Morgunblaðið - 06.02.2006, Blaðsíða 6
6 MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SKORTUR á hæfum stuðnings-
fulltrúum bitnar harkalega á fötl-
uðum sem reiða sig á hjálp þeirra,
segir Freyja Haraldsdóttir, sem hef-
ur starfað á leikskóla frá áramótum
þrátt fyrir fötlun sína. Hún hefur
þurft að minnka við sig vinnu þar
sem stuðningsfulltrúi hefur ekki
fengist.
Þótt auglýst hafi verið eftir að-
stoðarmanneskju fyrir Freyju í
rúman mánuð hefur enginn fengist í
starfið, og segir hún það lýsandi fyr-
ir það hversu illa borguð umönn-
unarstörf eru. Það hafi svo víðtækari
afleiðingar.
Til tíðinda að fatlaður
vilji í 100% starf
„Það gerir það að verkum að fáir
sækja í störf af þessu tagi. Vegna
þessa verður mikil mannekla og
virðist þá sem hvaða fólk sem er sé
ráðið til starfa. Það er sorgleg þróun
og kemur í veg fyrir framfarir í okk-
ar málefnum. Það er brýn nauðsyn
að efla launakjör þessa fólks. Um
leið og það verður er hægt að gera
frekari kröfur til þeirra einstaklinga
sem vinna með fötluðu fólki. Það er
ekki hægt að ætlast til að við sættum
okkur við hvaða fólk sem er, ef við
erum kröfuhörð á okkur sjálf, verð-
um við að vera kröfuhörð á stuðning-
inn líka,“ segir Freyja. Freyja lauk
stúdentsprófi í desember, og fékk í
kjölfarið starf á leikskóla þar sem
hún starfar sem leiðbeinandi og við
sérkennslu. Hún segir það hafa ver-
ið mikið „ströggl“ að tryggja fé til
þess að greiða stuðningsfulltrúa
laun, en það hafi tekist eftir að hún
fékk fund með félagsmálaráðherra.
Freyja bendir á að það sé langt frá
því talið sjálfsagt að einstaklingar
með fötlun vinni, hvað þá fulla vinnu.
„Það er þá gert ráð fyrir að þeir
vinni takmarkað og telst í raun til
tíðinda ef manneskja með mikla fötl-
un krefst þess að vinna 100% vinnu.“
Freyja glímir við sjúkdóminn os-
teogenisis imperfecta, sem felur í
sér beinagenagalla sem veldur því
að beinin eru stökk og brotna af
minnsta tilefni, og er hún bundin við
hjólastól. Hún segir stuðningsfull-
trúa virka eins og sínar hendur og
fætur, enda fjölmargt sem hún getur
ekki óstudd sökum fötlunar sinnar.
„Ég byrjaði að vinna ein, án
stuðnings, og það gekk ágætlega, þó
að auðvitað hafi ég ekki getað gegnt
mínu starfi nema upp að ákveðnu
marki þar sem mig vantaði alla að-
stoð,“ segir Freyja. Við þessu brást
leikskólinn með því að færa starfs-
mann til í starfi til að vera Freyju
innan handar. Þetta er tímabundin
lausn sem gengur ágætlega en segir
hún það miður að stjórnvöld geri
ekki það sem þeim ber að gera, svo
hún og aðrir í hennar stöðu geti lifað
eins eðlilegu lífi og hægt er.
„Strengjabrúður kerfisins“
„Það er í raun hægt að segja að
við séum strengjabrúður kerfisins,
við eigum frekar að riðla okkar um-
hverfi til þess að henta því skipulagi
sem hefur verið skapað fyrir fatlaða,
í stað þess að þjónustukerfið mæti
okkar þörfum,“ segir Freyja.
Afleiðingarnar eru víðtækari en
svo að stundum fáist ekki fólk í
umönnunarstörf fyrir fatlaða.
Freyja bendir á að þá sé stundum
ráðið fólk sem ekki er heppilegt í slík
störf, auk þess sem það fólk sem
fæst stoppar gjarnan stutt við.
„Það hefur auðvitað verið gaman
að kynnast öllu því fólki sem hefur
aðstoðað mig í gegnum tíðina og í
raun mikil forréttindi. Hins vegar
verður að vera meiri festa og áræði í
þessu starfi. ,Að mínu mati er erf-
iðleikum háð að vera sífellt að fá
nýja og nýja stuðningsfulltrúa. Við
lærum að treysta fólki til að aðstoða
okkur á ýmsum sviðum og um leið
og starfsemin er farin að ganga
sómasamlega er oft tímabilinu lokið.
