Morgunblaðið - 06.02.2006, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 17
DAGLEGT LÍF Í FEBRÚAR
Umbo›s- og sölua›ili
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
Vali› fæ›ubótarefni ársins 2002 í Finnlandi
Minnistöflur

  

 
  
 
  
 
     
    
        
             
    ! 
 "!#$$%% & ' "!#$$() * +++

  



  









 
   

 
 

   
   
  
  

  
     
 
   
 
!

  
 


    " 
   

  
  
 
  

     
 
 

  




 # 
 

   $%  
 

   &

 #  
 

#   %



 


 
 
 

 
'


 

 (  )
*



 +
,
 
 
 

- 
  

 

.
 .  / ,
 )
  &

  01 2  3 

  (

 ) 




 
  

 
  

!"#


4   

 (
54

# 
 $ # 

  (
 6

 




 (

%




3  ,
  7889
 


 0
 !




 ,   6
  6

:


 
 





 
6
/:



0





  
  



  ;<98
=%
 :
)


 

 

 
 

  

   
    5#

 



   $%








  



  




   



   



 



 




  

$&'  
 
   01
  


,  
 6 



   
 HOLLRÁÐ UM HEILSUNA | Landlæknisembættið
Heilarækt
Morgunblaðið/Sverrir
Rannsóknir benda til þess að heilaleikfimi eða heilarækt geti dregið úr eða
hægt á hrörnun heilans. Að leysa krossgátu eða álíka þrautir er góð æfing.
Anna Björg Aradóttir yfir-
hjúkrunarfræðingur
Landlæknisembættinu.
SÍFELLT dynja á okkur skilaboð
um að líkamsrækt muni bæta heilsu
og lengja líf, ekki síst eftir jól og ára-
mót. Það er líka margsannað að ef
við finnum okkur hreyfingu við hæfi
bætir það heilsuna. Nú standa einnig
til boða ýmiss konar námskeið til að
rækta sál og geð sem er líka mik-
ilvægt. Í þessu sambandi er vert að
íhuga að þó oft sé gott og jafnvel
nauðsynlegt að leita ráðgjafar og
hjálpar þá er það svo margt sem
hver og einn getur gert bara með því
að líta í eigin barm og skoða á hvern
hátt forgangsraða megi í lífinu.
Við sjálf sem skiptum máli
Sú hugsun er alltaf freistandi að
það geti einhver annar greitt úr
vandanum fyrir okkur, eða að til sé
eitthvað tiltekið lyf eða meðferð sem
er lausnin á vanlíðan sem við finnum
fyrir. Staðreyndin er sú að það erum
við sjálf sem skiptum máli til að okk-
ur geti liðið betur og látið gott af
okkur leiða. Oft er gott að leita ráða
en þá er mikilvægt að hafa í huga að
það er leið til að styðja við eigin
áform en ekki lausn í sjálfu sér.
Mjög sjaldan er hægt að finna töfra-
lausn við vanlíðan, lausnin kemur
frekar ef við leitum hennar sjálf.
Eftir því sem árin færast yfir þá
verður breyting á allri líkams-
starfseminni. Á vissan hátt þá hægir
á starfseminni, en einmitt þess
vegna er hvers konar rækt við lík-
ama og sál mikilvæg sem mótvægi
við hrörnun sem fylgir fleiri árum og
auknum þroska.
Hreyfing örvar heilastarfsemi
Vísindamenn hafa sýnt fram á
ýmsar leiðir til að viðhalda virkni
hugsunar og huga, eins konar heila-
rækt. Til að byrja með þá hafa rann-
sóknir bent til að hreyfing efli hug-
arstarfsemi. Svo virðist sem
hreyfingin hafi áhrif á efnaskipti lík-
amans sem aftur örvar heila-
starfsemi. Reglubundin hreyfing, að
minnsta kosti þrisvar í viku, dregur
meðal annars úr líkum á Alzheimer
og öðrum skyldum sjúkdómum. Það
munar allt að 40% á líkum þess að
viðkomandi muni þjást af elliglöpum.
Hugarleikfimi
Rannsóknir benda einnig til þess
að heilaleikfimi eða heilarækt geti
dregið úr eða hægt á hrörnun heil-
ans. Í tveim rannsóknum, önnur frá
síðasta ári og hin frá árinu 1991, þar
sem metinn var hæfileiki aldraðs
fólks til að muna tölur eða myndir
kom í ljós að hópur sem þróaði eigin
þjálfunaraðferðir náði betri árangri
en sá sem fékk sérstaka tilsögn.
Heilarækt á að vera jafn mikilvæg
og líkamsrækt. Fólk á öllum aldri á
að finna sér verkefni sem krefjast
hugarleikfimi, sem dæmi má nefna:
 Að deila minningum og merki-
legum viðburðum með vinum og
vandamönnum.
 Leysa gátur og þrautir.
 Lesa og muna ljóð eða texta.
 Sinna þeim hugðarefnum sem eru
hæst á baugi hverju sinni.
 Vinna þau verk sem hugurinn
stendur til.
Viðfangsefnin þurfa að vera þann-
ig að um einhvers konar virkni er að
ræða. Það að sitja fyrir framan sjón-
varp eða tölvu er ekki örvandi nema
ef það krefst virkrar hugsunar. Seta
fyrir framan tölvu eða sjónvarp virð-
ist samkvæmt rannsóknum vera oft
á tíðum ákveðið form af heiladoða.
Fáðu fréttirnar
sendar í
símann þinn
mbl.is
smáauglýsingar