Morgunblaðið - 09.11.2005, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
RÍFLEGA 500 aðilar ræktuðu
korn á 3.600 hekturum og fram-
leiddu um 11.000 tonn af korni í ár.
Hefur ræktendum fjölgað um rúm-
lega 100 milli ára, flatarmál rækt-
unar aukist um fjórðung en heild-
aruppskera á landinu um 11.000
tonn sem er svipað og í fyrra sök-
um slæmra skilyrða til kornrækt-
ar. Meðaluppskera á hvern hekt-
ara hefur því minnkað úr 3,8
tonnum af þurru korni í 3,1 tonn/
ha. Þetta kemur fram í samantekt
Ingvars Björnssonar, sérfræðings
Landbúnaðarháskóla Íslands á
Möðruvöllum, yfir kornræktina í
landinu í ár.
Suðurland, frá Árnessýslu aust-
ur í Austur-Skaftafellssýslu, er
sem fyrr helsta kornræktarsvæðið
en þar standa um 260 aðilar fyrir
kornrækt og framleiða 59% alls
korns í landinu. Þar af er Rangár-
vallasýsla stærsta kornræktar-
svæðið en þar ræktar 101 aðili
korn á um 1.020 hekturum og er
framleiðslan þar ein og sér áætluð
um 3.600 tonn af 85% þurru korni.
Vætutíð og ágangur
fugla olli skaða
Sé litið til einstakra ræktunar-
svæða kemur í ljós að uppskeran
er æði misjöfn. Kalt vor, blautt
sumar og snemmbúinn vetur höfðu
sitt að segja þegar kom að upp-
skerunni. Í samantektinni segir að
tuttugu aðilar í Húnavatnssýslum
ræktuðu korn í ár sem er mikil
aukning en á síðasta ári ræktuðu
sex aðilar korn á svæðinu. Sáð var í
44 hektara en 40 hektarar þresktir,
en korn misfórst vegna tíðarfars
og ágangs fugla.
Þá var sáð í 350 hektara í vor í
Skagafirði en nokkuð var um
þurrkskemmdir í kornökrum.
Norðanhríð í september setti strik
í reikninginn og tafði þreskingu.
Í Eyjafirði sáðu 66 aðilar korni í
470 hektara. Mikla kuldatíð gerði í
maí og sáust frostskemmdir víða á
ökrum. Um mitt sumar hófst vætu-
tíð og mikið af korni lenti undir
snjó í haust og svo fór að 140 hekt-
arar af 470, sem sáð var til, urðu
ónýtir en það er um 30% korn-
ræktarsvæðisins.
Svipaða sögu er að segja af
kornræktinni í Þingeyjarsýslum og
í Eyjafirði. Vorkuldar og þurrkar
settu strik í reikninginn en mest
munaði um hörmungartíð í ágúst
og september. Nokkur afföll urðu í
haust og voru 32 ha óskornir vegna
snjóa.
Þá gekk kornrækt illa á Austur-
landi í sumar. Samtals ræktuðu 14
aðilar korn á svæðinu og nam
framleiðsla svæðisins um 120 tonn-
um.
Ellefu kornbændur sáðu í 58
hektara í Austur-Skaftafellssýslu.
Þetta er ríflega tvöföldun í hekt-
arafjölda á milli ára og var heildar-
framleiðsla svæðisins um 150 tonn.
Ræktunin gekk yfirleitt vel í
Vestur-Skaftafellssýslu og heildar-
framleiðslan nam um 420 tonnum.
Rangárvallasýsla er sem fyrr
langstærsta kornræktarhéraðið en
þar var skráður 101 ræktandi á um
1.020 hekturum. Heildarfram-
leiðslan var um 3.600 tonn af þurru
korni.
Líkt og árið 2004 er Árnessýsla
næststærsta kornræktarhérað
landsins. Þar hefur þeim sem
stunda kornrækt fjölgað nokkuð á
milli ára og voru þeir 114 á þessu
ári með um 650 hektara ræktun.
Í Borgarfirði ræktuðu 25 aðilar
korn á samtals 290 hekturum. Vor-
ið var þurrt og olli það nokkrum
skemmdum á korni og var heildar-
uppskera um 900 tonn.
Að ræktun hjá Kornræktar-
félagi Kolbeinsstaðahrepps stóðu
níu aðilar á 70 hekturum. Nokkuð
tapaðist í hvassviðrum og rign-
ingum í haust. Heildarframleiðsla
á svæðinu hefur því líklega numið
um 920 tonnum.
