Morgunblaðið - 06.02.2006, Blaðsíða 4

4 MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Heimsferðir bjóða ein-
staka vorferð í beinu
leiguflugi til þessarar stór-
kostlegu borgar. Péturs-
borg er meðal 10 eftirsótt-
ustu áfangastaða ferða-
manna í heiminum. Millj-
ónir manna heimsækja
borgina árlega til að rifja
upp söguna, skoða falleg-
ar byggingar, s.s. Vetrar-
höllina og kirkjurnar, fara
á söfn eða í leikhús og á tónleika eða bara njóta hins ljúfa lífs og kíkja í
verslanir, t.d. á aðal glæsi- og verslunarstrætinu, Nevsky Prospect. Fjöl-
breytt gisting í boði í hjarta Péturs-
borgar og spennandi kynnisferðir með
fararstjórum Heimsferða, Pétri Óla
Péturssyni o.fl.
Vorið í
Pétursborg
6.-10. maí
frá kr. 69.990
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Beint morgunflug - Frábært verð
Frá kr. 69.990
Flug, gisting, skattar og íslensk fararstjórn, m.v.
2 í herbergi í 4 nætur á Moscow Hotel með morgunmat. Netverð.Tryggðu þér
sæti núna!
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
UM 30% tíundu bekkinga eru með
glerungseyðingu á einhverri tönn,
37,3% stráka og 22,6% stúlkna.
Þetta er veruleg aukning frá árinu
1997 þegar 22% fimmtán ára barna
mældust með glerungseyðingu í
rannsókn Ingu B. Árnadóttur tann-
læknis.
Tæplega 15% barna í 7. bekk hafa
glerungseyðingu á einhverri tönn,
19% drengja en 9,8% stúlkna. Þetta
er niðurstaða landsrannsóknar á
munnheilsu Íslendinga sem dr.
Helga Ágústsdóttir, tannlæknir og
sérfræðingur hjá heilbrigðisráðu-
neytinu, stýrir. Hólmfríður Guð-
mundsdóttir, tannlæknir hjá Mið-
stöð tannverndar og Lýðheilsustöð,
sá um framkvæmd rannsóknarinnar.
Er þetta fyrsta niðurstaða rann-
sóknarinnar en auk glerungseyðing-
ar var aflað upplýsinga um tann-
skemmdir, tannmissi og sjúkdóma í
mjúkvefjum með klínískri skoðun
auk upplýsinga um heilsufarslegan
og félagslegan bakgrunn þátttak-
enda með spurningalistum.
Rannsóknin var framkvæmd sl.
vor og náði til slembiúrtaks 2.254
barna í 1., 7., og 10. bekk víðs vegar
um landið.
Uggvænleg þróun
Helga Ágústsdóttir segir niður-
stöðuna sýna að glerungseyðing sé
mikil meðal íslenskra unglinga og að
þróunin sé uggvænleg. „Enn þarf að
kafa dýpra í gögnin til að finna or-
sakasambönd við áhættuþætti en
vitað er að íslenskir unglingspiltar
drekka tvöfalt meira af gosdrykkj-
um en stúlkur,“ segir Helga en sam-
kvæmt könnun sem Manneldisráð
gerði árið 2002 drekka unglingspilt-
ar að meðaltali um lítra af gosi á dag.
„En rannsóknin okkar sýnir einmitt
að tæplega tvöfalt fleiri piltar eru
með glerungseyðingu en unglings-
stúlkur á sama aldri.“
Þegar bornar eru saman tölur um
glerungseyðingu hjá piltum í 7. bekk
annars vegar og í 10. bekk hins veg-
ar komi í ljós mikill munur og spyrja
megi hvað muni gerast í framhald-
inu. „Þetta gæti dregið dilk á eftir
sér í framtíðinni,“ segir Helga.
„Breyti unglingar ekki um lífsstíl þá
á ástandið aðeins eftir að versna.“
Helga bendir á að glerungseyðing
sé mjög alvarlegt vandamál. „Gler-
ungseyðing er óafturkræf og hana er
jafnvel erfiðara og dýrara að lagfæra
en tannskemmdir,“ segir Helga.
