Fréttablaðið - 08.05.2007, Blaðsíða 24

Frambjóðendur allra flokka eru sammála um
að atvinnumál séu í forgrunni í Norðvestur-
kjördæmi en eins og í hinum landsbyggð-
arkjördæmunum tveimur reynist erfitt að
greina málaflokkinn frá samgöngu-, mennta-
og velferðarmálum. Stærð kjördæmisins litar
einnig áherslur þar sem staða Vestfjarða og
norðvesturhluta kjördæmisins er mjög ólík
stöðunni í syðri hlutanum. Neikvæðum hag-
vexti og fjöldauppsögnum er þar stillt upp
til móts við grósku þeirra byggða kjördæm-
isins sem næst eru höfuðborgarsvæðinu. Má
því segja að byggðajöfnun sé brennipunktur
stjórnmálarökræðunnar í Norðvesturkjör-
dæmi.
Umræðan um atvinnumál í kjördæminu fer
fram í skugga fjöldauppsagna hjá tveimur
fyrirtækjum á norðanverðum Vestfjörðum
að undanförnu, segir Guðjón Arnar Kristj-
ánsson, Frjálslynda flokknum. „Það er
ljóst að í kjördæminu skipta atvinnumálin
mjög miklu máli og brenna mjög á sumum
svæðum sérstaklega. Þetta eru svæðin þar
sem kvótakerfið hefur bitnað hvað harð-
ast á byggðunum, tilfærsla aflaheimilda
og samdráttur í sjávarútvegi.“ Jón Bjarna-
son, Vinstri grænum, vill að fiskveiðirétt-
indi verði tengd byggðunum „svo ekki verði
mögulegt að flytja þau burt og fólkið sem
eftir situr sé réttlaust. Auðlindin er líka
fólkið og okkur þykir vænt um okkar heima-
byggð, hvar sem við erum, og viljum fá að
búa þar. Þá viljum við líka njóta jafnréttis.“
Guðbjartur Hannesson, Samfylkingu, segir
að í ljósi þess að fyrirtæki eru búin að fjár-
festa fyrir milljarða í kvóta að þá sé „ekki
hægt að gera fyrirtækjum það að hlaupa frá
þessu kerfi. Það er verkefnið eftir sem áður
að jafna stöðu byggðarlaganna innan fisk-
veiðikerfisins“.
Sturla Böðvarsson bendir á hvað stóriðju-
uppbyggingin á Grundartanga hafi haft já-
kvæð áhrif. „Við styðjum það heilshugar
að sú uppbygging haldi áfram. Við sjáum
Borgarnes-Akranessvæðið og að áhrif-
anna gætir upp á Snæfellsnes og í Dalina.“
Hann segir að sjávarútvegsfyrirtækin hafi
verið að styrkja stöðu sína en það séu mikl-
ar sveiflur í þeirri atvinnugrein. Þetta komi
skýrast fram á Vestfjörðunum sem verði
helst leiðrétt með samgöngubótum til upp-
byggingar og þróunar greinarinnar. Pál-
ína Vagnsdóttir, Íslandshreyfingunni, legg-
ur ríka áherslu á að umhverfismál séu líka
efnahagsmál. „Við viljum að þjóðin fái að
njóta þess sem landið hefur að bjóða. Það
er bjargföst trú mín að mannauðurinn er
það sem skal virkja í þessu landi; hver og
einn einstaklingur er mikilvægur.“ Magn-
ús Stefánsson, Framsóknarflokki, segir að
samgöngumálin séu mikilvægust í breið-
um skilningi og áframhaldandi atvinnuupp-
bygging og styrking velferðarþjónustunnar
verði að skoða í því ljósi.
Í samgöngumálum kjördæmisins eru fram-
bjóðendur sammála um að tenging á milli
norður- og suðursvæðis Vestfjarða og Vest-
fjarðavegur séu aðkallandi verkefni. Einn-
ig breikkun Vesturlandsvegar með tvöföld-
um jarðgöngum undir Hvalfjörðinn. Þetta séu
stóru verkefnin sem verði að koma af stað til
viðbótar við áætlaðar framkvæmdir. Kjós-
endur á Vestfjörðum fara fram á að hraðar
verði farið en segir í nýafgreiddri samgöngu-
áætlun. Sturla Böðvarsson segir að jarðgöng
á milli Arnarfjarðar og Dýrafjarðar beri helst
á góma og útilokar ekki að, ef vel tekst til með
þróun efnahagsmála, verði verkefnum flýtt.