Samantekt sem gerð var um kornuppskeru á landinu í sumar liggur fyrir
Ræktendum fjölgaði um
hundrað en uppskeran sú sama
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
Ljósmynd/Sigurður Mar Halldórsson
Skilyrði til kornræktar voru lakari í ár en undanfarin ár og heildar-
uppskera á landinu um 11.000 tonn sem er svipað og í fyrra.
JARÐBORANIR hf. og Orkuveita
Reykjavíkur undirrituðu í gær verk-
samning um jarðboranir á Hellis-
heiði og Hengilssvæði. Er um að
ræða stærsta samning sinnar teg-
undar á Íslandi og mesta einstaka
borverkefni sem ráðist hefur verið í
hérlendis.
Tekur samningurinn til borunar á
30 háhitaholum, bæði rannsóknar-
holum og vinnsluholum, 10 niður-
rennslisholum, fimm holum til þess
að afla ferskvatns og 13 svelgholum.
Fjárhæð samningsins er 7,4 millj-
arðar króna. Áætlað er að fram-
kvæmdir hefjist vorið 2006 en heild-
arverktími nær til ársins 2009 hið
minnsta.
Orkuveitan bauð verkið út og bár-
ust tvö tilboð. Buðu Jarðboranir 7,8
milljarða og samstæða Ístaks og Ís-
lenskra aðalverktaka 8,3 milljarða
króna. Kostnaðaráætlun ráðgjafa
Orkuveitu Reykjavíkur nam tæplega
10 milljörðum króna.
Sigur fyrir íslenska
jarðhitaþekkingu
Að sögn Bents S. Einarssonar for-
stjóra Jarðborana er um að ræða
langstærsta samning sem Jarðbor-
anir hafa gert og að því er hann best
veit eitt stærsta jarðhitaverkefni í
heiminum. Jafnframt segir hann
samninginn mikilvægan þegar litið
er til lengdar framkvæmdatíma þar
sem samningurinn er til fjögurra ára
en fyrri samningar félagsins við
Orkuveituna hafa verið til 12-18
mánaða.
„Það var mikil samkeppni um
verkið en við erum með mjög mikla
reynslu, bæði hér heima og erlendis.
Þetta er sigur fyrir íslenska jarðhita-
þekkingu sem hugsanlega hefði ann-
ars glatast,“ segir Bent.
Hann segir að efla þurfi borflota
Jarðborana og nýráðningar muni
eiga sér stað næsta vor þegar áætlað
er að framkvæmdir hefjist. Segir
Bent að tíminn fram á vor verði nýtt-
ur til að undirbúa þetta gríðarlega
flókna og kröfuharða verkefni.
Stöðugra atvinnuástand en ella
Alfreð Þorsteinsson, stjórnarfor-
maður Orkuveitu Reykjavíkur, segir
samninginn tímamótasamning
vegna þess hversu stór og víðtækur
hann er. „Talað hefur verið um að
það verði hér brotlending í efnahags-
lífinu árið 2007 þegar framkvæmd-
um við Kárahnjúka og álverið í
Reyðarfirði lýkur en þær fram-
kvæmdir sem tengjast þessu bor-
verkefni munu draga mjög úr harka-
legri lendingu efnahagslífsins því
þær eru mjög mannfrekar og munu
því tryggja að atvinnuástand hér
verður mun stöðugra en ella hefði
orðið“, segir Alfreð og bætir við að
með samningnum muni skapast ýmis
tækifæri til nýsköpunar við nýtingu
á orkunni sem borað verður fyrir.
7,4 milljarða samningur
gerður um jarðboranir
Jarðboranir munu efla borflotann og fjölga starfsfólki
Eftir Sigurhönnu Kristinsdóttur
sigurhanna@mbl.is
Alfreð Þorsteinsson, stjórnarformaður Orkuveitu Reykjavíkur, og Bent S.
Einarsson, forstjóri Jarðborana, að lokinni undirritun samningsins í gær.
GJALDÞROTASKIPTUM vegna
gjaldþrots Eignarhaldsfélagsins
Brúar ehf., sem stóð fyrir stækkun á
Hótel Selfossi, er lokið. Upp í veð-
kröfur á 1. veðrétti greiddust 236,5
milljónir króna eða um 48%. Ekkert
var greitt upp í aðrar kröfur en alls
námu kröfur í þrotabúið 736 millj-
ónum króna.
