Morgunblaðið - 06.02.2006, Blaðsíða 8

8 MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hífa, hífa, mr. president, hann er með peninga.
Árlegt útboðsþingSamtaka iðnaðar-ins og Félags
vinnuvélaeigenda var hald-
ið nýlega en meginmark-
mið þingsins var að kynna
fyrir verktökum og öðrum
framkvæmdaaðilum helstu
útboð opinberra aðila.
Kynnt voru útboð sem
áætlað er að kosti a.m.k. 78
milljarða króna auk þess
sem fleiri verkefni voru
kynnt án kostnaðaráætl-
unar. Af þeim útboðum
sem kynnt voru, vega
framkvæmdir orkufyrirtækjanna
langþyngst, en áætlað er að verja
að minnsta kosti um 43 milljörðum
í virkjanaframkvæmdir á meðan
áætlað er að verja mun minni fjár-
hæðum í framkvæmdir fyrir
mennta-, menningar- og heilbrigð-
ismál. Gert er ráð fyrir að minnsta
kosti 6,6 milljörðum í framkvæmd-
ir á skóla-, menningar- og íþrótta-
mannvirkjum og 2,7 milljörðum í
uppbyggingu á heilbrigðismann-
virkjum.
Virkjanaframkvæmdir
stærstar
Ljóst er að mestur hluti útboða
Landsvirkjunar tengist gerð
Kárahnjúkavirkjunar enda
stærsta framkvæmd Íslandssög-
unnar. Framkvæmdir þar hafa
staðið yfir síðan 2003 og hefur nú
verið eytt um tæpum 54 milljörð-
um í verkið. Meðal þeirra verkefna
sem boðin verða út í kringum
Kárahnjúkavirkjunina á árinu eru
gerð stíflna og ganga fyrir Hraun-
aveitu, lokur og ristar fyrir Jökuls-
árveitu og dælustöðvar í Fljótsdal
og á Egilsstöðum.
Landsvirkjun er ekki eini aðil-
inn sem stendur í orkufram-
kvæmdum en Orkuveita Reykja-
víkur áætlar að bjóða út verk fyrir
17 milljarða króna á þessu ári, þar
af munu tæplega 13 milljarðar fara
í orkuversframkvæmdir, nánast
allt í Hellisheiðarvirkjun.
Vegaframkvæmdir
vega þungt
Vegagerðin áætlar að bjóða út
verk fyrir tæpa 13 milljarða króna
en það er töluvert meira en árið áð-
ur, en þá voru boðin út verk fyrir
um 5 milljarða. Áætlað er að verja
rúmlega 4 milljörðum í grunnnet
samgangnakerfi landsins, 2,8
milljarðar fara í viðhald vegakerf-
isins og 2,7 milljarðar í þjónustu
þess. Meðal stærstu einstakra
verkefna sem verða boðin út á
þessu ári eru tvöföldun Reykja-
nesbrautar milli Fífuhvammsveg-
ar og Kaplakrika en áætlaður
kostnaður við verkið er 1,1 millj-
arður króna, fyrri áfangi mislægra
gatnamóta Hringvegar og Nes-
brautar en áætlaður kostnaður er
600 milljónir króna auk þess sem
endurbygging Djúpvegar á Vest-
fjörðum mun vega þungt en áætlað
er að eyða um 1,5 milljörðum þar á
næstu þremur árum en áætlað er
að hefja útboð í maí nk.
Þjóðleikhúsið endurbætt
Framkvæmdasýsla ríkisins ger-
ir ráð fyrir að bjóða út verkefni
fyrir 5,5 milljarða á þessu ári. Mest
verður framkvæmt fyrir heilbrigð-
is- og tryggingaráðuneytið en boð-
in verða út verk fyrir um 2,2 millj-
arða á vegum ráðuneytisins. Mun
stærsta útboðið vera fyrir nýtt
hjúkrunarheimili í Sogamýri en
gert er ráð fyrir að það verk muni
kosta um 1,2 milljarða. Önnur stór
verk eru nýtt dvalar- og hjúkrun-
arheimili á Eskifirði sem ráðgert
er að eyða um 500 milljónum í, 200
milljónir fara í nýbyggingu við
Heilbrigðisstofnun Siglufjarðar
auk þess sem 200 milljónir fara í
nýjar innréttingar við Fjórðungs-
sjúkrahúsið á Akureyri. Áætlað er
að framkvæmdir menntamála-
ráðuneytisins muni kosta um 1,7
milljarða. 300 milljónir munu fara í
endurbætur á Þjóðleikhúsinu og
1,4 milljarðar fara í viðbyggingar á
fjölbrautaskólum. Fyrir hönd ut-
anríkisráðuneytisins mun fram-
kvæmdasýslan bjóða út byggingu
á nýrri stjórnsýslubyggingu á
Keflavíkurflugvelli en áætlað er að
það verk kosti um 800 milljónir.
