Morgunblaðið - 09.05.2005, Blaðsíða 10

FJÁRMÁLARÁÐHERRA, Geir H.
Haarde, hefur lagt fram á Alþingi
frumvarp um að lögbundið gjald á
dísilolíu lækki tímabundið, þ.e. frá 1.
júlí nk. til áramóta, um fjórar krón-
ur, þ.e. úr 45 kr. í 41 kr. á hvern lítra
af gjaldskyldri olíu. „Með virðis-
aukaskatti má gera ráð fyrir að út-
söluverð dísilolíu verði 5 kr. lægra
en verið hefði,“ segir í athugasemd-
um frumvarpsins.
Brugðist við hækkun
á heimsmarkaðsverði
Gert er ráð fyrir því að frumvarp-
ið verði tekið á dagskrá þingsins í
dag. Verði það að lögum verða
tekjur ríkissjóðs af olíugjaldi um 160
milljónum lægri en áætlað er í for-
sendum fjárlaga fyrir árið 2005.
Markmiðið með tímabundinni
lækkun olíugjaldsins er að vega upp
á móti hækkun á heimsmarkaðs-
verði á dísilolíu á undanförnum mán-
uðum, að því er fram kemur í at-
hugasemdum frumvarpsins. Þar
segir að verð á dísilolíu sé nú
óvenjuhátt á heimsmarkaði saman-
borið við heimsmarkaðsverð á bens-
íni.
Mikilvægt að dísilolían
verði ódýrari en bensínið
„Það stefnir í, að óbreyttu, að dís-
ilolían verði dýrari en bensínið 1.
júlí,“ segir fjármálaráðherra í sam-
tali við Morgunblaðið, en þá taka
gildi ný lög um olíugjald og kíló-
metragjald. Ráðherra segir að
markmið þeirra laga hafi verið að
hvetja menn til að nota dísilbíla.
Þróunin á heimsmarkaðsverði á
undanförnum mánuðum hafi hins
vegar ekki verið fyrirsjáanleg. Til að
bregðast við henni hafi ríkisstjórnin
samþykkt að leggja umrætt frum-
varp fram á Alþingi. Mikilvægt sé,
að sögn fjármálaráðherra, að dísil-
olían verði ódýrari en bensínið þegar
nýja olíugjaldskerfið tekur gildi.
Breytingin er tímabundin, eins og
áður sagði, en ráðherra tekur fram
að staðan verði endurmetin í haust.
„Við tökum stöðuna í þessum efnum
í haust þegar nokkurra mánaða
reynsla verður komin á olíugjalds-
kerfið,“ segir hann.
Olíugjald lækki tíma-
bundið um 4 krónur
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
10 MÁNUDAGUR 9. MAÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Frumvarp um
Ríkisútvarpið sf.
Afgreitt úr
nefnd í dag
GUNNAR I. Birgisson, formaður
menntamálanefndar Alþingis, gerir
ráð fyrir því að frumvarp mennta-
málaráðherra um Ríkisútvarpið sf.
verði afgreitt úr menntamálanefnd í
dag. Fundur í nefndinni er fyrirhug-
aður fyrir hádegi.
Gunnar segir að breytingartillög-
ur meirihlutans muni aðallega snú-
ast um réttindi starfsmanna Ríkisút-
varpsins; reynt verði að tryggja að
þeir verði jafnvel settir fyrir og eftir
samþykkt frumvarpsins.
Þegar frumvarpið hefur verið af-
greitt úr nefnd bíður það annarrar
og síðan þriðju og síðustu umræðu.
Gunnar segir enn stefnt að því að af-
greiða frumvarpið í vor.
ENN liggur ekki ljóst fyrir hve-
nær þinglok verða á Alþingi í vor.
Samkvæmt starfsáætlun þingsins
er gert ráð fyrir því að þing-
frestun verði á miðvikudag. Enn á
eftir að afgreiða umdeild mál inn-
an þingsins, s.s. frumvarp til nýrra
samkeppnislaga, og frumvarp um
Ríkisútvarpið sf. Þá verður tekist
á um tillögu samgönguráðherra
um samgönguáætlun fyrir árin
2005 til 2008. Þingmennirnir
Kristinn H. Gunnarsson, Fram-
sóknarflokki, og Gunnar Birg-
isson, Sjálfstæðisflokki eru meðal
þeirra sem gagnrýnt hafa þá áætl-
un harðlega
Þingfundur hefst kl. 10.30 í dag.
Verða þá m.a. greidd atkvæði um
hvort vísa eigi frumvarpinu til
samkeppnislaga til þriðju og síð-
ustu umræðu. Alls 43 mál eru á
dagskrá þingsins í dag. Meðal
annars tillaga samgönguráðherra
um samgönguáætlun og frumvarp
fjármálaráðherra um lækkun olíu-
gjalds um fjórar krónur.
