Tíminn - 23.03.1978, Page 1
IMI
FÆRIBANDAREIMAR
ÍMETRATAU
LANDVÉLARHF.
Smiðjuvegi 66. Sími: 76600.
61.tölublað—Fimmtudagur 23. marz — 62. árgangur 1978
Bjarni Guðbjörnsson bankastjóri:
60% heildarút-
lána Útvegs-
bankans fara til
sj ávarútvegsins
KEJ—„Mérþykir núrétt að taka
það fram i fyrsta lagi að alls ekki
hefur verið rætt um að leggja út-
vegsbankann eða nokkurn annan
banka niður heldur að sameina
tvo rikisbanka þannig að þeir
yrðu sterkari eining á eftir”,
sagði Bjarni Guðbjörnsson,
bankastjóri i (itvegsbankanum,
þegar Timinn leitaði eftir áliti
hans á afstöðu bankastjóra Seðla-
bankans þess efnis að fækka beri
rikisbönkunum.
Minnti Bjarniáað árið 1973 hafi
bankamálanefnd skilað áliti þess
efnis, að hagkvæmt gæti orðið að
sameina (itvegsbankann og Btin-
aðarbankann. Sliku gætu vafa-
laust fylgt margir kostir og þá-
verandi bankastjórn (Itvegs-
bankanshafði verið hlynnt same-
iningunni, og þetta viðhorf, sagði
Bjarni, hefur ekkert breytzt sið-
an.
Á það ber þó að lita, bætti hann
við, að bankamálanefndin 1973
hefði álitið nauðsynlegt, að hinum
sameinaða banka yrði lagt til af
rikinu um 700milljónir til þess að
gera lausafjárstöðu hans viðun-
andi. Upphæðin væri að sjálf-
sögðu margföld i dag.
Eiginfjárstaða (itvegsbankans,
sagði Bjarni, var ekki árið 1973
lakari en Btinaðarbankans og ég
hygg að sama máli gegni i dag.
Hinsvegar hefur lausafjárstaðan
verið erfið árum saman, sem
stafar aðallega af þvi að íitvegs-
bankinn fjármagnar36% af öllum
sjávarútvegi landsmanna og þar
með að heildartitlán Útvegsbank-
ans fara yfir 60% til sjávartit-
vegsins. Til samanburðar fjár-
magnar Landsbankinn um 58% af
sjávartitveginum en það er aftur
ekki nema um 30% af heildarút-
lánum hans. Búnaðarbankinn
fjármagnar siðan 4% af sjávartit-
vegi.
Þá sagði Bjarni, að þegar vel
áraði isjávartitvegisæiþessfljótt
stað i betri stöðu útvegsbankans.
Þegar erfiðleikar steðjuðu aftur
aðbitnuðu þeir harkalega á bank-
anum. Þessa hefur sérstaklega
gætt nti jafnhliða þvi sem fiski-
gengd hefur minnkað fyrir Suður-
landi þar sem íltvegsbankinn
hefur titibti bæði i Vestmannaeyj-
um og Keflavik.
Rætt hefði verið um að Lands-
bankinn yfirtæki titibti (itvegs-
bankans i Keflavik til þess að
létta á (itvegsbankanum og
minnka titlán hans til sjávarút-
vegsins. Þetta hefði verið töluvert
mikið rætt á s.l. hausti og miðaö
ágætlega. Samningar féllu hins
vegar niður vegna almennrar
andstöðu viðskiptavina (Itvegs-
bankans gegn þvi að Landsbank-
inn yfirtæki Keflavikurtitibtiið.
Þá hefði ýmislegt fleira stuölað
að þvi að viðræður féllu niður um
sinn.
Sagði Bjarni að hann átiti að
Bjarni Guðbjörnsson. Framhald á bls. 32
Gleðilega páska
1 hugarheimi kristinna manna eru páskarnir sigurhátiö. Þá er okkur hugstæöara en I annan tfma aö
llfiö er dauöanum máttugra. Viö tslendingar vitum, aö á páskum er jafnan skammt til vors, þrátt
fyrir margumtalaöar páskahriöar, sem mönnum hafa þótt algengar, og þess vegna fer vel á þvf aö
birta nú mynd af börnum og blómum, — hvort tveggja tákn vors og gróanda.
TimamyndRóbert.
ÞRIR SEGJA SIG
ÚR RARIK
Greiðsluþrot — Iðnaðarráðherra tekinn við
KEJ — Þeir Helgi Bergs, Björn
Friöfinnsson og Tryggvi Sigur-
bjarnarson fóru þess á leit viö
iðnaöarráðherra I gær að veröa
leystir frá störfum i stjórn Raf-
magnsveitna rlkisins þegar i
stað. Eru þessar tirsagnir úr
stjórn til komnar vegna mikil
fjárhagsvanda stofnunarinnar og
aðgerða iðnaðarráðherra, sem
þessir þrir stjórnarmenn RARIK
telja að jafngildi þvi að ráðherra
sé btiinn að taka að sér hlutverk
stjórnarinnar. Þá vilja stjórnar-
mennirnirmeðþessum aðgerðum
vekja athygli á þeim stórfellda
vanda, sem viö er að etja og
þannig stuöla aö þvi að hann veröi
leystur til frambtiöar.
