Morgunblaðið - 18.07.2006, Qupperneq 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 18. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Bagdad. AFP. | Að minnsta kosti 48 létu lífið og
60 særðust í árás á útimarkað í bænum Mah-
moudiya suður af Bagdad, í gær. Byssumenn
skutu á mannfjöldann og sprengjur sprungu
á svæðinu. Margar konur og börn voru á
meðal þeirra sem fórust og mikil ringulreið
skapaðist á svæðinu. Talið er að flestir hinna
látnu séu sjítar.
„Fyrst sprakk bílsprengja á markaðnum og
eftir það komu vopnaðir menn sem skutu á
fólkið og sölubása á markaðnum,“ sagði heim-
ildarmaður AFP-fréttastofunnar í innanrík-
isráðuneytinu. Samkvæmt öðrum fréttamiðl-
um var hins vegar um sprengjur frá
sprengjuvörpum að ræða. Meira en 20 víga-
menn komu síðan í nokkrum bílum og hófu
skothríð á meðan þeir keyrðu um markaðinn.
Bæði sjítar og súnnítar búa í bænum.
Uppreisnarmenn í Írak hafa beint spjótum
sínum að útimörkuðum á síðustu vikum, og
hafa margir óbreyttir borgarar fallið. Tveir
hafa verið handteknir í tengslum við árásina.
Súnnítar á þingi segja að árásin kunni að
hafa verið hefnd fyrir morð á sjö súnnítum en
lík þeirra fundust í borginni á sunnudag. Þá
féllu tveir bandarískir hermenn í Bagdad í
árásum í vestur- og suðurhluta borgarinnar í
gær. Alls hafa 2.547 hermenn Bandaríkjahers
fallið í Írak frá upphafi innrásarinnar í mars
2003.
Brottflutningi japanska hersins lokið
Junichiro Koizumi, forsætisráðherra Jap-
ans, tilkynnti í gær að lokið hefði verið við
brottflutning japanskra hermanna frá Írak.
Herlið Japana var staðsett í Muthanna-hér-
aði, en Koizumi gaf því fyrirskipun um að yf-
irgefa Írak eftir að Nouri al-Maliki, forsætis-
ráðherra landsins, tilkynnti að Írakar myndu
taka við öryggisgæslu í héraðinu.
Alls voru 600 japanskir hermenn í Írak.
Ekkert mannfall varð í liði þeirra og ekki er
vitað til þess að þeir hafi þurft að grípa til
vopna. Var um að ræða fyrstu þátttöku Jap-
ana í stríðsátökum allt frá lokum síðari
heimsstyrjaldarinnar árið 1945.
Hátt í fimmtíu féllu í
árás á útimarkað í Írak
AP
Læknar gera að sárum ungs fórnarlambs upp-
reisnarmanna á sjúkrahúsi í Bagdad í gær.
Japanar kalla herlið sitt
heim frá landinu
KONA syrgir látinn son sinn sem var á meðal
fórnarlamba þegar hitabeltisstormurinn Bilis
gekk yfir sex héruð í suðausturhluta Kína um
helgina. Að minnsta kosti 177 manns hafa lát-
ist af völdum stormsins, en jafnframt er ótt-
ast um líf 120 manna sem enn er saknað. Þá
varð mikið eignatjón í storminum en talið er
að tugþúsundir heimila og mikið ræktarland
hafi eyðilagst í fárviðrinu.
AP
Fárviðri í Kína
Sydney. AFP. | John Howard, forsætisráðherra
Ástralíu, kynnti í gær hugmyndir um að gera
landið að „orkustórveldi“ í náinni framtíð sem
meðal annars felast í aukinni notkun kjarn-
orku. Efnahagsuppgangurinn í Suður-Asíu
gegnir lykilhlutverki í þessari áætlun, en Kín-
verjar kaupa þegar mikið magn af kolum og
gasi frá Ástralíu.
Þannig sagði Howard gestum sérstakrar
ráðstefnu hagfræðinga í Sydney, að orkulindir
Ástralíu væru mikilvæg tekjulind sem skilaði
nú þegar 2.540 milljörðum íslenskra króna í út-
flutningstekjur.
