Fréttablaðið - 25.02.2009, Blaðsíða 19

Stjórnarskrá Íslands
Vefdeild 365 miðla leitar að kraftmiklum .net forritara
Helstu verkefni eru:
Viðhald og þróun margvíslegra .net kerfa, ss. Vísir.is, blogcentral.is, veftv-kerfis o.fl., skjölun
kerfa, samskipti við innlenda og erlenda undirverktaka/birgja vegna verkefna
Þekking/reynsla/menntun:
- háskólamenntun æskileg, verkfræði, tölvunarfræði eða samsvarandi menntun
- mikil reynsla af visual studio 2005 og 2008
- reynsla á MS SQL Server 2005 og T-SQL
- þekking á HTML/DHTML, Java Script, XML, XSLT
Viðkomandi þarf að:
Geta unnið sjálfstætt og skilað verkefnum á réttum tíma, hafa góða samskiptahæfileika og
þjónustulund, hafa gott vald á íslensku og ensku, geta unnið vel undir álagi og hafa a.m.k. þriggja
ára reynslu af .net forritun
Sótt er um á vef 365 miðla - www.365midlar.is.
Frekari upplýsingar veitir Ágúst Valgeirsson framkvæmdastjóri tæknisviðs 365
í síma 5125540 eða agustv@365.is
Vilt þú vinna hjá skemmtilegu og líflegu fyrirtæki?
Afl landsbyggðarinnar
Össur Skarphéðinsson:
Íslensk fyrirtæki geta ekki keppt í
klofstígvélum krónunnar í sprett-
hlaupinu á mörkuðum heimsins.,
að mati iðnaðar- og utanríkisráð-
herra. Eina færa leiðin sé Evr-
ópuleiðin að upptöku evru sem
framtíðar gjaldmiðli. Hann telur að
með aukinni fullvinnslu sjávarfangs
felist nýir tekjumöguleikar fyrir
landsbyggðina í fullum og tollfrjáls-
um aðgangi að markaði ESB.
Umræða á villistigum
Gunnar Karlsson:
Hefði beint lýðræði forðað Íslandi
frá efnahagslegum óförum? Lík-
lega ekki, segir Gunnar Karlsson,
prófessor í sagnfræði. Fulltrúalýð-
ræði Vesturlanda er sannarlega
ófullkomið segir hann en væri
ekki vænlegra ef við reyndum að
tala okkur í átt til lausnar innan
þess, í stað þess að hafna því fyrir
eitthvað sem við vitum lítið hvert
kann að leiða?
Betra Ísland
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
Birkir Jón Jónsson og Eygló Harð-
ardóttir:
Öll rök hníga að því að lækka stýri-
vexti, að mati forystu Framsóknar-
flokksins, sem reifar nýjar tillögur
flokksins í efnahagsmálum. Þau
telja forsendur fyrir Íbúðalánasjóð
að fella niður 20 prósent skulda
og vilja að erlendir kröfuhafar
eignist hlut í bönkunum. Stjórnmál
verði þó að hætta að snúast um
smámuni.
EFNI BLAÐSINS MIðvikudagur 25. febrúar 2009
Í einu af grundvallarritum síðari tíma lög-fræði, The Province of Jurisprudence
Determined (1832), taldi höfundurinn, John
Austin, að stjórnlög væru í raun réttri ekki
eiginleg lög, enda væru afleiðingar brots
gegn þeim aðeins pólítískar og siðferðileg-
ar. Hvað sem segja má um kenningu Austins,
varpar hún ljósi á mikilvægt einkenni stjórn-
laga: Þeim verður ekki framfylgt og virðing
við þau tryggð með sama (einfalda hætti) og
almenn lög. Ástæðan er sú að í stjórnlögum
er einmitt kveðið á um stofnun og skipan þess
samfélagsvalds sem stendur að baki hvers
kyns lagareglum samfélagsins og tryggir
framkvæmd þeirra. Í þessu felst raunar einn-
ig það meginviðfangsefni stjórnlaga að beisla
þetta vald og koma í veg fyrir misbeitingu
þess.
