Morgunblaðið - 28.06.2005, Síða 21

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚNÍ 2005 21
DAGLEGT LÍF
Þeir ferðalangar sem heimsækja SanFrancisco komast fljótt að því aðfjölbreytni veitingastaða í þeirriborg er með ólíkindum. Heilmikil
matarupplifun felst í því að fara um ólík hverfi
með ólíkri matarmenningu og prófa hina ýmsu
veitingastaði, sem finnast í öllum gæðaflokk-
um og öllum verðflokkum. Eins og gefur að
skilja er ítölsk matargerð í hávegum höfð í
Ítalska hverfinu (North Beach) og óhætt að
mæla sérstaklega með því að rölta niður að
höfn (Fisherman’s Wharf) þar sem gómsætt
ferskt sjávarfang og spriklandi krabbar eru á
boðstólum og boðið upp á smökkun yfir vinnu-
borðið hjá fiskimönnunum. Ítalska hverfið og
Kínahverfið mætast á breiðgötunni Broadway
og eðli málsins samkvæmt eru kínverskir veit-
ingastaðir á hverju horni í Kínahverfinu. Ann-
arra þjóða veitingastaðir eru einnig í borginni
við flóann og má þar meðal annars nefna ind-
verska, japanska og mexíkóska veitingastaði.
Veitingahús í eigu fyrirsætu
Og svo eru það litlu ódýru staðirnir sem láta
ekki mikið yfir sér en leyna á sér. Einn slíkur
stendur við Pacific-götuna í húsi númer 584,
en sú gata er næsta gata við Broadway-
götuna. Þessi litli veitingastaður heitir Prague
og kennir sig við hina fögru austur-evrópsku
borg Prag sem Íslendingum er að góðu kunn.
Eigandinn Alena Kucerovi er verkfræðingur
frá Tékklandi og fyrrverandi fyrirsæta. Hún
og maður hennar, Mirek, fluttu til San Franc-
isco fyrir fimmtán árum og eru nú bæði
bandarískir ríkisborgarar. Veitingahúsið settu
þau á legg fyrir sex árum og kokkurinn er að
sjálfsögðu frá Tékklandi. Staðurinn er mjög
vinsæll meðal Tékka sem eru búsettir í borg-
inni og þeir koma mikið saman á þessum stað
og halda tryggð við sitt fólk. „Leiðsögumenn
sem ferðast með Tékka hér um borgina koma
með hópana sína hingað. Ég held mér sé
óhætt að fullyrða að allir Tékkar sem heim-
sækja San Francisco komi hingað og fái sér að
borða,“ segir tékkneska þjónustustúlkan Zuz-
ana og orðum sínum til staðfestingar bendir
hún á myndir á veggjunum af háttsettum
mönnum frá Tékklandi sem hafa líka heimsótt
staðinn og þar á meðal er forseti heimalands-
ins.
Úrvals tékkneskt gúllas
Stemningin innanbúðar er einstaklega
heimilisleg og mátulega kæruleysisleg þar
sem öllu ægir saman. Veggskreytingarnar eru
frá Prag, meðal annars er máluð stór mynd af
dómkirkju þeirrar borgar. Sérstakir tékk-
neskir réttir eru á matseðlinum eins og gúll-
asréttir með soðkökum og hvítkáli og til að
fullkomna máltíðina er hægt að fá tékkneskan
bjór til að skola gómsætinu niður. Einnig er
hægt að fá ýmislegt annað alþjóðlegt, svo sem
samlokur, salöt, fjölbreyttar súpur, pasta og
fisk. Verðinu er mjög svo stillt í hóf og sem
dæmi kosta matarmiklir gúllasréttirnir ekki
nema tíu dollara, eða um 650 krónur.
Töframyndir með steikinni
Heimshornaflakkara ættu að kannast við
Morton’s-steikhúsin en veitingahúsakeðja
undir því nafni er með 65 veitingastaði um
gervöll Bandaríkin, í Hong Kong, Singapore
og Kanada. Eitt slíkt er í San Francisco í Nob
Hill-hverfinu, nánar tiltekið við Post street,
milli breiðgatnanna Mason og Powell. Unn-
endur alvöru amerískra nautasteika ættu ekki
að láta Morton’s fram hjá sér fara því þar er
hægt að gæða sér á úrvals nautasteik og
óhætt að segja að skammtað sé ríflega og
þjónustan öll til mikillar fyrirmyndar.
Þeir sem lítið eru fyrir kjöt geta allt eins átt
erindi þarna inn því þó að þeir sérhæfi sig
vissulega í nautasteikum er líka hægt að fá
humar og aðra fiskrétti, salöt, grænmetisrétti
og ólíkustu tegundir af kartöflum.
