Morgunblaðið - 27.02.2006, Blaðsíða 22

22 MÁNUDAGUR 27. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Árni Jónssonfæddist í
Reykjavík 21. febr-
úar 1925. Hann lést
á hjúkrunardeild
Hrafnistu í Hafnar-
firði 19. febrúar
síðastliðinn. Árni
var sonur hjónanna
Sigurðar Jóns Guð-
mundssonar, f. 28.
júlí 1893, d. 1. maí
1977, og Jórunnar
Guðrúnar Guðna-
dóttur, f. 8. októ-
ber 1895, d. 6.
október 1981. Systkini Árna
voru Helga, f. 1919, Guðni, f.
1920, d. 1995, Ingólfur, f. 1921,
d. 1941, Valdimar, f. 1927, d.
2000, Sólveig, f. 1929, d. 1997,
og Guðmundur, f. 1937 d. 2006.
Auk þess er fósturbróðir þeirra
Guðmundur Gíslason, f. 1932.
Hinn 21. júní 1947 kvæntist
Árni eftirlifandi eiginkonu sinni,
Sólveigu Eggerz Pétursdóttur, f.
29. maí 1925. Börn þeirra eru: 1)
Sigrún, f. 1948, eiginmaður
hennar er Eiríkur Hans Sigurðs-
son, f. 1942. Synir Sigrúnar eru:
a) Árni Baldur Ólafsson, f. 1969,
kvæntur Þrúði Sigurðardóttur,
f. 1973, börn þeirra eru Ragn-
heiður, f. 1989, Birna Rut, f.
1992, Snæfríður Sól, f. 1996, og
Baldur Smári, f. 2000. b) Hrólfur
Pétur Ólafsson, f. 1973, unnusta
hans er Birgitta Elín Helgadótt-
ir, f. 1984, sonur Hrólfs er Árni
Hrafn, f. 2005. 2) Elín, f. 1950,
eiginmaður hennar er Arnþór
Helgason, f. 1952. Sonur Elínar
er Árni Birgisson, f. 1970,
kvæntur Elfu Hrönn Friðriks-
dóttir, f. 1978, synir Árna eru
Hringur, f. 1994, og Birgir Þór,
f. 2005. 3) Helga, f. 1954. 4) Stef-
án Pétur Eggerz, f. 1958.
Árni lauk stúdentsprófi frá
Verslunarskóla Íslands 1946.
Eftir það hélt hann til frekara
náms í viðskipta-
fræði í London. Á
námsárum sínum í
Bretlandi kynntist
hann eiginkonu
sinni og fluttust
þau saman heim til
Íslands haustið
1948. Þá tók hann
við starfi fram-
kvæmdastjóra í
Belgjagerðinni hf.
við hlið föður síns
og gegndi því
starfi til ársins
1978. Eftir það
starfaði hann um stutt skeið hjá
Vélum hf. og síðar hjá Ofna-
smiðju Kópavogs.
Árni var alla tíð mikilvirkur
félagsmálamaður. Á sínum yngri
árum tók hann virkan þátt í
íþróttastarfi Ármanns og sýndi
meðal annars fimleika á vegum
félagsins. Hann var um árabil í
Lionsklúbbi Reykjavíkur. Árni
gekk í Oddfellowstúkuna Ingólf
um miðja síðustu öld og var síð-
an einn af stofnendum stúkunn-
ar Þorkels Mána og starfaði þar
um áratugaskeið. Hann var um
langan aldur einn af æðstu emb-
ættismönnum reglunnar hér á
landi og var sæmdur ýmsum
heiðursmerkjum hennar.
Hann var einn af stofnendum
Styrktarfélags vangefinna og
sat lengi í stjórn þess. Þá var
hann um skeið formaður Gigt-
arfélags Íslands og stóð meðal
annars að stofnun vísindaráðs
félagsins.
Um árabil var hann í stjórn
Félags íslenskra iðnrekenda og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
á vegum félagsins. Hann átti
hlut að stofnun Tryggingar hf.
og sat í stjórn þess og fleiri fyr-
irtækja.
Útför Árna verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 11.
