Fréttablaðið - 02.12.2005, Blaðsíða 24

2. desember 2005 FÖSTUDAGUR24
fréttir og fróðleikur
Össur Skarphéðinsson:
Furðuleg linkind stjórnvalda
SPURT & SVARAÐ
■ MJÓLKA
UPPÁHALDSBJÓR MARGRA KYNSLÓÐA
Betri
helmingurinn
Hinn bragðmikli
Saazer humall gefur
Budweiser Budvar
bjórnum kraft sinn
og karakter. Tékkarnir
nota aðeins kvenkyns
hluta humalsins í
bjórinn. Þeir vita að
það er best að hafa
betri helminginn með
sér í liði!
LÉ
TT
Ö
L
FANGAFLUG Grunur um að banda-
ríska leyniþjónustan CIA fljúgi
með fanga til ríkja þar sem leyni-
leg fangelsi eru starfrækt og
pyntingar notaðar sem aðferð við
yfirheyrslur hefur kallað á við-
brögð stjórnvalda og almennings
í mörgum ríkjum.
Evrópuráðið hefur krafið
Bandaríkjamenn um skýring-
ar á þessum fréttum. Franco
Frattini, sem fer með málefni
dómsmála í framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins, hefur lagt
til að Evrópuríki sem uppvís
verða að því að leyfa starfsemi
leynilegra fangelsa verði svipt
atkvæðarétti sínum, að minnsta
kosti tímabundið. Nýlega sagði
Jack Straw, utanríkisráðherra
Bretlands, frá því að hann hefði
sent Bandaríkjamönnum bréf
og krafið þá um skýr svör hvað
þetta varðaði.
Í fréttaflutningi á alþjóðavett-
vangi hefur Ísland verið nefnt til
sögunnar vegna umferðar flug-
véla sem taldar eru eiga hlut að
máli um íslenska flugvelli og
lögsögu. Geir H. Haarde utan-
ríkisráðherra greindi frá því í
utandagskrárumræðu á Alþingi
á dögunum að sér hefðu borist
óformleg svör frá Bandaríkjun-
um um málið, þess eðlis að ekk-
ert væri hæft í fréttaflutningi af
fangaflugi. Geir áréttaði að svör
þessi væru í sjálfu sér ekki full-
nægjandi.
Bandarísk stjórnvöld hafa
sagst skilja þessi viðbrögð við
fréttunum og gefið til kynna að
fyrirspurnum um málið verði
svarað, en þau þurfi meiri tíma til
þess að kanna málið. - saj
N196D Á REYKJAVÍKURFLUGVELLI Flugvél sem talin er vera í eigu leppfyrirtækis bandarísku
leyniþjónustunnar hafði viðdvöl í Reykjavík fyrir skemmstu. Flugumferð af þessu tagi er
algeng á Íslandi.
Grunur um fangaflug bandarísku leyniþjónustunnar hefur kallað á viðbrögð:
Skýringa leitað á fangaflugi
„Ég tel að við séum alls ekki að ganga nógu langt í
þessu máli og það er furðuleg linkind sem virðist ráða
afstöðu íslenskra stjórnvalda,“ segir Össur Skarphéð-
insson, þingmaður Samfylkingar. Hann segir að hér
á landi sé það refsivert að gera nokkuð það sem geti
stuðlað að pyntingum. „Við eigum
refsilögsögu utan landsins í svona
málum. Þess vegna ber okkur að
setja rannsókn af stað og elta uppi
þessa skálka.“
Össur segir að starfsmenn utan-
ríkisráðuneytisins hafi verið fengnir
til þess að fara yfir málið fyrir utan-
ríkismálanefnd en hann hafi ekki
verið alls kostar ánægður með þær upplýsingar sem
hafi komið fram úr þeirra vinnu.
„Það er vitað um tiltekin atvik þar sem menn hafa
verið fluttir nauðugir á milli heimshluta.“
Í vikunni hefur fyrirtækið Mjólka sölu
á mjólkurafurðum fyrir þá mjólk sem
keypt er utan kvóta. Fjölskyldan á
Eyjum II í Kjós
stendur á bak við
fyrirtækið og er
Ólafur Magnússon
framkvæmdastjóri
þess.
