Fréttablaðið - 24.04.2006, Blaðsíða 20

24. apríl 2006 MÁNUDAGUR20
BRÉF TIL BLAÐSINS
SENDIÐ OKKUR LÍNU
Við hvetjum lesendur til að senda okk-
ur línu og leggja orð í belg um mál-
efni líðandi stundar. Greinar og bréf
skulu vera stutt og gagnorð. Eingöngu
er tekið á móti efni sem sent er frá
Skoðanasíðunni á visir.is. Þar eru nánari
leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort
efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í
báðum miðlunum að hluta eða í heild.
Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til að
stytta efni.
Sennilega er okkur ekkert mikil-
vægara en öryggi barnanna
okkar. Ef að þeim steðjar ógn
verður hið daglega streð harla
lítilfjörlegt. Því miður er það
samt svo að í sífellt flóknari og
hraðari heimi tækninýjunga
fjölgar hættunum sem við þurf-
um að varast um leið og það verð-
ur erfiðara að hafa yfirsýn yfir
það sem mögulega gæti ógnað
velferð fjölskyldunnar. Og það
sem verra er, að fyrst okkur full-
orðna fólkinu finnst erfitt að
fylgjast með öllum þeim nýjung-
um sem stöðugt koma fram á
sjónarsviðið þá er það enn erfið-
ara fyrir börnin okkar að átta sig
á hinum ýmsu skuggahliðum sem
tækninni geta fylgt.
Ef ekki er rétt farið að við notk-
un Internetsins má til að mynda
nálgast þar ýmislegt efni sem
getur haft slæm áhrif á líðan
barna og andlegan þroska þeirra.
Takmörkuð tækniþekking getur
leitt til þess að óvart séu opnaðar
bakdyr inn á heimilistölvuna sem
glæpamenn geta notað til að birta
ýmsan óhroða eða komast í mikil-
vægar persónuupplýsingar. Og í
verstu tilfellunum hefur vanþekk-
ing barna á nútímasamskipta-
tækni leitt til þess að þau lendi í
klónum á misindismönnum með
hörmulegum afleiðingum. Þetta
eru einungis örfá dæmi um þær
hættur sem við þurfum að varast
eftir að nýjasta tölvu- og sam-
skiptatækni kom til skjalanna.
Starfsmenn Microsoft þekkja
vel þessa umræðu, enda erum við
virkir þátttakendur sem stærsta
hugbúnaðarfyrirtæki heims.
Microsoft hefur á heimsvísu
tekið virkan þátt í að auka öryggi
barna við tölvunotkun á ýmsan
hátt og má til að mynda nefna að
fyrirtækið hefur á síðustu árum
veitt yfir 300 milljónum króna í
þróun sérstaks hugbúnaðar sem
hjálpar nú lögreglu um allan
heim að hafa hendur í hári þeirra
sem dreifa barnaklámi á netinu.
Við hjá Microsoft Íslandi vilj-
um að sjálfsögðu leggja okkar af
mörkum til að auka öryggi
íslenskra barna og unglinga sem
eru að kynnast tækniheiminum.
Til að mynda höfum við stutt
samtök á borð við Heimili og
skóla og Barnaheill við ýmis
verkefni sem tengjast þessum
málaflokki, en við viljum jafn-
framt sýna vilja okkar í verki og
taka sjálf þátt í að fræða börn og
unglinga um það hvernig best sé
að umgangast tölvur og aðrar
tækninýjungar með sem
öruggustum hætti.
Þess vegna höldum við nú
öryggisdaga Microsoft, frá 24. til
28. apríl. Á meðan á þeim stendur
leggur starfsfólk Microsoft
Íslandi auk nokkurra samstarfs-
aðila niður hefðbundna vinnu og
fer í heimsókn til fjölmargra
grunnskóla á höfuðborgarsvæð-
inu til að fræða 9 til 14 ára nem-
endur um tölvuöryggi. Við
munum útskýra fyrir börnunum
hvernig eigi að umgangast tölvur
og Internetið á öruggan hátt, fara
varlega í samskiptum við ókunn-
uga á Internetinu og virða hvert
annað í skrifum á Netið, svo eitt-
hvað sé nefnt. Jafnframt munum
við nýta tækifærið og senda for-
eldrum fræðsluefni um hvernig
best sé að haga uppsetningu
heimilistölvanna til að lágmarka
hættuna á að börnin fái aðgang
að óæskilegu efni eða komist í
samband við misindismenn.
