Réttur - 01.04.1938, Side 57

eru fátæk þjóð, lagt það fram, sem til svona erfiðrar
styrjaldar þarf?
Mesta styrjöld, sem Japanir hafa háð, var við
Rússland keisarans 1904—1905. Þá voru á 19 mán-
uðum kvaddir til herþjónustu 1.100.000 manns og
komið á fót 450.000 manna her. En fyrir síðustu ára-
mót voru Japanir búnir að koma upp 500.000 manna
her.
Það er hinsvegar öllum ljóst, að það kostar Japani
miklu meira fé að heyja þessa styrjöld, heldur en
stríðið við Rússa fyrir 34 árum. Hergagnaeyðslan er
margfalt meiri en þá, auk þess sem vígvöllurinn er
nú miklu lengra í burtu og flutningar því miklu lengri.
Pólitískt séð er líka aðstaðan ólíkt erfiðari fyrir
Japani nú en í stríðinu við Rússa. í því stríði börðust
þeir við keisaraherinn í strjálbýlu landi. Alþýðan og
hinir ýmsu þjóðflokkar í Rússlandi álitu að það stríð
væri privatmál keisarans og kæmi sér ekkert við og
skifti sér því ekkert af því eða barðist gegn því. í Kína
er þetta öðru vísi. Eftir því sem Japanir hætta sér
lengra inn í Kína, þeim mun meiri her þurfa þeir til
að tryggja samband sitt við vígstöðvarnar, til þess
að verja samgönguleiðirnar fyrir baráttu þjóðarinnar.
Það er einnig veigamikið atriði, að Japanir geta að
mjög litlu leyti notað ránsfeng sinn í Kína til þess
að kosta stríðið. Kína er mjög fátækt land. Þar er
tiltölulega fáu hægt að ræna, sem að gagni geti kom-
ið í stríði. Flestar stórar byggingar og verksmiðjur og
byggingar í borgunum eru eign japanskra borgara
eða útlendra auðmanna og það gæti verið mjög hættu-
legt fyrir Japani að ræna þá síðarnefndu. Mestur
hluti kínversku bændanna á ekkert, sem hægt sé
að nota við stríðið.
Útlend lán getur Japan tæplega fengið. Þau lönd,
sem hefðu möguleika á að lána Japan peninga,
Bandaríkin, England, Frakkland og Holland, bíða
stórtjón af stríði Japana í Kína. Það er því tæpast við-