Réttur - 01.04.1938, Blaðsíða 9
og göfugar konur, sem Klæði á þau leggja,
og kærleiksgeð auðsýna liðinu beggja.
Það er spámannleg sögnin um mannkynsins móður,..
að hún mat ekki friðhelgan líftrésins gróður.
Þá var hafinn fyrst jarðarböls örlagaóður,
þegar ættanna frumburður myrti sinn bróður.
Það er skylda vors kyns, að það skuld hennar greiði,
því nú skjálfa öll lönd fyrir guðanna reiði.
Annars fúnar hver rót undir mannkynsins meiði,
þar sem mannúð og réttlæti búið er leiði.
Haildór Kiljan Laxness.
I. mai 1938.
Ræða flutt á útifundi Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna, Al-
þýðuflokksins og Kommúnistaflokksins 1. maí.
Á þessum hátíðisdegi verkalýðsins langar mig að
snúa má'li mínu ekki aðeins til verklýðsflokkanna, sem
nú standa nær því að sameinast en nokkru sinni fyr,
heldur til allra íslendinga, sem nokkurs meta frum-
burðarrétt siðaðra þjóða, lýðræðið. Það er óbifanleg
sannfæring mín, að allir þeir, sem er lýðræðishugsjón-
in hjartfólgin, eigi samleið um hin mikilvægustu mál
á tímum eins og vorum, þegar fasisminn er orðinn
hugsjón auðvaldsins. Og ég er jafnsannfærður um, að
allar tilraunir til að skipa iýðræðissinnum í harðsnúna
flokka innbyrðis, hverjum gegn öðrum, er hér á landi,
ekki síður en annarsstaðar, einhver sá mikilsverðasti
stuðningur, sem hægt er að ljá fasismanum.
Yér Islendingar höfum fullgild rök til að fagna því
lýðræði, sem vér höfum skapað okkur með aldalangri
baráttu gegn kúgun og yfirdrottnun. Þessvegna höf-
um vér einnig fullgild rök á degi eins og þessum, sem
er helgaður samtökum alþýðunnar gegn kúgunaröfl-
41