Morgunblaðið - 10.11.2006, Síða 2

2 FÖSTUDAGUR 10. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskiptablað vidsk@mbl.is Umsjón Björn Jóhann Björns-
son, bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Sveinn Guðjónsson,
svg@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is
netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Morgunblaðið í dag
Yf i r l i t

 





 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 
$
% 

 

 


 

 & 

 
 

'() *

 +,,,

 




  

 



 
  



Í dag
Sigmund 8 Forystugrein 38
Veður 8 Viðhorf 40
Staksteinar 8 Bréf 48
Úr verinu 14 Minningar 49/57
Viðskipti 16 Myndasögur 68
Erlent 18/20 Dagbók 69
Höfuðborgin 26 Víkverji 72
Akureyri 27 Staður og stund 70
Suðurnes 28 Leikhús 66
Daglegt líf 30/37 Bíó 70/73
Menning 22/25 Ljósvakamiðlar 74
Umræðan 40/48
* * *
Innlent

Velheppnuð endurfjármögnun
bankanna hefur eytt verulegri
óvissu til skamms tíma hvað þá
sjálfa varðar og einnig hvað varðar
allt íslenska hagkerfið en hins vegar
er enn alvarlegt ójafnvægi í þjóð-
arbúskapnum sem getur tekið lengri
tíma að leysa úr.
Þetta segir meðal annars í nýju láns-
hæfismati matsfyrirtækisins Fitch
Ratings þar sem lánshæfiseinkunnir
ríkissjóðs Íslands eru staðfestar AA-
fyrir erlendar langtímaskuldbind-
ingar og AAA fyrir innlendar skuld-
bindingar. » Forsíða

Gjaldfallin vanskil Landspítalans
við heildsala á sviði lyfja og hjúkr-
unarvara námu um 588 milljónum
króna í lok september sl. og hafa að
undanförnu verið á bilinu 500–600
milljónir króna á hverjum tíma.
Andrés Magnússon, framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra stórkaup-
manna, segir að reikna megi með því
að vegna þessara skulda þurfi LSH
að greiða um 50 milljónir króna í
dráttarvexti á ári. » 6

Ungmennafélag Íslands áformar
að reisa nýjar höfuðstöðvar og
æskulýðs- og menningarhús á
Tryggvagötu 14 en samþykkt var á
borgarráðsfundi í gær að félagið
fengi að byggja á lóðinni. Sæmundur
Runólfsson framkvæmdastjóri
UMFÍ segir að um þrjú ár séu síðan
sú hugmynd kom upp innan fé-
lagsins að byggja nýjar höfuð-
stöðvar. Vonir standa til þess að
hægt verði að taka húsið í notkun
vorið 2008. » 6
Erlent

George W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, snæddi í gær hádegisverð
með demókratanum Nancy Pelosi,
fyrstu konunni til að verða forseti
fulltrúadeildar þingsins. Demókrat-
ar hafa nú meirihluta í báðum deild-
um eftir að staðfest var að þeir hefðu
unnið sigur í öldungadeildinni. » 18

Ísraelsher sætti harðri gagnrýni
víða um heim í gær eftir stórskota-
árás sem kostaði átján óbreytta
borgara lífið í bænum Beit Hanun á
Gaza-svæðinu. Íslensk stjórnvöld
fordæma árásina, að því er Jón Sig-
urðsson starfandi utanríkisráðherra
skýrði frá á Alþingi í gær. » 20

Margaret Chan var í gær valin
framkvæmdastjóri Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar (WHO)
en enginn Kínverji hefur áður gegnt
ábyrgðarstöðu af þessum toga á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna. » 18

