Réttur - 01.08.1937, Side 4

ig að hvorugur aðili þurfi að fara í grafgötur um
það, hvert hinn ætlar. Ef ekki er hægt að koma sér
saman um undirstöðuatriði og starfskrá og baráttu-
grundvöll, og menn og málefni yfirleitt, þá nær það
tal ekki lengra. Með öðrum orðum, fyrst verður að
prófa hvort þessir flokkar geta unnið saman sem tveir
ílokkar, áður en það getur talizt tímabært að tala
um að gera úr þeim einn flokk. Skilningur, samkomu-
lag og samningar um málefnagrundvöll hlýtur að
verða undanfari allra ráðstafana til algerðrar sam-
einingar. Fyrirvaralaus samsteypa, eða hin ,,tafar-
lausa sameining“, sem Héðinn Valdimarsson talar
um, er í fyrsta lagi óhugsanleg og óframkvæmanleg,
og í öðru lagi væri ekkert unnið með henni, þótt
hún tækist, nema fullsannað væri áður, að flokkarn-
ir væru fullkomlega -sammála um málefni, aðferðir
og forustu.
Því fer fjarri, að „tafarlaus sameining“ sé trygg-
ing þess, að hin langþráða eining náist í verklýðs-
hreyfingunni. Sé verklýðsflokkunum steýpt saman
of fljótt, er ekkert líklegra en að þeir splundrist aftur
með sama bráðræðishraða og þeim var steypt saman.
Sameining verklýðsflokkanna getur farið fram, þegar
trygging er fengin fyrir því, með prófaðri samvinnu,
að ,,hinn sameinaði alþýðuflokkur“ klofni ekki á
nýjan leik, fyrr ekki.
Sundrungardæmin úr hinni stuttu sögu íslenzkrar
verklýðshreyfingar eru of nærtæk til þess að við get-
um farið hrapandi að sameiningu verklýðsflokkanna,
án þess að hafa fyrst jafnað úr þeim andstæðum, sem
hætt er við að mundu orsaka klofningu innan eins og
sama flökks. Héðin Valdimarsson ætti að reka minni
til klofningsins 1922, þegar hann og Jón Baldvins-
son og fleiri góðir menn klufu sig út úr Jafnaðar-
mannafélaginu, út af málefni, sem var fyrst og fremst
fræðilegt, og stofnuðu nýtt jafnaðarmannafélag.
Klofningurinn, þegar verklýðshreyfingin skiftist í
196