Magnús Stefánsson slær sama varnagla og
segir að samgöngumál verði einfaldlega að
vinna eins hratt og efnahagsforsendur leyfa.
Jón Bjarnason vill „gera raunverulegt stór-
átak í samgöngumálum. Við horfum til Vest-
fjarða ekki síst, á jarðgöng og fleira sem þar
þarf að gera.“ Hann bendir á að stofnvegurinn
um kjördæmið sé hættur að bera aukna um-
ferð og að strandsiglingar verði að skoðast í
því samhengi. Guðbjartur Hannesson segir að
í samgöngumálum séu Vestfirðingar að krefj-
ast jafnræðis til að geta keppt við aðra lands-
hluta. Til þess þurfi þeir að hafa góðar sam-
göngur og fjarskipti. „Ég fullyrði að Vest-
firðir hafa setið illilega eftir. Menn verða
einfaldlega að einhenda sér í að klára þetta
því byggðunum blæðir á meðan við gerum
ekki eitthvað róttækt.“ Pálína Vagnsdóttir vill
fara mun hraðar í uppbyggingu samgangna
en áætlað er. „Gleymum því ekki að það er
ekki um einstefnu að ræða frá Vestfjörðum
og til höfuðborgarsvæðisins heldur vill fólk
koma hér sem gestir.“ Guðjón Arnar Kristj-
ánsson tekur sem dæmi að ferðaþjónusta eigi
sér framtíð í kjördæminu en það taki tíma að
byggja hana upp. „Það er langtímamarkmið
að byggja upp ferðaþjónustu og það er mjög
erfitt án góðra samgangna. Í suðurhluta kjör-
dæmisins eru góðar samgöngur með Hval-
fjarðargöngum sem tengja svæðið vel við suð-
vesturhorn landsins. Þetta er þróun sem við
viljum að eigi sér stað annars staðar í kjör-
dæminu.“
Menntamál eru frambjóðendum hugleik-
in, bæði sem byggðamál og sem velferðar-
mál þótt málaflokkurinn falli yfirleitt utan
þeirrar skilgreiningar. Skólana í kjördæminu
þarf alla að styrkja og auka tækifæri á öllum
námsstigum og í því sambandi eru fjarskipta-
málin sérstaklega nefnd til sögunnar. Magn-
ús Stefánsson tekur sem dæmi að gera verði
háskólasetrið á Ísafirði að háskóla sem fyrst
„og gefa ungmennum kost á því að stunda
sitt nám í eða sem næst sinni heimabyggð.“
Jón Bjarnason segir jafnrétti til náms for-
gangsmál. „Skólastarf, sama á hvaða stigi
það er, er lífæð allra samfélaga.“ Guðbjart-
ur Hannesson bendir á að boðið er upp á nám
í heimabyggð í eitt til tvö ár sem ljúka þarf í
Reykjavík. „Miðað við þá tækni sem er fyrir
hendi er þetta óásættanlegt með öllu.“ Guð-
jón Arnar Kristjánsson segir fleira koma til í
samhengi við aukna menntun. „Við eigum að
efla rannsóknaaðstöðu í kjördæminu. Þetta
fer tvímælalaust saman við menntamál.“
Pálína Vagnsdóttir flokkar menntamál sem
velferðarmál. „Hér á Vestfjörðum verður að
koma háskóli og efla verk- og iðnmenntun.“
Sturla Böðvarsson segir menntamál sérstakt
áherslumál sitt; það að íbúar landsbyggðar-
innar hafi góðan aðgang að framhaldsmennt-
un og háskólamenntun.
Velferðarmál í breiðum skilningi eru
áherslumál allra flokka jafnt. Munurinn
liggur í forgangsröðun verkefna til að ná
þeirri velferð sem er krafa dagsins. En
innan Norðvesturkjördæmis kristallast að
margra mati gallar nýrrar kjördæmaskipt-
ingar og frambjóðendur minnast á að það
komi niður á greinandi umræðu um ólík
byggðasvæði.
Atvinnuuppbygging í forgrunni
Frambjóðendur allra flokka í Norðvesturkjördæmi eru sammála um að atvinnumál séu í forgrunni í kjördæminu. Samgöngumál
eru forsenda slíkrar uppbyggingar og ekki síst fjarskipti. Jafnræði byggðanna í landinu er nefnt sem kosningamál auk áherslu á
velferðarmál. Svavar Hávarðsson innti efstu menn á listum flokkanna eftir því hvaða verkefni væru helst aðkallandi í kjördæminu.