Fréttablaðið - 22.11.2008, Síða 8

8 22. nóvember 2008 LAUGARDAGUR
1. Hverjir hlupu naktir í kring-
um Hallgrímskirkju í gær?
2. Hvaða stjórnmálamaður
þykir líklegastur til að verða
utanríkisráðherra Baracks
Obama?
3. Hvaða íslenska hljómsveit
mun hita upp fyrir Cold War
Kids á tónleikaferð um Evrópu?
SJÁ SVÖR Á SÍÐU 62
UMHVERFISMÁL Skynsamlegast er
að fella hvítabirni sem koma hing-
að til lands í framtíðinni, að mati
hóps sérfræðinga sem fjallaði um
bjarnakomur hingað til lands.
Tveir birnir gengu á land síð-
asta sumar og voru þeir báðir
felldir. Reynt var að ná síðari birn-
inum lifandi til að flytja hann á
ísbreiðuna, en fallið frá því þegar
hætta þótti stafa af honum.
Þeir sérfræðingar sem hópur-
inn leitaði til voru á einu máli um
að fella ætti hvítabirni sem kæmu
hingað til lands.
„Jafnvel var tekið það djúpt í
árinni að eina rökrétta viðbragðs-
áætlunin hér á landi ætti að vera
að fella dýrin enda þau langt frá
heimkynnum sínum, ógni öryggi
og gætu mögulega verið sýkinga-
valdur fyrir önnur dýr hér á
landi,“ segir í skýrslunni.
Hópurinn, sem skilaði niður-
stöðum sínum í lok september,
segir að talið sé að um 22 þúsund
dýr séu í ísbjarnarstofninum.
Vísað er til þess að birnirnir séu
veiddir bæði á Grænlandi og í
Kanada. Samtals eru veidd um 800
dýr á ári, þar af milli 50 og 60 á
Grænlandi. Þá er bent á að birn-
irnir sem rata hingað til lands séu
yfirleitt í fremur slæmu ástandi,
magrir og hungraðir.
- bj
Niðurstaða hóps sérfræðinga sem fjölluðu um hvítabjarnakomur síðasta sumar er afdráttarlaus:
Skynsamlegast að skjóta hvítabirnina
Margvíslegan lærdóm má draga af
atburðum sumarsins, segir Þórunn
Sveinbjarnardóttir umhverfisráðherra.
Hún segir lög skýr, hvítabirnir séu frið-
aðir hér á landi, nema hætta sé talin
stafa af þeim.
Komið verður á laggirnar viðbragðs-
hópi vegna komu bjarna hingað til
lands.
„Í hvert skipti sem hvítabirnir koma
hingað til lands er það óvenjulegur
atburður og ber að meta hvert og eitt
skipti fyrir sig. Við vitum að það eru
miklar líkur á því að fella þurfi skepn-
una svo ekki stafi hætta af henni,“
segir Þórunn. Hún segir að koma verði
á samstarfi við grænlensk yfirvöld og
náttúruverndarsamtök vegna hvíta-
bjarna. Ef fella þurfi dýr hér á landi eigi
stjórnvöld að kaupa kvóta fyrir veiðum
á birni frá Grænlandi, til að tryggja að
ekki sé gengið of nærri stofninum.
VILL KVÓTA FYRIR FELLDA HVÍTABIRNI
VEIÐAR „Það sem er fréttnæmast
af rjúpnaveiðinni þetta árið er að
siðbót veiðanna hefur fest sig í
sessi,“ segir Davíð Ingason, vara-
formaður Skotveiðifélags Íslands.
„Það er einfaldlega ekki lengur í
tísku að stunda magnveiðar.“
Davíð segir að veiðin sé frekar
dræm en töluvert sjáist af fugli,
helst á Norður- og Austurlandi.
Davíð segir að þeir veiðimenn
sem hann hafi samband við séu á
einu máli um að rjúpnaskyttur
sætti sig við ráðlagða veiði upp á
sjö til tíu fugla. „Þegar menn eru
komnir með þessa veiði hætta
menn einfaldlega. Þetta er mjög
ánægjulegt og þessi siðbót sem
við höfum barist fyrir undanfarin
ár hefur náð eyrum manna.“
Davíð segir að líflegast sé á
Austfjörðum og á Norðaustur-
landi. „Menn hafa komist í stóra
hópa í Djúpinu líka og í Eyjafirð-
inum. Töluvert sást í Bröttu-
brekku fyrir stuttu. Víðast hvar
hafa veiðimenn getað glaðst yfir
reitingi af fugli, en láta sér nægja
að veiða í matinn fyrir sig og
sína.“
Óvænt þróun hefur orðið í
rjúpnastofninum að mati Náttúru-
fræðistofnunar. Fækkunarskeið
er afstaðið eftir aðeins tvö ár,
kyrrstaða er um landið vestan-
vert en á austari hluta lands er
fjölgun í stofninum. Að mati stofn-
unarinnar gætir hér hugsanlega
áhrifa af þeirri miklu sóknar-
skerðingu sem ákveðin var haust-
ið 2006 en veiðidögum var þá
fækkað í átján. Einnig er talið að
veiðimenn hafi hlýtt hvatningu
um að sýna hófsemi í veiðum.