Hefur gengið
eins vel og
þið væntuð í
upphafi? Já, það
hefur gengið
mjög vel. Þrátt fyrir að við höfum
mætt ýmsum óvæntum hindrunum á
veginum erum við mjög bjartsýnir.
Hverjar eru þessar óvæntu
hindranir? Það eru tregðulögmál í
kerfinu. Svo eru menn hræddir við hið
óþekkta.
Landssamtök kúabænda stóðu
ekki með ykkur. Eruð þið búin að
útkljá ykkar mál gagnvart þeim?
Já, við teljum það. Við erum komin
með fullt starfsleyfi og erum farin
að framleiða.
Eftirspurn eftir
vörunni er mikil
og við vinnum hér
allan sólarhringinn
í að anna henni
og ganga frá því
sem þarf. Við
teljum nú að bæði
Landssamband
kúabænda og for-
ystusveit bænda
sjái að fyrirtækið er til hagsbóta fyrir
íslenska bændur.
Hvar verður hægt að kaupa vöruna
og verður hún á sambærilegu verði
og mjólkurvörur stóru samlag-
anna? Já. Við erum með vöruna, sem
aðallega er fetaostur, á sambærilegu
verði, jafnvel heldur betra ef eitthvað
er. Osturinn verður til í öllum helstu
verslunum frá og með þessari viku.
ÓLAFUR MAGNÚSSON
Framkvæmdastjóri Mjólku.
Samkvæmt lögum eiga einstaklingar með
hreyfihömlun rétt á sérstaklega merktum
bílastæðum. Þó kemur það fyrir að fólk
sem ekki stríðir við fötlun leggur
í stæðin og gerir fötl-
uðum bílstjórum
mikinn óleik með
því. Í byggingar-
reglugerð er nánar
útlistað hvaða
reglur gilda um
bílastæði fatlaðra.
Ber fyrirtækjum að
hafa bílastæði fyrir
fatlaða á bílastæði
sínu?
Verslunar- og skrifstofuhúsnæði, opin-
berar skrifstofur og þjónustumiðstöðvar,
samkomuhús, kvikmyndahús, framhalds-
skólar og atvinnuhúsnæði
þurfa að lágmarki að
hafa eitt bílastæði
sérmerkt fötluðum.
Ef byggingarnefnd
telur að ekki verði
komið fyrir á lóð
nægilegum fjölda
bílastæða þarf
þrátt fyrir það
að vera eitt bíla-
stæði fyrir fatlaða,
ef aðstæður leyfa.
Þurfa að vera bílastæði fyrir fatl-
aða við íbúðarhús?
Öllum fjölbýlishúsum sem eru
með sex íbúðir eða fleiri þarf að
fylgja eitt gestabílastæði sem hentar þörf-
um fatlaðra, fyrir utan þau bílastæði sem
eru fyrir sérhannaðar íbúðir fyrir fatlaða í
húsinu.
Hverjir mega leggja í bílastæði merkt
fötluðum?
Þeir sem framvísa fullnægjandi læknisvott-
orði hafa leyfi til að leggja í bílastæði fatl-
aðra. Þeir geta sótt um svokölluð stæðiskort
fyrir fatlaða, en þeim fylgja ýmis skilyrði. Í
reglugerð um stæðiskort hreyfihamlaðra
kemur fram að umsækjandi þurfi annað
hvort sem ökumaður sérstaka þörf á ívilnun
til að leggja ökutæki vegna heimilis, vinnu
eða annarrar starfsemi vegna þess að hann
eigi erfitt með gang, geti ekki gengið eða
hafi sem farþegi sérstaka þörf á sams konar
ívilnun af sömu ástæðu.
FBL GREINING: BÍLASTÆÐI FATLAÐRA
Hreyfihamlaðir eiga rétt á sér bílastæði
„Mér finnst að stjórnvöld mættu
vera beittari í afstöðu sinni í þessu
máli. Hins vegar er það nú svo að
ef Bandaríkjamenn vilja ekki svara
neinu er kannski ekki gott í efni,“
segir Guðjón Arnar Kristinsson,
formaður Frjálslynda flokksins.