Markus Wolf, fyrrverandi yfir-
maður austurþýsku leyniþjónust-
unnar og áhrifamikill maður á tím-
um kalda stríðsins, lést í gær 83 ára
að aldri. » 20
Ný ljóðabók eftir
Hannes Pétursson
edda.is
Hannes Pétursson
Hannes Pétursson er eitt
helsta ljóðskáld síðustu
aldar á Ísland og sann-
kallað þjóðskáld. Ný
ljóðabók frá hans hendi
er bókmenntaviðburður,
en síðasta ljóðabók hans,
Eldhylur (1993), færði
honum Íslensku
bókmenntaverðlaunin.
föstudagur 10. 11. 2006
bílar mbl.is
... æði!
Einfalt og þægilegt
- Bílafjármögnun
Lýsingar
Einfalt ilegt
- Bílafj r nun
L r
Suðurlandsbraut 22
108 Reykjavík
s: 540 1500
www.lysing.is
bílar
Önnur kynslóð Kia Sorento er stærri og aflmeiri en áður » 4
VERKFÆRI GÖTUNNAR
PORSCHE 911 CARRERA 4S MEÐ AFLAUKNINGU
DAGLEG RÚSSÍBANAFERÐ UM HVALFJÖRÐINN >> 8
JEPPA- og ferðalagaskóli Arctic Trucks tekur til
starfa í nóvember eftir nokkurt hlé. „Hingað til
hefur eingöngu verið lögð áhersla á að kenna
grunnatriði í ferðamennsku fyrir fólk sem ferðast
á jeppum og hefur áherslan þá oftar en ekki verið
á að kenna fólki á drifbúnað jeppanna og hvernig
hann virkar. Námskeiðin hingað til hafa verið
byggð á jeppabók sem Arctic Trucks gaf út fyrir
nokkrum árum og mun svo áfram verða á þeim
námskeiðum sem fjalla um jeppa og búnað
þeirra,“ segir Freyr Jónsson, einn af leiðbein-
endum á námskeiðunum.
„Jeppa- og ferðalagaskólinn mun nú verða
starfræktur með nýju sniði þar sem meiri áhersla
verður á ferðalög og hvatningu til jeppaeigenda
um að nota jeppana til ferðalaga. Það er nokkuð
algengt að fólk sem kaupir jeppa fari mjög sjaldan
í ferðir á jeppanum. Við viljum nota okkar þekk-
ingu og aðstöðu til að skapa vettvang sem hvetur
fólk til að ferðast og njóta fallegra staða í náttúru
Íslands, staða sem þarf jeppa til að komast til. Við
viljum ná til fólks sem ekki ferðast mikið, fólks
sem hefur gaman af því að skoða fallega náttúru
en vantar lítilsháttar hvatningu til þess að fara
eða bara upplýsingar um hvert maður kemst á
venjulegum jeppa með fjórhjóladrifi. Við munum
einnig bjóða upp á stuttar ferðir á áhugaverða
staði og verður þá lögð áhersla á dagsferðir. Við
erum á höttunum eftir skemmtilegu samstarfs-
fólki sem hefur frá einhverju skemmtilegu að
segja, hvort sem það er í máli eða myndum,“ segir
Loftur Ágústsson markaðsstjóri Arctic Trucks.
Námskeiðin sem verða í boði á fyrstu önninni
eru t.a.m. jeppanámskeið með áherslu á jeppann
og búnað, ítarlegt GPS námskeið og að lokum
verður myndakvöld þar sem ferðalangurinn,
jeppasmiðurinn og keppnisjaxlinn Gunnar Eg-
ilsson mun sýna þátttakendum myndasöguna um
ferð sína á 6 hjóla trukknum á Suðurskautið.
Ljósmynd/Ragnar Th. Sigurdsson
Á fjöllum Arctic Trucks hefur hafið starfsemi jeppa- og ferðalagaskóla til að auðvelda fólki að nota jeppana sína í auknum mæli til ferðalaga.
Jeppa- og ferðalagaskóli Arctic Trucks
TENGLAR
...............................................................
www.jeppar.is.
HVASSVIÐRI og vindsveipir geta
átt þátt í allt að þriðjungi umferð-
aróhappa á vindasömum veg-
arköflum þjóðveganna hér á landi,
að því er fram kemur í riti um nor-
rænar rannsóknir á vegum og um-
ferð (Nordic Road and Transport
Research).
Greinin er byggð á rannsóknum
á umferðarslysum og vindafari sem
verkfræðingarnir Skúli Þórðarson
hjá ORION ráðgjöf ehf. og Jónas
Þór Snæbjörnsson hjá Verk-
fræðistofnun Háskóla Íslands hafa