Fólk endist ekki í þessum störfum
vegna bágborinna launa og því að
borin er takmörkuð virðing fyrir
þeirra starfi. Það er skammarlegt,
eins og það er að vinna mikilvæg og
krefjandi störf“ segir Freyja.
Á að hvetja fatlaða út
á vinnumarkaðinn
„Mér finnst skelfilega sorglegt
hve stutt á veg við erum komin í at-
vinnumálum fatlaðs fólks og tel ég
samfélagið þurfa að taka sér tak.
Ekki síst það fólk sem starfar í okk-
ar málaflokki. Það þarf að sýna
meiri kraft, metnað og vilja til að
berjast fyrir okkar rétti svo barn-
ingurinn lendi ekki alltaf á okkur
sem lifum með fötlun og fjölskyldum
okkar. Þegar unnið er í málefnum
sem þessum þarf það að vera af lífi
og sál, til þess að ná árangri. Við
sem búum við fötlun erum mann-
eskjur eins og þeir sem kallaðir eru
heilbrigðir. Við eigum að vera hvött
út á vinnumarkaðinn og til þess að
vera virkir þátttakendur í samfélag-
inu,“ segir Freyja.
„Við þurfum hins vegar meiri
hjálp og aðstoð en ófatlaðir og á
þjónustukerfið að mæta réttindum
okkar og þörfum, sama hvað það
kostar. Peningar eru oftast notaðir
sem afsökun fyrir því sem talið er
ógerlegt. Ég tel það þó vera yf-
irhylming þess gamla viðhorfs sem
ríkir enn í okkar þjóðfélagi, að fatl-
aðir séu eitthvað annað en fólk og
þess vegna eigi þeir bara að sætta
sig við hvaða hlutskipti sem er.“
Erfiðlega gengur að fá hæft fólk til að aðstoða fatlaða, segir Freyja Haraldsdóttir
Bitnar harkalega á fötluðum að
fá ekki þá aðstoð sem þeir þurfa
Morgunblaðið/Þorkell
Freyja Haraldsdóttir hefur þurft að minnka vinnuframlag sitt á leikskólanum þar sem stuðningsfulltrúi fæst ekki til starfa til að aðstoða hana.
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
ÞÓRIR Karl Jónasson, fyrrverandi
formaður Sjálfsbjargar á höfuðborg-
arsvæðinu, hefur dregið framboð sitt
í prófkjöri Samfylkingarinnar fyrir
komandi borgarstjórnarkosningar
til baka.
Þórir Karl sendi kjörstjórn yfir-
lýsingu í gær þar sem hann óskaði
eftir því að draga framboð sitt til
baka af persónulegum ástæðum. Í
yfirlýsingunni segir m.a.: „Fyrr í
vetur leysti ég út lyfseðil fyrir vin í
góðri trú. Lyfseðillinn reyndist vera
falsaður en um það hafði ég enga
vitneskju. Ég hef játað hlutdeild
mína í málinu fyrir dómi og tek fulla
ábyrgð á mínum gjörðum. Ég þakka
stuðningsmönnum fyrir þann stuðn-
ing sem mér hefur verið veittur og
óska öðrum frambjóðendum í próf-
kjörinu alls hins besta.“
Í samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Þórir Karl að hann hefði tekið
þessa ákvörðun að eigin frumkvæði
m.a. vegna þess að hann hafi haft
ástæðu til að óttast að umfjöllun yrði
um málið í fjölmiðlum. Þannig hafi
hann talið hagsmunum flokksins og
meðframbjóðenda sinna best borgið.
„Ég falsaði ekki lyfseðilinn og
nafn mitt kom ekki fram á honum,“
sagði Þórir Karl og tók það sérstak-
lega fram að hann ætti engan af-
brotaferil að baki og væri ekki á
sakaskrá.
Þórir Karl
dregur
framboð sitt
til baka
Á FUNDI miðstjórnar Sjálfstæð-
isflokksins á föstudaginn gerðist
það í fyrsta sinn í sögu flokksins að
konur voru í meirihluta fund-
armanna. Af 23 kjörnum miðstjórn-
armönnum sem fundinn sátu, voru
13 konur og 10 karlar. Að starfs-
mönnum flokksins sem sátu fund-
inn meðtöldum voru konur 15 og
karlar 11.
Konur í
meirihluta á
miðstjórnarfundi
LÖGREGLAN í Keflavík hafði af-
skipti af tveimur mönnum í
Reykjanesbæ snemma morguns á
sunnudag þar sem þeir voru grun-
aðir um fíkniefnamisferli. Leitað
var á mönnunum, sem eru rúm-
lega tvítugir, og fundust um sjö
grömm af meintu hassi og um þrjú
grömm af meintu amfetamíni á
öðrum þeirra. Mennirnir voru
handteknir, en látnir lausir að lok-
inni yfirheyrslu, en þeir sögðu efn-
ið til einkaneyslu.