Það er von okkar hjá Micros-
oft Íslandi að öryggisdagarnir
geri börnin okkar hæfari til að
bregðast við þeim hættum sem
að þeim steðja með tilkomu nýrr-
ar tækni. Hún verður hér eftir
árlegur viðburður og mikilvægur
þáttur í starfsemi okkar. Við
munum hverfa frá daglegu
amstri og leggja allan okkar kraft
í að auka öryggi íslenskra barna.
Enda varla hægt að hugsa sér
mikilvægara verkefni en það.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Microsoft á Íslandi.
Aukum öryggi
barnanna okkar
UMRÆÐAN
ÖRYGGISDAGAR
MICROSOFT
ELVAR STEINN ÞORKELSSON
Takmörkuð tækniþekking
getur leitt til þess að óvart séu
opnaðar bakdyr inn á heim-
ilistölvuna sem glæpamenn
geta notað til að birta ýmsan
óhroða eða komast í mikil-
vægar persónuupplýsingar.
Og í verstu tilfellunum hefur
vanþekking barna á nútíma-
samskiptatækni leitt til þess að
þau lendi í klónum á misind-
ismönnum með hörmulegum
afleiðingum.
Svandís Svavarsdóttir, sem skip-
ar 1. sæti á lista VG til borgar-
stjórnarkosninganna, hefur skrif-
að nokkrar greinar í dagblöð
undanfarnar vikur. Þær hafa
vakið athygli mína og ég tel að
Svandís sé kostur sem vert sé að
skoða af alvöru. Mér sýnist að hún
sé stjórnmálamaður sem starfi af
hugsjón, hefur skýra og upp-
byggjandi framtíðarsýn, grund-
vallaða á sterkri lífsskoðun og
reynslu.
Ég er að mörgu leyti sammála
ummælum Svandísar og sjónar-
miðum hennar í grundvallaratrið-
um. Þann 23. mars sl. skrifaði
Svandís grein sem bar titilinn
„Borg er fyrst og fremst samfé-
lag“. Þar segir hún: VG vill „ekki
tala um fötlunarpólitík eða pólitík
í málefnum fatlaðra, eins og málið
snúist um að við stjórnmálamenn-
irnir séum að gera eitthvað fyrir
aðra. Málefni fatlaðra eru í raun
og veru málefni allra. Fatlaðir eru
hluti af samfélaginu, ekki sér-
stakur hópur, heldur venjulegt
fólk. Fatlaðir eru ekki hinir heldur
við.“ Ég segi: „Amen“, þrisvar.
Það þýðir ekki að við ættum ekki
að aðhafast neitt í ofangreindu
máli heldur snýst þetta um við-
horf.
„Viðhorf skiptir öllu máli. Við-
horf samfélagsins til einstaklings
er hluti af því sem skapar hans
vitund og sjálfsmynd,“ segir
Svandís. Ég hef verið að segja
nákvæmlega það sama varðandi
málefni samkynhneigðra og þjóð-
kirkjunnar en því miður hefur
málflutningurinn ekki hlotið
hljómgrunn hjá meirihlutanum
hingað til. Við erum svo vön því
þegar við byrjum að hugsa um til-
tekið mál eða málefni að flokka
það og aðgreina, jafnvel tækni-
lega. Þessi aðferð dregur ekki
aðeins línu milli hinna og okkar,
heldur ýtir hún oftast fólki inn í
ferkantaðan kassa og rænir það
svo mörgum möguleikum sem það
hefur sem manneskja. Það loðir
t.d. sú ímynd við að fatlað fólk geti
ekki talað um neitt nema fötlun,
innflytjendur einungis um mál-
efni útlendinga og múslimar um
íslam svo aðeins fáein dæmi séu
nefnd. En við erum fyrst og fremst
manneskjur eins og flestir í sam-
félaginu og það er mjög leiðigjarnt
að setja slíkan merkimiða sjálf-
krafa á fólk.
