Fréttablaðið - 27.01.2008, Blaðsíða 97
SUNNUDAGUR 27. janúar 2008 21
Um þessar mundir þeysast ungir
listamenn úr Þjóðleikhúsinu um
landið og sýna öðrum ungmennum
leikritið norway.today, leiksýn-
ingu sem sniðin er fyrir þann hóp
sem verið er að höfða til. Á Akra-
nesi á fimmtudaginn létu nemend-
ur Fjölbrautaskóla Vesturlands
sig ekki vanta í hátíðarsalinn eftir
að búið var að breyta honum í leik-
hús. Nemendur á svipuðum aldri
og aðalpersónur verksins með
GSM-síma í höndum, hlaðin sam-
lokum, gosdrykkjum með i-potta
hangandi í bandi, fylltu salinn
þrátt fyrir handboltann. Ungling-
arnir í verkinu voru líkir þessum
ungu áhorfendum sem tóku sýn-
ingunni ákaflega vel.
Þau Ágúst og Júlía kynnast á
netinu. Það er kunnuglegt. Þau
eru leitandi. Það er kunnuglegt.
Þau eru græjufólk. Það er kunn-
uglegt. Þau tala um sjálfa sig.
Það er kunnuglegt. Þau vilja
fremja sjálfsmorð saman. Er það
kunnuglegt? Þau eru að prófa sig
í umhverfinu, í lífinu og spegla
sig hvort í öðru. Það er kunnug-
legt.
Ungmenni sem sjá engan til-
gang með lífinu og vilja finna til-
gang með því að fyrirfara sér en
enda svo brosandi og ástfangin,
það er léttir. Hitt er svo annað mál
að sjálfsvíg eða hugdettur um
sjálfsvíg ungmenna er því miður
eitt af þeim fyrirbærum um hegð-
un í samfélaginu sem hefur far-
aldursáhrif og því mjög viðkvæmt
umfjöllunarefni. Það eru aðeins
örfáir dagar síðan sagt var frá því
í fréttum að sjö ungmenni í sama
bæ hefðu fyrirfarið sér í Stóra-
Bretlandi eftir að hafa haft um
það samráð á netinu.
Það er vandasamt að búa til
listaverk af þessu tagi og mikil-
vægt að gera grín með ábyrgð og
nálgast alvöruna með ábyrgð en
það tekst höfundi snilldarlega í
sínu handriti. Leikhópnum hér
tekst einnig að glæða verkið því
lífi að fara úr kvíða yfir í létti, yfir
í lauflétta framtíðarsýn, enda
mátti sjá það á andlitum áhorf-
enda þegar þeir fögnuðu lista-
mönnunum í leikslok.
Þau heita Júlía og Ágúst og
klifra saman upp á háan klett ein-
hvers staðar í Noregi með það í
huga að varpa sér oní djúpan fjörð
saman. Það er ekki nema í blábyrj-
un sem við trúum að það geti
gerst. Að þau heita Ágúst og Júlía
er líka ákveðinn léttir, því allir
vita jú hvernig fór fyrir þeim
Rómeó og Júlíu.
Áhorfendur voru sjálfir beðnir
um að skrifa umsögn um sýning-
una og hverjum manni rétt til þess
ákveðið eyðublað þar sem meðal
annars er spurt:
Gætu Ágúst og Júlía verið til í
alvörunni? Eru þau trúverðugar
persónur? Jahá, svaraði falleg
ljóshærð stúlka og vinkonur henn-
ar í bekknum kinkuðu kolli til sam-
þykkis. Það er einmitt styrkur
þessarar sýningar að ungmennin
tvö eru svo fjári trúverðug.