„Sem skilvirkur og áreiðanlegur orkusali
hefur Ástralía gríðarleg tækifæri til að auka
hlut sinn í orkuviðskiptum heimsins,“ sagði
Howard á ráðstefnunni. „Með réttu áhersl-
unum getum við orðið að orkustórveldi.“
Í rökstuðningi sínum fyrir þessu mati sagði
Howard að árið 2030 væri því spáð að Indverj-
ar og Kínverjar myndu nota sem svarar þre-
faldri orkunotkun Bandaríkjanna í dag og að
vegna landfræðilegrar legu sinnar væri Ástr-
alía í ákjósanlegri stöðu til að selja þessum
ríkjum orku.
Þá benti hann á að Ástralía væri stærsti út-
flytjandi á kolum í heiminum, auk þess sem því
væri spáð að árið 2015 myndi landið verða
næststærsti útflytjandi heims á náttúrulegu
gasi. Útflutningur á jarðefnaeldsneyti frá
Ástralíu gæti aukist enn frekar, því að sögn
Howards eru olíulindir landsins enn að mestu
leyti ókannaðar og vannýttar.
Ennfremur minnti forsætisráðherrann gesti
ráðstefnunnar á að Ástralía hefði mikil sókn-
arfæri á sviði endurnýjanlegrar orku, meðal
annars vegna mikilla möguleika á framleiðslu
sólarorku.
Mikið flutt út af úraníum
Í Ástralíu er einnig að finna um 40 prósent
af úraníumbirgðum heimsins og sagði Howard
það jafngilda hræsni að selja það öðrum þjóð-
um til kjarnorkuvinnslu, á meðan Ástralar
mættu ekki nýta það með sama hætti sjálfir af
umhverfisástæðum.
„Orku-
stórveldið“
Ástralía
Umhverfissinnar mótmæla sýn Howards í
orkumálum á næstu áratugum í Sydney.
Moskva. Peking. AFP. | Rússnesk dagblöð lýstu í
gær yfir óánægju sinni með að stjórnvöldum í
Moskvu skyldi hafa mistekist að afla stuðnings
Bandaríkjastjórnar fyrir því að Rússum yrði
veitt aðild að Alþjóðaviðskiptastofnuninni
(WTO). Hlutur Rússa í heimsbúskapnum hefur
aukist á undanförnum árum, meðal annars
vegna hás olíuverðs og voru rússneskir blaða-
menn því bjartsýnir á að hagstæð niðurstaða
myndi nást á fundinum.
Bandaríkjastjórn er eina þjóðin af 149 aðild-
arríkjum WTO sem ræður yfir stóru hagkerfi
sem á eftir að gefa samþykki sitt fyrir inngöngu
Rússa að stofnuninni. Búist hafði verið við því
að það samþykki myndi fást á fundi G8-
ríkjanna, helstu iðnríkja heims, í St. Pétursborg
um helgina, en svo varð ekki.
Rússar voru þannig ekki tilbúnir til að breyta
heilbrigðiskröfum fyrir innflutt kjöt frá Banda-
ríkjunum og er talið að það hafi reynst samn-
ingsaðilum óyfirstíganleg hindrun.
„Brjálað naut,“ sagði í rússneska dagblaðinu
Gazeta, sem gagnrýndi að jafnveigalítið atriði
skyldi hafa spillt samningaviðræðunum. Þannig
sagði blaðið verðmæti kjötinnflutnings frá
Bandaríkjunum til Rússlands aðeins vera met-
inn á 20 milljónir dollara, eða um tvö prósent af
heildarverðmæti slíks innflutnings til landsins.
„Glatað tækifæri,“ sagði í viðskiptadag-
blaðinu Vedomosti. Dagblaðið Vremya Novos-
tei gekk lengra og sagði í fyrirsögn að „krafta-
verkið gerðist ekki“. „Vangeta rússnesku
samningamannanna í viðræðunum við Banda-
ríkjamenn kom á óvart,“ sagði í Vremya Novos-
tei.
Segir Rússa „litla bróður“
Dagblaðið Kommersant tók nokkuð öðruvísi
á málinu og hafði það eftir rússneskum embætt-
ismönnum að stjórnvöld í Washington hefðu
notað deilur um kjötinnflutning til að spilla fyrir
samningaviðræðum á víðari grundvelli. „Þetta
þýðir að Bandaríkjamenn leituðu hefnda gegn
Rússum vegna afstöðu þeirra í öðrum málum,“
sagði í Kommersant.