Skemmtilegar myndir á veggjum staðarins
eru þeim undrum gæddar að þær hreyfast
þegar horft er á þær. Göldrum líkast taka
augu á mynd að horfa á gesti eða öðlast líf á
annan hátt. Þetta gefur máltíðinni þó nokkurt
aukakrydd og gestir detta annað kastið inn í
dularfullan töfraheim.
Staðurinn vill halda ákveðnum staðal og því
er mælst til að gestir mæti ekki til borðhalds í
gallabuxum, stuttermabolum, stuttbuxum eða
sandölum.
Full máltíð með drykkjum fyrir tvo kostar
að meðaltali 150 dollara eða tæpar 10.000
krónur.
Morton’s steikhúsin eru líka með sérstakan
sal eða herbergi (Private Boardroom) fyrir þá
sem vilja vera út af fyrir sig við borðhaldið, til
dæmis vegna viðskiptafunda eða annarra til-
efna.
 FERÐALÖG | Tveir ólíkir veitingastaðir í San Francisco
Risavaxin bandarísk nauta-
steik og gúllas frá Tékklandi
Morgunblaðið/Þorkell
Steikhúsið virðulega með alvöru nauta-
steikum og töframyndum.
Morgunblaðið/Þorkell
Sjóari niður við höfn á Fisherman’s Wharf
gerir að sjávarfangi til smökkunar fyrir
gesti og gangandi.
Morgunblaðið/Kristín Heiða
Slakir viðskiptavinir utan við tékkneska veit-
ingahúsið Prague.
CAFÉ PRAGUE
584 Pacific Ave SF 94 133
cafeprague@earthlink.net
Pöntunarsími: (415)-433-3811
MORTON’S The steakhouse
400 Post Street at Powell
UNION SQUARE
SanFrancisco CA 94102
S: (415)-986-5830 eða -5829
gm.msf@mortons.com
www.mortons.com
Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
Hvers vegna geta sumar 45 ára konur auðveldlega eignast börnþegar miklu yngri konur eiga í erfiðleikum með að verða ólétt-
ar? Þessari spurningu veltir vefmiðill MSNBC NEWS upp. Svarið,
samkvæmt vísindamönnum, liggur líklega í genunum. Að eignast
náttúrulega getið barn eftir 45 ára aldur er sjaldgæft. En dr. Neri
Laufer hjá Haddassah háskólasjúkrahúsinu í Jerúsalem hefur kom-
ist að því að sumar af þessum eldri mæðrum virðast hafa sérstök gen.
„Við fundum ákveðinn hóp af genum sem var augljóslega öðruvísi
hjá þessum konum. Þær hafa sjaldgæfari genahneigð sem verndar
þær fyrir DNA skemmdum og frumuöldrun.“
Náttúruleg frjóvgun eftir 45 ára aldur er sjaldgæf vegna þess að
eggjabirgðir kvenna rýrna eftir því sem þær verða eldri og nálgast
breytingaskeiðið.
Allar eldri frjósömu konurnar í rannsókninni voru gyðingar sem
komu frá gyðingasamfélagi Mið- og Austur-Evrópu. Flestar áttu
þær sex eða fleiri börn, notuðu ekki getnaðarvarnir og höfðu lága
tíðni fósturláts. Dr. Laufer fann svipaðar erfðir hjá Bedúin hirð-
ingjakonum sem áttu líka börn seint á ævinni.
En þeir hafa ekki komist að því hvort þessi frjósemi, svona seint á
lífsleiðinni, sé tengd seinkuðu breytingaskeiði eða auknu langlífi.
Þriðjungur kvenna getur ekki frjóvgast eftir fertugsaldur og er
aldur eggjanna líklega ástæða þess. Eggjaframleiðsla er ekki ævi-
langt ferli hjá konunni.
Þrátt fyrir aukna ófrjósemi og erfiðleika hjá eldri konum við að
verða óléttar eru fleiri konur að fresta því að eignast börn. Flestar
frjósemisaðgerðir eru gerðar á konum á aldrinum 30 til 39 ára. En
besti aldurinn til að eignast börn er 25 til 35 ára.
Lengri frjósemistími er í genunum
 BARNEIGNIR
Morgunblaðið/Arnaldur
BÍLALEIGAN AKA
Vagnhöfða 25 • 112 Reykjavík • Sími 567 44 55 • Fax 567 44 53
VIÐ HÖFUM
ALLAR
GERÐIR BÍLA
5-9 MANNA