Morgunblaðið - 06.02.2006, Blaðsíða 12
12 MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
mennsku Bakers árið 1968 og fyrstu
árin þar á eftir var hann jafnframt
virkur þátttakandi í bresku við-
skipta- og atvinnulífi. Hann segir
þennan bakgrunn fyrir breskan
stjórnmálamann því miður vera
sjaldgæfan í dag. Stjórnmálamenn
verði að hafa tengingu við atvinnu-
lífið og nú kemur íhaldsmaðurinn
upp í honum er hann segir enga ráð-
herra í ríkisstjórn Tonys Blairs hafa
reynslu af viðskiptum. „Þess vegna
eru þeir í vandræðum, þeir vita ekki
hvernig þeir eiga að gera hlutina,“
segir lávarðurinn og hlær.
Vorum álitnir brjálaðir
Ekki er hægt að eiga samtal við lá-
varðinn geðþekka án þess að ræða
stjórnmál. Sem fyrr segir var hann
ráðherra í ríkisstjórn Margrétar
Thatcher, fór þar með innanríkis- og
menntamál og átti m.a. stóran þátt í
einkavæðingu breska landssímans,
British Telecom, og Cable & Wire-
less.
„Við vorum í fararbroddi í einka-
væðingu ríkisfyrirtækja og þegar við
vorum að fara um Evrópu og kynna
þessar hugmyndir vorum við víða
álitnir brjálaðir. Oft vorum við
spurðir hvernig okkur dytti í hug að
ætla að selja eigur almennings. Við
vitum hvað hefur gerst síðan þetta
var og ég tel engan vafa leika á því
að einkavæðingin er eitt margra af-
reka Thatcher-stjórnarinnar,“ segir
Baker og ljóst á svip hans að minn-
ingin um þessi ár er ljúf.
Spurður út í Margréti Thatcher
segir lávarðurinn hana vera stór-
merkilega konu. Hún hafi verið
kraftmikil og stefnuföst, gert allt til
að ná sínum málum fram og jafn-
framt staðið þétt á bak við sína ráð-
herra. Þannig hafi hún stutt sig
dyggilega í gjörbyltingu á breska
menntakerfinu og sömuleiðis við
einkavæðingu ríkisfyrirtækjanna.
Þessi tvö mál eru líka þau sem Baker
lávarður segist vera stoltastur af,
þegar hann er beðinn að líta um öxl
yfir stjórnmálaferilinn.
Hann segist hafa haft áhyggjur af
því, þegar Verkamannflokkurinn og
Tony Blair komust til valda, að ár-
angurinn í t.a.m. menntamálum yrði
eyðilagður. Það hafi ekki gerst, þrátt
fyrir margar tilraunir til þess. Baker
segir Blair hins vegar í miklum
vanda, hann muni fara frá völdum á
næstu mánuðum, og lávarðurinn
spáir því að Íhaldsflokkurinn sigri í
næstu kosningum, með David Came-
ron fremstan í flokki. Í fyrsta sinn í
langan tíma mælist flokkurinn nú
með meira fylgi en Verkamanna-
flokkurinn.
Baker er ánægður með Cameron,
ekki síst þar sem hann hafi verið að-
stoðarmaður sinn í flokksformennsk-
unni í Íhaldsflokknum og kynnst
honum þar mjög vel.
„Cameron er sterk persóna, bráð-
gáfaður og hugrakkur,“ segir Baker
og með bros á vör segist hann hafa
séð það nýlega í einhverju blaði að
Cameron var í 92. sæti yfir kyn-
þokkafyllstu karlmenn heims. Þang-
að komist ekki margir stjórn-
málamenn, hvað þá breskir!
Drekkur te með Thatcher
Um tíma var Baker talinn líklegur
arftaki Járnfrúarinnar í Downings-
træti en undir lok valdatíma hennar
var hann um tveggja ára skeið
flokksformaður Íhaldsflokksins.
Spurður um þetta segist hann hafa
sagt við Thatcher, er hún vildi til-
nefna hann sem leiðtoga flokksins,
að hann vildi styðja hana áfram sem
leiðtoga, hún hafi átt það inni hjá sér.