Susan Schwab, sem leiddi viðræður samn-
inganefndar Bandaríkjastjórnar, sagði hins
vegar í kjölfar þess að viðræðurnar við Rússa
fóru út um þúfur, að samkomulag ætti að nást
um inngöngu þeirra í WTO innan „tveggja til
þriggja mánaða“.
Þrátt fyrir deilurnar um kjötinnflutninginn
voru Rússar bjartsýnir allt fram á síðustu
stundu um að samkomulag um inngönguna
myndi nást áður en fundinum lyki.
Þannig sagði Alexei Kúdrín, fjármálaráð-
herra Rússlands, að samkomulag við Bandarík-
in myndi nást, þrátt fyrir að síðarnefnda þjóðin
„liti niður á“ Rússa í viðræðunum. „Við erum í
hlutverki litla bróður … sem er litið niður á,“
sagði Kúdrín á sunnudag.
Kínverjar ósáttir eftir útboð
Til tíðinda dró í rússnesku viðskiptalífi í gær
þegar CNPC, stærsta olíufyrirtæki Kína, mis-
tókst um helgina að tryggja sér þriðjung þeirra
hlutabréfa sem í boði voru í rússneska olíurisan-
um Rosneft. Alls vildi CNPC fjárfesta fyrir sem
nemur um þremur milljörðum Bandaríkjadala,
eða um 227 milljörðum íslenskra króna, í Ros-
neft en þurfti að sætta sig við þriðjung þeirrar
upphæðar, að því er fram kemur í dagblöðunum
Financial Times og Beijing Morning Post.
Olíufyrirtækin British Petroleum og Petro-
nas fengu hins vegar hvort um sig að kaupa bréf
í Rosneft fyrir sem nemur um 75 milljörðum
króna. Að sögn AFP-fréttastofunnar féllu kröf-
ur kínverska fyrirtækisins um bættan aðgang
að orku í grýttan jarðveg hjá stjórnendum Ros-
neft, nú þegar mikið er rætt um vaxandi sam-
vinnu ríkjanna í orkumálum.
Rússnesk dagblöð gagnrýnin
Segja deilur um smáatriði hafa komið í veg fyrir inngöngu í WTO
MONGÓLSKI sumo-glímumeistarinn Asashoryu sveiflar japanska glímumanninum Kotomits-
uki með tilþrifum í einvígi þeirra í japönsku borginni Nagoya í gær. Asashoryu vann einvígið
9-0 og tók forystu í keppninni. Sumo-glíma er ævaforn íþrótt sem vekur enn umtal í Japan.
AP
Ekkert gefið eftir í hringnum
Haag. AP. | Dómsstóll í Hollandi neitaði í
gær að banna nýstofnaðan stjórnmála-
flokk barnaníðinga þar í landi. Flokkur-
inn var stofnaður í maí og hefur meðal
annars á stefnuskránni að lækka kynferð-
islegan lögaldur úr 16 árum í 12 ár og að
barnaklám og kynferðisleg misnotkun á
dýrum verði leyfð.
Flokkurinn hyggst bjóða fram í þing-
kosningum í nóvember en mikil reiði
greip um sig í samfélaginu þegar hann
var stofnaður. Andstæðingar freistuðu
þess að fá hann bannaðan með lögum á
þeim forsendum að börn ættu ekki að
þurfa að heyra um stefnumál flokksins.
Dómarinn sagði að flokkurinn ætti rétt á
sér eins og aðrir flokkar og kjósendur
yrðu að dæma um flokkinn í kosningum.
Ólíklegt er að hann nái inn manni á þing
þar sem hann þarf a.m.k. 60 þúsund at-
kvæði til þess en talið er að hann fái ef til
vill nokkur hundruð. Þá þarf hann undir-
skrift 30 stuðningsmanna til að mega
bjóða sig fram og telja má óvíst að hann
nái að uppfylla það skilyrði en flokks-
menn eru einungis þrír.
Bannar ekki
flokk barna-
níðinga