unnið að með stuðningi Rannsókn-
arráðs umferðaröryggismála.
Skúli Þórðarson verkefnisstjóri
segir að um sé að ræða lauslegt mat
á þeim tölum sem birtast þegar litið
er til mælds vindhraða í veðurstöð
þegar slys er tilkynnt og skoðunar
á mati lögreglu á því hvað olli slys-
inu. „Þarna er verið að tala um vind
sem einn af fleiri orsakavöldum,“
sagði Skúli. „Það er mjög erfitt að
slá því föstu hvort það er þriðj-
ungur orsaka eða ekki. En ef mað-
ur skoðar tíðni sterkra vinda og
slæmrar færðar, þ.e. lítils veggrips,
yfir vetrarmánuðina þá eru margir
dagar þegar vindafar er með þeim
hætti að sérstakrar aðgátar er þörf.
Vindurinn kemur þá í viðbót við
aðra áhættuþætti í umferðinni.“
Í rannsókninni voru tengsl um-
ferðaróhappa og veðurs á þjóðveg-
unum undir Hafnarfjalli, á Kjal-
arnesi og í Draugahlíðum skoðuð.
Samkvæmt umferðarteljara á Kjal-
arnesi frá því í október 2005 til jan-
úar 2006 var meðalhraði 85% öku-
tækja nálægt 103 km/klst þegar
vindhviður voru undir 15 m/s. Þeg-
ar hviðurnar fóru í 40 m/s lækkaði
ökuhraði sama hlutfalls bíla aðeins
í 90 km/klst.
Höfundar benda m.a. á að bæta
mætti upplýsingagjöf á upplýs-
ingaskiltum við þjóðvegina. Einnig
að fræða ökumenn um hvernig þeir
eigi að bregðast við aðstæðum. Þá
mætti beita umferðarstýringu og
loka fyrir ferðir óstöðugra öku-
tækja í vondum veðrum.
Þáttur vindsins í um-
ferðarslysum skoðaður
Í HNOTSKURN
»Samband umferðarslysaog vinda var kannað undir
Hafnarfjalli, um Kjalarnes og í
Draugahlíðabrekku.
»Slysarannsóknirnar áþeim stöðum sem skoðaðir
voru gefa til kynna að ýmis
fyrirsjáanleg atriði í umhverfi
vindaslysa komi endurtekið
fyrir. Því eru góðar líkur á að
fækka megi slíkum slysum
með forvarnaraðgerðum á
réttum vettvangi.
BORGARRÁÐ samþykkti í gær að
fela íþrótta- og tómstundaráði (ÍTR)
að vinna tillögur um svonefnt frí-
stundakort, sem felur í sér styrki til
tómstundastarfs barna í borginni.
Gert er ráð fyrir að frístundakortið
verði tekið upp í áföngum en kortið
mun fyrst bjóðast haustið 2007, að
sögn Björns Inga Hrafnssonar, for-
manns borgarráðs. Þá mun hvert
barn á aldrinum 6–18 ára geta fengið
12.000 króna framlag til frístundaiðk-
unar. Annar áfangi á að hefjast 1. jan-
úar 2008 og þá verður framlagið
25.000 krónur á barn. Stefnt er að því
að árið 2009 verði þriðji og síðasti
áfanginn að veruleika, en þá fái hvert
barn 40.000 króna styrk til frístunda-
starfs. Fjárhagsrammi í hverjum
hinna þriggja áfanga miðast við 70%
nýtingu styrkjanna. Gert er ráð fyrir
að árið 2009, þegar hið nýja kerfi hef-
ur verið innleitt að fullu, muni kostn-
aður vegna þess nema um 640 millj-
ónum króna.
Meðal þess sem fellur undir frí-
stundastarf er íþróttaiðkun, æsku-
lýðsstarf, listnám og önnur starfsemi
sem innt er af hendi af viðurkenndum
aðilum, að sögn Björns Inga. Hann
segir að frístundakortin muni gjör-
breyta öllu íþrótta- og æskulýðsstarfi
í borginni.
Samstaða meðal allra flokka
Hann er ánægður með tilhögun frí-
stundakortanna í borginni og segir að
greiðslur borgarinnar séu mun hærri
en í flestum nágrannasveitarfélögun-
um og nái auk þess yfir mun breiðara
aldursbil. Björn Ingi segir að alltaf
hafi staðið til að taka frístundakortið
upp í áföngum. Alger samstaða hafi
verið um málið hjá öllum flokkum.
Eðlilegt sé í jafnstóru máli og um
ræði, sem kosti mikla fjármuni, að
taka kerfið í notkun í áföngum. Hann