Ólíkt ýmsum öðrum hafi sér líkað æ
betur við Thatcher, eftir því sem
samskiptin jukust og þau haldi enn
góðum tengslum, síðast drukkið
saman te í Lávarðadeildinni, líkt og
þau geri reglulega. Hún fylgist vel
með stjórnmálum og sé líkt og hann
ánægð með nýjan leiðtoga, David
Cameron.
„Síðan hún hætti hefur okkur
íhaldsmönnum satt best að segja
gengið mjög illa og átt erfiða tíma.
Hún sannarlega breytti öllu og gerði
Bretland að stórveldi. Hvað sem um
Blair má segja þá hefur honum ekki
tekist að eyðileggja arfleifðina sem
Thatcher skildi eftir sig,“ segir Bak-
er.
Bankarnir verða á undan mér
Við hefðum vel getað setið lengi
áfram og rætt bresk stjórnmál en
stutt var í aðalfund Landsbankans
og tal okkar barst aftur að Teather
& Greenwood og þátttöku Bakers í
bresku viðskiptalífi. Bráðum fjögur
ár eru liðin síðan hann varð stjórn-
arformaður fyrirtækisins en eftir að
Baker hætti í stjórnmálum, fyrir um
áratug, sneri hann sér á ný að við-
skiptum. Hann er virkur fjárfestir í
dag, segist einna helst fjárfesta í
tækni- og fjarskiptafyrirtækjum.
Auk stjórnarformennsku hjá Teat-
her & Greenwood situr hann í stjórn
í Lehman Brothers bankanum og
fleiri fyrirtækja.
„Ég hef mikla ánægju af því að
sinna stjórnarformennskunni og á
meðan þeir hjá Landsbankanum
vilja hafa mig mun ég halda starfinu
áfram,“ segir Baker lávarður og þeg-
ar hann er loks spurður hvort hann
hafi ekki komið auga á áhugaverðan
fjárfestingarkost á Íslandi svarar
hann um hæl:
„Það hljóta að vera einhverjir slík-
ir en ég er mest hræddur um að
Landsbankinn eða aðrir bankar
verði löngu búnir að kaupa viðkom-
andi fyrirtæki eða hlutabréf áður en
ég mæti á svæðið.“
Á
leið til fundar við Kenn-
eth Baker hugsaði ég
með mér að sennilega
hefði ég aldrei hitt
breskan lávarð áður,
hvað þá lávarð sem hefði til margra
ára verið þingmaður og ráðherra í
ríkisstjórn Bretlands og um tíma
verið nefndur sem mögulegur arf-
taki Margrétar Thatcher sem leið-
togi Íhaldsflokksins. Sú mynd sem
maður hefur gert sér í hugarlund um
breskan lávarð, aðallega byggt á
sjónvarps- og kvikmyndum, átti full-
komlega við Baker. Kurteist og fág-
að yfirbragð og viðmótið þægilegt,
líkt og við hefðum þekkst um langa
hríð.
Eftir að hafa komið okkur fyrir
með kaffibolla í hönd berst samtalið
strax að Landsbankanum og Teat-
her & Greenwood en rétt um ár er
liðið síðan gengið var frá kaupum
bankans og síðar yfirtöku á þessu
breska og rótgróna fjármálafyrir-
tæki, sem stofnað var árið 1885.
Baker segir innkomu Íslending-
anna hafa verið fagnaðarefni, þeir
hafi komið með aukið fjármagn inn í
reksturinn og ekki veitt af, þar sem
síðustu ár höfðu verið mögur hjá
Teather & Greenwood líkt og mörg-
um öðrum verðbréfamiðlurum. Fyr-
irtækið var skráð á hlutabréfamark-
að árið 1998 en það veitir þjónustu á
sviði verðbréfamiðlunar og ráðgjafar
við fjárfestingarverkefni. Velta þess
hefur verið á þriðja milljarð króna en
forstjóri T&G er Nick Stagg, sem að
sögn Bakers hefur átt stóran þátt í
aukinni velgengni fyrirtækisins.