Auk þessara verka mun fram-
kvæmdasýslan bjóða út ýmis
smærri verkefni á vegum hinna
ráðuneytanna.
Reykjavík fjárfestir
fyrir 6,5 milljarða
Sveitarfélögin sem kynntu út-
boð sín á þessu ári voru Reykjavík,
Kópavogur og Hafnarfjörður.
Munu þau öll verja svipuðum fjár-
hæðum í framkvæmdir á þessu ári,
Reykjavík þó mest með a.m.k. 6,5
milljarða, Hafnarfjörður með 5,3
milljarða og Kópavogur með 4,1
milljarð. Stærstu einstöku verk-
efni Reykjavíkurborgar verða
bygging Norðlingaskóla sem áætl-
að er að kosti 1,1 milljarð og við-
bygging Vogaskóla sem áætlað er
að kosti 600 milljónir, auk þess
sem borgin mun veita 500 milljón-
um í nýtt hjúkrunarheimili í Soga-
mýri. Hafnarfjörður mun bjóða út
verk fyrir 5,3 milljarða, þar af
munu 1,5 milljarðar fara í fasteign-
ir en 2,6 í gatnagerð. Kópavogs-
bær mun bjóða út verk sem áætlað
er að kosti um 4,1 milljarð, þar af
1,1 milljarður í gatnakerfi, tæpur
milljarður í skólahúsæði og svipað
í íþróttamannvirki.
Fréttaskýring | Fjárfestingar á Íslandi
Mest fé
í virkjanir
Að minnsta kosti 43 milljarðar fara
í virkjanaframkvæmdir á þessu ári
Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri
Samtaka iðnaðarins, á útboðsþingi.
Framkvæmdir munu
aukast á næstu árum

Eftir sölu Símans munu fram-
kvæmdir á vegum hins opinbera
aukast til muna á næstu árum. 18
milljarðar munu fara í fram-
kvæmdir á nýju hátæknisjúkra-
húsi, 15 milljarðar munu fara í
vegaframkvæmdir. Einnig má
búast við auknum virkjana-
framkvæmdum en Landsvirkjun
áformar að byggja nýjar virkj-
anir á Suðurlandi og Norð-
austurlandi vegna álvers-
framkvæmda.
Eftir Sigurð Pálma
Sigurbjörnsson
siggip@mbl.is
ALMENNINGUR getur nú nálgast úrklippur úr dag-
blöðum um umhverfismál frá árunum 1970–1997, en
Landvernd afhenti Umhverfisstofnun þær á dögunum.
Frá árinu 1970 til ársins 1997 var daglega farið yfir ís-
lensku dagblöðin á skrifstofu Landverndar og allt sem
varðaði umhverfismál var klippt út og raðað í bækur.
Þessar bækur hafa nú verið gerðar aðgengilegar á bóka-
safni Umhverfisstofnunar.
Að sögn Tryggva Felixsonar, framkvæmdastjóra
Landverndar, er hér um að ræða einstakt safn. M.a. er
þar að finna grein Halldórs Laxness frá 31. desember
1970 um hernaðinn gegn landinu og umfjöllun um virkj-
unarhugmyndir í Þjórsárverum. „Í þessum úrklippum
má sjá hvernig umræða um náttúru- og umhverfisvernd
hefur þroskast og þróast frá því að þessi mál komu fyrst
til verulegrar umfjöllunar hér á landi,“ segir Tryggvi.