Til skyringar á ákvörðunum
sinum hafa þremenningarnir sent
fjölmiðlum fréttatilkynningu og
segir þar: Rafmagnsveitur rikis-
ins hafa mörg undanfarin ár átt
viö mikla og slvaxandi fiárhags-
örðugleika að striða. Höfuðvandi
RARIK stafar af mikilli fjárfest-
ingu fyrirtækisins, sem svo til
eingöngu hefur verið fjármögnuö
með lánum. Lánin eru með óhag-
stæðum kjörum, en framkvæmdir
oft gerðar af ýmsum félagslegum
og byggðapólitiskum ástæöum,
og þær skila yfirleitt mun lakari
fjárhagslegri arðsemi en sem
svarar til kostnaðar við það fjár-
magn sem f þeim er bundið.
Eigandi RARIK, rikissjóður,
hefur ekki lagt fram fé til fyrir-
tækisins, heldur hefur hann tit-
vegaö lánsfé og lagt verðjöfnun-
argjald á raforkusölu i smásölu
til þess að mæta hluta af fjárfest-
ingarkostnaði RARIK.
RARIK er nti komnar i alvar-
legt fjárþrot. Bráðabirgðaráð-
stafanir duga ekki lengur. Fram-
kvæmdir eru stöðvaðar sökum
fjárskorts og fyrirtækið skuldar
Landsvirkjun hundrað milljóna
A.m.k. eitt oliufélag hefur
stöðvað oliuafhendingu til disil-
stöðva fyrirtækisins.
Þá segir I tilkynningunni, að
rlkissjóður skuldi RARIK hundr-
uð milljóna fyrir byggingu
byggðalina og spennistöðva. Enn-
fremur að kostnaöartölur fjár-
laga og lánsfjáráætlunar séu úr-
eltar og mikið meira fé þurfi en
þar sé ráð fyrir gert.
Síðan er gerð grein fyrir til-
mælum iðnaðarráðuneytisins til
RARIK um að panta allt efni til á-
ætlaðra framkvæmda við Vestur-
linu. Hafi stjórn RARIK ákveðið
að fyrirtækið gæti ekki orðiö við
þessum tilmælum á meðan ekki
væri fengin lausn á fjárhags-
vanda stofnunarinnar. Fyrirtæk-
ið væri komiö I greiðsluþrot og
gæti ekki bætt á sig frekari
greiðsluskuldingum.
Iðnaðarráðherra hefði þá sent
stjórn RARIK bein fyrirmæli um
að panta samdægurs allt efni I
Vesturlínu. Telja þeir Helgi
Bergs, Björn Friðfinnsson og
Tryggvi Sigurbjarnarson aö með
þessu sé iðnaöarráðherra btiinn
að taka að sér hlutverk stjórnar-
innar og htin sé þvi oröin bæöi ó-
þörf og gagnslaus.
í lok greinargerðar sinnar
segja þremenningarnir, að ljóst
sé að gera þurfi þegar ráðstafanir
sem duga til frambúðar varðandi
fjárhag RARIK. Taka þurfi fjár-
festingarstefnunar til endurskoö-
unar og velja viðeigandi fjár-
mögnunarleiðir. Gera þurfi upp-
stokkun á skuldum fyrirtækisins
og koma þeim I þaö horf, aö
rekstur geti staðið undir greiðsl-
um afborgana og vaxta. Þá þurfi
að taka til endurskoðunar og
velja viðeigandi fjármögnunar-
leiðir. Gera þurfi uppstokkun á
skuldum fyrirtækisins og koma
þeim i þaö horf aö rekstur geti
staðið undir greiðslum afborgana
og vaxta. Þá þurfi að taka til
endurskoðunar yerðlagningu á
raforkusölu til hitunar.
Iðnaðarráðherra mun skipa nýja menn i
stjórn RARIK eftir páska — sjá bls. 6
Ekki sjúk-
dómur held-
ur ástand
VS ræðir við
Magnús Krist-
insson formann
Styrktarfélags
vangefinna i
Reykjavík
Sjá bls. 18-19
1 blaöinu I dag er dálitil saga
um dreng, sem átti að verða
eftir heima, þegar pabbi og
mamma brugðu sér til ítaliu.
En drengur tók sig til og safn-
aði sjálfur nógu I ferða-
kostnaðinn. — Timamynd GE.
— sjá bls. 16