Morgunblaðið - 27.01.2006, Síða 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. JANÚAR 2006 29
UMRÆÐAN
MIKILVÆGI góðrar lögfræði-
kennslu fyrir íslenskt samfélag hef-
ur verið viðurkennt afar lengi. Stór
hluti sjálfstæðisbaráttu Íslendinga
gekk út á þörfina fyrir því að koma
á fót lagadeild hérlendis. Lagaskól-
inn var svo stofnaður með lögum ár-
ið 1904 og tók til starfa árið 1908.
Lagadeild Háskóla Íslands á því
langa sögu að baki og starfar á afar
traustum grundvelli. Eðlilega hefur
mikið vatn runnið til sjávar síðan þá
og margt breyst.
Lengst af var lagadeild Háskóla
Íslands eina lagadeildin hérlendis
og kom samkeppnin því aðallega frá
útlöndum. Nú er lögfræði kennd við
fjóra háskóla hérlendis og þar af
hafa tveir þeirra heimild til að taka
skólagjöld, Háskólinn í Reykjavík
og Viðskiptaháskólinn á Bifröst. Það
samkeppnisumhverfi sem lagadeild
Háskóla Íslands býr við er því veru-
lega brenglað og engan veginn háð á
jafnréttisgrundvelli.
Allir íslenskir háskólar fá fjár-
greiðslu frá ríkinu og miðast hún við
hvern og einn virkan stúdent. Hinir
svo kölluðu einkareknu háskólar
innheimta skólagjöld ofan á þá upp-
hæð og standa því töluvert betur að
vígi en ríkisreknu skólarnir hvað
varðar fjármagn til að spila úr. Því
fjármagni sem kemur inn í HÍ í
gegnum fjárlög er skipt á deildir
skólans með svokölluðu deililíkani
og hallar þar verulega á lagadeild
sem er í lægsta reikniflokki. Deili-
líkanið byggist á forsendum sem eru
úreltar og miða til dæmis við að
engir verkefnatímar séu í lagadeild
og að þar séu nánast engar rann-
sóknir stundaðar. Það er því í raun
ótrúlegt hversu vel lagadeild stend-
ur í dag, nemendum hefur fjölgað
verulega og deildin hefur þriðju
hæstu rannsóknarvirkni innan Há-
skólans.
Nú hefur Háskólaráð samþykkt
að endurskoða deililíkanið, meðal
annars vegna ítrekaðra óska frá
fulltrúum lagadeildar. Það segir sig
þó sjálft að ef lagadeild fær aukið
fjármagn í gegnum deililíkanið mun
það koma niður á öðrum deildum
Háskólans. Því er algjört grundvall-
aratriði að meira fjármagn komi inn
í HÍ frá menntamálayfirvöldum,
lagadeild er alls ekki eina deild Há-
skólans sem á í fjárhagsvandræðum.
Það dylst engum að námið í laga-
deild er gott nám. Mikil áhersla er
lögð á að byggja upp
góðan grunn með yf-
irgripsmikilli og
djúpri kennslu í
kjarnagreinum lög-
fræðinnar. Þegar á
efri ár námsins er
komið er aftur á móti
mikið framboð af
ólíkum valnám-
skeiðum sem bjóða
upp á sérhæfingu á
einstökum sviðum.
Við deildina starfa
afar færir kennarar
og starf fræðimanna
við lagadeild HÍ er þungamiðjan í
rannsóknum á íslenskum lögum. Við
sem nemum við lagadeild HÍ völd-
um þá deild vegna fræðilegrar stöðu
deildarinnar sem skilar sér ótvírætt
í kennslunni.
Eflaust eru flestir sammála um að
aukin samkeppni innanlands hefur
gert lagadeild HÍ gott en sam-
keppni sem ekki er háð á jafnrétt-
isgrundvelli getur ekki endað nema
á einn veg. Það er líka algerlega
ótækt að ekkert samræmt gæðamat
sé á kennslu í þeim skólum sem
kenna lögfræði hérlendis. Það ætti í
raun að tala um menntastefnu
stjórnvalda sem stefnuleysi og eins
og menntamálaráðherra talar er
erfitt að sjá fyrir endann á því.
