Morgunblaðið - 07.09.2006, Blaðsíða 21

þar sem þær tapi gæðum sínum í 40–
60 gráða hita frá vélinni.
„Kaffivélar með innbyggða kvörn
laga kaffið á þann hátt að möluðu
kaffinu er blandað saman við vatn í
sérstöku hólfi. Þegar hólfið er yfir-
fullt opnast botntappi og kaffið er sí-
að í bolla. Þetta er í raun ekki ósvip-
uð kaffilögun í pressuvél. Enda kalla
Ítalir þetta ekki espresso italiano-
vél heldur sjálfvirka kaffivél.“
Einar segir að líka séu til sjálf-
virkar og hálfsjálfvirkar espresso-
vélar, sem geti lagað stuttan, milli-
langan og langan espresso og um
leið og þær flóa mjólk.
Einar segir að tvennt sé mikil-
vægt að hafa í huga í sambandi við
kaffivélar. Annars vegar sé það
sjálfur vatnsketillinn og hins vegar
dælan. Ódýrari vélar séu með katla
úr stáli sem hafi skemmri endingar-
tíma og leiði hita í ríkari mæli en lát-
únskatlarnir, sem jafnan er að finna
í dýrari gerðum véla. Flestar ódýr-
ari gerðir véla séu með 15 bara dælu
þar sem þær eru ódýrastar í fram-
leiðslu. Þær eru ekki eins nákvæmar
og dælur sem eru 12–14 bara.
gugu@mbl.is
Vinsælt Heimili landsins eru í sí-
auknum mæli að espresso-væðast.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. SEPTEMBER 2006 21
Sævarhöfða 2 Sími 525 8000 www.ih.is Opið: Mánudaga – föstudaga kl. 9.00 - 18.00 og laugardaga kl. 12.00 - 16.00
Selfossi
482 3100
Umboðsmenn
um land allt
Njarðvík
421 8808
Akranesi
431 1376
Höfn í Hornafirði
478 1990
Reyðarfirði
474 1453
Akureyri
461 2960
Saab turbo
3.090.000 kr. 2.990.000 kr.
Saab 9-3 Combi Turbo, sjálfskiptur Saab 9-3 Sedan Turbo, sjálfskiptur
Nú geturðu fengið þér
þotu á viðráðanlegu verði
Saab á að baki áralanga sögu sem herþotuframleiðandi auk þess að framleiða hina virtu Saab bíla.
Saab 9-3 hefur hlotið fjölmörg verðlaun fyrir öryggi og aksturseiginleika. Stórkostleg hönnun, öflug
vél, frábærir hemlar og ríkulegur staðalbúnaður gera Saab 9-3 að byltingu í klassíska geiranum.
Nú bjóðum við þér þotuna í Saab bílaflotanum, 9-3 Turbo, á frábæru verði. Komdu og reynsluaktu!
KAFFI er af sumum talið draga nafn sitt af
bænum Caffa í Eþíópíu. Sagnir herma að
geitahirðirinn Kaldi frá Caffa hafi veitt því
eftirtekt að mikið líf færðist í hjörðina þegar
hún át rauð „ber“ af vissri plöntu þegar skipt
var um haga.
Hann ákvað að smakka sjálfur á fáeinum
þeirra og fann þá sjálfur fyrir örvandi áhrif-
um eins og hjörðin hans. Munkur einn varð
vitni að þessu og ávítti hirðinn fyrir að taka
þátt í neyslu á „ávexti djöfulsins“. Ekki leið
þó á löngu áður en munkarnir höfðu uppgötv-
að að ávöxturinn af þessari skærgrænu
plöntu gerði þeim kleift að vaka lengur á
bænastundum.
Önnur sögn hermir hvernig orðið mokka
komst inn í orðabækur. Arabinn Omar hafði
verið dæmdur til útlegðar og hungurdauða í
eyðimörkinni ásamt fylgjendum sínum. Í ör-
væntingu sinni bauð Omar vinum sínum að
sjóða og borða ávöxtinn af óþekktri plöntu.
Útlagarnir héldu fyrir vikið lífi og íbúar í
bænum Mocha töldu að hér hefðu átt sér stað
trúarlegir atburðir og gáfu plöntunni og
seyðinu heitið Mocha.
Blessun í stað bannfærslu
Tyrkir eru taldir hafa orðið fyrstir þjóða til
þess að nýta sér kaffibaunina til þess að búa
drykki. Þeir bættu einatt kryddjurtum út í
kaffið, eins og t.d. kanel, kardemommum og
anís.
En hvað sem öllum sögusögnum líður virð-
ist allt benda til þess að Coffea arabica hafi
orðið til á miðsléttum Eþíópíu. Á einhver hátt
var plantan flutt til Jemen og þar hefur hún
verið ræktuð síðan á 6. öld.
Margir kristnir menn töldu að kaffi væri
drykkur djöfulsins. Þetta barst til eyrna Vin-
centínusar III páfa sem ákvað að bragða á
drykknum áður en hann bannfærði hann. Svo
naut hann drykkjarins að í stað þess að bann-
færa hann blessaði hann dropann. „Kaffi er
svo ljúffengt að það væri synd að leyfa hinum
trúlausu að hafa það út af fyrir sig.“
Ávöxtur djöfulsins
HEIMILI landsins eru í síauknum
mæli að espressovæðast. Ekki er þó
sjálfgefið að salan sé einungis í lög-
giltum espresso italiano-vélum
heldur fer mest af vélum með inn-
byggðar kaffikvarnir inn á heim-
ilin. Vélar af þessu tagi eru reynd-
ar nokkuð stór biti fyrir mörg
heimili því verðið er frá 40.000 kr.
og allt upp í 200.000 kr. Dýrustu
gerðirnar eru með stórum látúns-
katli og nákvæmri vatnsdælu.
Ódýrari gerðirnar eru með stál-
katli og sumar jafnvel án ketils og
eingöngu með plastslöngu og kop-
arþynnu. Látúnsketill endist lengur
og viðheldur nákvæmara hitastigi
en aðrar gerðir. Stálið er hitaleiðn-
ara og hætta er á því að það ryðgi.
Í stærri vélum er svokallaður hita-
skiptir sem öðrum megin hitar upp
í 128 gráður og býr til gufu, sem
nýtist við flóun mjólkur, en hinum
megin hitar hann kaffið upp í 90
gráður.
Dæmi um vél sem vinsæl er inn á
heimili er Silvia. Hún er með 30 cl
ketil og frágangurinn á henni er
því eins og á barvél.