Fréttablaðið - 06.05.2004, Blaðsíða 16

16 6. maí 2004 FIMMTUDAGUR
MISÞYRMINGUM MÓTMÆLT
Misþyrmingum íraskra fanga setuliðsins í
Írak var mótmælt í Istanbúl í gær. Íslömsk
mannréttindasamtök stóðu fyrir mótmæl-
unum og fordæmdu misþyrmingarnar.
LÁNAMARKAÐUR Bankarnir keppast
um hylli neytenda með nýjum
vöruflokkum útlána. Íslandsbanki
kynnti húsnæðislán í erlendum
myntum um áramótin. Landbank-
inn býður nú upp á nýja gerð fast-
eignalána. Lántakendur geta valið
hvort lánin eru verðtryggð í er-
lendri mynt eða í er-
lendri myntkörfu
sem ber lægri vexti.
Möguleiki er einnig
á að blanda saman
innlendu og erlendu
láni. Vaxtakjör eru
háð veðsetningarhlutfalli eigna.
Bankarnir hafa aukið sveigjan-
leika lána og eru lán Landsbank-
ans til allt að 40 ára, með mögu-
leika á að fresta greiðslu afborg-
ana í sjö ár og vaxtagreiðslum í
allt að tvö ár.
Afborganir lána með löngum
endurgreiðslutíma eru að mestu
vextir og verðbætur í fyrstu. Í til-
viki 40 ára lána fer ekki
að saxast að marki á höf-
uðstól lánsins fyrr en eft-
ir 25 ár. Seinkun afborg-
ana er hins vegar talinn
kostur fyrir þá sem vilja
hafa frið til að klára nið-
urgreiðslu skammtímalána áður
en afborganir lána til lengri tíma
taka við. ■
ATVINNULÍF Stjórnendur fyrirtækja
í ferðaþjónustu, útgerð og fisk-
vinnslu kvarta mest yfir opin-
berri reglubyrði. Í könnun sem
Samtök atvinnulífsins létu gera
kemur fram að 40 prósent for-
svarsmanna fyrirtækja kvarta
undan opinberri reglubyrði og
segja hana íþyngjandi í sínum
rekstri. Samtök atvinnulífsins
hafa látið vinna skýrslu um eftir-
lit með atvinnustarfsemi.
Ari Edwald, framkvæmda-
stjóri Samtaka atvinnulífsins,
segir að opinberar leikreglur séu
forsenda heilbrigðs markaðssam-
félags og að sátt ríki um þær. Mik-
ilvægt væri hins vegar að gæta
hófs við setningu reglna og
ákvörðun eftirlits, og að halda
kostnaði og umstangi vegna eftir-
litsins í lágmarki. Mikilvægt væri
að stjórnvöld færu eftir lögum um
opinberar eftirlitsreglur og létu
til dæmis alltaf fara fram kostn-
aðarmat áður en settar væru á
nýjar eftirlitsreglur. Hann lagði
áherslu á að eigið innra eftirlit
fyrirtækja og gæðakerfi fælu oft í
sér bestu lausnina.
Í skýrslu Samtaka atvinnulífs-
ins kemur fram að atvinnugreinar
búa við mismunandi stöðu gagn-
vart opinberu eftirliti. Meðal þess
sem til framfara hefur horft að
mati samtakanna er eftirlit með
rafverktökum. Við eftirlit í þeirri
grein hefur kostnaður við eftirlit
lækkað um helming undanfarinn
áratug.
Veitingastarfsemi býr við mikið
eftirlit. Tillögur Samtaka atvinnu-
lífsins eru að eftirlit með veitinga-
húsum verði samræmt og veit-
ingaleyfi, starfsleyfi, vínveitinga-
leyfi og tóbakssöluleyfi verði felld
í eitt leyfi. Samtökin benda á að
eftirlit með veitingahúsarekstri sé
mikið til á hendi sömu aðila.
Bensínstöðvar búa við flókið
eftirlitsumhverfi og fjölþættur
rekstur kallar á mörg mismun-
andi starfsleyfi. Mikill kostnaður
fylgir slíku eftirliti. Samtökin
benda á að fyrirtæki í bensínsölu
reki samsvarandi rekstur víða og
ættu ekki að þurfa ítarlegt árvisst
eftirlit með hverri stöð. Lagt er til
að í stað slíks eftirlits sé tekið upp
úrtakseftirlit sem myndi hafa
minni tilkostnað í för með sér.
Í skýrslunni er einnig bent á
það að óeðlilegt sé að fjármálafyr-
irtæki beri kostnað af vinnu Fjár-
málaeftirlitsins sem tengist setn-
ingu laga og reglna um markað-
inn. Eðlilegt sé að ríkið beri þann
kostnað eins og af öðrum sviðum
lagasetningar.
haflidi@frettabladid.is
DÝR Stóðhesturinn Oddur frá Sel-
fossi sem dvalið hefur í Fjöl-
skyldu- og húsdýragarðinum í
vetur er nú á förum. Það fer því
hver að verða síðastur að líta á
þennan glæsihest sem fer úr garð-
inum eftir helgi.
