Fréttablaðið - 02.12.2005, Blaðsíða 54

2. desember 2005 FÖSTUDAGUR38
verð frá 4.490,-
12.490,-
F11
RV2045_2dx150 Pillivuyt 29.6.2005 9:01 Page 1
Postulín, glös og hnífapör
– fyrir brúðhjón og betri veitingahús
FRANCEP
U
IL
VLI YT
Mán
udag
a til
föstu
daga
frá k
l. 8:0
0 til
18:00
Laug
arda
ga fr
á
kl. 10
:00 t
il 14:
00
Opnu
nartí
mi
í ver
slun
RV:
R
V
20
45
Jólin eru góður tími fyrir vonandi
sem flesta, til að gleðjast með
börnunum, njóta góðs matar og
gjafa, birtu og yls. Æ fleiri sækja
messur yfir hátíðarnar, og hlusta á
jólaguðspjallið.
Mig langar að koma aðeins inn
á aðra hlið, sem tengist boðskap
jólanna, og sá boðskapur er jafn
þarfur allt árið. Til hvers kom
Jesús Kristur? Afhverju þurfti
sonur Guðs að koma til jarðarinn-
ar, hver var aðal kjarninn í boð-
skap hans og afhverju þurfti Jesús
Kristur, sem sjálfur var syndlaus,
að líða óheyrilegar kvalir og deyja
svo á krossinum á Golgatahæð?
Áður en ég svara þessu, lang-
ar mig að geta þess, að boðskap-
ur Krists, er svo mikilvægur, að
hundruð þúsunda manna og kven-
na úti í heimi, eru ofsótt, fangelsuð
svo árum og áratugum skiptir,
pyntuð, og deydd fyrir trú sína á
þennan boðskap. Í sumum löndum
veit fólk, að á þeirri stundu, sem
það játar trú sína á Jesúm Krist,
mun fjölskylda þeirra öll sem eitt,
útskúfa viðkomandi, og hann/hún
er í sumum löndum réttdræp af
ættingjum sínum.
Hvað er það í boðskap Krists,
sem fær einhvern í slíkum kring-
umstæðum til að taka kristna trú?
Svarið er syndin, að við mannfólk-
ið lifum í synd, og þurfum á frels-
ara að halda. Það er mikilvægast
í lífinu öllu að skilja þetta, og að
gera það sem Biblían segir og fre-
sta því ekki. Á morgun gæti það
verið of seint fyrir þig. Sá sem
brýtur landslög og er sannur að
sök er dreginn fyrir dómara og
dæmdur til refsingar.Það eru líka
til andleg lög sem Guð hefur sett,
og brot á þeim hefur þær afleið-
ingar að viðkomandi fær sinn
dóm. Guð gaf okkur m.a. 10 boð-
orð eða lög til að lifa eftir og þau
er að finna í 2. Mósebók, kafli 20,
versin 2 til 17.
Ef Guð dæmir okkur eftir boð-
orðunum, þá vitum við að við öll
höfum margbrotið boðorðin eða
lög Guðs.
Ef þú myndir persónulega
skoða þitt hjarta og svara því
til, hversu mörg boðorð eða lög
Guðs hefur þú brotið, hvert yrði
þitt svar? Ef Guð dæmir þig svo
eftir boðorðum sínum, heldur þú
að þú myndir fara til himna þegar
þú deyrð? Biblían segir okkur að
allir menn hafa syndgað og skortir
Guðs dýrð. Margir á Íslandi í dag
segja: það er enginn Guð, - Kristin
trú og Biblían er úreld. Ætlar þú
að taka sénsinn?
Jesús Kristur sagði: Gjörið
iðrun og trúið fagnaðarerindinu,
og fagnaðarerindið er þetta að
Jesús Kristur kom í heiminn fyrir
synduga menn, Hann dó fyrir þínar
syndir og reis upp á þriðja degi.
Þegar þú gerir þér grein fyrir að
þú ert syndugur maður og þarft á
Frelsaranum að halda, þá getur þú
iðrast, og beðið Hann að fyrirgefa
þér þínar syndir og beðið Hann,
að verða þinn Herra og Drottinn.
Það þýðir m.a. að þú þarft ekki að
koma fyrir dóm Guðs. Milljónir
manna, kvenna og barna um heim
allan geta vitnað um frið sem fyll-
ir hjartað við að taka á móti Jesú,
frið sem er æðri öllum skilningi,
og líka um þá gleði og lífsfyllingu
sem fólk upplifir við að fylgja
Jesúm Kristi sem Frelsara sínum.