segir að ákveðið hafi verið að taka
kortið í notkun um mitt næsta ár, en
skólaárið í ár sé hafið og fjölmargir
hafi þegar greitt gjöld vegna tóm-
stundaiðkunar barna sinna.
Áform um að ná til barna
af erlendum uppruna
Björn Ingi segir að þar sem frí-
stundakort hafa verið tekin upp sé
reynslan sú að iðkendum í tóm-
stundastarfi fjölgi umtalsvert. „Við
teljum að það hafi mikið forvarnar-
gildi að fjölga börnum og unglingum
sem taka þátt í starfi af þessum toga
vegna þess að það er þá hægt að halda
þeim frá ýmissi óæskilegri iðju á með-
an,“ segir hann. Þá eigi kortin að nýt-
ast til að jafna hlut kynjanna í þátt-
töku í þessu starfi og sérstök áform
séu einnig um að ná til hins ört stækk-
andi hóps íslenskra barna og unglinga
af erlendum uppruna sem hafi hingað
til ekki skilað sér í nægilegum mæli í
frístundastarf.
Frístundakort verða
tekin upp í áföngum
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
FULLTRÚAR fimm fyrirtækja skrifuðu í gær undir
styrktarsamninga við UNICEF á Íslandi. Samningarnir
hljóða upp á 60 milljónir króna og ná til næstu þriggja
ára. Fyrsta verkefni UNICEF og nýrra bakhjarla verð-
ur að halda Dag rauða nefsins á Íslandi. Fyrirtækin eru
Baugur Group, FL Group, Fons, Glitnir og Samskip.
Morgunblaðið/Kristinn
Styrkja UNICEF um 60 milljónir
föstudagur 10. 11. 2006
íþróttir mbl.isíþróttir
Vonir bundnar við Rögnu Ingólfsdóttur >> 4
STÆRÐIN SKIPTIR MÁLI
MEISTARALIÐ HAUKA SÝNDI GÓÐA TAKTA GEGN
GRAN CANARIA Í EVRÓPUKEPPNINNI >> 4
Eftir Ívar Benediktsson
iben@mbl.is
„Evrópumót B-þjóða, eða Helvitica-
cup eins og mótið nefnist, er afar
spennandi verkefni fyrir okkur hjá
Badmintonsambandinu. Við erum
afar þakklát fyrir að okkur skuli
hafa verið treyst fyrir því að halda
þetta mót,“ sagði Ása sem segir að
nú sé allt komið á fulla ferð við að
skipuleggja viðburðinn sem verður
sá stærsti sem BSÍ hefur staðið fyr-
ir.
Keppt verður í Laugardalshöll, en
ekki íþróttahúsum TBR, sem þó eru
sérhönnuð til badmintons. Ástæðan
fyrir að Laugardalshöll verður fyrir
valinu er m.a. sú að í henni er betri
aðstaða fyrir áhorfendur en hjá
TBR. Þar sé aðeins hægt að koma
upp tveimur áhorfendastúkum sem
ekki sé fullnægjandi fyrir viðburð af
þessu tagi.
Í gegnum tíðina hafa menn sagt að
erfitt sé að leika badminton í Laug-
ardalshöll vegna þess að lýsingin er
ekki hönnuð fyrir íþróttina og geti
þar af leiðandi „blindað“ badminton-
menn í hita leiksins. Ása segir það
vera rétt en við þessu sé ekkert að
gera. „Lýsingin í Laugardalshöll er
ekkert verri en víða erlendis þar sem
keppt er á stórmótum. Ekki er hægt
að bera önnur íþróttahús og sali
landsins saman við TBR-húsin sem
eru sérhönnuð fyrir badminton
Ég held að flestir erlendu kepp-
endurnir séu vanir þeirri lýsingu
sem er í Laugardalshöll. Sennilega
mun lýsingin í Höllinni koma mest
niður á okkar fólki,“ sagði Ása.
Til landsins verður flutt inn sér-
stakt gólfefni sem lagt verður ofan á
parketið í Laugardalshöll. Gólfefnið
verður lánað hingað til lands.
„Við ætlum að búa okkar fólk vel
undir mótið og höfum sett stefnuna á
verðlaunasæti á Evrópumóti B-
þjóða,“ sagði glaðbeittur fram-
kvæmdastjóri Badmintonsambands
Íslands, Ása Pálsdóttir.
EM í badmin-
ton haldið
hér á landi
EVRÓPUMÓT B-þjóða í badminton
verður haldið hér á landi 17.–21.
janúar á næsta ári. Þetta verður í
fyrsta sinn sem svo sterkt og fjöl-
mennt badmintonmót er haldið hér
