Morgunblaðið - 03.12.2006, Blaðsíða 30

skemmtikraftur
30 SUNNUDAGUR 3. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
H
elena Eyjólfs-
dóttir er
fædd og upp-
alin í
Reykjavík.
Ung tók hún
þó ástfóstri
við Akureyri
og hefur búið flest sín fullorðinsár í
höfuðstað Norðurlands. Hún tekur á
móti mér þetta kalda síðdegi í huggu-
legri íbúð í nýju fjölbýlishúsi á
Mýrarvegi. „Ég er búin að vera
hérna í fimm ár og líður alveg ljóm-
andi vel. Hér er allt til alls. Við bjugg-
um lengst af í Skarðshlíðinni,“ segir
Helena og á þar við eiginmann sinn,
Finn heitinn Eydal, og börn þeirra
þrjú. „Fimm árum eftir að Finnur dó
ákvað ég að leysa upp það heimili.
Það var ekkert smá verk enda höfð-
um við safnað ýmsu að okkur gegn-
um árin. Sumt geymdi ég, annað gaf
ég og enn öðru henti ég. Það tók
marga mánuði að flytja,“ segir Hel-
ena og hlær björtum innilegum
hlátri. Það á hún eftir að gera oft
meðan á heimsókninni stendur.
Það berst í tal hvort Helena hafi
ekki hugleitt að snúa aftur suður að
bónda sínum gengnum. „Nei,“ svarar
hún ákveðið. „Hér á ég heima. Mér
líður hvergi betur en á Akureyri. Ég
kem oft til Reykjavíkur og það er
ekki sami staðurinn og ég ólst upp á.
Asinn er orðinn alveg ofboðslega
mikill. Manni fallast hreinlega hend-
ur í umferðinni, hún er svo geðvond.
Helsti kosturinn við Reykjavík í dag
er í mínum huga að fara þaðan. Það
er alltaf jafn mikill léttir.“
Missti föður sinn ellefu ára
Helena Marín Eyjólfsdóttir fædd-
ist 23. janúar 1942, dóttir hjónanna,
Laufeyjar Árnadóttur, sem ættuð
var úr Grindavík, og Eyjólfs Kolbeins
Steinssonar, sem ættaður var úr Mið-
firði. Laufey var dóttir Árna í Teigi
sem var útvegsbóndi og mikill söng-
maður. „Hann var afskaplega góður
afi minn og okkar samband mjög ná-
ið,“ rifjar Helena upp.
Hún á tvær systur, eldri og yngri.
Sú eldri, Ingveldur, er búsett í Kefla-
vík en sú yngri, Eygló, býr í Reykja-
vík.
Faðir Helenu dó mjög snögglega
þegar hún var ellefu ára gömul.
„Faðir minn lifði mjög heilbrigðu lífi
og kenndi sér aldrei meins. Talað var
um að hann hefði látist úr lungna-
bólgu en ég hallast frekar að því að
hann hafi fengið einhvers konar raf-
suðueitrun en hann var plötu- og ket-
ilsmiður. Hann dó á tveimur sólar-
hringum skömmu fyrir jól, rétt
rúmlega fertugur að aldri.“
Helena var nákomin föður sínum
og rifjar upp hvað hún var alltaf
spennt þegar hann kom heim í há-
degismat, eins og tíðkaðist á þeim ár-
um. „Ég labbaði alltaf á móti honum
og hann reiddi mig svo heim síðasta
spölinn á hjólinu sínu. Minningarnar
um föður minn eru bjartar.“
Andlát föður Helenu var, eins og
gefur að skilja, afskaplega erfitt.
Móðir hennar var heimavinnandi
með þrjár ungar dætur á þessum
tíma, þannig að fráfall Eyjólfs um-
turnaði lífi fjölskyldunnar. „Þarna
voru engar almannatryggingar sem
gripu inn í og mamma varð bara að
gjöra svo vel og fara að vinna til að
halda börnunum heima. Hún sýndi
mikinn dugnað.“
Líf og fjör í Holtunum
Helena óx úr grasi í Holtunum,
nánar tiltekið í Stórholtinu, og segir
þær æskustöðvar hafa verið ljúfar.
„Það var mikið líf og fjör og frábært
að alast upp í Holtunum. Þetta var
barnmargt hverfi. Mennirnir voru úti
að vinna en konurnar heima að hugsa
um börnin sín. Það var alltaf heitur
hádegismatur. Börnin voru úti í leikj-
um allan daginn og fram á kvöld,
þetta var fyrir daga sjónvarpsins, en
samstaða foreldra var líka mikil. Við
vorum alltaf kölluð inn á sama tíma.“
Af þeim sem ólust upp í Holtunum
á svipuðum tíma og Helena má nefna
Ómar Ragnarsson, Ragnar Bjarna-
son, Ragnheiði Ástu Pétursdóttur
þulu og Kristínu Ólafsdóttur söng-
konu. „Þetta var mjög samheldinn
hópur og við höfum haldið þau mörg,
Holtamótin.“
Sumarið eftir að faðir Helenu lést
hélt hún í fyrsta sinn til Akureyrar.
