijsen Reykjavíkur-
biskup segir að með andláti Jóhann-
esar Páls páfa hafi ekki aðeins fallið
frá áhrifamikill leiðtogi kaþólskra
manna, heldur hafi heimurinn allur
misst mikinn leiðtoga.
„Skilaboð hans voru ekki aðeins
fyrir kaþólikka, heldur fyrir allt góð-
viljað fólk í heiminum,“ segir Gijsen í
samtali við Morgunblaðið. Sú víð-
tæka skírskotun sem páfinn hafi haft
skýri þau miklu viðbrögð og samúð
sem andlát hans hafi fengið. Gijsen
segir að virðing við páfann hafi ekki
verið bundin við þá sem voru sam-
mála skoðunum hans eða trú.
„Allir sáu hve
mikla og djúpa
sannfæringu
hann hafði og hve
skýra og mann-
lega sannfæringu
hann hafði varð-
andi líf manna.“
Hann segir Jó-
hannes Pál hafa
farið óhefðbundn-
ar leiðir í embætti að því leyti að
hann gerði mikið af því að hitta hinn
almenna mann og sérstaklega ungt
fólk. Hann hafi þó alltaf verið trúr
sínu embætti.
Gijsen hitti Jóhannes Pál margoft,
sérstaklega þegar sá fyrrnefndi var
biskup í Hollandi. Gijsen minnist
fyrsta fundar þeirra eftir að hann
tók við embætti hér á landið árið
1996.
„Það fyrsta sem páfinn spurði mig
um var hvort ekki væri kalt á Ís-
landi. Hann sagðist muna eftir því að
mjög kalt hefði verið á landinu, jafn-
vel þótt það væri júní, þegar hann
heimsótti landið og sagði í gríni að
honum yrði kalt við að sjá mig. En
hann var afar hrifinn af landinu og
þeim viðtökum sem hann fékk hér á
landi,“ sagði Gijsen.
Átti líka virðingu þeirra
sem voru ósammála honum
Jóhannes Gijsen
KARL Sigurbjörnsson, biskup Íslands, segir að áhrif
Jóhannesar Páls páfa II hafi verið mjög víðtæk og djúp
og að íslenska þjóðkirkjan votti minningu hans virðingu
og þökk.
„Ég tel engan vafa á því að hann hafi verið áhrifa-
mesti leiðtogi samtímans hvort sem er á sviði trúar,
stjórnmála eða siðmenningar. Áhrifavald hans nær
langt út fyrir raðir hins rómversk-kaþólska trúarsam-
félags. Það er til dæmis haft fyrir satt, og ég get fallist á
það, að enginn einn einstaklingur hafi haft eins af-
drifarík áhrif á fall kommúnismans og hrun járntjalds-
ins og lýðræðisþróun í A-Evrópu og hann,“ sagði Karl.
„Hann náði eyrum þjóða og það var eftir því hlustað
sem hann sagði.“
Páfi hafi gert sér miklar vonir um endurreisn kristn-
innar í Evrópu sem mótandi afls í evrópskri siðmenn-
ingu en ekki notið þess að lifa þann dag.
Ógleymanleg reynsla
að hitta páfa
Þá hafi Jóhannes Páll páfi II verið víðförlastur allra
páfa og með ferðalögum sínum staðfest hina alþjóðlegu
vídd og sýn páfadæmisins. Hann hafi þar að auki verið
eini páfinn sem hafi stigið fæti á íslenska jörð og Íslend-
ingar hljóti að minnast hans fyrir það. Karl hitti páfa ár-
ið 1998 í Páfagarði.
„Það var merkileg reynsla og ógleymanlegt. Þá var
hann orðinn hrumur og boginn og manni leist ekki
meira en svo á að hann gæti staðið einn og óstuddur. En
augun voru frán og handtakið hlýtt og þétt. Þá var hann
reyndar að undirbúa ferð, að ég held til Mexíkó, og ég
held hann hafi farið í margar ferðir eftir þetta. Hann
hafði óbilandi þrek og hélt því ótrúlega lengi miðað við
hvað heilsa hans var orðin bág,“ sagði hann.
Við þetta tækifæri hafi páfi minnst heimsóknarinnar
til Íslands árið 1989 og sagt að Ísland ætti sérstakan
sess í hjarta sínu og fyrirbænum.
Hafði mjög víð-
tæk og djúp áhrif
TORFI Ólafsson, fyrrum formaður
Félags kaþólskra leikmanna á Ís-
landi, segir að Jóhannes Páll páfi II
hafi haft mikil áhrif á sína samtíð og
hljóti að teljast einn af merkustu
páfunum í sögunni.
„Hann var að vísu nokkuð íhalds-
samur en hafði ríka ástæðu til, því
það gætir ýmissa stefna innan kirkj-
unnar og töluvert mikils frjálslynd-
is. Honum var annt um að kirkjan
klofnaði ekki, að hún færi ekki það langt út í frjáls-
lyndisáttina að hætta væri á að íhaldssamari öflin féllu
hreinlega frá henni. Hans viðfangsefni var að halda
kirkjunni sameinaðri,“ segir Torfi sem telur að honum
hafi tekist það víðast hvar.
Torfi segir páfanum hafa verið fyrst og fremst annt
um að ekkert færi úrskeiðis og að hinar góðu og gildu
stefnur innan kirkjunnar röskuðust ekki.
Torfi hitti páfann þegar hann kom til Íslands árið
1989 og færði honum bókagjöf fyrir hönd leikmanna
og hitti hann tvisvar þar að auki, en í bæði skiptin var
hann á ferðalagi með hópi af kaþólsku fólki og hittu
þau páfann stuttlega.
Torfi segir að þeir sem hann hafi rætt við innan
kaþólska samfélagsins hér á landi sé efst í huga þakk-
læti til páfans fyrir störf hans.
„Hann reyndi meira en nokkur annar páfi að koma
á góðu samstarfi við hin trúarbrögðin. Hann efndi til
fundar forystumanna annarra trúarbragða í Assissi til
þess að trúarbrögðin nálguðust hvert annað til góðra
verka og var það fyrsta tilraun af hálfu páfa til þess
að reyna að nálgast önnur trúarbrögð,“ segir Torfi.
Hann nefnir einnig ferðalög páfans sem hafi verið lið-
ur í því að mynda tengsl við fólkið og sérstaklega hafi
verið eftirtektarvert hve vel hann náði til unga fólks-
ins.
Vildi halda kirkj-
unni sameinaðri
Torfi Ólafsson