Fréttablaðið - 07.03.2004, Blaðsíða 16

VIÐSKIPTI Í KAUPHÖLL ÍSLANDS
* Gengi bréfa
síðustu sjö daga.
6,1%
-6,0%
-9,1%
9,1%
9,3%
Mesta
hækkun
(%)*
* Gengi bréfa
síðustu sjö daga.
Mesta
lækkun
(%)*
Mesta veltaÞormóður rammi-Sæberg hf.Tryggingamiðstöðin hf.
Kaupþing Búnaðarbanki hf.
Fyrirtæki Velta síðustu sjö daga
Kaupþing Búnaðarbanki hf. 6.143 milljónir
Straumur Fjárfestingarbanki hf. 4.837 milljónir
Íslandsbanki hf. 14.276 milljónir
mán. þri. mið. fim. fös.
-19,3%
á
su
nn
ud
eg
i
V
ið
sk
ip
ta
fr
ét
ti
r
25
20
15
10
5
0
-5
Fjárfestingarfélagið Atorka hf.
Jarðboranir hf.
Kaldbakur hf.
Það er leiðinlegt að vera blankur.Enn leiðinlegra er að vera blank-
ur og hafa mikinn tíma. Ævistarfið
tekur enda. Þegar því lýkur gefst
tími til þess að sinna hugðarefnum.
Þá er synd að hafa ekki búið í hag-
inn og hafa ekki fjárhagslegt svig-
rúm til að njóta lífsins. Enda þótt
við höfum ekki alla þræði örlaganna
í eigin höndum er ýmislegt sem við
getum gert til þess að búa í haginn
og gera okkur kleift að takast á við
aðstæður okkar.
Vaxandi áhugi
Verðbólguáratugirnir léku
grátt þá ágætu dyggð að leggja
til hliðar og mynda sjóði til
framtíðar. Með stöðugra fjár-
málaumhverfi hefur áhugi al-
mennings á sparnaði aukist. „Við
finnum fyrir miklum og vaxandi
áhuga,“ segir Gunnar Baldvins-
son, forstöðumaður lífeyrissviðs
eignastýringar Íslandsbanka.
Bankinn hefur verið iðinn við að
svala forvitni og áhuga fólks um
skipulag fjármála sinna. Í fyrra
kom út bókin Hlutabréf og
eignastýring, sem fjallar um val
hlutabréfa og uppbyggingu
eigna. Fyrir helgina kom svo út
bók Gunnars, Verðmætasta eign-
in, sem er ítarlegt yfirlitsrit um
sparnað og undirbúning starfs-
loka. „Titillinn er valinn til þess
að vekja athygli á því að við
starfslok er eign í lífeyrissjóði
og annar eftirlaunasparnaður í
mörgum tilfellum verðmætasta
eign fólks,“ segir Gunnar.
Næstverðmætasta eignin er
íbúðarhúsnæði. Engum myndi
detta í hug að leggja út í slíka
fjárfestingu nema að vel ígrund-
uðu máli. Sama ætti því að gilda
um sparnaðinn. „Við erum með
yfir 20 þúsund sjóðfélaga í líf-
eyrissjóðum og það er mikil þörf
fyrir ráðgjöf á þessu sviði.
Kveikja bókarinnar er að við
vildum gera heildarsamantekt
um lífeyrismál sem við gætum
vísað viðskiptavinum á.“ Bókin
er ítarleg og efnismikil og Gunn-
ar segir að fljótt hafi menn farið
að hugsa sem svo að bókin gæti
átt erindi við fleiri.
Tíminn vinnur með þeim ungu
Ungt fólk berst við að koma sér
upp þaki yfir höfuðið. Skuldirnar
eru í mörgum tilvikum miklar og
eignamyndunin hæg. Samhliða því
verður til eign í lífeyrissjóði. Það
eru því margir sem hugsa að ekki sé
ástæða til að bæta við þennan sparn-
að. Gunnar segir sérstaklega mikil-
vægt að ráðleggja ungu fólki að
spara eins mikið og það mögulega
treystir sér til. „Ef fólk sér fram á
að nægilegur sparnaður hafi mynd-
ast er hægt að draga úr honum síð-
ar.“ Í bókinni Verðmætasta eignin
eru dæmi um hvernig tími og vextir
vinna saman að uppbyggingu eigna.