Oddur frá Selfossi er í eigu
Einars Öders Magnússonar,
Hrossaræktarsambands Vestur-
lands og Hrossaræktarsamtaka
Austur Húnvetninga. Oddur er
leirljósstjörnóttur og glófextur og
er undan Kjarval frá Sauðárkróki
og Leiru frá Þingdal. ■
Hátíð á Eskifirði:
Eskja 60 ára
FJARÐABYGGÐ Eskja, áður Hrað-
frystihús Eskifjarðar verður 60
ára næstkomandi laugardag.
Stofnendur félagsins voru á
þriðja hundrað, einstaklingar og
fyrirtæki á Eskifirði. Árið 1960
eignuðust bræðurnir Aðalsteinn
og Kristinn Jónssynir, meirihlut-
ann í fyrirtækinu og Aðalsteinn
gegndi starfi forstjóra þess til
ársins 2001. Núverandi forstjóri
er Elfar Aðalsteinsson. Í tilefni af-
mælisins á laugardag, verður boð-
ið til hátíðardagskrár í Kirkju- og
menningarmiðstöðinni á Eski-
firði, auk þess sem almenningi
gefst kostur á að skoða húsnæði
og starfsemi fyrirtækisins. ■
Hagstofa Íslands:
Þjóðskránni
lokað
ÞJÓÐSKRÁ Hagstofa Íslands lokaði
um síðustu mánaðamót fyrir að-
gang að þjóðskrá í opnum upp-
flettikerfum á vefnum. Með þessu
er brugðist við fjölda athuga-
semda einstaklinga um að þjóð-
skráin á vefnum sé of aðgengileg
og opin hverjum sem er, hvar sem
er í heiminum.
Í stað uppflettingar í opnum
kerfum á vefnum verður aðgang-
ur heimilaður í lokuðum kerfum
þeirra fyrirtækja sem þess óska
fyrir viðskiptamenn sína. Það á til
dæmis við um viðskiptamenn
banka og sparisjóða. Sú tilhögun
verður til reynslu í maí en verður
þá endurskoðuð. Fyrirtækjum,
stofnunum og einstaklingum
stendur áfram til boða að fá
nafnaskrár þjóðskrár til notkunar
við starfsemi sína. ■
Húsdýragarðurinn:
Oddur fer
ODDUR KVEÐUR
HInn frægi stóðhestur
Oddur frá Selfossi kveður
húsdýragarðinn eftir helgi.
ATHAFNASVÆÐI ESKJU
Þess verður minnst með veglegum hætti á
laugardag að 60 ár eru þá liðin frá stofnun
Hraðfrystihús Eskifjarðar sem oftast er
kennt við Alla ríka, Aðalstein Jónsson.
LÁNI AÐ FAGNA
Íslendingar hafa sjaldan átt jafn greiðan
aðgana að bankalánum og nú. Framboð af
mismunandi lánum bankanna er mikið
um þessar mundir og skuldviljugir hafa úr
mörgum vöruflokkum að velja.
VAXTAKJÖR NÝRRA HÚSNÆÐISLÁNA LANDSBANKANS:
Veðsetningarhlutfall Gengibundin lán Vertryggð lán í krónum
0-30% 2,29% 5,40%
31-50% 3,04% 6,15%
51-60% 3,79% 6,90%
65-80% 4,29% 7,40%
Vöruframboð lána:
Bankarnir auka
fjölbreytni
Vilja hagræðingu
eftirlitsiðnaðarins
Samtök atvinnulífsins vilja skilvirkara og ódýrara eftirlit með atvinnustarfsemi. Framkvæmda-
stjóri SA leggur áhersu á að innra eftirlit fyrirtækja sé oft besta lausnin. Þar sem utanaðkomandi
eftirlit sé nauðsynlegt sé mikilvægt að gæta aðhalds í kostnaði.
ATRIÐI SEM SAMTÖK AT-
VINNULÍFSINS VILJA AÐ
HÖFÐ SÉU Í HUGA VIÐ EFTIR-
LIT MEÐ ATVINNUFYRIRTÆKJ-
UM ÞAR SEM ÞAÐ ER TALIÐ
NAUÐSYNLEGT
Sameining leyfisveitinga
Lágmörkun kostnaðar
Samræmi í framkvæmd
Forðast tvíverknað, sameina eftirlit
Umbun fyrir virkt innra eftirlit
Flytja framkvæmd út á markaðinn
Þjónustugjöld séu eingöngu fyrir veitta
þjónustu
ÍÞYNGJANDI EFTIRLIT
Á aðalfundi Samtaka atvinnulífsins var kynnt skýrsla um eftirlit með atvinnulífinu. Samtök atvinnulífsins telja mikilvægt að einfalda eftirlit-
ið og draga úr kostnaði. Þá sé sumum kostnaði við eftirlit velt yfir á atvinnulífið sem réttara væri að aðrir borguðu.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/H
AR
I