Tíminn - 08.06.1975, Page 23

Sunnudagur 8. júni 1975
TÍMINN
23
71% FYRIRTÆKJA
í HÚSGAGNA- OG
INNRÉTTINGAIÐNAÐI
MEÐ FIMM STARFS
MENN EÐA FÆRRI
ASK-Reykjavik. A islandi eru
71% fyrirtækja i húsgagna- og
innréttingaiönaði meö færri en 5
starfsmenn — samanboriö viö
44% fyrirtækja i norskum hús-
gagnaiönaði. Hérlendis eru og 38
húsgagnafyrirtæki með 5 starfs-
menn eöa fleiri, en 29 þeirra voru
á Stór-Reykjavíkursvæöinu. Sölu-
aðilar voru skráöir 74, sem þýöir
aö þaö eru 1.9 sinnum fleiri hús-
gagnasaiar en framleiðendur.
Heildarfjöldi starfsmanna í þess-
um iðnaöi var á islandi 1972 1587
og verömæti framieiöslu 1973 var
1.414.600 milljónir króna.
Þetta kemur fram i skýrslu á
vegum útflutningsmiðstöðvar
iðnaðarins og fjallar um
markaðslega athugun á stöðu is-
lenzka húsgagnamarkaðsins.
i skýrslunni er lýst einkennum
innlends markaðar, fjallað um
framleiðslufyrirtækin sjálf, vörur
þeirra og samkeppnisaðstöðu.
Komið hefur fram nokkur ótti
framleiðenda við vaxandi sam-
keppni erlendis frá, en sam-
kvæmt samningum við EFTA og
EBE fara tollar á húsgögnum
stiglækkandi næstu árin. 1976
verður tollurinn 35% frá löndum
innan bandalaganna en 60% utan
þeirra. Eftir 1976 halda tollarnir
svo áfram að lækka, og 1980 falla
þeir alveg niður. Siðastliðið ár
var heimilt að flytja inn húsgögn
fyrir 75 milljónir króna, en 1.
janúar féllu kvótar alveg niður og
húsgagnaflutningur var gefinn
frjáls.
Húsgagnasalar hafa talið ótta
framleiðenda um sölurýrnun
ástæðulausan. íslenzk húsgögn
standi þeim erlendu fyllilega á
sporöi, nema hvað lokastig fram-
leiðslunnar áhrærði. Þá telja
þeir, að verzlanir hafi frekar ver-
ið að nýta upp innflutningskvóta,
frekar en sérstök þörf hafi verið
fyrir vöruna. Hins vegar telja
seljendur, að islenzkir framleið-
endur séu of ihaldssamir i vöru-
úrvali sinu, og það sé frekast
ástæðan fyrir að kaupendur leiti
eftir erlendum húsgögnum.
1 sambandi við sölustarfsemi
var talið að islenzkir framleið-
endur notfæri sér ekki nægjan-
lega þá möguleika sem aug-
lýsingar bjóði uppá. Einnig að
samstarf við verzlanir sé i lág-
marki. Samband er sjaldan haft
við seljendur, og taliö að varan
seljist hvort sem er, og auk þess
séu engir milliliöir milli framleið-
anda og húsgagnasala.
Hætta er á, vegna litils sam-
starfs, að erlendir aðilar fari að
gefa islenzka markaðnum meiri
gaum en áður. Vegna mikillar
þekkingar þeirra á markaðs-
framkvæmdum má búast við, að
Hringið -
og við
sendum
blaðið
um ieið
mmmaam
vypyrf,
þegar innflutningur hefur verið
gefinn frjáls aukist sölustarf er-
lendra framleiðenda að mun og
innlendri framleiðslu verði þá
stór hætta búin.
í tillögum til úrbóta er meðal
annars bent á, að framleiðendur
ættu, þar sem mögulegt er, að
mynda með sér samstarf. Þetta
gæti helztgerzt, þar sem um ólika
framleiðslu er að ræða. Þá ætti
sölustarf að vera aukið til muna,
og láta skyldi ákveðinn aðila hafa
stöðugt samband við húsgagna-
sala, og vera i stöðugum tengsl-
um við markaðinn. Siðast en ekki
sizt bæri að auka sölustarf gagn-
vart landsbyggðinni.
