Tíminn - 23.12.1944, Blaðsíða 44

44
T í M I N N
því að hún var af frægum Iglulik-kynstofni
frá Heklusundi. Hún vildi því ógjarnan
skipta á langfeðgum við granna sína, enda
átti hún og fólk hennar koppa. Aðrir létu
sér lynda að kasta af sér vatni úti við
veggina.
„Foreldrar mínir eignuðust oft börn,
sem dóu,“ sagði hún. „Faðir minn var orð-
lagður særingamaður, og þegar hann lang-
aði til að eignast barn, fór hann langt inn
í land til heilags einsetuhimbrima og bað
hann ásjár. Til dæmis fæddist ég með
tilstyrk himbrimans — þessa undarlega
himbrima, sem stundum var fugl og stund-
um maður. Og ég lifði.“
Þegar Mannfælan hafði fært kjötið upp
úr og tevatnið sauð, komst gleði hennar
yfir hinni óvæntu gestakomu á slíkt há-
stig, að henni nægðu ekki lengur frásagnir
einar, heldur tók hún líka að syngja lítið
stef, er hún flutti á setinu milli mín og
Bátsmannsins. Rödd hennar fól í sér and-
streymi sextíu vetra, en það var eins og
raust gömlu konunnar hæfi hreinleik hins
hrífandi stefs til aukins máttar:
•
Æ-æjá æjá jæja
Löndin umhverfis bústað minn verða
fegurri
daginn, sem mér leyfist að sjá andlit,
' er við litum aldrei fyrr.
Allt verður fegurra, og lífið verður þökk.
>■ Gestir gera vegsamlegt mitt hús.
Æ-æjá — æjá — jæja.
Að þessu ljóði sungnu tókum við til við
matinn. En Mannfælan snæddi ekki með
okkur. Þá fórn færði hún Háröddinni, því
að í þessari kynkvísl verður kona með ung-
barn að sjóða í sérstökum ílátum handa
sér, og enginn annar má neyta matar úr
þeim.
Undir eins og við höfum matazt, opnar
hún rangala út úr snjóhúsinu og dregur
fram heilan hreindýrsskrokk. Hún lítur
á okkur með góðlátlegu brosi, bendir á
skrokkinn og segir:
„Ég geri það eitt, er maðurinn minn
hefði gert, ef hann hefði verið heima. Far-
ið út og gefið hundunum ykkar þetta.“
Þetta' var í fyrsta skipti á ævi okkar
Bátsmannsins, að kona hafði gefið okkur
hundafóður.
Kvöldið varð langt og eftirminnilegt.
Sambyggðarfólkið kom annað veifið inn
til okkar til þess að taka þátt í samræð-
unum. En þó var það ætíð Mannfælan, sem
mest kvað að. Um miðnætti sofnaði Báts-
maðurinn, og þegar allir höfðu læðst út
litlu siðar, sagði Takornaoq gamla mér
átakanlegustu minningu sína:
„Ég hefi séð mörg lönd frá æsku til
elliára, og á langri ævi hefir líf mitt ekki
skort tilbreytingu. Stundum hefi ég lifað
við' allsnægtir og stundum þolað nauð.
Ég hefi líka einu sinni séð konu, sem bjarg-
aði lífi sínu með því að éta lík manns síns
og barna.
Við vorum á ferð frá Iglulik til Tjarnar-
mynnis, ég og maðurinn minn, og eina nótt-
* ina dreymdi hann, að vinur sinn hefði
verið étinn af vandafólki sínu. Daginn
eftir héldum við áfram, og þá brá svo kyn-
lega við, að sleðinn okkar festist hVað
eftir annað í snjónum. Við vorum jafn
nær, þótt við aðgættum, hverju þetta sætti:
Þannig héldum við áfram daglangt, og
reistum loks tjald að kvöldi. Morguninn
eftir vappaði rjúpa yfir tjaldið. Ég kastaði
fyrst rostungstönn á eftir henni, en hæfði
hana ekki. Þá kastaði ég öxi, en hæfði
&
ekki heldur. Síðan lögðum við af stað.