á landi og ríkir mikil tilhlökkun
vegna þess innan badmintonforyst-
unnar hér á landi, að sögn Ásu Pál-
dóttur, framkvæmdastjóra Bad-
mintonsambands Íslands, BSÍ. „Það
búist við um 200 keppendum frá 17
landsliðum,“ sagði Ása í gær, en
frestur til þess að tilkynna þátttöku
til Alþjóða badmintonsambandsins
rann út fyrir fáeinum dögum.
„Búist við um 200 keppendum frá 17
landsliðum,“ segir Ása Pálsdóttir
RAGNHILDUR Sigurðar-
óttir, atvinnukylfingur úr
GR, missti heldur flugið á
okaholunum á öðrum hring í
rtökumóti Evrópumótarað-
rinnar í gær. Ragnhildur hóf
eik á 10. holu og þegar hún
afði lokið við fjórtán holur
ar hún á einu höggi yfir pari.
íðan kom skrambi (+2), par,
nnar skrambi og loks skolli
+1). Hún lék því fjórar síð-
stu holurnar á fimm höggum
fir pari og lauk leik á 78
öggum eða sex höggum yfir
ari og er því á sjö höggum yf-
r pari í heildina.
Eftir daginn í dag verður
keppendum fækkað í 65 og
leika þeir síðasta hringinn.
Ragnhildur er í 55.–64. sæti
fyrir þriðja keppnisdaginn en
alls eru 94 keppendur á 1.
stigi úrtökumótsins og kom-
ast 43 þeirra á lokastigið.
Þrír kylfingar jafnir
Jade Schaeffer og Melodie
Bourdy, sem eru báðar frá
Frakklandi, eru í efsta sæti
mótsins á 5 höggum undir
pari líkt og Zuzana Masinova
frá Tékklandi. Bourdy og
Masinova eru áhugakylfingar.
Skin og skúrir
knattleik. Í vetur hefur því
hins vegar gengið illa, það
hefur tapað sex af fyrstu leikj-
um sínum í 1. deildinni og er
næstneðst með aðeins fjögur
stig. Þá er það fallið út úr bik-
arkeppninni og frammistaðan
er langt undir væntingum því
reiknað var með liðinu í topp-
baráttu í vetur. Miðað við
þetta er útlit fyrir að Fylkir
eigi þokkalega möguleika á að
komast áfram í keppninni.
Með St. Otmar St. Gallen
leika átta landsliðsmenn,
fimm þeirra svissneskir, en þó
aðeins einn með teljandi
FYLKISMENN leika í kvöld
sinn fyrsta Evrópuleik í hand-
knattleik þegar þeir sækja
heim svissneska liðið St. Ot-
mar St. Gallen. Þetta er fyrri
viðureign liðanna í 32 liða úr-
slitum Áskorendabikarsins en
síðari leikurinn verður einnig
á heimavelli svissneska liðsins
og fer fram á sunnudaginn.
St. Otmar St. Gallen er
þrautreynt lið í Evrópukeppni
og hefur löngum verið fram-
arlega í svissneskum hand-
reynslu. Það er markvörður-
inn Antoine Ebinger sem hef-
ur leikið 111 landsleiki. Hinir
eru Matthias Günther línu-
maður, sem hefur leikið 87
leiki fyrir Austurríki, Ace Jo-
novski, rétthent skytta, sem
hefur leikið 50 leiki fyrir
Makedóníu, og Aliaksei Usik,
örvhent skytta, sem hefur
leikið 45 leiki fyrir Hvíta-
Rússland. Þjálfari St. Otmar
St. Gallen er Per Carlén, einn
af kunnari handknattleiks-
mönnum Svía á síðari árum.
„Við vitum að þeir eru með
sterka menn fyrir utan, skytt-
ur og leikstjórnanda, sem
skora bróðurpartinn af mörk-
unum. Þeir spila hefðbundna
6/0 sænska vörn með hávaxna
menn fyrir miðju og eru
greinilega með ágætt lið. En
við ætlum okkur áfram í
keppninni, við teljum okkur
eiga góða möguleika á því, og
stefnum að fjögurra til sex
marka sigri í fyrri leiknum,
sem er okkar heimaleikur,“
sagði Sigurður Sveinsson,
þjálfari Fylkismanna, við
Morgunblaðið.
Fylkismenn eru með sitt
sterkasta lið í Sviss.
Fylkismenn ætla sér sigur í Sviss
Eftir Víði Sigurðsson
vs@mbl.is
Reuters
Kraftur Belgíska tenniskonan Kim Clijsters gaf ekkert eftir í stórmóti atvinnukvenna sem fram fer í Madrid.