Sem dæmi má nefna að þá lang-
ar okkur innflytjendur til dæmis
oft að segja okkar skoðun á virkj-
unarmálum hérlendis eða leik-
skólagjöldum. Það er sem sagt
mjög mikilvægt að sjá samfélagið
sem samkomu af manneskjum
áður en við byrjum á að sundur-
greina það. Svandís heldur áfram:
„Þátttaka er lykilorðið ... Borgin
þarf líka á fötluðum að halda eins
og öðrum í borgarsamfélaginu,
þeirra reynslu, sýn og framlagi á
öllum sviðum.“
Þátttaka er sannarlega lykil-
orð. Ég vil endilega nota þetta orð
í umræðum um málefni innflytj-
enda í staðinn fyrir óskýrt hugtak
„gagnkvæma aðlögun.“ Þátttaka á
að vera grunnviðmið í samfélagi
til að meta lýðræði þess, þar sem
ólýðræði birtist í því að takmarka
þátttöku eða aðgengi borgarbúa í
eða að stjórnsýslu á ýmsan hátt.
Ég er sammála því að horfa á sam-
félagið sem samfélag allra manna
frekar en marga sérhópa, að setja
hugtakið þátttöku í öndvegi og
leggja áherslu á mikilvægi við-
horfsins. Slíkur frambjóðandi og
flokkur hans á skilinn stuðning.
Þátttaka og viðhorf í borgarstjórn
UMRÆÐAN
STJÓRNMÁL
TOSHIKI TOMA
PRESTUR OG STJÓRNMÁLAFRÆÐINGUR
Ólafur Hannibalsson fylgir eftir
stefnu samtaka sinna „Þjóðar-
hreyfingin - með lýðræði“ um aug-
lýsingar stjórnmálaflokka í grein í
Fréttablaðinu 19. apríl síðast-
liðinn. Megininntakið í grein Ólafs
er að í langflestum ríkjum Evrópu
utan Íslands séu skýrar leikreglur
um hvað stjórnmálaflokkar megi
ráðstafa miklu fé til auglýsinga og
ekki eigi að heimila stjórnmála-
flokkum að auglýsa í sjónvarpi.
Ef fyrst eru skoðaðar reglur
um hámark ráðstöfunarfjár til
auglýsinga þá vaknar upp spurn-
ingin hver eigi að hafa eftirlit með
því hvort farið sé að settum regl-
um. Væntanlega þyrfti það að vera
óháður aðili og hver á að ákveða
hver er óháður og hver ekki? Ég
er hræddur um að þrátt fyrir
góðan vilja og fallega hugsun þá
séu reglur af þessum toga til þess
eins að slá ryki í augu almennings.
Auglýsingar eru í raun bara ein
aðferð af mörgum til þess að koma
upplýsingum til fólks.
Auglýsingar í stað málgagna
Stjórnmálaflokkarnir allir hafa
rekið og reka sín málgögn með
misáberandi hætti. Þar er skila-
boðum flokkanna komið á fram-
færi með öllum ráðum. Stundum
í forystugreinum, stundum í
fréttaskýringum en oftast með
óbeinni aðferðum eins og mynd-
birtingum og á stundum, þögn-
inni. Þeir stjórnmálaflokkar sem
hafa betri aðgang að fjölmiðlum
hafa samkeppnisforskot á aðra
flokka sem keppast um að koma
sjónarmiðum sínum á framfæri
til almennings.
