Morgunblaðið - 19.01.2007, Side 30

30 FÖSTUDAGUR 19. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Guðbjörg Jóns-dóttir fæddist í
Reykjavík 16. sept-
ember 1930. Hún
lést á hjúkr-
unarheimilinu
Droplaugarstöðum
12. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar Guð-
bjargar voru Guð-
rún Stefánsdóttir,
ritstjóri frá Fagra-
skógi, f. 24.11. 1893,
d. 12.10. 1980, og
Jón Magnússon,
húsgagnameistari
og skáld, f. 17.8. 1896, d. 21.2.
1944. Guðbjörg var elst þriggja
systra, en systur hennar eru Ragn-
heiður og Sigríður.
Guðbjörg giftist 14.10. 1950
Hrafnkeli Stefánssyni, síðar lyf-
sala, f. 30.4. 1930, d. 23.12 1983.
Foreldrar Hrafnkels voru Stefán
Jakobsson múrarameistari og
Guðrún Guðjónsdóttir, húsfreyja
og rithöfundur, en þau voru búsett
í Reykjavík. Börn Guðbjargar og
Hrafnkels eru: 1) Jón læknir, f.
6.12. 1951. Maki Margrét Björns-
dóttir, deildarstjóri í heilbrigð-
Smári, Stefán Steinn, Bjarki
Björn, Bergur Hamar og Salóme
Herdís. Guðbjörg átti eitt barna-
barnabarn, Jón Val Björnsson.
Guðbjörg lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík
1950. Árið 1954 fluttust Guðbjörg
og Hrafnkell til Kaupmannahafn-
ar þar sem Hrafnkell fór í fram-
haldsnám í lyfjafræði. Eftir
tveggja og hálfs árs dvöl í Kaup-
mannahöfn lá leiðin aftur heim til
Reykjavíkur. Snemma árs 1961
fluttu þau að Tjarnarstíg á Sel-
tjarnarnesi og bjuggu þar í 12 ár.
Hrafnkell varð lyfsali við Apótek
Ísafjarðar árið 1973 og í kjölfar
þess flutti fjölskyldan til Ísafjarð-
ar þar sem hún bjó allt til loka árs-
ins 1983, eða þar til Hrafnkell lést.
Eftir lát Hrafnkels fluttist Guð-
björg aftur til Reykjavíkur og var
heimili hennar á Fjölnisvegi 7.
Guðbjörg var húsmóðir að að-
alstarfi og var uppeldi barna
hennar í fyrirrúmi. Önnur störf
sem Guðbjörg stundaði voru skrif-
stofustörf í Reykjavík og störf í
Apóteki Ísafjarðar. Árið 1985 hóf
Guðbjörg störf við Borg-
arbókasafn Reykjavíkur og starf-
aði þar í u.þ.b. áratug.
Útför Guðbjargar verður gerð
frá Háteigskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
isráðuneytinu. Börn
þeirra eru Björn,
Guðbjörg og Hrafn-
kell. 2) Ragnheiður,
myndlistarmaður og
kaupmaður, f. 23.8.
1953. Maki Ívar Val-
garðsson myndlist-
armaður. Börn
þeirra eru Hrafnkell
og Valgarður. 3) Sig-
ríður mynd-
menntakennari, f.
13.7. 1956. Maki Lot-
har Pöpperl mynd-
listarmaður. Börn
þeirra eru Guðrún Sólveig og Ei-
ríkur Ari. 4 ) Stefán, tölvuverk-
fræðingur og framkvæmdastjóri,
f. 10.7. 1958. Maki Anna Ólafía
Sigurðardóttir, sviðsstjóri hjúkr-
unar á barnasviði. Börn þeirra eru
Hrafnkell, Arndís Rós og Sigurður
Davíð. 5) Hannes, læknir, f. 6.8.
1960. Maki Sigríður Ólína Har-
aldsdóttir, læknir. Börn þeirra eru
Hólmfríður, Haraldur Jón og
Hrafnkell Stefán. 6) Guðrún,
kaupmaður, f. 19.5. 1962. Maki
Bjarni Hermann Smárason vél-
stjóri. Börn þeirra eru Hrafnkell
Jón Magnússon, skáld og faðir
þinn, orti:
Göngum vér fram, þótt grýtt sé leið.
Gott er með þér að stríða.
Þó að oss mæti þraut og neyð,
þurfum vér ei að kvíða.
Þú barst þinn kross
á undan oss,
ástvinur þjáðra manna.
Vertu oss hjá,
því hvað má þá
hjörð þinni fögnuð banna?
Hefjum í dag til dýrðar þér,
Drottinn vor, lofgjörð nýja.
