Réttur - 01.01.1987, Síða 8
koma í ljós fyrr en varði.
Magnús Kjartansson er bjartsýnn þessa
haustdaga 1973. Hann leggur þunga
áherslu á að ákvæði herstöðvasamnings-
ins séu skír. Uppsagnarfrestur er 6 mán-
uðir. Að þeim tíma liðinum, getur hver
samningsaðili sem er lýst samninginn úr
gildi fallinn að liðnum 12 mánuðum í
viðbót. Eins og sakir standa hafði ríkis-
stjórnin tilkynnt stjórn U.S.A. opinber-
lega að tímabil uppsagnarfrestsins hafi
byrjað 25. júní og muni renna út 25. des-
ember.
Raunverulega var íslenska þjóðin nú
nær því marki að losna við Atómstöðina í
Keflavík, heldur en hún hafði nokkru
sinni verið áður. Stjórnarflokkarnir stóðu
saman um stjórnarsáttmálann. Margir ís-
lendingar, sem höfðu verið áhugalitlir um
herstöðvamálin, urðu nú mjög gagnrýnir
og andvígir herstöðvasamningunum, þar
sem herverndin sem herstöðvasinnar
höfðu mest talið honum til réttlætingar,
reyndist helber hræsni og yfirskin þegar á
reyndi í þorskastríðinu við Breta.
En því miður reyndist herstöðin á
Miðnesheiði eiga marga og öfluga banda-
menn, — jafnvel á ólíklegustu stöðum.
Seinna var upplýst að á þessum tímamót-
um lágu skjöl með nýjum áætlunum „Op-
eration ísland“ á skrifborðum herranna í
Brússel og Washington. Ráðuneytin í
stjórn Ólafs Jóhannessonar verða brátt
vör við hvert stefnir. í lok desember segir
„Arbeiterbladet“ í Osló frá því að síðustu
vikurnar hafi forsætisáðherra íslands ver-
ið undir þrýstingi frá Nató. Næstu fréttir
frá Osló: Háttsett norsk sendinefnd hefur
átt löng viðtöl við íslenska stjórnmála-
menn um öryggis-pólitískar afleiðingar af
hugsanlegri lokun herstöðvarinnar í Kefla-
vík. Pá var að hefjast innanlands einstak-
lega útsmogin áróðursherferð þannig:
Fjórtán íslendingar vel þekktir meðal
herstöðvasinna hófu söfnun undirskrifta
undir einkunnarorðunum „Varið land“.
Nú er allra ráða neytt til að fá sem flest-
ar undirskriftir.
Stokkhólmsblaðið „Ny Dag“ lýsir ástand-
inu þannig: „Fyrst er drepið á dyr. í fyrir-
tækjum ganga atvinnurekendur persónu-
lega milli starfsfólks með listana. Á elli-
heimilum og sjúkrahúsum höfðu aldraðir
og sjúkir verið undirbúnir.“
Hin erlendu afskipti af innanríkismál-
um íslands eru nú komin á það stig að
ekki var hægt að sitja aðgerðarlaus.
Magnús Kjartansson fann sig knúinn til
að vekja athygli á málinu á alþjóðlegum
vettvangi. Hann telur þing Norðurlanda-
ráðs æskilegan vettvang, og ákveður að
leggja málið fyrir 22. þing Norðurlanda-
fáðs, sem haldið er í Stokkhólmi 17. febr-
úar 1974. Hann flutti mál sitt í almennum
umræðum eftir að þing var sett. Hann
sagði: „Þegar íslendingar- innleiddu hjá
sér lýðveldi vorið 1944, var amerískur her
í landinu, sem við höfum í raun ekki enn
losnað við. Síðan 1951 er opinber amer-
ísk herstöð á íslandi. Ég held að hver
hugsandi maður geti skilið ástæður þær
og tilfinningar sem rekur litla þjóð til að
vilja lifa frjáls í eigin landi.“ „Um þessar
mundir eru á íslandi ákafar umræður um
þetta mál. Ég hef ekki í huga að gera það
að útflutningsvöru. — En þó er ekki hægt
að líta framhjá því að íslenska ríkis-
stjórnin hefur notið mjög takmarkaðs
stuðnings annarra Norðurlanda í þessu
mikilvæga máli.“ Og hann bætir við:
„Hvað norsku ríkisstjórnina varðar höf-
um við þannig fengið alveg andstæð
viðbrögð. í fyrsta lagi hefur hið borgara-
lega ráðuneyti Korvalds í bréfi beðið þess
innilega að herstöðin í Keflavík verði lát-
in í friði, einnig í framtíðinni.“ Magnús
8