Morgunblaðið/Jim Smart
Ögmundur Jónasson og fleiri þingmenn fylgjast með umræðum á þingi.
43 mál á dagskrá þingsins í dag
Íslenskri list
verði komið á
framfæri erlendis
UTANRÍKISMÁLANEFND Alþing-
is mælir með því að Alþingi sam-
þykki tillögu um að ríkisstjórninni
verði falið að móta stefnu til þess að
koma íslenskri list og hönnun á
framfæri erlendis í gegnum sendi-
skrifstofur Íslands. „Tillagan stefnir
þannig að því að greiða götu ís-
lenskrar listar og nytjalistar á er-
lendri grund,“ segir í álitinu.
„Samkvæmt upplýsingum frá ut-
anríkisráðuneytinu hefur um all-
nokkurt skeið verið unnið að kynn-
ingu á íslenskri list erlendis. Nefndin
telur að heildstæð stefnumótun af
hálfu ríkisstjórnarinnar í kynning-
armálum myndi styðja vel við það
starf sem utanríkisráðuneytið hefur
innt af hendi í þessum málaflokki.“
Tillagan var upphaflega lögð
fram af Sigríði Ingvarsdóttur, vara-
þingmanni Sjálfstæðisflokksins.
Vilja hollara
mataræði
og meiri
hreyfingu
HEILBRIGÐIS- og trygginganefnd
Alþingis hefur lagt fram á Alþingi til-
lögu til þingsályktunar um að ríkis-
stjórninni verði falið að undirbúa
áætlun um samræmdar aðgerðir til
að efla lýðheilsu á Íslandi með hollara
mataræði og aukinni hreyfingu.
Nefndin leggur til að skipaður
verði faghópur á vegum forsætisráðu-
neytisins „til að greina vanda sem
tengist óhollu mataræði, offitu, át-
röskun og hreyfingarleysi, bæði or-
sakir vandans og afleiðingar,“ eins og
segir í tillögunni. „Að lokinni grein-
ingu á orsökum og afleiðingum geri
hópurinn tillögur að samræmdum að-
gerðum og framkvæmdaáætlun sem
lagðar verði fyrir ríkisstjórnina í apríl
2006.“
Í greinargerðinni kemur fram að
innlendar rannsóknir sýni að æ fleiri
börn og fullorðnir eigi við offitu eða
ofþyngd að stríða. Á sama tíma hafi
átraskanir og lystarstol orðið meira
áberandi.„Þær breytingar sem hafa
orðið á mataræði, hreyfingu og holda-
fari Íslendinga undanfarna áratugi
eru fyrst og fremst afleiðing breyttra
þjóðfélagshátta. Hér er á ferðinni
brýnn samfélagslegur vandi sem hef-
ur ómæld áhrif á heilbrigðisútgjöld og
lífsgæði. Eigi að snúa þróuninni við
þurfa margir að leggjast á eitt, jafnt
almenningur, skóli, atvinnulíf, frjáls
félagasamtök og stjórnvöld.“
GUNNAR I. Birgisson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, leggur til að 9,1
milljarður fari til samgöngumála á
höfuðborgarsvæðinu á næstu fjórum
árum. Þingmaðurinn hefur lagt fram
á Alþingi breytingartillögur við til-
lögu samgönguráðherra, Sturlu
Böðvarssonar, að samgönguáætlun
fyrir árin 2005 til 2008.
Gunnar segir að í tillögu ráðherra
sé gert ráð fyrir því að 6,6 milljarðar
fari til vegamála á höfuðborgarsvæð-
inu á næstu fjórum árum. Hann vill
hins vegar auka það fé um 2,5 millj-
arða, eins og áður sagði, eða úr 6,6
milljörðum í 9,1 milljarð.
Í breytingartillögum sínum leggur
Gunnar m.a. til að fjármunir verði
færðir frá Norðurlandi eystra og
Norðurlandi vestra til höfuðborgar-
svæðisins og Suðurkjördæmis. Hann
leggur m.a. til að
fjármunir fari til
Sundabrautar, tvö-
földunar Vestur-
landsvegar og tvö-
földunar
Reykjanesbrautar í
gegnum Kópavog,
Garðabæ og Hafnar-
fjörð. Þá leggur
hann til að meira fé
verði sett í Suður-
strandarveg.
Tilraun til að
skapa sátt
Á móti vill hann
m.a. að hætt verði
við byggingu Héðinsfjarðarganga.
Þess í stað verði gerð göng frá Fljót-
unum yfir til Siglufjarðar. Þá leggur
hann til að gerð verði göng undir
Vaðlaheiði sem yrði að hluta til
einkaframkvæmd. Þannig vill hann
m.a. tengja saman Þing-
eyjarsýslu og Mývatns-
sveit.