Gjörum það fyrr en of seint er
undir þinn væng að flýja.
Gef, að vor þjóð
ei missi móð,
mæti oss élið þunga.
Helgist vort ráð.
Um lög og láð
lofi þig sérhver tunga.
(Jón Magnússon)
Það er svo margs að minnast.
Guðbjörg tengdamamma var ein-
stök kona, en henni kynntist ég fyrir
tæplega 30 árum þegar ég og sonur
hennar, Stefán, felldum hugi saman.
Stefán er einn af sex systkinum sem
höfðu flust til Ísafjarðar nokkrum
árum áður. Það var eftir þessari
stóru og myndarlegu fjölskyldu tek-
ið í bænum. Guðbjörg og Hrafnkell
eiginmaður hennar bjuggu ásamt
börnum sínum í Hafnarstrætinu, en
þar var hann lyfsali í 10 ár. Á heimili
þeirra var alltaf gott að koma enda
einkenndist heimilisbragurinn þar
af mikilli hlýju og gestrisni. Miklar
breytingar urðu á högum fjölskyld-
unnar þegar Hrafnkell dó árið 1983,
þá flutti Guðbjörg til Reykjavíkur á
æskuheimili sitt, að Fjölnisvegi 7.
Guðbjörg var einstaklega nægju-
söm, umburðarlynd og skapgóð
kona. Barngóð var hún með ein-
dæmum. Hrafnkell, Arndís Rós og
Sigurður Davíð, börnin okkar Stef-
áns, hafa lært mikið af ömmu sinni,
m.a. lærðu þau öll að spila á spil hjá
henni því hún hafði mikið yndi af
spilamennsku. Einnig var hún iðin
við að lesa fyrir þau og alltaf var hún
tiltæk að aðstoða við íslenskuna,
enskuna og dönskuna, en hún hafði
mikinn metnað fyrir námi barna-
barna sinna. Guðbjörg var einstak-
lega umhyggjusöm og ljúf kona og
gott að hafa hana hjá sér, enda voru
samverustundir okkar margar. Hún
naut þess að vera úti í náttúrunni og
fara í gönguferðir. Hún fór með okk-
ur margar ferðirnar í sumarbústað-
inn í Grímsnesinu og nutum við þess
öll fjölskyldan. Einnig fór stórfjöl-
skyldan, afkomendur hennar, saman
á hverju sumri í ferð. Þær ferðir
hafa styrkt fjölskylduböndin mikið
og verið öllum mikið gleðiefni. Guð-
björg var mikil listakona. Hún
saumaði út mörg listafalleg teppi og
stóla. Á gömlu saumavélina saumaði
hún margar flíkurnar og gerði við.
Hún prjónaði mikið, bæði peysur,
húfur og vettlinga. Hún heklaði mik-
ið af dúkum og rúmteppum. Hún
leiðbeindi mér mikið, sérstaklega
með prjónaskapinn hér á árum áður.
Síðustu árin átti Guðbjörg við
veikindi að stríða, en hún greindist
með alzheimer-sjúkdóminn fyrir all-
mörgum árum. Börnin hennar og
barnabörn sinntu henni í veikindum
hennar af þvílíkri natni og um-
hyggjusemi að eftir því var tekið.
Þar var hún að uppskera það sem
hún hafði sáð til barna og barna-
barna sinna, því mikla ástúð og um-
hyggju sýndi hún þeim öllum alla
tíð. Ég vil þakka þér fyrir samfylgd-
ina og kveð þig með söknuði.
Anna Ólafía Sigurðardóttir.
Mig langar í fáum orðum að minn-
ast tengdamóður minnar Guðbjarg-
ar Jónsdóttir sem lést á Droplaug-
arstöðum hinn 12.1. síðastliðinn.
Hún mun einhverju sinni hafa haft
á orði að hún hefði alla tíð óskað þess
helst í lífinu að vera „venjuleg mann-
eskja“. Sennilega hafði hún sínar
ástæður til að segja þetta. Ekki
barst hún heldur mikið á eða hrópaði
á torgum en, á sinn hljóðláta hátt,
ræktaði sinn garð og lagði fyrir þau
verðmæti sem ekkert fær eytt. Það
lýsir líka hjartalagi hennar hversu
drjúga innistæðu hún átti í hjörtum
barna sinna. Það kom best fram í
þeirri miklu ástríku umhyggju sem
hún naut af þeirra hálfu í langvar-
andi veikindum sínum. Kærleikur
hennar til barna var einstakur og
umgekkst hún þau af sömu virðingu
og jafningja. Þetta skynjuðu þau vel
og löðuðust að henni hvar sem hún
fór, á öllum aldri. Enda var hún allt-
af umvafin fjölskyldu sinni og sí-
stækkandi hópi barnabarna. Alltaf
var tilhlökkunarefni að líta við á
„Fjölnó“. Ég sé hana fyrir mér í sól-
ríkum sumardegi koma niður heim-
reiðina létt á fæti, fagnandi gestum
með sínu undurhlýja, fagra, og
barnslega brosi. Ég vildi geta þakk-
að henni alla þá umvefjandi vin-
semd, virðingu og hlýju sem ég naut
alla tíð frá henni og aldrei bar
skugga á. Ef allir þeir mannkostir
sem prýddu Guðbjörgu kallast að
vera „venjuleg manneskja“, þá varð
henni vissulega að ósk sinni.