Það er auðveldara að kveðja, þeg-
ar heilsan er farin að bila það mikið
að engum get ég óskað að þurfa að
lifa við slíkar aðstæður. En æðru-
leysi þitt og ljúfmennskan eru það
sem allir eiga eftir að minnast. Bros-
ið þitt og fallegu orðin sem þú áttir
handa öllum umhverfis þig voru eins
og ljós sem þú veittir okkur í vega-
nesti. Elsku pabbi, núna getur þú
farið frjáls allra þinna ferða.
Minningarnar sem við eigum eru
svo ótal margar. Til dæmis þegar þú
útskýrðir fyrir litlu stelpunni þinni
hvað var fólgið í hverri setningu í
„faðirvorinu“ og fékk þá faðirvorið
nýtt gildi. Þegar þú laumaðir ýmsu
undir koddann til að gleðja þegar
við vorum lasnar. Kannski væri ég
enn með þágufallssýki ef þú hefðir
ekki lagt þitt af mörkum til að lag-
færa málfar mitt. Minningar um
kærleika þinn og vilja til að styðja
við bakið á okkur hvenær sem þú
sást að við þurftum aðstoð. Allar
endurminningarnar, um svo margt,
sem hefur stuðlað að þroska okkar
og tilurð þeirra einstaklinga sem við
erum í dag. Og ekki síst minningar
um tilfinningaríkan, góðan dreng.
Minningar um síðastliðin tvö sumur
að Skriðu og þær ánægjulegu stund-
ir sem við áttum saman eru ómet-
anlegar. Það verður tómlegt næsta
sumar, þegar enginn kemur niður
stigann á morgnana og hlakkar til
að drekka kaffisopann sinn úti á
palli í sólinni.
Elsku pabbi, þú veist að ég á ekki
auðvelt með að ræða allt sem mér
býr í brjósti, en ég þakka þér af öllu
hjarta fyrir allt. Mér finnst gott að
finna allar þær kærleiksríku tilfinn-
ingar sem flæða í huga mér í hvert
sinn þegar ég hugsa til þín.
Ég kveð þig, elsku pabbi, með
kærleika og virðingu.
Þín dóttir
Sigrún.
Ein af fyrstu skýru minningum
mínum um pabba er frá því ég var
fimm ára gömul. Það var á köldum
vetrardegi. Ég var þá í ballettskóla
Eddu Scheving, sem var ef ég man
rétt, í húsi einhversstaðar fyrir neð-
an Hverfisgötuna. Ég hafði oft farið
í bíl þaðan í vinnuna til pabba, sem
var í Belgjagerðinni niðri við Kalk-
ofnsveg. Ég taldi mig rata þetta vel.
Ekki man ég hvers vegna ég fór af
stað gangandi. Ég man bara að ég
fór niður að Skúlagötu sem lá niður
við sjóinn. Þaðan var svo auðvelt að
rata. Eitthvað hefur leiðin reynst
mér lengri en ég taldi og svo gerði
bítandi kuldinn hana enn lengri.
Alla vega man ég næst eftir mér há-
skælandi af kulda og angist, því nú
voru farnar að renna á mig tvær
grímur, ég var ekki lengur viss um
að ég rataði til pabba. Þegar ég
gekk þarna og orgaði í kapp við
brimgnýinn, stansaði stór vörubíll
og góðlegur maður spurði af hverju
ég væri að skæla. Nú það var af því
að ég rataði ekki til hans pabba. „Og
hver er pabbi þinn?“ spurði góðlegi
maðurinn. „Hann Árni í Belgjagerð-
inni,“ svaraði ég. Þar með var mér
lyft upp í bílinn og mér ekið til
pabba. Ég man enn öryggistilfinn-
inguna og hlýjuna í fangi hans og
hve gott var að leita huggunar þar.
Ég trúði því um skeið að pabbi
minn væri göldróttur. Það var eitt
sinn sem oftar, að fjölskyldan fór í
ferðalag með nesti upp í sveit. Á
heimleiðinni sagði pabbi að hann
gæti galdrað. Við drógum það nokk-
uð í efa, en pabbi sagðist skyldu
sýna okkur það. „Sjáið þið til, nú
sting ég fingrinum upp í mig, fer
með galdraþulu og þegar ég rek
fingurinn upp í loftið, þá sjáið þið
Reykjavík,“ sagði hann. Síðan gerði
hann þetta og viti menn, allt gekk
eftir sem galdramaðurinn sagði.
Þess skal getið að á stundu galdurs-
ins vorum við stödd í Tíðarskarði.