Tíminn vinnur með yngra fólki,
jafnvel þótt upphæðirnar sem lagð-
ar séu til hliðar séu ekki háar. „Fyr-
ir þá sem eru að byrja á vinnumark-
aði er ráðleggingin að leggja að
minnsta kosti tvö prósent í viðbótar-
lífeyrissparnaðinn.“ Gunnar bendir
á að greiðslur í lífeyrissjóð tryggi
ekki nema hluta launa. Vilji menn
tryggja sér sambærileg lífskjör eft-
ir að starfsævinni lýkur sé nauðsyn-
legt að leggja meira til hliðar.
Starfslokin munu koma, svo mik-
ið er víst. Gunnar segir æskilegt að
vera í þeirri stöðu að geta valið
sjálfur hvenær maður hættir störf-
um. „Það er dapurlegt að þurfa að
hafa áhyggjur af fjármálunum eftir
starfslok, sérstaklega ef heilsan er í
lagi og maður er tilbúinn að njóta
lífsins. Í bókinni er lögð áhersla á að
fólk taki frumkvæðið í þessum mál-
um og komi sér í þá stöðu að geta
ákveðið starfslokin sjálft.“
Borga sér fyrst
Vandinn varðandi sparnað er að
byrja. „Menn hugsa gjarnan sem
svo; fyrst borga ég gluggaumslögin,
svo ætla ég að lifa. Ef eitthvað verð-
ur eftir í lok mánaðar þá legg ég
fyrir. Hættan er sú að aldrei sé neitt
eftir.“ Í bókinni bendir Gunnar fólki
á að borga sjálfum sér fyrst. „Það er
hægt að taka lítið í byrjun og finna
hvað maður getur. Með þessum
hætti er maður ótrúlega fljótur að
byggja upp eignir.“
Enda þótt lífeyrissparnaður sé
höfuðviðfangsefni bókarinnar er
hún ekki síður almenn handbók um
leiðir til að skipuleggja fjármál með
þeim hætti að tryggja betur fjár-
hagslegt öryggi. „Það má að hluta til
líta á bókina sem handbók í almenn-
um fjármálum.“ Í bókinni er fjallað
um sjúkdóma og líftryggingar og
önnur þau atriði sem varða stöðu
fjármála hvers og eins. Samhliða út-
gáfu bókarinnar var gangsett net-
reiknivél á slóðinni www.skjodan.is.
Aðgangslykill fylgir bókinni. Í net-
reiknivélinni getur hver og einn
skoðað hvert stefnir miðað við nú-
verandi stöðu. „Netreiknivélin
reiknar eftirlaun fyrir einstakling
eða hjón út frá upplýsingum um nú-
verandi eignir og áunnin lífeyris-
réttindi og miðað við forsendur um
áframhaldandi sparnað.“
Niðurstöðurnar af útreikningn-
um gefa svo notandanum góða hug-
mynd um hver líkleg staða verði við
starfslok. „Síðan geta menn sett inn
viðbótarlífeyrissparnað og annan
sparnað,“ segir Gunnar. Vandinn er
sá að margir vita ekki mikið um rétt
6
3
0
-3
-6
-9
-12
-15
mán. þri. mið. fim. fös.
FYRSTA EINTAKIÐ
Geir H. Haarde fjármálaráðherra tók við
fyrsta eintaki bókarinnar úr höndum
Gunnars Baldvinssonar. Geir er án efa vel
upplýstur um eigin lífeyrisrétt eftir ítarlegar
umræður um lífeyrisrétt þingmanna og
ráðherra í desember. Þeir eru þó margir
sem mættu sinna betur þeirri mikilvægu
eign sem lífeyrissparnaðurinn er.
Eignin sem ræður
Verðmætasta eign venjulegs fólks við starfslok er ekki íbúðarhúsnæði eins og margir halda,
heldur sparnaður og lífeyrissparnaður. Íslandsbanki mætir vaxandi áhuga fólks á að fylgjast með
þessari eign með útgáfu bókarinnar Verðmætasta eignin.
FR
RÉ
TT
AB
LA
Ð
IÐ
/G
VA
ÞÖRFINNI MÆTT
Gunnar Baldvinsson, forstöðumaður líf-
eyrissviðs eignastýringar Íslandsbanka,
skrifaði bókina Verðmætasta eignin. Þar er
farið ítarlega yfir lögmál uppbyggingar
eigna til að mæta áföllum og starfslokum.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/T
EI
TU
R
JÓ
N
AS
SO
N