Með djúpum söknuði, virðingu og
þökk.
Ívar Valgarðsson.
Tengdamóðir mín, Guðbjörg
Jónsdóttir, var dóttir Jóns Magnús-
sonar beykis og skálds og Guðrúnar
Stefánsdóttur frá Fagraskógi. Guð-
björg ólst upp við Fjölnisveg, elst
þriggja, fallegra systra.
Það dró ský fyrir sólu þegar faðir
þeirra lést á miðjum aldri. Þá voru
góð ráð dýr fyrir ekkju með þrjár
ungar dætur. Mamma þeirra lét þó
ekki hugfallast en hóf útgáfu á blaði
sem var sérstaklega ætlað konum og
hún kallaði Nýtt kvennablað. Hún
skrifaði sjálf í blaðið, lét prenta það,
en hún og dæturnar pökkuðu því og
bjuggu til sendinga í eldhúsinu á
Fjölnisveginum. Blaðið var lesið um
allt land. Önnur tekjulind móður
Guðbjargar var útleiga á herbergj-
um á Fjölnisveginum þótt húsnæðið
væri ekki stórt. Þarna bjuggu ein-
stæðir menn og námsmenn um
lengri og skemmri tíma. Við þessar
aðstæður ólust systurnar þrjár upp.
Þær voru vinmargar og það var oft
fjör í húsinu við Fjölnisveginn. Ég sé
systurnar fyrir mér, ljóshærðar og
hláturmildar í sólbaði úti á stóru
grasflötinni við húsið. Þær gengu
allar í Menntaskólann í Reykjavík
og urðu þaðan stúdentar, ein af ann-
arri.
Ég var svo lánsöm að fá að tengj-
ast Guðbjörgu og fjölskyldu hennar
en við Hannes, sonur hennar, kynnt-
umst þegar Guðbjörg var á besta
aldri, en orðin ekkja. Að baki voru ár
hennar og fjölskyldunnar á Ísafirði
og hún var aftur flutt á æskuheimilið
við Fjölnisveg sem varð miðpunktur
stórfjölskyldunnar. Guðbjörg tók
mér strax opnum örmum og við urð-
um góðar vinkonur. Á háskólaárum
mínum var gott að koma til hennar í
hádeginu, en ég nam og starfaði
stutt frá Fjölnisveginum. Mér
fannst gaman að heyra frá lífinu áð-
ur fyrr og bað ég hana iðulega að
segja mér frá mömmu sinni og lífinu
hjá systrunum þegar þær voru ung-
ar. Eldri börnin okkar Hannesar,
þau Hólmfríður og Haraldur Jón,
áttu öruggt skjól í faðmi ömmu á
Fjölnó. Amma þeirra var alltaf svo
ljúf og sinnti öllum, stórum og
smáum, afburðavel. Hún hefur verið
þeim fyrirmynd lífsgilda og fram-
komu sem okkur þykir mest um
verð í fari fólks.
Síðustu ár voru Guðbjörgu erfið,
en hún veiktist af Alzheimer-sjúk-
dómnum. Hún var orðin mjög veik
undir það síðasta, en lengst þekkti
hún yngstu börnin í fjölskyldunni,
enda með afbrigðum barngóð. Við
Hannes eignuðumst lítinn dreng
hinn 1. nóvember á síðasta ári,
Hrafnkel Stefán. Við fórum með
hann til Guðbjargar sem lá í rúminu
með lokuð augun. Þegar við komum
lauk hún upp augunum, rétti hend-
urnar til drengsins og ávarpaði
hann: „Elsku litla barnið.“ Hún átt-
aði sig á því að hann var ungbarn
þrátt fyrir að allt annað væri henni
hulið.
Ég þakka Guðbjörgu tengdamóð-
ur minni samfylgdina og bið allri
fjölskyldunni huggunar Guðs vegna
fráfalls hennar. Séra Auður Eir,
frænka mín, sendi mér línu um dag-
inn en hún skírði litla drenginn okk-
ar 30. desember síðastliðinn. Hún
skrifaði svo fallega til okkar og vil ég
láta það verða lokaorðin: Guð geym-
ir okkur.