„Stjórnendur Landsbankans eru
mjög góðir eigendur, þeir skipta sér
ekki af rekstrinum og leyfa okkur að
gera það sem við gerum best, að
miðla verðbréfum. Teather &
Greenwood hefur verið góð fjárfest-
ing fyrir Landsbankann og allar
rekstraráætlanir eru að ganga eftir,
sem er mjög gott svona skömmu eft-
ir yfirtöku. Allt stefnir í að þetta ár
verði enn betra en það síðasta. Við
höfum nýtt mjög vel það fjármagn
sem við höfum fengið og ég tel báða
aðila hafa á margan hátt hagnast á
þessum viðskiptum,“ segir Baker lá-
varður en hann ber þeim stjórn-
endum Landsbankans mjög vel sög-
una sem hann hefur átt mest
samskipti við, bankastjórunum Hall-
dóri J. Kristjánssyni og Sigurjóni Þ.
Árnasyni.
Íslendingar áræðnir og snöggir
Baker segir viðhorf Breta í dag
gagnvart íslenskum fjárfestum al-
mennt vera mjög jákvætt og umfjöll-
un um þá talsverða. Fyrir aðeins
fimm árum hafi Ísland varla verið
nefnt á nafn í breskum fjármála-
heimi en með fjárfestingum fyr-
irtækja eins og Baugs og Bakkavar-
ar hafi þetta gjörbreyst. Íslenskir
fjárfestar þyki áræðnir, hug-
myndaríkir, snöggir að taka ákvarð-
anir og auðug frumkvöðlahugsun
drífi þá áfram af miklum krafti. Þeir
hafi öðlast virðingu í Bretlandi og al-
mennt skapað nokkuð trausta
ímynd.
Hann segir Íslendinga hafa marga
kosti fram yfir fjárfesta frá öðrum
löndum sem hann hefur kynnst og
fyrst og fremst sé það hreinskilni og
snögg ákvarðanataka, þeir vinni
samt sína heimavinnu vel og séu
ákveðnir. Þeir séu tilbúnir að taka
áhættu en ekki nema að vel athug-
uðu máli.
Innrásin mun halda áfram
Talað hefur verið um „innrás ís-
lensku víkinganna“ til Bretlands og
Baker segir það vera nokkuð raun-
sanna lýsingu. Miklir möguleikar
séu enn ónýttir fyrir íslenska fjár-
festa og því muni innrásin halda
áfram á næstu árum, ekki síst þar
sem hugmyndirnar streymi fram og
Íslendingar nýti hvert tækifæri sem
gefist.
„Íslendingar eiga greinilega mikið
af peningum og bankarnir geta ekki
ráðstafað þeim öllum á Íslandi. Þeir
hafa gert sér ljóst að vöxtur getur
ekki orðið nema á erlendum vett-
vangi og ekki eingöngu á Norð-
urlöndum,“ segir Baker, sem hefur
bersýnilega heillast af Íslendingum
og öllu því sem íslenskt er. Í ljósi
langs ferils í stjórnmálum og við-
skiptum kemur það þó örlítið á óvart
er hann segist ekki hafa kynnst þeim
fyrr en með eignarhaldi Landsbank-
ans á T&G. Tengslin eru hins vegar
til staðar. Hann bendir á kaup
Bakkavarar á Geest, fyrirtæki sem
hann hafi unnið hjá sem stjórnandi
fyrir um 30 árum, en fyrir þing-
Íslendingar eiga greinilega
mikið af peningum
Kenneth Baker lávarður,
stjórnarformaður Teat-
her & Greenwood og
fyrrum ráðherra í rík-
isstjórn Margrétar
Thatcher, var staddur
hér á landi um helgina í
tilefni af aðalfundi Lands-
bankans. Björn Jóhann
Björnsson ræddi við Bak-
er um kynni hans af ís-
lenskum fjárfestum og
merkan feril í breskum
stjórnmálum.
Morgunblaðið/Eggert
Nýr Íslandsvinur Kenneth Baker lávarður er mjög ánægður með Landsbankann, nýjan eiganda Teather & Greenwood, og ber íslenskum fjárfestum
vel söguna, segir þá áræðna, hugmyndaríka, hreinskilna og jafnframt heiðarlega. Hann telur innrás Íslendinga í Bretland hvergi nærri lokið.
bjb@mbl.is