Eftir að Framsóknarflokkur-
inn hætti að reka málgagn sitt,
Tímann, þá hefur flokkurinn lagt
fram störf sín og stefnu í formi
auglýsinga í aðdraganda kosn-
inga. Þær auglýsingar hafa bæði
rifjað upp það sem flokkurinn
hefur gert á yfirstandandi kjör-
tímabili og eins gefið fyrirheit
um framtíðarsýn flokksins í
ákveðnum málaflokkum. Ef
flokkur, sem ekki á sitt málgagn
og hefur minni aðgang að fjöl-
miðlum en samkeppnisaðilinn,
fær ekki að auglýsa stefnu sína
og störf í gegnum þá fjölmiðla
sem mest áhrif hafa, hvar á hann
þá að koma sjónarmiðum sínum
á framfæri? Reglur sem Ólafur
og „Þjóðarhreyfingin - með lýð-
ræði“ tala fyrir, held ég að gangi
aldrei upp þegar á reynir. Ef svo
færi að slíkum reglum yrði
komið á og fundin aðferð til þess
að fylgja þeim eftir þá væri það
fyrst og fremst stóru flokkarnir
sem ættu fjölmiðlana sem nytu
þá fyrst yfirburða sinna. Ég held
að forskotið sem þeir hafa nú
þegar sé ærið þótt ekki komi til
auglýsingabann á þá flokka sem
hafa lagt niður málgögn sín og
misnota ekki „óháðar“ fréttastof-
ur.
Eins og hver önnur vara á markaði
Eftir fjölmiðlafund Þjóðarhreyf-
ingarinnar - með lýðræði þar sem
lagt var til að stjórnmálaflokk-
arnir auglýstu ekki í sjónvarpi
var ég spurður í þætti á Bylgj-
unni hver mín viðbrögð við tillög-
um þeirra væru. Mitt svar er ein-
falt. Stjórnmálaflokkar eru eins
og hver önnur vara á markaði.
Vara sem er í samkeppni um hylli
neytenda. Það er ekki nóg að
standa fyrir góðum málum og
hafa skýra framtíðarsýn ef ekki
er hægt að koma málum sínum á
framfæri við almenning. Auglýs-
ingar er tæki til að koma upplýs-
ingum á framfæri. Framsóknar-
flokkurinn mun nota þær aðferðir
sem hann telur bestar til þess að
ná árangri í kosningunum. Aug-
lýsingar er ein leið af mörgum
sem við notum til þess að ná til
fólks en alls ekki sú eina. Í 90 ára
sögu flokksins hafa verið notaðar
margs konar aðferðir aðrar en
auglýsingar til þess að ná til kjós-
enda og þær verða að sjálfsögðu
líka notaðar núna.
Hvað gengur þeim til?
Í umræðu eins og þessari þá er
eðlilegt að vakni spurning eins og
sú hvað Ólafi og félögum gangi
til með að vilja takmarka aðgang
stjórnmálaflokka að fjölmiðlum í
aðdraganda kosninga. Það eru
ekki hagsmunir fjölmiðlanna,
það eru ekki hagsmunir þeirra
flokka sem ekki eiga fjölmiðla og
það eru ekki hagsmunir almenn-
ings sem er fullfær um að flokka
frá sér það áreiti sem hann kærir
sig ekki um. Spurningin um hvaða
hagsmuni er verið að verja er því
ósvarað. Ég læt „Þjóðarhreyfing-
unni“ það eftir og um leið má hún
svara því hvort munur sé á því að
auglýsa áherslumál sín í sjón-
varpi, eða í New York Times eins
og hún, ein íslenskra stjórnmála-
afla, hefur reynt.
Höfundur skipar 2. sætið á B-
listanum í Reykjavík.
Auglýsingar eru upplýsingar
UMRÆÐAN
AUGLÝSINGAR
STJÓRNMÁLA-
FLOKKA
ÓSKAR BERGSSON
Ef flokkur sem ekki á sitt mál-
gagn og hefur minni aðgang
að fjölmiðlum en samkeppnis-
aðilinn, fær ekki að auglýsa
stefnu sína og störf í gegnum
þá fjölmiðla sem mest áhrif
hafa, hvar á hann þá að
koma sjónarmiðum sínum á
framfæri?
Í viðtali í Blaðinu 22.4. síðastliðinn við
Eyþór Arnalds mátti skilja að hann væri
einstæður faðir. Það er hann ekki og
hefur ekki verið. Börnin okkar tvö eru í
forsjá minni.
Móeiður Júníusdóttir.
Misskilningi eytt