A það hefur mjög skort, að við
framleiðslu væri hafður I huga
ákveðinn aldurshópur eða stétt
fólks. Má þar nefna, að litið hefur
verið haft I huga þarfir ungs fólks
er vill geta keypt ódýr og hand-
hæg húsgögn. Þannig hefur verið
lltið af barnarúmum til á íslenzk-
um markaði, eða öðru því er til
bamaherbergja lýtur. Talið er
þvl, að með sllkri framleiðslu geti
náðst mun meiri sala en raun ber
vitni undanfarin ár.
Að lokum er bent á nauðsyn
sérfræðilegrar aðstoðar utan
fyrirtækisins. En I könnun kom I
ljós, að þeir húsgagnaframleið-
endur, sem haft var samband við
höfðu allir, utan einn, haft sllka
sérfræðilega aðstoð. Hinsvegar
töldu sumir framleiðenda, arki-
tekta fullnýjungagjarna, og var
það álit þeirra hinna sömu, að
meöan framleiðslan seldist væri
lttil þörf á arkitektum.
Að lokum má minnast á töflu,
er birtist i skýrslunni og sýnir
markaðshlutdeild islenzkra
framleiðenda á innanlandsmark-
aði. Þar kemur fram að innlendir
framleiðendur réðu 91,4%
markaðsins 1973 en til saman-
burðar réðu Norðmenn sama ár
einungis 71% slns heimamarkað-
ar, önnur Norðurlönd 24% og önn-
ur lönd 5%.
KVITTAÐ FYRIR
ATHUGASEMD UM
ÁFENGISMÁL
Visir birti 21. mai þ.á. stutta
grein eftir Kristján Þórarins-
son. Hann langaði „til að koma
á framfæri nokkrum athuga-
semdum vegna skrifa Areliusar
Nielssonar, Halldórs Kristjáns-
sonar og fleiri manna um áfeng-
ismál o.fl.”
Grein Kristjáns hefur ýmsa
góða kosti. Hún er stutt og
greinagóð, málefnaleg og prúð-
mannleg. Ég þakka honum fyrir
greinina. Við þurfum að vita
hvorir um aðra hvernig við
hugsum.
Kristján skipar grein sinni i
fjóra tölusetta liði.
Nú skulum við athuga þá
hvern fyrir sig.
1. Við eigum að berjast gegn
áfengisbölinu en áfengisböl er
allt annað en áfengisneyzla.
„Rétt neyzla vins veitir bæði
gleði og hvild frá áhyggjum
hversdagslifsins”.
Við þennan boðskap geri ég
þrjár athugasemdir.
A. Reynslan er sú, að af
hverjum hundrað mönnum, sem
fara að neyta vins — sér til gleði
og hvildar auðvitað verða 10
meiri og minni vandræðamenn
vegna drykkjuskapar. Þannig
virðist það vera i Reykjavik,
Sviþjóð og miklu viðar. Hlutfall
ólánsmannanna virðist þó vera
nokkru hærra i einstökum
vinyrkjulöndum, svo sem
Júgóslaviu.
B. Hvað sem segja má um
gleði og hvild sem áfengi veitir
— og þó að það sé eins konar
svefnmeðal — á oftast við um þá
hvild hið sama og segir i Háva-
málum um þann, sem vakir all-
ar nætur, — er að morgni kemur
allt er vil sem var.
C. Hvaða munur sem talinn
er á áfengisneyzlu og áfengis-
böli er það þó einföld og auðskil-
in staöreynd, að allt áfengisböl
stafar af áfengisneyzlu. Engin
áfengisneyzla — ekkert áfengis-
böl.
2. Kristján dregur i efa að
bjórinn einn valdi aukinni
brennivinsdrykkju Finna. Þar
séu drykkjusiðir manna aðrir en
hér.
Finnar eru brennivinsþjóð
eins og við. Þeim ofbauð brenni-
vinsneyzlan i landi sinu eins og
okkur. Þeir ætluðu að laga þetta
með nýrri löggjöf 1969. Þá var
farið að selja áfengan bjór i
matvöruverzlunum og veitinga-
stöðum, þar sem brenndir
drykkir fengust ekki. Þetta var
gert i þeirri von að drykkjusið-
irnir breyttust og menn yrðu
ljúfir og góðglaöir af ölinu i stað
þess að verða óðir og illir eða
dauðadrukknir.
Þar seldist mikill bjór strax á
fyrsta ári en brennivinsneyzlan
ein i landinu jókst um 50%. Ég
held að þar hafi mestu valdið,
að þegar menn fundu á sér af
bjórnum vildu þeir fá sér eitt-
hvað sterkara.
Auðvitað fjölgaði slysum og ó-
hæfuverkum eins og alltaf þeg-
ar drykkjuskapur vex.