Löngu síðar vorum við á ferðalagi
með nesti og ábreiður, og ég hætt að
trúa því að pabbi gæti galdrað. Við
áðum undir Ingólfsfjalli. Þegar við
höfðum dvalið þar um stund í veð-
urblíðu, þurfti Helga, litla systir, að-
stoð við að pissa. Sigrún, okkar elst,
var sett í það verk. Þegar fundinn
var nægilega stór steinn til að skýla
okkur stóru systrunum við þetta
feimnisverk, fyrir umferðinni á veg-
inum langt, langt fyrir neðan okkur,
kom á daginn að verkið var um-
fangsmeira en áætlað var. Sigrún
reis þá upp og kallaði „Hjálp,
mamma, Helga þarf að kúka.“ Litlu
síðar þegar við sátum í bílnum og
ókum áfram, fór pabbi með þessa
vísu:
Upp við Ingólfsfjallið yngismeyjar húka.
Enginn sér á þeirra fögru búka.
Þá kom upp ein yndisfögur lúka:
„Ó, hjálp, mamma, hún Helga þarf að kúka.“
Þegar mér óx fiskur um hrygg
gerði ég mér betur grein fyrir því
hve pabbi var mikill grundvöllur að
öllu mínu öryggi. Hann var alltaf til
staðar, reiðubúinn til að styðja við
mig og leiðbeina mér ef á þurfti að
halda. Kærleikur hans og örlæti var
skilyrðislaus og ótæmandi.
Hann gladdist með mér þegar til-
efni gafst og sýndi mér fölskvalausa
samúð þegar angur settist að mér.
Ég man glöggt hve óbærileg og
skelfileg tilhugsunin var um að það
kæmi að því að hans nyti ekki leng-
ur við.
Ég var við nám í Kennaraskól-
anum og bjó í skjóli foreldra minna
þegar ég eignaðist son minn, Árna.
Pabbi og mamma stóðu með mér
eins og klettur, ólu önn fyrir okkur
og hjálpuðu mér með drenginn minn
fyrstu þrjú árin, þar til ég flutti að
heiman og fór að vinna fyrir okkur.
Þá voru þau alla tíð okkar trausti
bakhjarl og heimili þeirra var áfram
okkar heimili, þó við byggjum ann-
ars staðar.
Pabbi elskaði afadrengina sína
þrjá meir en orð fá lýst og vildi allt
fyrir þá gera.
Þegar við litli nafni hans bjuggum
heima hjá þeim mömmu fyrstu árin,
brást það ekki að hann leitaði barnið
uppi áður en hann heilsaði öðrum á
heimilinu þegar hann kom frá vinnu.
Svo var það rétt fyrir þriggja ára
afmæli sonar míns að pabbi spurði
nafna sinn: „Hvað á afi að gefa
stráknum sínum í afmælisgjöf?“
Hann hefði gefið honum hvað sem
var, bara ef sá stutti hefði beðið um
það, en hann svaraði: „Íspinna.“
Þó Árni sonur minn eigi mjög
góðan föður, var pabbi minn honum
einnig sem besti faðir og traust fyr-
irmynd frá fyrstu stundu og fram á
síðasta dag.
Pabbi var ávallt vandur að útliti
sínu og mikið snyrtimenni. Það
skipti hann miklu máli hvernig föt-
um hann klæddist, að hann væri vel
rakaður og hvernig hárgreiðslan
væri. Fyrir nokkrum árum höfðum
við hjónin keypt okkur rafmagns-
hárklippur, eiginlega rúningstæki,
og ég sagði pabba stolt að nú væri
ég farin að klippa karlinn minn með
góðum árangri. Reyndar var það
hárgreiðslan: „Öll hárin jafn löng og
nógu stutt.“ Full af sjálfsöryggi
bauð ég föður mínum klippingu, sem
hann þáði með hálfum huga, beit á
jaxlinn og settist í stólinn hjá mér.
Honum varð reyndar ekki um sel
þegar hann sá árangurinn og varð
síðan að þola hörmungarnar í
nokkrar vikur þar til hárið var
nægilega vaxið svo hægt væri að
snyrta það rétt á ný.
Pabbi var ákaflega félagslyndur,
jafnan hrókur alls fagnaðar, glað-
sinna, með skemmtilegt skopskyn,
hlýr og örlátur.