„Þá fór ég til dvalar hjá föðurbróður
mínum, Ágústi Steinssyni, og fjöl-
skyldu hans en Ágúst er líklega best
þekktur sem faðir svonefndra
Kennedy-bræðra hér á Akureyri.
Þau hjónin áttu fimm stráka og var
sá yngsti skírður í höfuðið á pabba
mínum, Eyjólfur. Hann var korn-
ungur þarna og mér var sagt að ég
ætti að fara norður að passa hann.
En auðvitað voru Ágúst og hans kona
bara að létta undir með mömmu.“
Býr Gústi frændi í kofa?
Það var mikið ferðalag að fara til
Akureyrar í þá daga. „Ég man meðan
ég lifi ferðina norður. Ég fór með
manni sem keyrði fyrir Kaupfélagið,
Halldóri Karlssyni, og við vorum
fjórtán tíma á leiðinni. Samt var bara
stoppað einu sinni. Ég hélt við mynd-
um aldrei verða komin. Loksins þeg-
ar við komum inn í bæinn – gömlu
leiðina yfir gömlu Glerárbrúna – þá
sá ég bara bragga og hálfgerða kofa
og gerði það strax upp við mig að
þetta væri húsakosturinn á Akureyri.
Af tvennu illu ákvað ég að Gústi
frændi ætti frekar heima í kofa en
bragga. Þegar ég nálgaðist bæinn
kom aftur á móti í ljós að það var fullt
af „venjulegum“ húsum á Akureyri.
En svona upplifði barnið, sem var í
fyrsta sinn að fara að heiman, þetta,“
segir Helena og hlær dátt við tilhugs-
unina.
Helena segir sér hafa liðið óskap-
lega vel hjá frændfólki sínu þetta
sumar. „Ég tók strax ástfóstri við
Akureyri. Við bjuggum í Ránargöt-
unni og þar var engu minna fjör en í
Holtunum. Ég man að meðan Eyfi
fékk sér blund eftir hádegi fórum við
Skúli frændi minn alltaf í sund. Þá
gekk maður eða hjólaði út um allt.
Akureyri var nýr heimur sem ég bast
á þessu sumri traustum böndum. Þau
bönd hafa aldrei rofnað.“
Um haustið sneri Helena aftur
suður og kom ekki til dvalar á Akur-
eyri á nýjan leik fyrr en hún var orðin
söngkona.
Í höllu Guðrúnar Pálsdóttur
„Ég var alltaf syngjandi sem
barn,“ svarar Helena þegar hún er
spurð hvers vegna hún hafi orðið
söngkona. „Þegar ég var 9 eða 10 ára
fór mamma svo með mig til Sigurðar
Birkis, sem þá var söngmálastjóri, og
hann kom mér í nám til Guðrúnar
Pálsdóttur, ekkju Héðins Valdimars-
sonar sem þá var söngkennari í Mela-
skóla. Í tvo vetur kenndi hún mér
heima hjá sér í fína húsinu á Sjafnar-
götu 14 – mér fannst ég alltaf vera að
koma í höll – og það sem meira var,
hún gerði það endurgjaldslaust. Guð-
rún hafði skilning á aðstæðum heim-
ilisins.“
Fljótlega fór Helena að koma fram
á skemmtunum og lék Guðrún þá
undir á píanó. „Hún gerði raunar gott
betur en það, hún kenndi mér jafn-
framt sitthvað um framkomu. Hvað
ég ætti að gera með höndunum og
hvernig ég ætti að beita röddinni. Ég
bý ennþá að þeirri leiðsögn. Þarna
var ég, barnið, að syngja „Svanasöng
á heiði“ og fleira í þeim dúr. Það var
ekki ráðist á garðinn þar sem hann
var lægstur.“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Söngkonan „Einu sinni var svo troðið í Valaskjálf að föt lögreglumannanna voru gauðrifin eftir dansleikinn og búið að brjóta vaska og klósett. Maður var
bara með móral,“ segir Helena Eyjólfsdóttir þegar hún rifjar upp vinsældir Hljómsveitar Ingimars Eydal.
„Meðan ég held rödd-
inni ætla ég að syngja!“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Hin vinnan Helena sér um sjúkratryggingar hjá Tryggingastofnun nyrðra.
Þegar Helena Eyjólfs-
dóttir sat sextán ára
gömul á bekk í Lækjar-
götunni, og meðtók þá
ákvörðun sína að fórna
menntaskólanámi fyrir
sönginn, hefur hana ef-
laust ekki órað fyrir því
að hún ætti eftir að
verða ein ástsælasta
dægurlagasöngkona
þjóðarinnar. Orri Páll
Ormarsson sótti Hel-
enu heim á Akureyri en
hún hyggst halda upp á
fimmtíu ára söng-
afmæli sitt með pomp
og prakt í vor.
Lýst er eftir skip-
verjum sem voru á
togaranum Þorfinni
RE 33, sem gerður var
út frá Reykjavík á stríðsárunum 1940-1943 og sigldi
með fisk til Bretlands. Skipstjóri á þessum togara var
Einar Guðmundsson frá Bollagörðum.
Vinsamlegast hafið samband við
Ásgeir Einarsson í Garðabæ
í símum 564 4580 eða 861 1154.
Athugið!