Hann er vegurinn sannleikurinn
og lífið, enginn kemur til Föðurins
nema gegnum Hann. Jesús sagði:
Hvern þann sem kemur til mín,
mun ég alls ekki burtu reka. Gleði-
lega Hátíð.
Höfundur vinnur að
markaðsmálum.
Hin hliðin á jólaboðskapnum
Sá merki atburður varð í Líber-
íu fyrir skemmstu að staðfesting
kom um að kona var kjörin forseti
landsins. Þetta er í fyrsta sinn,
sem þjóð í Afríku velur sér konu
til forsetaembættis.
Víða var fjallað um málefni
landsins vegna þessa. Farið yfir
söguna og óeirðir undanfarin ár.
Efnahagur landsins væri meira
og minna í rúst. Viðtöl voru við
Ellen Johnson-Sirleaf. Eitt atriði
kom glögglega fram hjá henni. Við
verðum að fá menntun nú þegar
í fullan gang. Aðeins er fimmti
hver einstaklingur læs í Líberíu.
„Við komumst ekki áfram til efna-
hagslegrar stöðu, NEMA MEÐ
MENNTUN“, heyrði ég í viðtali.
Sumar hafa hælt fáráðlegri
útþenslu utanríkisþjónustu Íslend-
inga. Ég hefi margsinnis gagn-
rýnt hana og óhóflegt bruðl. Enn
vitlausara og vita gagnslaust er að
eyða eða henda mörg hundruðum
milljóna í tilraun til að fá sæti í
tvö ár í „öryggisráðinu“. Þar kast-
ar tólfunum í hreinum fánýtum
hégóma Halldórs Ásgrímssonar,
fyrrverandi utanríkisráðherra.
Hins vegar vilji menn leggja
þessa peninga fram til þess „að
rödd Íslands heyrist“ sýnist mér
einsætt, að hjálpa Líberíumönn-
um með myndarlegu framlagi
til menntunar t.d. næstu fimm
árin. Á sviði menntunar höfum
við afburða fólk og gæti það skipt
með sér verkum í Líberíu. Þetta á
að bjóða strax. Einnig eru æpandi
verkefni á mörgum sviðum í
Gvatemala eftir ofsaflóð og gífur-
legar hamfarir nýlega. (Það er
eins og enginn vilji vita um það).
Hættum við ruglið um setuna
í tvö ár sem kostar ef til vill allt
að eitt þúsund milljónir króna og
gefur ekkert af sér nema veisl-
ur fyrir toppana, innlenda sem
erlenda. Sýnum umheiminum, að
blýanturinn er besta vopnið. Gröf-
um byssurnar.
Höfundur er fyrrverandi
alþingismaður.
Blýant í stað byssu
UMRÆÐAN
UTANRÍKISMÁL
JÓN ÁRMANN HÉÐINSSON
Enn vitlausara og vita gagns-
laust er að eyða eða henda
mörg hundruðum milljóna í
tilraun til að fá sæti í tvö ár í
„öryggisráðinu“. Þar kastar
tólfunum í hreinum fánýtum
hégóma Halldórs Ásgrímsson-
ar, fyrrverandi utanríkisráð-
herra.
Nú á tímum siðmenningar hafa þjóð-
ir fundið skilvirka aðferð til að taka
ákvarðanir og leysa mál. Aðferðina
köllum við lýðræði. Í langan tíma
hefur nær eingöngu verið notað svo-
kallað fulltrúalýðræði, þar sem lög-
lega kosnir fulltrúar taka ákvarðanir
fyrir fólkið. Nú síðustu áratugina
hafa stjórnmálamenn víða um heim
færst nær beinu lýðræði, þannig að
almenningi gefist kostur á að taka
ýmsar ákvarðanir ef ástæða þykir
til. Íslenskir stjórnmálamenn virð-
ast hinsvegar mjög tregir til að þróa
okkar lýðræði í þessa átt. Þeir halda
því jafnvel fram að almenningur hafi
ekki vit á málefnunum og stundum
þurfi að taka óvinsælar ákvarðanir
sem eru á skjön við vilja almenn-
ings. Þetta vantraust á almenn-
ingi hindraði t.d. kosningaþátttöku
kvenna allt fram á síðustu öld. Í dag
sættir almenningur sig ekki lengur
við gamaldags og afturhaldssaman
stjórnunarstíl. Nú eru nýir tímar.
Almenningur á að fá að taka
beinar ákvarðanir ef hann kýs svo.
Fólkið á að fá að komast að ákvarð-
anatöku þegar almannahagsmunir
eru í húfi. Í flestum sveitarfélög-
um á Íslandi er eingöngu fulltrúa-
vald. Fulltrúar meirihlutans geta
tekið nær hvaða ákvarðanir sem er.