Tveir stöðvaðir
með fíkniefni
BJÖRGUNARSVEITIR á Reykja-
nesi og í Hafnarfirði voru kallaðar
út kl. 3.17 í fyrrinótt til að leita að
tæplega þrítugum manni sem sakn-
að var frá Grindavík. Alls fóru 35
björgunarsveitarmenn á níu bílum
og tveimur sexhjólum til leitar, og
var áhersla lögð á slóða og fáfarna
vegi á svæðinu, að því er fram kem-
ur í tilkynningu frá Landsbjörg.
Bíll mannsins fannst við Vigdís-
arvelli um kl. 7 í gærmorgun, og
maðurinn fannst þar skammt frá
stuttu síðar, að sögn Lögreglunnar
í Keflavík. Maðurinn lá á jörðinni
þegar að var komið, og mun hafa
verið orðinn nokkuð kaldur. Hann
var fluttur með sjúkrabíl á Heil-
brigðisstofnun Suðurnesja, og það-
an á bráðamóttöku Landspítala –
háskólasjúkrahúss í Reykjavík.
Samkvæmt upplýsingum frá lækni
á gjörgæsludeild LHS í gær er líðan
mannsins stöðug og hann á bata-
vegi.
Manns leitað
á Reykjanesi
ÁRNI Þór Sigurðsson, oddviti
Vinstri-grænna í borgarstjórn, segir
að sú aðferð Reykjavíkurborgar að
efna til útboðs við úthlutun einbýlis
og parhúsalóða í landi Úlfarsárdals,
sem er nýtt íbúðasvæði í suðurhlíð-
um Úlfarsfells og inn eftir Úlfars-
árdal, sé fremur óviðfelldin.
Útboðsskilmálarnir voru sam-
þykktir með þremur samhljóða at-
kvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar
á fundi borgarráðs hinn 19. janúar
síðastliðinn en Árni Þór, ásamt
fulltrúum Sjálfstæðisflokks í borg-
arráði, sat hjá og lagði fram eftirfar-
andi bókun vegna málsins:
„Ég get ekki stutt framkomna til-
lögu að úthlutunarskilmálum vegna
einbýlis- og parhúsa í Úlfarsárdal en
þeir gera ráð fyrir að efnahagsleg
staða ráði eingöngu hverjir fái bygg-
ingarrétt. Að mínu mati er réttlát-
ara að dregið sé úr lóðaumsóknum
enda sitja þá allir áhugasamir við
sama borð, án tillits til fjárhagslegr-
ar stöðu.“
Kemur í veg fyrir fjölbreytni
Í samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Árni Þór að sú aðferð sem varð
fyrir valinu þýði einfaldlega að þeir
efnameiri eigi raunverulega meiri
möguleika að fá lóðirnar. Þannig
komi aðferðin í veg fyrir að hverfi
borgarinnar séu félagslega fjöl-
breytt og verði þess í stað einsleit.
„Þetta er
andstætt þeim
markmiðum
sem borgin
hlýtur að setja
sér á hverjum
tíma að öll
hverfi séu vel
blönduð en ekki
séu hverfi þar
sem einungis ríkt
fólk býr.“
Aðspurður segir Árni Þór að
borgin eigi ekki einvörðungu að
horfa á það sem hún fær inn í tekjur
heldur eigi að gera ráð fyrir tekjum
fyrir þann kostnað sem borgin verð-
ur fyrir.
„Það er hægt að ákveða lóðaverð-
ið þannig að það standi undir þess-
um kostnaði og fyrir þetta eru
gatnagerðargjöldin hugsuð. Borgin
á að horfa á fleiri þætti í þessu sam-
bandi.“
Þrátt fyrir að tillagan hafi í raun
verið samþykkt af minnihluta borg-
arráðs taldi Árni Þór ekki ástæðu til
þess að greiða atkvæði gegn tillög-
unni.
„Það er alltaf álitamál hvort á að
gera það eða ekki. Ég var búinn að
tala fyrir leiðinni innan meirihlutans
en fékk ekki nægilegan hljómgrunn
þar. Niðurstaðan var því sú að fara
þá leið að sitja hjá en láta afstöðu
mína í ljós með bókun.“
Aðferð við lóðaúthlutun óviðfelldin
Árni Þór
Sigurðsson
♦♦♦