Fréttablaðið - 22.05.2004, Blaðsíða 16

Við hvetjum lesendur til að senda okkur
línu og segja skoðun sína á fréttum
blaðsins, viðhorfum sem birtast í blaðinu
eða leggja orð í belg um málefni líðandi
stundar. Bréf skulu vera stutt og gagnorð,
50–200 orð að lengd. Ritstjórn áskilur
sér rétt til að stytta aðsent efni.
Vinsamlega sendið efnið í tölvupósti á
netfangið greinar@frettabladid.is.
Fagmennskan og fortíðin
Umboðsmaður Alþingis boðar regl-
ur sem hann óskar eftir að gildi um
samskipti stjórnvalda og umboðs-
manns. Tilefnið virðist ærið. Óvið-
undandi samskipti hans við forsæt-
isráðherra í kjölfar álits um skipan
hæstaréttardómara. Þar varð
niðurstaðan sú að dómsmálaráð-
herra hefði farið á svig við dóm-
stólalög og stjórnsýslulög við
alræmda skipun.
Framganga umboðsmanns er af-
hjúpandi. Ef umboðsmaður hefði
látið nægja að upplýsa hvað honum
og forsætisráðherra fór á milli
hefði það aðeins verið enn eitt
dæmið þar sem embættismenn eða
einstaklingar vekja máls á illa dul-
búnum hótunum ráðamanna. Og
orð hefði staðið gegn orði.
Fagmennska er besta svarið við
forneskjulegri frekju sem virðir
ekki valdmörk.
Þörfin fyrir samskiptareglur er
sprottin af því að þjóðin virðist
sitja uppi með kaldastríðskynslóð
sem ólst upp við stjórnmál með
nefið í hvers manns koppi, útdeil-
ingarvaldið í rassvasanum og skoð-
anir á hverjum fingri. Þrátt fyrir
fögur fyrirheit og frjálslynt tungu-
tak við upphaf níunda áratugarins
hefur ríkisstjórninni einkum runn-
ið þetta blóð til skyldunnar undan-
farin misseri.
Kannski er merkilegast að Rík-
isendurskoðun skuli ekki hafa haft
frumkvæði að sambærilegum regl-
um. Þó hefur Ríkisendurskoðun
ítrekað sætt ómálefnalegum árás-
um ráðherra þegar álit hafa fallið í
óþökk stjórnvalda. Að ekki sé talað
um stofnanir sem voru svo óþægi-
lega sjálfstæðar að þær voru lagð-
ar niður.
Ráðherravaldið getur þó góðu
heilli ekki bitið alla af sér. Eftirlits-
stofnanir urðu flestar til þegar
frelsið hélt innreið sína með EES-
samningnum og eru skylda. Eins og
Valgerður Bjarnadóttir benti á í
merkri grein hér í blaðinu sl.
fimmtudag eiga þær að sjá til þess
að frelsið sé ekki misnotað.
Í samskiptum stjórnmálamanna
og sjálfstæðra eftirlitsstofnana er
lykilatriði að valdmörk séu virt. Á
því grundvallast traust á störfum
þeirra. Traust er einhver mikil-
vægustu verðmæti sem samfélag
býr að. Á því veltur uppbygging
heilbrigðra markaða ekki síður en
heilbrigðra íbúðahverfa, faglegrar
stjórnsýslu ekki síður en árangurs-
ríkra fyrirtækja. Heilbrigt stjórn-
málalíf á að líta á það sem frum-
skyldu sína að stuðla að slíku
trausti. Ekki höggva að rótum þess.
Hin aldagamla þrískipting ríkis-
valds virðist meira að segja þvæl-
ast ótrúlega fyrir ráðherrum.
Stuðningur við Íraksstríð var boð-
aður án atbeina Alþingis þrátt fyr-
ir skýr lagafyrirmæli um annað.
