Fréttablaðið - 05.09.2003, Blaðsíða 19

20 5. september 2003 FÖSTUDAGUR
ENGILL AF HIMNUM OFAN
Rússneski listamaðurinn Olga Pikhienko, í
gervi engils, „flýgur“ hér framan við St. Pat-
rick’s dómkirkjuna í New York. Atriðið var
hluti af tónlistarmyndbandi sem verið var
að taka upp fyrir rússneska sjónvarpsstöð.
Sænskir sérfræðingar í öryggismálum barna:
Ástandið batnað í Svíþjóð
UMFERÐARÖRYGGI „Í Svíþjóð er eitt
ár síðan seljendur öryggistækja
fyrir börn í bílum urðu að sitja sér-
stök námskeið og fengu réttindi til
að selja slíkar vörur,“ sagði Thom-
as Carlsson, upplýsinga- og mark-
aðsfulltrúi Sænsku umferðarstofn-
unarinnar, sem var annar leiðbein-
enda á námskeiði Umferðarstofu
og Árvekni um öryggisbúnað barna
í bílum. Mikill árangur hefur náðst
þar undanfarin ár.
„Það var gert eftir að mörg
slys höfðu orðið vegna þess að ör-
yggisbúnaður var ekki notaður
rétt. Það kom til dæmis í ljós að
seljendur barnabílstóla ráðlögðu
fólki lítið sem ekkert um notkun
þeirra. Rangur búnaður er oft á
tíðum verri en enginn. Árangur-
inn á þessu eina ári er mjög góður
og framar vonum.“
Maria Krafft er sérfræðingur í
umferðarslysarannsóknum og
segir mikilvægt að miðla allri vit-
neskju sem varðar öryggi fólks
sem víðast. „Svíþjóð er langt fyrir
ofan nágrannaþjóðirnar hvað
varðar umferðaröryggi og við vilj-
um gjarna hjálpa öðrum þjóðum
áleiðis enda skiptir þetta alla máli.
Þess vegna er mikilvægt að skipt-
ast á upplýsingum á námskeiðum
og fundum sem þessum.“ ■
Vandamál sem gæti
enn átt eftir að vaxa
Tölvuveiran SoBig.F@mm er orðin útbreiddasti tölvuormur sögunnar. Fáar tölvur hafa sýkst
en hver þeirra um sig getur sent út hundruð þúsunda sýktra skeyta á hverjum sólarhring.
Helsti skaðinn felst í teppum sem myndast í tölvupóstsamskiptum.
TÖLVUR Tölvuveiran SoBig.F@mm
sem fyrst gerði vart við sig 18.
ágúst sl. er nú orðin langsamlega
útbreiddasti tölvuormur sem
sögur fara af. Samkvæmt
heimasíðu veiruvarnarfyrirtæk-
isins MessageLabs hefur SoBig
nú náð um tvöfalt meiri dreifingu
en klez.h@mm sem hefur verið í
dreifingu síðan í apríl 2002. Sá
ormur er enn virkur en SoBig-
ormurinn mun hins vegar hætta
að dreifa sér 10. september.
Fáar sýkingar en mikill
skaði
Einstæðir eiginleikar SoBig-
ormsins hafa gert það að verkum
að útbreiðsla hans er margfalt
hraðari en áður hefur þekkst. Inn-
byggt póstsendingarkerfi nýtir
alla þá bandvídd sem sýkt tölva
ræður yfir svo ein sýkt vél getur
sent mörg hundruð þúsund sýkt
skeyti á hverjum sólarhring.
SoBig-veiran hefur ekki sýkt
nema lítið brot af þeim fjölda
tölva sem til að mynda Blaster-
ormurinn sýkti í byrjun ágúst-
mánaðar. Skaðinn af völdum
SoBig er hins vegar fólginn í því
að teppur myndast í tölvupóst-
samskiptum vegna mikils álags.
Þetta olli því til að mynda hér á
landi að sumar af stærstu netveit-
um landsins þurftu að loka póst-
þjónum og bæta við vélbúnað sinn
til þess að standast álagið.
Versti mánuðurinn
Samkvæmt fréttatilkynningu
frá veiruvarnarfyrirtækinu
Central Command var nýliðinn
ágústmánuður versti mánuður
sögunnar hvað umfang tölvuveira
áhrærir. Munaði þar langmestu
um SoBig-veiruna en 76,8% veiru-
sýkinga í pósti voru vegna hennar.
Þá segir fyrirtækið að þegar verst
lét hafi 73% allra tölvupóstsam-
skipta verið vegna SoBig-orms-
ins.
Skaðinn á Íslandi var síst minni
en almennt í heiminum. Tugir
milljóna sýktra tölvuskeyta hafa
verið sendir á milli íslenskra
tölvupóstfanga eftir að veiran
komst á kreik.
Friðrik Skúlason ehf. (Frisk)
býður viðskiptavinum sínum upp
á að sía tölvupóst í því skyni að
koma í veg fyrir að þeim berist
sýktur tölvupóstur. Fram að til-
komu SoBig-ormsins hafði hlut-
fall sýktra skeyta í heildarumferð
aldrei farið yfir 7% en á síðustu
vikum hefur þetta hlutfall verið á
milli 75 og 80%. Hluti af þjónustu
Frisk er við erlenda viðskiptavini
en hlutfall sýktra tölvupóstbréfa
var áþekkt hjá öðrum fyrirtækj-
um sem bjóða upp á veirusíur fyr-
ir viðskiptavini sína.