„Það er mjög uggvænlegt ef gler-
ungurinn, sem ver tennurnar, er að
eyðast utan af þeim. Tennurnar
þynnast og verða mun viðkvæmari
fyrir kuli og hættan á tannskemmd-
um margfaldast.“
Helga segir að í raun sé ekki enn
búið að finna góða leið til að laga
glerungseyðingu. „Oft er eina ráðið
að setja postulínskrónur eða gull-
krónur utan um tennurnar. Þetta er
mjög kostnaðarsöm aðgerð.“
Rannsóknin var framkvæmd í
grunnskólum á skólatíma og skoð-
uðu tannlæknar börnin. Byrjað var á
tannhreinsun og tannburstun en að
henni lokinni skoðaði tannlæknir
börnin með tilliti til sjúkdóma í
mjúkvefjum, tannskemmda, áverka
og glerungseyðingar. Þá voru teknar
röntgenmyndir af tönnum barnanna.
Í ítarlegri spurningakönnun voru
börnin og foreldrar þeirra beðnir að
skrá bakgrunn, uppruna, efnahag og
menntun foreldra auk þess sem eldri
börnin greindu frá áhugamálum,
íþróttaiðkun, hljóðfæranámi og
vasapeningum. Einnig var spurt um
daglega tannhirðu, mataræði (þ.m.t.
sælgætisát) og hvort viðkomandi
barn færi í reglulegt eftirlit hjá tann-
lækni. Sá hluti rannsóknarinnar sem
nær til þessara upplýsinga er enn í
vinnslu.
Um þriðjungur tíundu bekk-
inga með glerungseyðingu
 Strákar: 37,3%
 Stúlkur: 22,6%
Morgunblaðið/Jim Smart
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
SÚRIR drykkir, þá aðallega gos-
drykkir, eru taldir helstu orsaka-
valdar glerungseyðingar. Gos-
drykkir eru taldir sýnu verri en
súrir ávaxtadrykkir og helgast það
m.a. af neyslumynstri unglinga.
Eftir að gosdrykkir komu í umbúðir
með skrúftappa hafa unglingarnir
gosflöskuna við höndina og eru að
súpa á henni sí og æ, t.d. yfir heima-
lærdómnum og tölvuleikjunum,
segir Helga Ágústsdóttir, sem
stýrði munnheilsurannsókninni.
„Það er þetta stöðuga sýrubað sem
tennurnar eru í sem hefur þessar
afleiðingar fyrir glerunginn.“
Helga segir það útbreiddan mis-
skilning að sykur valdi glerungs-
eyðingu. Því hallist margir að
diet-gosdrykkjum. Það er hins veg-
ar sýran sem skaðar glerunginn í
þessu tilliti.
Eyðingarmáttur súrra drykkja
FYRSTA stóra golfsýningin á Ís-
landi, Golf á Íslandi 2006, verður
haldin á Nordica hóteli helgina 11.
til 12. febrúar næstkomandi. Um er
að ræða kaupstefnu þar sem bland-
að verður saman helstu nýjungum
sem snerta golfið auk þess sem boð-
ið verður upp á margvíslega af-
þreyingu og fræðslu.
Á sýningunni sem ber yfirskrift-
ina „Þín íþrótt – þín sýning“ verða
kynntar nýjungar sem snerta golf-
íþróttina, hvort sem um er að ræða
kylfur eða annan útbúnað, golf-
fatnað, ráðgjöf eða upplýsingar um
golfklúbba. Yfir 30 aðilar kynna
þjónustu sína og á sýningunni verð-
ur rekin stærsta golfverslun lands-
ins. Þá munu skipuleggjendur golf-
ferða kynna fjölbreytta möguleika
sem eru í boði fyrir íslenska kylf-
inga, hvort sem er innanlands eða
utan.