Snjórinn var nú orðinn svo mikill, að við
urðum sjálf að hjálpa til að draga sleðann.
Þá heyrðum við hljóð, sem stundum var
eins og stuna deyjandi dýrs en á næsta
augnabliki eins og mannsrödd í fjarska.
Við gátum greint orðin, er við nálguðumst.
Fyrst skildum við ekki, hvað sagt var, því
að það var eins og röddin kæmi svo langt
að. Það voru orð og þó ekki orð, og röddin
var brostin. Við hlustuðum, og við héldum
áfram að hlusta til þess að greina orðin
sundur, og loks skildum við, hvað hrópað
var. Röddin olli ekki orðunum, en það, sem
hún leitaðist við að segja, var á þessa leið:
„Ég er þess ekki verð að lifa meðal manna;
ég hefi étið skyldulið mitt.“
Við heyrðum, að það var kona, og við
litum hvort á annað og sögðum: „Mannæta!
Hvað bíður okkar?“
Fyrst sáum við ofurlítið hreysi úr snjó
og snepli úr hreindýrsskinni. Við heyrðum
röddina sífellt muldra ógreinilega. Þegar
við komum nær, sáum við nagaða höfuð-
kúpu. Og í hreysisnefnunnl sat kona í
hrauk og sneri' andlitinu að okkur. Blóð
vætlaði úr augnakrókunum, svo mikið hafði
hún grátið.
„Kíkoq — Þú nagaða beinið mitt —
sagði hún; „ég hefi étið manninn minn og
börnin mín.“
Kíkoq var auknefni, sem hún hafði gef-
ið manni sínum.
Hún var ekkert nema skinn og beina-
grind, og það var eins og enginn blóðdropi
væri eftir í henni, og hún var mjög fá-
klædd, því að hún hafði étið mestöll föt
sín, bæði ermarnar og skálmarnar. Þegar
maðurinn minn laut niður að henni, hvísl-
aði hún: „Ég hefi étið hann félaga þinn í
víxlsöngnum."
Maðurinn minn svaraði: „Þú ert gædd
lífsþrá, og þess vegna lifir þú.“
Við tjölduðum þegar rétt við afdrep
hennar, skárum sundur forhengið og
reistum af því lítið tjald handa henni.
Hún var óhrein og mátti ekki búa í sama
tjaldi og við. Hún reyndi að rísa á fætur,
en valt út af í fönnina. Við reyndúm að
gefa henni frosið hreindýrakjöt að eta,
en þegar hún h'afði gleypt fáeina munn-
bita, tók líkami hennar að titra, og hún
gat ekki nærzt meira.
Við hættum við ferðalagið og ókum
henni til Iglulik, því að þar átti hún bróður.
Síðan hresstist hún, og er nú gift ígtúss-
arssúak veiðigarpi — orðin eftirlætiskona
hans, þótt hann ætti aðra konu fyrir. Já,
svo hefi ég ekki meira að segja um þennan
óhugnanlegasta atburð ævi minnar.“
Morguninn eftir kvöddum við Bátsmað-
urinn og ókum heim í Vindbelginn, bæki-
stöð okkar.
Þær fréttir, er við fengum í könnunar-
ferð okkar, sönnuðu okkur glögglega að
mörgum mikilvægum verkefiTum var hægt
að sinna úr áðsetursstað okkar á Danaey.
GLEÐILEG JÓL !
íshúsið Herðubreið
Fríkirhjuveg 7
GLEÐILEG JÓL !
Prentsmiðjjan Eddd h.f.
GLEÐILEG JÓL !
f
Vclsniiðjan Héðinn h.f.
~~~_______________________
GLEÐILEG JÓL !
Snœlandsútgáfan h.f.
\
' GLEÐILEG JÓL !
Edinborg
GLEÐILEG JÓL !
Tíntinn.
|
I