Tíminn - 12.07.1981, Blaðsíða 32

L
málædi um málverk
■ Er Pablo Picasso var i
heiminn borinn gerði ljósmóðirin
mistök sem áttu nærri eftir að
kosta okkur hin mikinn lista-
mann. Hún áleit sem sé að hann
væri andvana fæddur og lagði
hann frá sér á borð meðan hún
hélt áfram að sinna móðurinni.
Þaö var frændi Pablós sem tók
eftir þvi að krakkaanginn var lif-
andi þó ekki væri mikið fjör i hon-
um. Hann stökk til og blés lifs-
andanum i munn barnsins og það
tók strax kipp. Þvi miður var
frændinn mikill pipureykinga-
maður og hafði einmitt verið að
totta pipuna sina er hann kom
krakkanum til bjargar. Fyrstu
hljóð Picassos i heiminum voru
þvi gifurlegir hóstar...
■
Eftir að hafa málaö frægasta
málverk sitt, Nekt á leið niður
stiga, sem vakti mikla hneykslun
er það var sýnt á syningu i
Bandarikjunum árið 1913, hætti
franski málarinn Marcel
Duchamp algerlega að mála en
eir.beitti sér að svokallaðri
„ready made” list. Týndi hann
hluti upp af götunni og setti á
sýningar og nefndi list. Skömmu
siðar gaf Duchamp listiðkanir al-
veg upp á bátinn en sneri sér að
tafli i staðinn. Hann náði ekki
heimsmeistaratign i þeirri grein
en er talinn einn af feðrum nú-
tima myndlistar.
Claude Monet keypti einu sinni
happdrættismiða af einhverri
rælni. Hann bjóst ekki við að
vinna en svo fór nú samt. Hann
vann 100 þúsund franka i happ-
drættinu og gat i fyrsta sinn hætt
að vinna og dundað sér við það
sem hann langaði til. Hann gerði
það skammlaust og málaði
myndir sem nú eru taldar vera
snilldarverk.
Er mesta fegurðardrottning
Parisarborgar, Mme. Virginie
Avegno Gautreau, var máluð af
realiska málaranum John Singer
Seargent nákvæmlega eins og
hún var, þá varð allt vitlaust i
samkvæmislifi Parisar. Á Sear-
gents, Madame X, sést grunn-
hyggin, frek og eigingjörn kona
og Mme. Gautreau fékk sam-
stundis taugaáfall. Listamaður-
inn var neyddui á flótta og hann
komst með naumindum til
Lundúna...
Stærsta listasafn heims er i
Vetrarhöllinni i Leningrad og
nærliggjandi byggingum. Alls eru
þar 322 sýningarsalir og fimmtán
milur eru milli þeirra allra. A
söfnunum eru nærri þrjár
milljónir sýningargripa....
Hans van Meegeren var lista-
verkafalsari og sérhæfði sig i
verkum hollenska málarans Ver-
meers sem er talinn meiri háttar
snillingur. Meegeren var af-
skaplega fær falsari og ef til vill
hefði aldrei komist upp um hann
ef hann hefði ekki selt þýska
nasistaleiðtoganum Hermann
Göring eina mynd eftir sig. Eftir
striðið ákærði hollenska stjórnin,
sem áleit að um raunverulegt
Vermeer-verk heföi verið að ræða
Meegeren 'fyrir að hafa selt
þjóðardýrgrip úr landi. Til að
forðast fangelsisdóm játaði
falsarinn synd sina en þá brá svo
við að fáir trúðu honum — svo vel
var málverkið falsað. Meegeren
varð að sanna mál sitt með þvi að
mála aðra mynd „eftir”
Vermeer, og trúðu menn þá sin-
um eigin augum.
Annar frægur listaverkafalsari
var Madame Claude Latour
og sérhæfði hún sig i myndum af
úthverfum Parisar i stil við
Maurice Utrillo. Utrillo var mjög
vinsæll málari á þeim tima en svo
vel lukkaðar voru myndir
maddömmunnar að Utrillo
sjálfur átti þaö til að álita myndir
eftir hana vera eftir sjálfan sig.
Stærsta máiverk i heimi er
Orrustan við Gettysburg sem
máluð var árið 1883 af Paul
Philippoteaus og sextán aö-
stoöarmönnum hans. Voru þeir i
tvö ár að vinna að myndinni og á
VELA VERKSTÆÐI
ARNARVOGI - GARÐABÆ — SIMAR 52850 52661
Ný framleiðsla:
Splittvindur með sjálfvirkri útslökun
Autotrawl
Togvírarnir geta fariö beint I toggálga
— engir dekkpollar.