Kaupfélag Árnesinga var stærsti
eigandi eignarhaldsfélagsins með
um 63% hlutafjár þegar félagið var
tekið til gjaldþrotaskipta 1. septem-
ber 2003. KÁ lenti í verulegum fjár-
hagslegum hremmingum, fyrst og
fremst vegna hótelbyggingarinnar
og hafði fengið greiðslustöðvun þeg-
ar Eignarhaldsfélagið Brú fór í þrot.
Með sölu eigna og samningum við
lánardrottna tókst að afstýra gjald-
þroti þessa fornfræga kaupfélags
sem var stofnað árið 1930.
Að sögn Einars Gauts Steingríms-
sonar hrl., sem var aðstoðarmaður
félagsins meðan á greiðslustöðvun
stóð, voru fasteignir seldar fyrir
nokkuð hundruð milljónir auk þess
sem rekstrardeildir voru seldar.
Nauðasamningur hafi verið gerður
við lánardrottna og við hann hafi
verið staðið. Mjög lítil starfsemi sé
hjá félaginu í dag og engin eiginleg
atvinnustarfsemi.
Hótelið selt upp í kröfur
Eftir gjaldþrot eignarhaldsfélags-
ins haustið 2003 var hótelið selt og
skv. heimildum Morgunblaðsins á
þeim tíma var söluverðið 250 millj-
ónir króna. Þeir fjármunir sem feng-
ust með sölu hótelsins voru einu
fjármunirnir sem hægt var að nota
til að greiða upp í kröfur í þrotabúið.
Skiptastjóri eignarhaldsfélagsins
var Steinunn Guðbjartsdóttir hrl.
Samkvæmt upplýsingum frá henni
voru kröfur á 1. veðrétti alls rúm-
lega 454 milljónir og af þeim voru
greiddar 236,5 milljónir. Almennar
kröfur voru um 282,5 milljónir en
þar sem ljóst var að ekki fengist
greitt upp í þær var ekki tekin af-
staða til þeirra.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hótel Selfoss er eftir stækkun ríflega 10.000 fermetrar að stærð og 100
herbergja. Uppbyggingin varð Kaupfélagi Árnesinga ofviða.
Gjaldþrot Eignarhaldsfélagsins Brúar
ehf. á Selfossi nam 736 milljónum
236,5 milljónir
upp í kröfur
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
ÞAÐ er fjarri sanni að með bréfi til
umboðsmanns Alþingis hafi Háskóli
Íslands (HÍ) verið að senda einhver
ómakleg skilaboð til Stúdentaráðs
HÍ, segir Tryggvi Þórhallsson, lög-
fræðingur á skrifstofu háskólarekt-
ors, um gagnrýni þar að lútandi í
ársskýrslu umboðsmanns Alþingis,
Tryggva Gunnarssonar.
Segir Tryggvi Þórhallsson að Há-
skólinn hafi enga athugasemd gert
við þá niðurstöðu umboðsmanns, að
á það hafi skort að umrædd tilkynn-
ing til stúdenta væri nægjanlega
skýr. Háskólinn fylgi þeirri reglu að
bregðast ævinlega við álitum um-
boðsmanns og gera umboðsmanni
jafnframt grein fyrir því hver við-
brögð skólans eru.
Unnið að því að tryggja
betri upplýsingagjöf
Í þessu tilviki hafi viðbrögðin verið
þau að fara yfir málið í heild og þar á
meðal ákvæði í þjónustusamningum
við Stúdentaráð HÍ sem lúta að upp-
lýsingamiðlun ráðsins til stúdenta
enda snerist mál þetta fyrst og
fremst um upplýsingagjöf. Segir
Tryggvi þetta hafa verið gert til þess
að tryggja að bæta mætti úr því ef
upplýsingagjöf til stúdenta væri ekki
nægjanlega skýr. Þetta hafi verið að-
alatriði umrædds bréfs til umboðs-
manns.
Að sögn Tryggva voru haldnir
tveir fundir með forsvarsmönnum
stúdentaráðs þar sem farið var yfir
umrædd ákvæði þjónustusamning-
anna. Þessir fundir voru mjög gagn-
legir fyrir báða aðila, HÍ og Stúd-
entaráð HÍ, að sögn Tryggva. Í
kjölfar málsins var jafnframt endur-
skoðað verklag við innheimtu skrá-
setningargjaldsins.
Engar
athugasemdir
gerðar við álit
umboðsmanns