Láta vita af sýktum tölvum
Friðrik Skúlason hjá Frisk seg-
ist telja að nú séu um tuttugu sýkt-
ar vélar á Íslandi. Hver um sig
valdi þó töluverðu tjóni. Hann seg-
ir að fyrirtæki hans hafi fylgst
með því hvaðan sýktur tölvupóstur
hafi borist og vakið athygli netfyr-
irtækja á því hvaða viðskiptavinir
þeirra séu með sýktar vélar. Frið-
rik segir að fyrirtækin hafi verið
misdugleg að bregðast við og
Hringiðan hafi verið sérlega fljót
að hafa samband við þá viðskipta-
vini sína sem höfðu sýktar tölvur.
„Við höfðum samband við okk-
ar viðskiptavini sem við vissum
að væru sýktir. Þetta er brot á
sáttmála sem notendur skrifa
undir þegar þeir koma í viðskipti
við okkur, þegar fólk er farið að
senda veirur út frá tölvunum sín-
um, þótt það sé ekki gert viljandi.
Lokun er auðvitað síðasta úrræði
og það var ekki gripið til þess
nema í því tilviki að viðkomandi
var í útlöndum,“ segir Andri Ósk-
arsson hjá Hringiðunni.
Fjarskiptalög heimila inn-
grip
Í fjarskiptalögum sem tóku
gildi 25. júlí síðastliðinn er kveð-
ið á um úrræði sem grípa má til
ef stöðugleika fjarskiptaleiða er
ógnað. Í 71. grein laganna segir:
Leiðtogakjör
í Norður-Kóreu:
Kim Jong-il
endurkjörinn
N-KÓREA, AP Kim Jong-il var end-
urkjörinn leiðtogi Norður-Kóreu
í gær. Kim Jong-il, sem nú er 61
árs, tók árið 1993 við völdum í
Norður-Kóreu af föður sínum,
Kim Il-sung, sem lést ári síðar.
Kim Jong-il var endurkjörinn
1998. Hart er deilt á Norður-
Kóreumenn fyrir kjarnorku-
áætlun landsins en sex ríkja við-
ræður um málið fóru út um þúf-
ur í síðustu viku. Bandaríkin
hóta innrás en Norður-Kóreu-
menn hóta eflingu kjarnorku-
varna sinna. ■
RÚSTIR WORLD TRADE CENTER
Á fjórða hundrað slökkviliðs- og lögreglu-
menn fórust í árásunum á World Trade
Center en aðeins 48 fjölskyldur hafa sótt
um bætur.
Fjölskyldur fórnarlamba:
Fáir sækja
um bætur
NEW YORK, AP Aðeins rúmlega tíu
prósent fjölskyldna lögreglu-
mannanna og slökkviliðsmann-
anna sem fórust í árásunum á
World Trade Center 11. septem-
ber 2001 hafa sótt um bætur til
ríkisins. Umsóknarfrestur rennur
út eftir tæpa fjóra mánuði.
Komið var á fót sérstökum
sjóði til handa aðstandendum
fórnarlambanna. Þeir sem sækja
um bætur frá sjóðnum verða að
skrifa undir yfirlýsingu þess efn-
is að þeir muni ekki stefna ríkinu,
flugfélögum eða öðrum stofnun-
um vegna árásanna.
Yfir helmingur fjölskyldna
annarra fórnarlamba hefur sótt
um bætur og hefur sjóðurinn þeg-
ar greitt út sem svarar 24,6 millj-
örðum íslenskra króna. ■
Hundaeigandi dæmdur:
Sleðahundar
drápu dreng
OSLÓ, AP Eigandi sleðahunda sem
drápu sjö ára gamlan dreng hefur
verið dæmdur í 60 daga skilorðs-
bundið fangelsi og honum gert að
greiða fjölskyldu fórnarlambsins
sem nemur um 5,4 milljónum ís-
lenskra króna í bætur. Konunni
var jafnframt bannað að eiga eða
gæta hunda það sem eftir er æv-
innar.
Drengurinn var drepinn af 25
sleðahundum af blönduðu kyni
sem sloppið höfðu úr garði ná-
grannakonunnar í þorpinu Dokka
í Noregi. Hundarnir voru allir af-
lífaðir í kjölfar árásarinnar. Kon-
an var ákærð á grundvelli dýra-
verndunarlaga en fjölskylda fórn-
arlambsins hafði vonast til þess
að hún yrði ákærð fyrir manndráp
af gáleysi. ■
M
YN
D
/AP
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/B
IL
LI
FRIÐRIK SKÚLASON
Segir hlutfall sýktra skeyta í tölvupóstumferð hafa meira en tífaldast frá því sem mest gerðist áður.
Fréttaskýring
ÞÓRLINDUR KJARTANSSON
■ skrifar um útbreiðslu tölvuorma og
varnir gegn þeim.
THOMAS CARLSSON
OG MARIA KRAFFT
Eru bæði mjög framarlega í slysavörnum
og öryggismálum í sínu heimalandi.