Sjálfvirkt
vírastýri
Rúmgóöar
tromlur
SB-vinda
SPLITTVINDUR
BB-vinda
Ný framleiðsla:
Deiligírar fyrir vökvadælur
Henta einkum fyrir
hæggengar vélar.
Fimm úttök:
fjögur hraógeng
eitt hæggengt.
Koma í staö framlenginga.
Tvær aöalgerðir 80 og 120 hö,
en sérsmíðaö stærra ef
meö þarf.
Höfum umboð fyrir:
Hæggengir, kraftmiklir vökvamótorar
Vinsælustu vindumótorarnir í dag.
Alhlióa vökvabúnaöur í háþrýstikerfi
þ.á.m. vindukerfi.
endanum var hún 410 feta löng, 70
feta há og vóg 11792 pund. Arið
1964 keypti Joe King sem fram-
leiðir Winston og Salem þennan ó-
skapnáö...
■
Franski málarinn Jean Geri-
cault var einn af forsvarsmönn-
um hins sósialrealiska skóla i
franskri myndlist á nitjándu öld.
Einu sinni ákvað hann að mála
mynd sem skyldi byggð á sjóslysi
sem varð ekki löngu áður, en þar
enduöu 149 farþegar á þvi að reka
fyrir veðri og vindum um sjóinn.
Mannát var ekki fátitt og önnur
örþrifaráð. Myndina kallaöi Geri-
cault Fleki Medúsu og vakti hún
ógeð hins klassiska skóla. Málar-
inn neytti allra bragða til að
sveipa mynd sina raunveruleika
og til að geta sett sig inn i and-
rúmsloftið á flekanum fór hann á
sjúkrahús og sat og góndi á deyj-
andi menn. Einnig rakaði hann á
sér höfuðið og læsti sig inni i lik-
húsi nokkrar nætur...
Arið 1961 var málverk Henri
Matisse, Le Bateau, hengt upp á
sýningu i Nútimalistasafninu i
New York sem er i Bandarikjum
Norður-Ameriku. Gerðist þetta
árið 1961 og væri ekki i frásögur
færandi nema hvað er málverkið
hafði hangið uppi i 47 daga og 116
þúsund manns gengið hjá og
skoðað það, tók allt i einu einhver
eftir þvi að það var á hvolfi...
Einu sinni ætlaði Picasso að
mála mynd af Gertrude Stein,
þeirri frægu konu.Eitthvað gekk
honum illa og eftir að hún hafði
setið fyrir áttatiu sinnum gafst
Picasso upp, þurrkaði andlitið út
af málverkinu og sagðist ekki
„sjá” hana lengur. Hann fór til
Spánar og lauk við málverkið þar
— þar sem hann sá Stein alls ekki.
O g er kvartað var yfir þvi við
hann að málverkið væri alls ekki
likt Stein.þá svaraði hann jafnan
þvi til að einn daginn myndi Stein
likjast málverkinu. Og þótt ótrú-
legt megi virðast fór það einmitt
svo....
A1 Hirschfeld er frægur skop-
myndateiknari i Bandarikjunum
og hann hefur þann sið að skrifa
jafnan með ofurlitlum stöfum
nafn dóttur sinnar, Ninu, inn á
hverja einustu mynd. Aðdáendur
hans vita þetta og að „finna
Ninu” er mikil iþrótt meðal
þeirra. 1 siðari heimsstyrjöldinni
notaði flugherinn myndir hans til
að þjálfa orrustu- og sprengju-
flugmenn i að hitta skotmörk á
jörðu niðri og ráðgjafi hjá Penta-
gon sem sótt hafði um 60 þúsund
dollara námsstyrk æfði sig með
þvi að „finna Ninu”...
Michelangelo lenti eitt sinn i
rifrildi við Július páfa II og i von
um aö vinna hylli hans á nýjan
leik hóf myndhöggvarinn frægi að
gera risastóra mynd af hans
heilagleika. Smiöin tók þrjú ár en
ekki leið á löngu uns myndin var
brædd og notuð i fallbyssukúlur...

r S Einnig sambyggöar togvindur fyrir 900 faöma af vír fyrir veiöar á 300 faöma dýpi. )