Sótt hefur verið að Hæstarétti við
hvert tækifæri. Dómstólaráð verð-
ur lagt niður ef það hefur ekki
hægt um sig. Er hægt að orða þetta
eitthvað öðruvísi: Hingað og ekki
lengra! ■
15LAUGARDAGUR 22. maí 2004
Æðisköst Davíðs
Já, og áfram mætti halda. Nefna til
dæmis til sögunnar æðiskast Davíðs
Oddssonar um daginn þegar hann jós
fram órökstuddum dylgjum um að for-
setinn hefði jafnan boðið til veislu
þegar Stöð 2 var að taka lán hjá er-
lendum aðilum og að hann léti stjórn-
ast af því í sínum störfum að dóttir
hans ynni hjá fyrirtækinu sem forsætis-
ráðherrann er í herför gegn. Jú, kanns-
ki Davíð sé þá eins óhæfur til að tjá sig
um málefni dómsmálaráðuneytisins
vegna Þorsteins sonar síns, aðstoðar-
manns Björns Bjarnasonar. Líklega
bara.
Sigurður Ólafsson á sellan.is
Lýðræði
Lýðræði er ferli. Í þessu ferli felst heil-
brigð rökræða og skoðaskipti milli
þegna þjóðfélagsins. Í lýðræði fá mál
að þróast og meltast með þjóðinni. Í
lýðræði eru þegnarnir upplýstir og ekki
reynt að lauma lögum bak við þá með
valdhroka og yfirgangi. Í lýðræði er far-
ið að lögum. Í lýðræði er ekki reynt að
þvinga lagasetningar sem brjóta í bága
við stjórnarskrá landsins með ofbeldi
af ráðherrum landsins.
Jens Sigurðsson á politik.is
Heimta afsagnir
Ætli menn fari ekki að heimta afsagnir
virðulegra lögfræðinga, tveggja hér-
aðsdómara, tveggja hæstaréttardóm-
ara og ríkissaksóknara? Eða að minns-
ta kosti að þessir menn „hugleiði alvar-
lega stöðu sína“ og vitaskuld að þeir
„játi mistök sín“. Eftir dóm Hæstaréttar
í „stóra málverkafölsunarmálinu“ í
gær, þá geta menn víst gert slíkar kröf-
ur og fylgt þeim eftir með stórum fyrir-
sögnum og langlokugreinum og lagt
svo út af eigin kenningum í leiðurum
og ritstjórnarpistlum. Eða hvað?
Vefþjóðviljinn á andriki.is
Ráðherra og tryggingafélögin
Úrskurður Samkeppnisráðs fyrr í þess-
um mánuði var að tryggingafélögin
hafi brotið samkeppnislög. Fram hefur
komið að samkeppnisyfirvöld telja
brot tryggingarfélaganna alvarleg en
sekta þau ekki vegna þess hve rann-
sóknin tók langan tíma. Í svari við-
skiptaráðherra við fyrirspurn minni
kemur fram að ráðherrann hefur enga
skoðun á þessu máli og sýnir því fá-
dæma tómlæti. Skattgreiðendur hafa
greitt hátt í 40 milljónir vegna þessarar
rannsóknar, sem er rúmlega 20% af
árstekjum Samkeppnisstofnunar. Það
er hreint ótrúlegt að tryggingafélögin
þurfi ekki að greiða eina krónu í sekt,
þrátt fyrir brot á samkeppnislögum.
Jóhanna Sigurðardóttir á althingi.is/johanna
AF NETINU
eru álfar kannski menn?
10 lítrar 199 kr.
50 lítrar 799 kr.
999 kr.699 kr. 1299 kr. 2990 kr.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
B
LO
2
47
82

05
/2
00
4
Ótrúlegt ver
ð
399 kr.
Stór hengilóbelia
999 kr.
20 stjúpur
Garðplöntutilboð
Álfar í garðinn
Úrvals gróðurmold
SKOÐUN DAGSINS
VALDMÖRK
DAGUR B.
EGGERTSSON
Þjóðin situr uppi
með kaldastríðskyn-
slóð sem ólst upp við stjórn-
mál með nefið í hvers
manns koppi, útdeilingar-
valdið í rassvasanum og
skoðanir á hverjum fingri.
,,