Þórir Sæmundsson, sem mennt-
aður er í Noregi, lék hinn vand-
ræðalega Ágúst og varð að þeim
hettupeysustrák sem við öll þekkj-
um, vandræðalegur, hallærisleg-
ur, blíður, fyndinn, örlítið nörda-
legur og ekki þunglyndari en það
að dulítið kelerí í ísköldu tjaldi
fær hann algerlega til þess að
gleyma áformunum um að stytta
sér aldur, þó svo að þau haldi
áfram að tala um það alveg í gegn-
um allt verkið. Það verður eins og
að hjakka í sameiginlegu áhuga-
máli. Þórir hefur sterka nærveru
og takta sem flestir strákarnir í
salnum gátu speglað sig í. Hann
þurfti ekki að ofreyna sig til þess
að hlegið var dátt og mikið.
Með hlutverk Júlíu fer Sara
Marti Guðmundsdóttir. Hún skilar
sínu hlutverki fantavel. Júlía er
auðvitað leiðinlegri og frekari og
stjórnar gangi meir heldur en hinn
hengilmænulegi Ágúst en er engu
síður mjög blæbrigðaríkur kar-
akter af hendi höfundar. Sara
Marti náði einmitt mjög vel tökum
á þessum mismunandi blæbrigð-
um, angist, endurminningum,
stjórnsemi og dótadýrkun.
Þau leggja í hann með vídeó-
kameru og það sem gerist inni í
tjaldinu er til að mynda sýnt á
breiðtjaldi fyrir svo utan að þau
eru að leika sér með myndavélina,
í fúlustu alvöru þar sem þau eru
að taka upp sín lokaorð. Hér var
tækninni og græjugleðinni beitt
markvisst til þess að ganga í augun
á þessum áhorfendaaldri og það
var mjög vel til fundið því þetta er
jú þeirra blek og penni.
Vigdís Jakobsdóttir á hrós skilið
fyrir að raða saman þessum við-
kvæmu og þó á sumum stöðum
hlægilegu myndskeiðum þannig
að heildin varð að góðri sýningu.
Það hefði þó mátt stytta leik þeirra
með upptökuvélina nokkuð í lokin
og eins koma aðeins brattar inn í
byrjun, sum sé þétta sýninguna
aðeins. Leikmyndin minnti á opna
tölvu þar sem skjárinn blasir við
og enginn vandi að ímynda sér
klettasyllu uppi við opinn fjörð
hvort heldur var í Noregi eða hér
á landi. Tónlistin í upphafi var vel
valin og gaf einhvern veginn svo
augljóslega til kynna hvers konar
ungmenni voru á ferðinni.
Það er hægt að tala um erfið
mál, það er bara ekki sama hvern-
ig það er gert. Þetta var vel gert.
Elísabet Brekkan
menning@frettabladid.is
LEIKLIST
norway.today
eftir Igor Bauersima
Þýðandi: María Kristjánsdóttir
Leikmynd: Högni Sigurþórsson
Ljós: Benedikt Axelsson
Myndvinnsla: Halldór Snær Bjarnason
og Högni Sigþórsson
Leikstjóri: Vigdís Jakobsdóttir
★★★★
Trúverðug og áhrifamikil sýning um
mikilvægt álitamál: Er lífið þess virði
að lifa því?
BERGÞÓR PÁLSSON SÖNGVARI Fræðir
óperugesti um La traviata.
LEIKLIST Þórir Sæmundsson og Sara Marti Guðmundsdóttir í vandaðri sýningu fyrir
ungt fólk og þá sem eldri eru að auki. MYND/ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ/EDDI
25 jan uppselt
30 jan örfá sæti laus
27 febrúar
28 febrúar
Árlegir Mozart-tónleikar í tilefni
af fæðingardegi tónskáldsins fara
fram á vegum Reykjavíkurborgar
á Kjarvalsstöðum í kvöld.
Á efnisskrá kvöldsins eru tvær
sónötur fyrir píanó og fiðlu, kv.376
og kv.481, ásamt píanósónötu
kv.576 og Kegelstatt-tríóinu kv.498
fyrir klarinett, víólu og píanó.
