Réttur


Réttur - 01.05.1967, Blaðsíða 23

Réttur - 01.05.1967, Blaðsíða 23
DRAUMUR UNDIROKAÐRA STÉTTA Allt írá }>ví hiö' íorna, frumkoinmúniglíska sainfélag leyslisl u]>)> sakir mólsetninga þeirra, er u]>p liöfðu komið innan þess og yfirstéttir risu u])p úr rústum liins hrunda sameignar- þjóðfélags, er brátt skópu sér rikisvaldið sem kúgunartæki gagnvart alþýðunni, liefur hinar kúguðu vinnandi stéltir og bezlu hugsuði og skáld þjóðanna dreymt uin að skapa þjóðfé- lag, ])ar sem allri kúgun og allri fátækt væri útrýmt, þar sem afnám stéllaandstæðna ska])- aði grundvöll að bræðralagi mannanna. Saga stélla])jóðfélagsins var sagan af hverri uppreisn hinna undirokuðu slélta á fætur ann- arri, saga voldugra hreyfinga, er bornar voru uppi af þrá alþýðunnar eftir frelsi og réttlæli, kröfu hins vinnandi fólks um brauð. Ivaf þessara |)jóðfélagslegu uppreisnarhreyfinga voru oft á liðuin draumsýnir umbólamanna og skálda, oft af trúarlegum toga, um fram- tíðarþjóðfélag bræðralags og saineignar. Old eftir öld er sagan lituð blóði hinna und- irokuðu stélla: þrælanna, bændanna og ann- arra, er risu upp og háðu sín þrælastríð, bændastríð og aðrar frelsisstyrjaldir fólksins. Ætíð tekst yfirstéltunum að lokum í krafti síns volduga ríkisvalds — fyrst og fremst hers- ins — að brjóla vinnandi stéttirnar á bak aft- ur og hefna sín grimmilega á þeim, fyrir að dirfast að dreyma þann draum, að einnig vinnandi menn gætu orðið frjálsir menn. Hver ný kynslóð undirstéltanna vcrður að þola ])essa sáru reynslu. Al|)ýðan geymir minn- ingarnar um hetjulega baráltu og hugdjarfa leiðloga, livorl þeir heita Sparlaeus, Miinzer eða annað — í hjarla sínu og vonin um sigur deyr aldrei út, hve ægilegar scm fórnirnar vcrða. Hver bylting nýrra yfirslétla — eins og borgaralcgar byltingar í Englandi og Frakk- landi á 17. og lö. öld — kveikir að nýju sigur- vonir alþýðunnar. „The Levellcrs“ og Babeuf tendra á ný drnuminn um mannfélag jafnað- arins, — en borgarastéltin getur enn kæft hann í blóði þeirra. Loks með tilkomu kapítalismans og inynd- un og þróun verkalýðsins og samþjöppun hans við voldugar vélar í vaxandi stórborguin, skap- ast forsendurnar fyrir því, að lil verði það afl. er sigrað gæli yfirstétlirnar, svift þær valdi ])eirra og byrjað að reisa sameignarþjóðfélag bræðralagsins á rústum kúgunarskipulags liinna fornu drottnenda. Verkalýðshreyfing iiúlímans rís u|)]). Marx og Engels smíða lienni vopnin, — og vísind- in. — til að beita þeim. Ur ]>ýzkri heimspeki, enskri hagfræði, frönskum draumum um sós- ialisma er ofin sú kenning, cr gefur fátækum alþýðumönnum yfirburðina yfir aðal og bur- geisa samlíðarinnar: marxisminn. hinn vís- indalegi sósíalismi nútimans. Með Farisarkommúnunni IÍ57I tekur verka- lýðsstétl milírnans i fyrsla ski|)ti völdin i einni af höfuðborgum beinis, — árásarsveit alþýð- unnar á himna yfirstéttanna, „die Himmel- stiirmer von Faris,“ skjóla drotlnendum og kúgurum allra þjóða skelk i bringu. Yfirráð alþvðunnar slóðu aðeins i þrjá mánuði, en fordæmið var gefið. Alþýða heimsins fann aflið, sem i henni bjó — er engin kúgun, ekk- erl ríkisvald yfirstétta gæli lamað til lengdar. Og Lenin tekur nú að þróa og móta marx- ismann og laga hernaðarlist vcrkalýðsins að aðstæðum í landi sínu og nýjum kringumstæð- um, cr þróun kapitalismans til imperialismans skóp. Og Bolshevikkaflokkurinn er skapaður sem tækið og forustan, er flylur alþýðunni íyrsta stóra heimssögulega sigurinn hennar. 79
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Réttur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.