Hann gat þó skemmt sér á kostn-
að sinna nánustu, eins og þegar
hann kom að hitta mig á vinnustað
mínum skömmu eftir að ég hóf þar
störf. Hann þurfti að spyrja eftir
mér og gerði það á eftirfarandi hátt:
„Hafið þið séð hana dóttur mína,
það tekur hálftíma að ganga í kring
um hana.“ Ég náði mér niðri á hon-
um í kjölfarið og sagði að hann væri
bara svona stuttstígur.
Pabbi hafði alltaf gaman af að
spila, sér í lagi bridge, en líka ein-
faldari spil eins og gúrku. Það spil
hentar ungum sem öldnum, er hæfi-
leg blanda af heppni, útsjónarsemi
og gefur kost á að „níðast“ á með-
spilurum sínum. Gúrku spiluðum við
oft og síðast núna í haust. Þó að Alz-
heimersjúkdómurinn væri farinn að
leggja steina í götu pabba, var hann
alltaf ótrúlega naskur spilamaður og
jók það á samverugleði okkar.
Lífið úthlutaði mér besta föður
sem ég hefði getað hugsað mér og
ég minnist hans með kærleika og
þakklæti.
Algóður Guð verndi hann og leiði
á nýjum brautum.
Elín Árnadóttir.
Fallinn er frá góður vinur og fé-
lagi. Leiðir okkar Árna Jónssonar
lágu saman á vordögum 1978 þegar
ég kynntist dóttur hans, Sigrúnu,
sem síðar varð eiginkona mín. Við
nálguðumst hvor annan af varfærni
í fyrstu, en fyrr en varði hafði tekist
með okkur innileg og traust vinátta.
Ég kveð því í dag góðan og traustan
vin og félaga til tæplega þriggja ára-
tuga. Þú varst mér sem faðir og fyr-
irmynd á svo margan hátt, Árni
minn. Þú varst alltaf svo háttvís og
kurteis maður og barst virðingu fyr-
ir skoðunum annarra. Og aldrei man
ég eftir að hafa heyrt þig hallmæla
nokkurri manneskju. Það voru já-
kvæðu þættirnir sem þú veittir at-
hygli og vaktir athygli á. Félagsmál-
in skipuðu stóran sess í lífi þínu. Þú
vildir láta eitthvað gott af þér leiða.
En það var þetta vingjarnlega og
einlæga viðmót og ómótstæðilega
bros sem var svo sterkt í þér, þess-
um dagfarsprúða manni. Sérstak-
lega eru mér eftirminnilegar þær
ánægjulegu stundir sem við áttum
saman hér að Skriðu undanfarin tvö
sumur. Alltaf komstu brosandi niður
á morgnana. Tilbúinn til að leggja
þitt af mörkum svo að dagurinn yrði
okkur ánægjulegur og góður. Það
var líka gaman að fylgjast með
áhuga þínum á afabörnunum og síð-
an langafabörnunum og velferð
þeirra, eins og reyndar velferð okk-
ar allra. Þið Sólveig hafið veitt okk-
ur, afkomendum ykkar og tengda-
sonum ómetanlegan styrk og
stuðning í gegn um tíðina og stapp-
að í okkur stálinu þegar blásið hefur
á móti og hvatt okkur til að takast á
við krefjandi verkefni þegar tæki-
færi til þess hafa gefist. Fyrir það
vil ég þakka.
Já, það er margs að minnast,
minningarnar hrannast upp. En upp
úr stendur minningin um góðan og
einlægan vin sem aldrei var langt
undan. Ég bið góðan Guð að blessa
þig og varðveita, Árni minn. Ég
votta Sólveigu tengdamóður minni
mína dýpstu samúð og bið góðan
Guð að veita henni styrk.
Þinn tengdasonur
Eiríkur Hans.
Árið 1977 fóru tveir hópar ferða-
manna frá Íslandi til Kína. Einn
ferðamannanna, Gísli Sigurbjörns-
son, fasteignasali, var náinn vinur
Árna Jónssonar. Að ferðinni lokinni
hófst hann handa við að koma á fót
fyrirtæki sem annast skyldi inn-
flutning frá Kína. Vegna tengsla
undirritaðs lenti hann í hringiðu
þessara áætlana. Árni Jónsson stóð
þá á tímamótum. Hann hafði verið
framkvæmdastjóri Belgjagerðarinn-
ar við hlið föður síns um þriggja ára-
tuga skeið, en nú var ljóst að rekstri
fyrirtækisins yrði hætt. Haldnir
voru nokkrir samningafundir með
Árna. Þeir voru mér afar lærdóms-
ríkir. Einhvern veginn gátum við
hvorugur sætt okkur við skilyrði
hins, en við skildum í mesta bróð-
erni og ég skynjaði að Árni hafði
mikið til síns máls. Ég var hins veg-
ar of óráðinn.
