Réttur - 01.08.1988, Page 17
Af vettvangi
baráttunnar
Umræða um atburðina 30. mars 1949
Ragnar Stcfansson á Útvarpi Rót sá um þennan þátt ásamt hjálparfólki við
upplestur Ijóða og annars efnis 26. mars s.l. Viðmælendur eru þeir Jón Múli
Árnason, Olafur Jensson og Stefán Ögmundsson, sem allir hlutu fangelsisdóma
og sviptingu kosningaréttar og kjörgengis. Auk þeirra flytur Árni Björnsson
formálsorð og Jón Böðvarsson segir frá
urinn er dálítið styttur.
Ragnar: 30. mars er baráttudagur her-
náms- og herstöðvaandstæðinga fyrr og
síðar, eða allt frá 1949. Þá urðu þeir dap-
urlegu atburðir að ísland gekk í NATÓ.
Og það eru þeir sem við ætlum fyrst og
fremst að lýsa hér. Samstarfsfólk mitt er
auk ofangreindra: Dýrleif Bjarnadóttir,
Jón Helgi Þórarinsson og Viðar Eggerts-
son.
Formálsorð Árna Björnssonar:
„I byrjun október árið 1945, aðeins 5
mánuðum eftir lok heimsstyrjaldarinnar,
bárust ríkisstjórn Islands tilmæli frá
Bandaríkjunum um 3 herstöðvar til 99
ára; á Reykjanesi, í Fossvogi og Hval-
firði. Það er óhætt að segja að flestir hafi
þá orðið hvumsa við. Hvað í ósköpunum
ætluðust Bandaríkjamenn eiginlega fyrir?
Það er hinsvegar auðvelt að skilja þetta
núna úr 40 ára fjarlægð. Vopnaiðnaður-
inn í Bandaríkjunum hafði að sjálfsögðu
margfaldast á sjálfum stríðsárunum. En
þau hergögn voru ckki þar með ókeypis,
ríkissjóður Bandaríkjanna, þ.e.a.s. banda-
rískir skattgreiðendur urðu auðvitað að
kaupa vopnin af verksmiðjunum og eig-
endur þeirra fengu l'ullt verð fyrir. Þannig
þátttöku sinni í þessum atburöum. Þátt-
myndaðist á 5 stríðsárum risavaxnasti
iðnaður í gjörvöllum heimi, hervæðingar-
iðnaðurinn, sem í dag gleypir milljón
dollara á mínútu hverri af tekjum mann-
kynsins.
Þegar stríðinu lauk hefði að öllu eðli-
legu átt að skrúfa fyrir þessi óhemjulegu
Arni lljiirnsson
113