Þetta var ekki bera fyrsta ár-
ið sem bjórinn var á markaði i
Finnlandi. Hann er það enn og
ástandiö hefur versnað ár frá
ári.
Ég held að það sé alveg vist að
við getum dregið lærdóm af
þessu, ef við erum menn til að
læra af nokkru.
3. Kristján telur að áfengisböl
sé ekki tiltölulega litið hér á
landi, þó að áfengisneyzla sé
með minnsta móti á mann.
„Mestu máli skiptir hvernig
drukkið er. Ekki hversu mikið
magn er drukkið”.
Afengisböl má flokka i
þrennt:
Menn veröa viti sinu fjær.
Menn missa vald á drykkju-
fýsninni og verða sifullir.
Menn missa heilsuna og
deyja.
Það kann að vera að við þol-
um samanburð i þvi fyrsta og
tökum e.t.v. ýmsum þjóðum
fram, þvi að hér drekka menn
gjarnan stórum og sjaldan.
Þegar svo kemur að fjölda
alkóhólista og dauðsföllum
vegna áfengiseitrunar eru
mestu bjórlönd og vinyrkjulönd
fyrir ofan okkur. Þetta er stað-
reynd, sem menn ættu að vita.
Skaði og skemmdir af áfengi
fer einkum eftir þvi hve míkíð
er drukkið, þó að engan veginn
sé sama hvernig er drukkið.
4. Kristján er ekki viss um að
finna megi land þar sem mönn-
um hafi verið kennt að drekka
svo að ekki hljótist áfengisböl
af. Þó tæpir hann á þvi, að betra
ástand muni vera i Frakklandi
en hér, þó að áfengisneyzlan sé
miklu meiri á mann. Veit hann
þá ekki að Frakkar eiga
Evrópumet i áfengisdauða á
mannfólki? Hins vegar veit vist
enginn tölu sifullra alkoholista i
Frakklandi. Þar er mildara
loftslag en hér og útigangur þvi
auðveldári. Um samanburð á
brennivinsæði skal ég ekkert
segja.
Kristján segir, að börnin
verði ,,að ala upp við þá stað-
reynd, að áfengi eigi eftir að
verða þáttur i þeirra lifi”.
Hversvegna? Ennþá er tiundi
hluti þjóðarinnar bindindis-
menn og þeim fjölgar vonandi.
Hvers vegna má ekki ala börnin
upp með þann veruleika fyrir
Framhald á bls. 33
Nu eru allar Sunnuterðir dagflug — flogiö til nær allra staða, meö stærstu og glæsilegustu Boeing-þotum
Islendinga. Þægindi, stundvisiog þjónusta, sem fólk kann aðmeta.
Fjögurra hreyfla úthafsþotu, meö 7600 km flugþol. (Reykjavlk—Kaupmannahöfn 2150 km). Sannkölluð
luxus sæti, og setustofa um borð. Góðar veitingar og fjölbreytt tollfrjáls verziun f háloftunum. Dagflug,
brottför frá Keflavfk kl. 10 að morgni. Heimkomutlmar frá 4—7.30 siödegis. Mallorka dagflug alla'
sunnudaga, COSTA DEL SOL dagflug alla laugardaga, KAUPMANNAHÖFN dagflug alla fimmtudaga
ÍTALIA dagflug á föstudögum, PORTOGAL dagflug á laugardögum.
Þjónusta
Auk flugsins veitir Sunna islenzkum farþegum slnum erlendis þjónustu, sem engar Islenzkar ferðaskrif-
stofur veita fullkomin skrifstofuþjónusta, á eigin skrifstofu Sunnu, I Kaupmannahöfn, á Mallorka og
Costa del Sol. Og aö gefnu tilefni skal þaö tekiö fram, að starfsfólk og skrifstofur Sunnu á þessum stöð-
um, eru aöeins ætluð sem forréttinda þjónusta fyrir alla Sunnufarþega, þó öðrum tslendingum á þessum
slóðum.sé heimilt aö leita þar hjálpar og skjóls I neyöartilfellum. Hjálpsamir Islenzkir fararstjórar. —
öryggi, þægindi og ánægja farþega okkar, er okkar keppikefli, og okkar bezta auglýsing. Þess vegna
velja þúsundir ánægðir viðskiptavinir, Sunnuferöir ár eftir ár
og einnig öll stærstu launþegasamtök landsins.

sunna
travel
>1® i -, Æfc '^H
12070 16400