Hvorki minnihluti sveitarstjórnar,
almenningur né samflokksfólk þei-
rra sem sitja í meirihluta hverju
sinni geta stöðvað eða breytt
ákvarðanatöku kjörinna fulltrúa. Í
sveitarfélagi með 2000 kjósendur
gætu 4 íbúar, sem jafnframt eru
meirihlutafulltrúar í sveitarstjórn,
þannig keyrt í gegn t.d. vonlaust
skipulag, jafnvel þrátt fyrir að vitað
væri að meginþorri íbúanna væri
andvígur þeirri ákvörðun. Þannig
geta einstaklingar sem telja má á
fingrum annarrar handar og hafa
valdaumboð, nýtt völd sín til að
hrinda af stað framkvæmdum sem
fáir vilja. Er þetta ásættanlegt á
tímum upplýsingatækninnar?
Nú er komið að nýja tímanum.
Flokkar og fulltrúar verða að virða
íbúana og almenning. Fulltrúi fólks-
ins á að sjálfsögðu að vinna með íbú-
unum. Á öllum hinum Norðurlöndun-
um eru sveitarstjórnir fjölskipaðar.
Sveitarfélag í Noregi með 40 þúsund
íbúa er með t.d. 45 bæjarfulltrúa.
Sveitarfélag í Svíþjóð með 90 þúsund
íbúa er með 65 bæjarfulltrúa. Þarna
er hópurinn sem situr í nefndum og
tekur þátt í flokkstarfinu og stýrir
bæjunum. Þessi stóri bæjarstjórnar-
hópur kýs sér bæjarráð 7 til 11 full-
trúa. Þá er framkvæmdastjórn t.d.
3 til 5 fulltrúa sem sér um daglegan
rekstur.
Sú aðferð sem notuð er hér á landi
að hafa aðeins 7 til 11 bæjarfulltrúa í
bæjum hefur orðið til þess að stjórn-
unarstíllinn vill verða einræðislegur
og ákvarðanir oft fljótfærnislegar.
Meirihlutinn sem aðeins er skipað-
ur 4 til 6 mönnum hefur öll völdinn.
Einn aðili ræður gjarnan öllu í þeim
hópi því hinir telja sér skylt að fylgja
honum. Í höfuðborginni okkar eru
aðeins 15 borgarfulltrúar. Þeir stýra
öllum fagnefndum og stjórnum borg-
arinnar og reynslan sýnir að þeir
komast engan veginn yfir málin og
því verða margar ákvarðanir, þegar
þær eru loks teknar, ófaglegar og til-
viljunarkenndar.
Í tilefni 60 ára afmælis Sambands
Íslenskra Sveitarfélaga er boðað til
afmælisráðstefnu 2. desember n.k.
um staðbundið lýðræði í framtíðar-
ljósi. Málefnið er fagnaðarefni og
á Sambandið þakkir skyldar fyrir
þarft framtak. Ég skora á framboð
sem nú eru að undirbúa sveitar-
stjórnarkosningar næsta vor að hafa
það að markmiði að auka og bæta
lýðræði íbúanna. Það þarf að gera
bæði með vönduðu vali á fulltrúum
og einnig í stefnuskrá. Beint lýðræði
á að vera til taks þegar íbúar kjósa
svo. Þá eiga íbúar að geta í krafti
fjöldans stöðvað mál eða tekið þau
upp. Þessi möguleiki gefur aðhald
þannig að slæmar og rangar ákvarð-
anir verða síður teknar. Þá eigum
við að taka upp vinnulag Norður-
landanna og fjölga í bæjarstjórnum
og gera með því vinnulag þeirra lýð-
ræðislegra og faglegra. Þrátt fyrir
aukinn kostnað við fjölgunina er
líklegt að fjölmennari sveitarstjórn
vandi betur ákvarðanir sínar og það
spari margfalt hærri fjármuni en
nemur auknum kostnaði við fjölgun
bæjarfulltrúa.
Með almennri tölvunotkun hafa
opnast margir möguleikar til ann-
arra og betri vinnubragða við stjórn-
sýslu ríkis og sveitarfélaga. Nú reyn-
ir á að nýta sér þessa nýju tækni til
góðs fyrir alla.
Höfundur er bæjarfulltrúi á Álfta-
nesi og félagi í Samfylkingunni.
Lýðræði eða hvað?
ÖRN GUÐMUNDSSON
SKRIFAR UM KRISTNI
UMRÆÐAN
LÝÐRÆÐI
KRISTJÁN SVEINBJÖRNSSON