Á tyllidögum er talað um gríð-
araukningu fjárframlaga í mennta-
kerfið og þá auðvitað líka til Há-
skóla Íslands. Yfirvöld lofsyngja
uppgang í íslenskri menntun og
virðast telja að við stöndum fyllilega
jafnfætis því sem best gerist í Evr-
ópu. Flestir sem þekkja til vita að
þetta eru ekkert annað en tölur og
orð í skrautbúningi, raunveruleikinn
er allt annar. Íslendingar telja sig
eiga heima í hópi menntaðra og upp-
lýstra velferðarþjóða. Við getum því
með stolti lagt meiri alúð við þjóð-
skólann, sem veitir öllum Íslend-
ingum tækifæri til menntunar óháð
stétt eða stöðu. Það er löngu tíma-
bært að stjórnvöld setji skýra
stefnu í háskólamálum og veiti laga-
deild Háskóla Íslands þá virðingu
og fjármagn sem hún á skilið.
Vandi lagadeildar Háskóla Íslands
Dagný Ósk Aradóttir og
Þórir Hrafn Gunnarsson
fjalla um menntun og afstöðu
stjórnvalda til hennar
’Yfirvöld lofsyngja upp-gang í íslenskri menntun
og virðast telja að við
stöndum fyllilega jafn-
fætis því sem best gerist í
Evrópu.‘
Þórir Hrafn
Gunnarsson
Höfundar eru laganemar
og í stjórn Röskvu.
Dagný Ósk
Aradóttir
Marteinn Karlsson: „Vegna
óbilgjarnrar gjaldtöku bæj-
arstjórnar Snæfellsbæjar af
okkur smábátaeigendum, þar
sem ekkert tillit er tekið til
þess hvort við megum veiða
10 eða 500 tonn, ákvað ég að
selja bátinn og flytja í
burtu.“
Sigríður Halldórsdóttir
skrifar um bækur Lizu Mark-
lund sem lýsa heimilisofbeldi.
Hulda Guðmundsdóttir: „Ég
tel að það liggi ekki nægilega
ljóst fyrir hvernig eða hvort
hinn evangelísk-lútherski
vígsluskilningur fari í bága
við það að gefa saman fólk af
sama kyni …“
Birgir Ásgeirsson: Opið bréf
til vígslubiskups Skálholts-
stiftis, biskups Íslands,
kirkjuráðs og kirkjuþings.
Prófkjörsgreinar á mbl.is
www.mbl.is/profkjor
Ella Þóra Jónsdóttir mælir
með Gesti Guðjónssyni í 3.
sæti í prófkjöri Framsókn-
arflokksins í Reykjavík.
Ólafur Örn Haraldsson mæl-
ir með Gesti Kr. Gestssyni í
2. sæti í prófkjöri Framsókn-
arflokksins í Reykjavík.
Magnús Helgi Björgvinsson
mælir með Guðríði Arn-
ardóttur í 1. sætið í prófkjöri
Samfylkingarinnar í Kópa-
vogi.
Einar Karl Birgisson styður
Gest Guðjónsson í prófkjöri
Framsóknarflokksins í Kópa-
vogi í 3. sæti listans.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
Fréttasíminn
904 1100
Sesselja Kristjánsdóttir M Garðar Thór Cortes
Bergþór Pálsson M Davíð Ólafsson
Hlín Pétursdóttir M Anna Margrét Óskarsdóttir
Einar Th. Guðmundsson
Kór og hljómsveit Íslensku óperunnar
Hljómsveitarstjóri: Kurt Kopecky M Leikstjóri: Paul Suter
Leikmynd og búningar: Season Chiu M Lýsing: Jóhann Bjarni Pálmason
Mið
asa
la, s
. 511
420
0
mid
asa
la@
ope
ra.is
www
.op
era
.is
Aðeins sýnd í febrúar og mars
ATH! 25 ára og yngri fá 50%
afslátt af miðaverði í sal
Frumsýning 5. febrúar 2006
F
A
B
R
I
K
A
N
ÍSLENSKA ÓPERAN FÉKK ÍSLENSKU TÓNLISTARVERÐLAUNIN SEM FLYTJANDI ÁRSINS ÁRIÐ 2005 Í FLOKKI SÍGILDRA VERKA