Áliti meirihluta sam-
göngunefndar Alþingis, á
tillögu ráðherra um sam-
gönguáætlun, var dreift á
Alþingi á laugardag.
Hjálmar Árnason, vara-
formaður nefndarinnar,
segir að meirihlutinn leggi
til óverulegar breytingar
á áætluninni. Að nefndar-
áliti meirihlutans standa
þingmenn Framsóknar-
flokks og Sjálfstæðis-
flokks. Gunnar I. Birgis-
son á ekki sæti í nefndinni.
Gunnar er hins vegar, eins og fram
hefur komið m.a. í umræðum á þingi,
mjög ósáttur við samgönguáætlun
ráðherra. Hann hefur sagt að fjár-
magni sé misskipt milli höfuðborg-
arsvæðisins og annarra kjördæma.
Hann segir í samtali við Morgunblað-
ið að enginn friður muni ríkja um
áætlunina. Tillögur sínar séu tilraun
til að ná sátt í málinu.
Inntur eftir því hvort hann telji lík-
ur á því að breytingartillögurnar
verði samþykktar á þingi segir hann:
„Ef menn beita skynseminni þá
hljóta þær að eiga möguleika.“ Hann
bætir því við að hann treysti á dóm-
greind þingmanna.
Gunnar I. Birgisson leggur fram nýja samgönguáætlun
Níu milljarðar fari til vega-
mála á höfuðborgarsvæðinu
Gunnar I. Birgisson
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
Orkufyrirtæki
greiði skatt
ALÞINGI samþykkti um helgina
frumvarp fjármálaráðherra um
skattskyldu orkufyrirtækja. Sam-
kvæmt því falla niður undanþágur
orkufyrirtækja til að greiða tekju-
skatt og eignarskatt. Gert er ráð
fyrir því að skattskylda þeirra hefj-
ist á rekstrarárinu 2006 og að
álagning fari fram á árinu 2007.
Frumvarpið var samþykkt með
31 atkvæði stjórnarflokkanna gegn
25 atkvæðum þingmanna Samfylk-
ingar, VG og Frjálslynda flokksins.
Þingmenn stjórnarandstöðunnar
sögðu m.a. við atkvæðagreiðsluna
að skattur orkufyrirtækjanna
myndi renna beint út í verðlagið til
neytendanna. Þeir sögðu einnig að
frumvarpið væri enn einn laumu-
skattur ríkisstjórnarinnar.
Geir H. Haarde fjármálaráð-
herra sagði málflutning stjórn-
arandstæðinga hins vegar með ólík-
indum. Með frumvarpinu væri verið
að láta sömu skattheimtuna gilda
um orkufyrirtæki og annan at-
vinnurekstur í landinu. „Það er ver-
ið að tala um að taka tiltekinn at-
vinnurekstur og flytja hann inn í
sömu skattheimtuna og gildir um
annan atvinnurekstur,“ sagði hann.
Frumvarp samgöngu-
ráðherra um fjarskipti
Felld verði á
brott skylda til
að framvísa
skilríkjum
MEIRIHLUTI samgöngunefndar
Alþingis leggur til þrjár breytingar á
frumvarpi samgönguráðherra, Sturlu
Böðvarssonar, um breytingu á lögum
um fjarskipti. Breytingarnar taka
mið af athugasemdum Persónuvernd-
ar og sjónarmiðum um meðalhóf, að
því er fram kemur í nefndaráliti
meirihlutans.
Í fyrsta lagi leggur meirihlutinn til
að sá tími sem fjarskiptafyrirtæki sé
skylt að varðveita lágmarksupplýs-
ingar í þágu lögreglurannsóknar og
almannaöryggis verði styttur úr einu
ári í sex mánuði.
Í öðru lagi leggur meirihlutinn til
að dregið verði úr hve nákvæmlega
skuli skrá fjarskipti, „þannig að í stað
tímasetningar og tímalengdar verði
aðeins krafist að skráð verði dagsetn-
ing fjarskiptanna og að í stað þess að
krefjast skráningar á magni gagna-
flutnings til og frá notanda verði að-
eins skylt að skrá gagnaflutninga til
notanda“, segir í nefndarálitinu.
Í þriðja lagi leggur meirihlutinn til
að felld verði brott skylda kaupenda
fjarskiptakorta til að framvísa skil-
ríkjum. Póst- og fjarskiptastofnun
verði þess í stað veitt heimild til að
setja reglur um skráningu notenda
slíkra korta í samráði við Neyðarlínu,
lögreglu og farsímafyrirtæki.
♦♦♦ ♦♦♦