Mikið er lagt upp úr skemmt-
anagildi sýningarinnar og geta sýn-
ingargestir tekið þátt í fjöl-
breyttum leikjum þar sem verð-
launin eru meðal annars nýr Golf.
Þá mun brellumeistarinn David
Edwards sýna listir sínar á sýning-
unni en hann býr yfir fádæma
leikni við að slá golfbolta með hin-
um ýmsu kylfum og tólum. IceExpo
skipuleggur sýninguna í nánu sam-
starfi við Golfsamband Íslands, sem
mun jafnframt gangast fyrir ráð-
stefnu í tengslum við sýninguna um
hinar ýmsu hliðar golfsins en meg-
inviðfangsefni ráðstefnunnar
verða: Golf sem heilsurækt; gras-
vallarrannsóknir á golfvöllum og
um kylfinga morgundagsins. Að-
alstyrktaraðili sýningarinnar er
Icelandair.
Nánari upplýsingar um sýn-
inguna og ráðstefnu GSÍ má finna á
heimasíðu sýningarinnar á slóðinni
www.icexpo.is/golf.
IceExpo og GSÍ standa fyrir fyrstu
stóru golfsýningunni á Íslandi
Morgunblaðið/Eggert
Gústaf Gústafsson sýningarstjóri, Hörður Þorsteinsson, framkvæmdastjóri GSÍ, og Guðjón Arngrímsson, upplýs-
ingafulltrúi Flugleiða, kynntu golfsýninguna á blaðamannafundi í gær. Sýningin verður haldin 11. og 12. febrúar.
SIGURÐUR Kári Kristjánsson, for-
maður menntamálanefndar Alþing-
is, segir að nafn Sigurðar A. Magn-
ússonar, rithöfundar og þýðanda,
hafi verið eitt þeirra nafna sem
rædd voru í nefndinni vegna heið-
urslauna Alþingis við síðustu úthlut-
un, en ekki hafi verið til fjárveit-
ingar til að fjölga þeim sem þiggja
heiðurslaun.
Í grein sem Sigurður A. Magn-
ússon skrifaði í Lesbók Morgun-
blaðsins á laugardag minnist hann á
áskorun sem Bjarni Bjarnason og
Einar Örn Gunnarsson sendu
menntamálanefnd í september 2004
þar sem hvatt var til þess að Sig-
urður fengi heiðurslaun Alþingis.
Sigurður Kári, sem tók við for-
mennsku í nefndinni eftir að fjallað
var um áskorunina frá Bjarna og
Einari Erni, segir að önnur áskorun
hafi borist eftir að hann tók við for-
mennsku vegna Sigurðar A. Nafn
hans, sem og annarra, hafi verið
rætt í nefndinni.
Hins vegar hafi þeim listamönn-
um sem þiggja heiðurslaun Alþingis
fjölgað mjög á undanförnum árum,
og með hliðsjón af því hafi verið
ákveðið að fara ekki fram á auknar
fjárheimildir til að fjölga þeim frek-
ar. Þar sem enginn sem þáði launin
árið á undan hafði fallið frá, hafi ein-
faldlega ekkert svigrúm verið til að
veita fleiri listamönnum heiðurs-
laun, hvorki Sigurði A. né öðrum.
Listamenn í fullu fjöri
„Hitt er annað mál að mér hefur
fundist menn hafa farið dálítið fram
úr sjálfum sér varðandi þessi lista-
mannalaun. Mér hefur fundist þau
eiga að vera ætluð fyrir þá lista-
menn sem eru á endapunkti síns
ferils, og það sé verið að heiðra þá
fyrir vel unnin störf í þágu listarinn-
ar og þjóðarinnar. En þegar maður
skoðar listann eru þar listamenn
sem eru enn í fullu fjöri, og þeir eru
þarna kannski á kostnað manna eins
og Sigurðar A. Magnússonar, Krist-
jáns Karlssonar og Guðmundar
Jónssonar,“ segir Sigurður Kári.
Nafn Sigurðar A. Magn-
ússonar rætt við síðustu
úthlutun heiðurslauna
Ekki fé til
að fjölga