„Um árið 1970 voru hugtökin umhverfismál og umhverf-
isvernd að verða til. Það er áhugavert að fletta blöðunum
frá þessum árum, en auk Þjórsárvera er mikið rætt um
stíflurnar í Laxá. Það kemur á óvart við lesturinn að að
mörgu leyti er umræðan í dag áþekk því sem hún var fyr-
ir 35 árum síðan.“
Vildu gera safnið aðgengilegra
Aðspurður um af hverju Landvernd hætti að taka sam-
an umhverfisumfjöllun um umhverfismál í dagblöðunum
árið 1997 segir Tryggvi landslagið hafa verið að breytast
ört með aukinni þjónustu fyrirtækja sem sjá um að taka
fjölmiðlaefni saman auk þess sem blöðin hafi í auknum
mæli netvæðst. „En í þessu safni má fá afar áhugaverða
yfirsýn yfir þróun og gerjun þessara mála í yfir ald-
arfjórðung,“ segir Tryggvi.
Úrklippubækurnar voru geymdar á skrifstofu Land-
verndar, en að sögn Tryggva langaði starfsfólk og stjórn
Landverndar að gera safnið aðgengilegra. „Þá lá næst
við að ræða við Umhverfisstofnun, en þeirra bókasafn er
eitt það öflugasta hvað varðar upplýsingar um náttúru og
umhverfisvernd á Íslandi,“ segir Tryggvi. „Það er að-
gengilegt almenningi og þar starfa starfsmenn sem
hugsa um safnið og leiðbeina fólki. Nú geta áhugasamir
grúskarar sem vilja kynna sér sögu umhverfisverndar
flett þessum blöðum, en á þessum tíma voru blöðin fjöl-
mörg, t.d. Morgunblaðið, Tíminn, Vísir, Þjóðviljinn og Al-
þýðublaðið.“
Úrklippusafn Landverndar
til Umhverfisstofnunar
Davíð Egilsson, forstjóri Umhverfisstofnunar, og Björg-
ólfur Thorsteinsson, formanður Landverndar, skoða hér
saman blaðagrein um Þjórsárver sem birtist í Alþýðu-
blaðinu 14. desember 1970 eða fyrir um 25 árum.
Eftir Svavar Knút Kristinsson
svavar@mbl.is
RÍKISKAUP breyttu útboðsskil-
málum vegna farþegaferju sem
sigla á til Grímseyjar að fengnum
tilmælum fjármálaráðuneytisins.
Áður hafði Félag járniðnaðar-
manna tekið saman yfirlit um atriði
í útboðsskilmálnum, sem voru talin
hamla því verulega að íslensk fyr-
irtæki ættu möguleika á að fá
breytingarverkefnin, og sent þing-
mönnum. Á heimasíðu félagsins
segir að útboðsskilmálunum hafi
verið breytt að mestu leyti í sam-
ræmi við ábendingar þær sem fé-
lagið sendi þingmönnum en meðal
þeirra atriða, sem gerð var athuga-
semd við, var að útboðsgögnin
væru eingöngu á ensku. Júlíus S.
Ólafsson, forstjóri Ríkiskaupa, seg-
ir að útboðsskilmálum hafi verið
breytt í samræmi við tilmæli Fjár-
málaeftirlitsins en Ríkiskaupum
hafi hins vegar ekki borist neinar
athugasemdir frá öðrum aðilum.
Útboðið ekki bundið við Ísland
„Það er vaninn að aðilar málsins
hafi samband við okkur en það eru
þá þeir sem hafa hugsað sér að
taka þátt í útboði en ekki hefur
tíðkast að aðilar úti í bæ séu að
gera athugasemdir við útboðsskil-
mála,“ segir Júlíus og bendir á að
Ríkiskaupum beri ekki í sjálfu sér
að fara eftir skoðunum utanaðkom-
andi aðila í þessum efnum.
Aðspurður segir Júlíus að ekki
hafi verið meiningin að útboðsskil-
málarnir stæðu í vegi fyrir að ís-
lensk fyrirtæki gætu tekið þátt í
útboðinu en það beri að hafa í huga
að útboðið sé ekki bundið við Ís-
land.
„Þetta er alþjóðleg samkeppni og
ég á von á því að meirihluti tilboð-
anna komi frá erlendum aðilum í
þessu tilfelli.“
Opnun tilboða vegna verksins
var þann 31. janúar síðastliðinn en
opnunarfundur verður haldinn
næstkomandi þriðjudag.
Ríkiskaup breyttu útboðsskilmálum að
tilmælum fjármálaráðuneytisins