Guðjón telur að þær þjóðir sem
hafa grun um
að þessar flug-
vélar hafi farið
um umráða-
svæði sín ættu
að bindast
s a m t ö k u m
um að beita
B a n d a r í k j a -
menn þrýstingi að svara.
Það er náttúrlega brot á öllum
alþjóðareglum að fljúga með
fanga á milli landa til þess að fá
fram þvingaðar játningar,“ segir
Guðjón.
„Menn hafa talað um að Ísland
eigi að sýna frumkvæði meðal
smáþjóða. Ég held að nú sé lag að
sýna frumkvæði okkar í verki.“
Guðjón Arnar Kristinsson:
Ættu að sýna
frumkvæði
„Það er að fara af stað rann-
sókn á vegum Evrópuráðsins.
Við erum aðilar að þeirri rann-
sókn og munum þurfa að svara
þeim spurningum sem fyrir okkur
verða lagðar,“
segir Siv Frið-
l e i f s d ó t t i r ,
þ i n g m a ð u r
F r a m s ó k n -
a r f l o k k s i n s
og formaður
utanríkismála-
nefndar. Hún
segir að búið
sé að senda
Geir Haarde utanríkisráðherra bréf
með spurningum sem gefa verði
svör við fyrir 21. febrúar næstkom-
andi.
Siv segir að íslensk stjórnvöld
séu almennt að bregðast við á
sambærilegan hátt og stjórnvöld
í nágrannaríkjunum. „Það hefur
verið haft samband við flugmála-
yfirvöld og einnig krafist skýringa
frá Bandaríkjunum,“ segir Siv.
Siv Friðleifsdóttir:
Eigum aðild
að rannsókn
„Ég tel að stjórnvöld séu út af fyrir
sig að bregðast rétt við svo langt
sem það nær. Það er að sjálf-
sögðu hárrétt að krefja bandarísk
stjórnvöld refjalaust um skýringar
á því sem hér fer fram.
Það hefði kannski mátt gera
þetta með
formlegri hætti
að hálfu stjórn-
valda,“ segir
Steingrímur J.
Sigfússon, for-
maður Vinstri
grænna.
„Ég hefði
viljað sjá öfl-
uga vinnu af
hálfu íslenskra stjórnvalda sem
miðaði að því að grafast fyrir um
þessi mál með öllum tiltækum
ráðum, á eigin forsendum,“ segir
Steingrímur og bendir á að hægt
væri að grafast fyrir um ákveðin
flug sem til séu þó nokkrar stað-
reyndir um.
Steingrímur J. Sigfússon:
Vantar sjálf-
stæða rannsókn
„Okkar afstaða er alveg skýr og hefur legið fyrir. Utanrík-
isráðherrann hefur sagt það afdráttarlaust að við Íslend-
ingar viljum ekki mannréttindabrot
á okkar flugvöllum,“ segir Halldór
Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokks
og formaður utanríkismálanefndar.
Halldór bendir á að Geir Haarde,
utanríkisráðherra og formaður Sjálf-
stæðisflokksins, hafi farið fram á
skýr svör frá Bandaríkjamönnum um
málið.
Geir sagði á Alþingi í síðasta mánuði að beðið væri
frekari svara frá bandarískum stjórnvöldum, því að þau
óformlegu svör sem þegar hefðu borist væru ekki full-
nægjandi.
„Við Íslendingar höfum haldið fast á þessum málum
gagnvart Bandaríkjamönnum og aðrar þjóðir hafa ekkert
staðið þar framar okkur,“ segir Halldór.
Halldór Blöndal:
Höfum haldið fast á málum
> Meðalatvinnutekjur í aðalstarfi eftir kyni (milljónir króna)
Svona erum við
Heimild: Hagstofa Íslands
karlar karlar
konur
2,
0
3,
3
2,
1
3,
2
konur
2003 2004