Hollusta við grunngildin
En hvað koma okkur við pælingar réttar-
heimspekinga um eðli stjórnlaga? Jú, grein-
ing fræðimanna á stjórnlögum, svo og (hin
tiltölulega stutta) saga ritaðra stjórnarskráa,
hnígur öll að sömu niðurstöðu: Orð og texti
stjórnarskráa eru til lítils ef ekki er fyrir
hendi hollusta við grunngildi stjórnskipun-
arinnar, þ.e. stjórnmálasiðmenning þar sem
skilningur ríkir á því að hver stofnun þarf að
virða sín stjórnskipulegu mörk. Í ljósi glað-
beittra yfirlýsinga undanfarið um meinbugi
á íslensku stjórnarskránni og að sjálfsagt sé
að huga að grundvallarbreytingum, t.d. varð-
andi þingræði og hlutverk forsetans, á vett-
vangi stjórnlagaþings er óhjákvæmilegt að
spyrja hversu hollir Íslendingar hafa verið
núgildandi stjórnarskrá. Hugleiðum eftirfar-
andi dæmi:
Orðalag 26. gr. stjórnarskrárinnar um
málskotsrétt forsetans er skýrt og í stjórn-
skipulegu samhengi gegnir ákvæðið þýð-
ingarmiklu hlutverki við dreifingu valdsins
– forsetinn er eina stofnunin sem getur grip-
ið (lagalega) inn í lagasetningarferli þings-
ins og þannig veitt „ráðherraræðinu“ aðhald.
Sömuleiðis fer tilefni ákvæðisins ekki á milli
mála (þ.e. afnám konungsveldis og stofnun
lýðveldis) og tiltæk lögskýringagögn (athuga-
semdir við frumvarp og umræður) styðja
ótvírætt orðalagið. Allt þetta kom þó ekki
í veg fyrir, þegar reyndi á ákvæðið fyrir
alvöru, í svokölluðu fjölmiðlamáli árið 2004,
að lá við stjórnskipulegri kreppu vegna rétt-
aróvissu um raunveruleg völd forsetans. Þótt
þeim, sem vildu valdreifingu og hlut forseta
lýðveldisins í stjórnskipuninni sem minnst-
an, hafi ekki tekist ætlunarverk sitt, höfðu
þeir þó það upp úr krafsinu að flestir telja nú
að vafi ríki um túlkun 26. gr. stjórnarskrár,
skýra þurfi hlutverk forsetans að þessu leyti
eða þá fella það niður. Sú rödd heyrist hins
vegar hvergi að sýna mætti ákvæðinu og
rökum þess hollustu, m.a. með þeim hætti að
setja almenn lög því til skýringar og fram-
kvæmdar.
Stjórnskipuleg óvissuferð
Er það sanngjörn niðurstaða að stjórnarskrá-
in hafi brugðist íslensku samfélagi í megin-
atriðum og það hljóti að vera óhjákvæmileg-
ur þáttur í viðreisn Íslands að byrja hér upp
á nýtt? Eða hefur okkur hugsanlega mistek-
ist að sýna núgildandi stjórnarskrá nægi-
lega hollustu og ræktarsemi? Hér verður því
haldið fram að án skilnings og trúnaðar við
grunngildi stjórnskipunarinnar sé hætt við
að ný stjórnarskrá fögur ásýndar verði létt á
metunum og þegar frá líði geti sótt í gamalt
far. Yfirvegaðar breytingar á afmörkuðum
atriðum stjórnarskrárinnar eru af hinu góða
og það eru vissulega atriði í íslenskri stjórn-
skipun sem þarf að koma til betri vegar. Öðru
máli gegnir um stjórnskipulega óvissuferð
á umbrotatímum sem kann að lykta með því
að stjórnarskránni verði í heild sinni varpað
fyrir róða með ófyrirséðum afleiðingum.
Hefur stjórnarskráin brugðist?
SKÚLI MAGNÚSSON
Lögfræðingur
NÝJA ÍSLAND - HVENÆR KEMUR ÞÚ? Hálfköruð háhýsi og átök milli lögreglu og mótmælenda hafa sett svip
sinn á Ísland eftir bankahrunið síðasta haust. Á þingi er boðið í nefið.
Ökukennsla og ökuskóli
Ekill ehf • Holtateig 19 • IS 600 Akureyri • Sími: 461-7800 / 894-5985 • ekill@ekill.is
Eldhúsdagur er nýtt vikulegt fylgirit
Fréttablaðsins sem leggur áherslu
á umræðu og skoðanaskipti um
stjórnmál og þjóðmál . Leitast verð-
ur við að birta vandaðar og upp-
lýsandi greinar um ýmis álitamál.
Leitað verður eftir sjónarmiðum
valinkunnra einstaklinga auk þess
sem senda má gagnorðar greinar á
netfangið greinar@frettabladid.is.