Náttúrufræðistofnun ráðleggur
að heildarveiði á þessu ári fari
ekki yfir 57 þúsund rjúpur. - shá
Rjúpnaveiðin er frekar dræm en helst sjást stórir hópar fyrir norðan og austan:
Magnveiði heyrir sögunni til
RJÚPUR Í KJARNASKÓGI Yfirgnæfandi
meirihluti veiðimanna sættir sig við að
veiða í matinn fyrir sig og sína.
FRÉTTABLAÐIÐ/KK
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
–
0
8
–
0
7
4
5
NOREGUR Norðmenn hafa þungar
áhyggjur af áhuga Íslendinga á
Evrópusambandsaðild og snýst
umræðan einkum um það hvaða
afleiðingar það hefði fyrir Norð-
menn ef Íslendingar gengju í ESB.
Strax og það gerðist myndi það
skapa vandamál fyrir Norðmenn,
að mati Janne Haaland Matlary,
prófessors í stjórnmálafræði við
Háskólann í Ósló, í norska blaðinu
Aftenposten.
Haft er eftir Percy Westerlund,
sendiherra framkvæmdastjórnar
ESB gagnvart Íslandi og Noregi,
að búast megi við að Íslendingar
sæki um aðild að ESB jafnvel fyrir
jól. Áhersla verði á snögga
afgreiðslu og hugsanlega aðild
strax árið 2010. „Fiskur verður á
dagskrá samningaviðræðna og
ESB hefur sínar kröfur sem hratt
munu koma hreyfingu á norska
hagsmuni. Ísland mun semja úr
stöðu hins deyjandi manns, í raun
sem þrotabú,“ segir Matlary í
Aftenposten og veltir fyrir sér
hvaða áhrif þetta hafi á norskan
sjávarútveg sem sé ekki hluti af
EES-samningnum.
Matlary bendir jafnframt á að
EES-samningurinn sem slíkur
verði einnig fyrir áhrifum. Liecht-
enstein hafi aðeins 34 þúsund íbúa
og flokkist varla sem fullgildur
aðili að samningnum. Norsk
stjórnmál standi á þeim grunni
sem EES-samningurinn gefi. Strax
og Íslendingar sæki um í ESB
komi brestir í þann grunn og það
þurfi norskir stjórnmálamenn að
horfast í augu við og ræða. Annars
komi raunveruleikinn eins og köld
vatnsgusa framan í þá.
Åslaug Haga, þingmaður utan-
ríkisnefndar stórþingsins, er sam-
mála því að innganga Íslands í
ESB hafi áhrif á sambandið milli
Noregs og ESB og leggur til að
Norðmenn geri tvíhliðasamning
beint við ESB í staðinn fyrir EES-
samninginn.
Norðmenn eiga í samningavið-
ræðum við ESB um framlög í þró-
unarsjóð fyrir árin 2009-2013. ESB
hefur krafist verulegrar aukning-
ar en Norðmenn vilja draga úr
þessum framlögum. Leiðarahöf-
undur Dagbladet vill nota efna-
hagsástandið á Íslandi, auknar
líkur á uppsögnum í norsku
atvinnulífi og hátt vaxtastig sem
rök gegn fjárstuðningi EFTA-EES-
landanna við þróunarsjóði ESB.
Tæplega 70 prósent Íslendinga
eru fylgjandi því að láta reyna á
aðildarviðræður við ESB. Í Noregi
er meirihluti kjósenda andvígur
aðildarviðræðum. ghs@frettabladid.is
ESB-aðild sem köld
vatnsgusa í Noregi
Norðmenn hafa áhyggjur af inngöngu Íslendinga í Evrópusambandið og afleið-
ingum þess fyrir norska hagsmuni. Meirihluti Norðmanna er andvígur aðildar-
viðræðum. Ísland gengur til samninga sem þrotabú, að mati norsks prófessors.
KEMUR HREYFINGU Á NORSKA HAGSMUNI Norskur prófessor í stjórnmálafræði,
Janne Haaland Matlary, telur að það komi sem köld vatnsgusa framan í norska
stjórnmálamenn þegar raunveruleikinn og norsk innanríkispólitík mætast við inn-
göngu Íslands í ESB.
VILL ANNAN SAMNING Åslaug Haga,
þingmaður utanríkisnefndar Stórþings-
ins, vill gera tvíhliðasamning beint við
ESB í stað EES-samningsins.
VEISTU SVARIÐ?