Flytjendur á tónleikunum eru
þau Krystyna Cortes og Valgerður
Andrésdóttir píanóleikarar,
Laufey Sigurðardóttir fiðlu leikari,
Þórunn Ósk Marinósdóttir víólu-
leikari og Einar Jóhannesson klar-
inettuleikari. Að auki mun Helgi
Jónsson fræða tónleikagesti um
tónskáldið og tónlistina sem flutt
verður.
Tónleikarnir hefjast kl. 20 og
fer sala aðgöngumiða fram við
innganginn. - vþ
Mozart á Kjarvalsstöðum
Iceland.today: yes!
Ástæða til að lifa!
Kl. 14
Listasafn Íslands býður upp á
leiðsögn Þóru Þórisdóttur mynd listar-
manns um sýningu á verkum
Kristjáns Davíðssonar í dag kl. 14. Í
leiðsögninni fjallar Þóra um verk
Kristjáns í tengslum við hið sjálf-
sprottna í rómantískum hugmyndum
um listsköpun og í ljósi listastefna á
borð við art brut, óformlega list og
abstrakt expressjónisma.
Íslenska óperan frumsýnir óperuna góðkunnu
La traviata eftir ítalska tónskáldið Giuseppe
Verdi í febrúar næstkomandi. Í tilefni af því
stendur áhugasömum til boða að fræðast
um verkið frá tveim sérlegum sérfræðingum í
málinu.
Þeir Garðar Cortes og Bergþór Pálsson
hafa báðir reynslu af því að syngja eitt þriggja
aðalhlutverkanna í fyrri uppfærslum Íslensku
óperunnar á La traviata. Þeir kumpánar hafa nú
tekið að sér fræðslustörf fyrir Vinafélag Íslensku
óperunnar í tengslum við þessa nýjustu upp-
færslu á verkinu.
Garðar Cortes, sem er tenórsöngvari og söng
hlutverk Alfredo Germont í fyrstu uppfærslu
Íslensku óperunnar á La traviata árið 1984,
mun stýra námskeiði hjá Endurmenntunar-
stofnun Háskóla Íslands þar sem óperan er til
umfjöllunar. Námskeiðið spannar þrjú kvöld og
á lokakvöldinu fer hópurinn á sýningu á verk-
inu og nýtur þannig fræðslunnar sem hlotist
hefur út í ystu æsar.
Þar munu námskeiðsgestir eflaust hitta
fyrir Bergþór Pálsson, því hann mun kynna
verkið fyrir áheyrendum, sem áhuga hafa, á
hverri sýningu fyrir utan frumsýningu, þeim að
kostnaðarlausu, 45 mínútum áður en sýning
hefst. Bergþór, sem er baritónsöngvari, söng
hlutverk Giorgio Germont, í uppfærslu Íslensku
óperunnar á verkinu árið 1995.
La traviata er ein þekktasta og vinsælasta
ópera sögunnar. Hún segir frá fylgdarkonunni
Violettu, sem verður ástfangin af ungum aðals-
manni, Alfredo. Faðir hans, Giorgio, neyðir Viol-
ettu hins vegar til að gefa Alfredo upp á bátinn,
til að bjarga heiðri fjölskyldunnar. Í nýjustu
uppfærslu Íslensku óperunnar á verkinu eru
það þau Sigrún Pálmadóttir, Jóhann Friðgeir
Valdimarsson og Tómas Tómasson sem syngja
aðalhlutverkin. - vþ
Óperufræðsla
Sýningu á verkum Hreins Frið-
finnssonar lýkur í Listasafni
Reykjavíkur, Hafnarhúsi, í dag.
Af því tilefni býður safnið upp á
leiðsögn um sýninguna kl. 15 í
dag.
Tjáningarmáti Hreins er undir-
strikaður af hárfínni kímni og ein-
kennist af endurtekningum,
draumum, þjóðsögum, sjónblekk-
ingum og hinu yfirnáttúrulega. Á
sýningunni er ekkert verk öðru
fremra eða í aðalhlutverki. Þess í
stað eru safngestir staddir í miðju
dreifðrar veraldar þar sem áhersl-
ur eru jafnar.
Sýningarlok Hreins