Reyndar vissi ég öll deili á Árna
löngu áður, því að feður okkar voru
aldavinir og Árni þekkti föður minn
vel. Einnig var Sólveig, kona Árna,
góð vinkona móðursystur minnar og
bar þau hjón því oft á góma í fjöl-
skyldunni. Mig grunaði ekki, þegar
við Árni kvöddumst á síðasta við-
skiptafundi okkar, að samskiptin
ættu eftir að verða jafnnáin og raun
varð.
Árið 1985 flutti dóttir hans, Elín, í
sama fjölbýlishús og við mæðgin
bjuggum í. Hún settist að á hæðinni
fyrir neðan okkur ásamt Árna Birg-
issyni, syni sínum. Og það var ekki
að sökum að spyrja. Við Elín felld-
um hugi saman og þóttumst fara
leynt með samdrátt okkar.
Sumarið 1987 átti Elín við veik-
indi í baki að stríða og bar ég á hana
kínversk kamfórusmyrsl til þess að
lina sársaukann. Einn daginn, þegar
ég hafði nýlokið við að smyrja Elínu
hringdi síminn og foreldrar hennar
boðuðu komu sína. Ég ákvað að láta
mig hverfa og vorum við bæði sam-
mála um það.
Þau Árni og Sólveig komu að
vörmu spori og á móti þeim tók
þessi indæli, kínverski ilmur. „Mikið
er sterkur ilmur hérna,“ sagði Árni
við dóttur sína. „Jafnvel blindur
maður gæti ratað á þig.“ Það er nú
svo. Þjóð veit þá þrír vita og um
haustið ákvað Elín að þessi leynd
gengi ekki lengur og boðaði komu
okkar beggja til þeirra Árna og Sól-
veigar. „Það var þá tími til kominn,“
svaraði þá Árni.
Þótt Árni væri ákveðinn í við-
skiptum og gæti verið harður samn-
ingamaður, var hans létta lund ætíð
undirstaða alls þess sem hann tók
sér fyrir hendur. Með víðsýni sinni
og afburðaþekkingu á mönnum og
málefnum tókst honum oft að þoka
ýmsu áleiðis sem margir töldu úti-
lokað. Eitt af hans síðustu afrekum
var að skjóta styrkum stoðum undir
Gigtarfélag Íslands og býr félagið
að því enn. Árni var formaður fé-
lagsins um árabil og er óhætt að
fullyrða að hann innleiddi ný sjón-
armið um rekstur slíkra félaga.
Hann var reyndar ekki ókunnur
málefnum fatlaðra því að þau hjónin
voru á meðal stofnenda Styrktar-
félags vangefinna og í forystusveit
þess um árabil.
Á æskuárum var Árni mikill
íþróttamaður og sýndi m.a. fimleika
á vegum íþróttafélagsins Ármanns.
Hann hafði unun af hvers kyns úti-
vist og hjólaði m.a. til Akureyrar
ásamt vini sínum sumarið sem hann
fermdist. Fyrsta sólarhringinn fóru
þeir alla leið norður á Hvamms-
tanga og voru svo þreyttir þegar
þeir komu þangað um fjögurleytið
að morgni að þeir köstuðu yfir sig
tjaldinu og sofnuðu. Fyrr um kvöld-
ið höfðu þeir áð við Grænumýrar-
tungu og ákveðið að hita sér fiski-
bollur í dós. Á dósinni stóð að hita
mætti bollurnar í dósinni. Þeir fé-
lagarnir tóku til prímus, kveiktu á
honum og settu svo fiskibolludósina
á prímusinn. Síðan teygðu þeir úr
sér á milli þúfna og steinsofnuðu.
Þeir hrukku hins vegar upp við gríð-
arlega sprengingu. Bolludósin var
horfin og prímusinn ónýtur. Það
ÁRNI
JÓNSSON
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minning