Sigríður Ólína Haraldsdóttir.
Það eru margar yndislegar minn-
ingar sem koma upp í hugann þegar
ég hugsa til þín, elsku amma. Það
var alltaf mikil tilhlökkun að fara í
pössun til þín á Fjölnó, og veit ég að
það var ekki bara mér sem fannst
það heldur öllum barnabörnunum
þínum, því þú hafðir einstakt lag á
að láta manni líða vel hjá þér. Ég
lærði líka margt af þér enda ein-
kenndist öll þín framkoma af þol-
inmæði og rólyndi. Þú kenndir mér
að prjóna og spila á píanó en uppá-
haldið okkar beggja var að spila
bridge, sem ég held reyndar að þú
hafir leyft mér að vinna alloft, svona
þegar ég hugsa til baka. Það voru
líka ófá skiptin sem við höfðum það
svo notalegt í mjúku sófunum í stof-
unni á Fjölnó og lásum ljóð og spjöll-
uðum. Þú varst mikil bókamann-
eskja og mér fannst svo gaman að
hlusta á þig lesa ljóð eftir hin ýmsu
skáld og segja sögur um gamla tíma.
Þú stendur í dyrunum á Fjölnis-
vegi 7 og vinkar góðlátlega til mín og
ég finn fyrir hlýjunni og kærleik-
anum sem umlék þig. Þannig á ég
eftir að minnast þín, elsku amma, og
vonandi einhvers staðar einhvern
tíma á fallegum stað eigum við eftir
að hittast aftur.
Guðbjörg Jónsdóttir.
Elsku amma.
Tíminn hefur flogið frá okkur. Við
munum eftir því að nær alltaf þegar
við fórum eitthvað út, þá var strax
ákveðið að koma við í heimsókn hjá
þér. Þú varðst líka svo ánægð að sjá
okkur. Í hvert skipti sem við komum
bauðstu okkur alltaf uppá eitthvert
góðgæti. Þá lásum við oft ljóð saman
eða spiluðum. En stundum var líka
bara spjallað. Eins munum við vel
eftir mörgum ferðum sem farnar
voru í sumarbústaðinn þinn í Þrasta-
skógi, þá var gaman. Einnig var
skemmtilegt á sunnudögum þegar
farið var heim til þín eftir barna-
messu. Allar þessar góðu minningar
sem við eigum um þig munum við
varðveita allt okkar líf. Það er svo
skrítið að þú sért farin frá okkur en
það er gott að vita að þú munt ávallt
vaka yfir okkur.
Hrafnkell Ívars og Stefán Steinn.
Amma gegndi mikilvægu hlut-
verki í lífi okkar. Við munum aldrei
gleyma þeim ómetanlegu stundum
sem við áttum með henni.
Amma á Fjölnó, eins og við krakk-
arnir kölluðum hana, var góð, róleg
og hláturmild kona. Hún vildi ekki
hafa mikil læti í kringum sig, en
elskaði öll barnabörnin mikið og
vildi alltaf hafa þau nálægt sér. Hún
gerði allt, sem í hennar valdi stóð, til
að reyna að láta okkur líða vel.
Amma var aldrei reið, pirruð eða leið
þegar við komum til hennar. Það var
því alltaf sælutími sú stund sem við
vorum á Fjölnisveginum. Amma var
til í að passa okkur og tala við okkur
krakkana hvenær sem var og hún tók
sér góðan tíma til að vera með okkur.
Það var alltaf gaman að vera með
ömmu. Við skemmtum okkur þar
með því að spila spilin sem hún
kenndi okkur og kemur einfölduð út-
gáfa af lönguvitleysu fyrst upp í hug-
ann. Oft var líka farið á gamla bóka-
safnið sem stóð við Þingholtsstræti
og þar voru leigðar bæði bækur og
spólur, sem þá voru algjörlega nýjar
af nálinni. Við settumst svo niður og
lásum bækurnar og horfðum á spól-
urnar sem við leigðum. Það var ein-
saklega gott að vera hjá ömmu að
lesa, því hún sýndi áhuga og hlýhug í
verki. Hún eyddi aldrei tímanum í
eitthvað annað en okkur og þarfir
okkar.
Garðurinn við hús ömmu á Fjöln-
isveginum er sannkallaður ævintýra-
garður. Þar gátum við klifrað í trján-
um, hlaupið og leikið okkur á
grasblettinum, farið í felu- og elt-
ingaleiki, svo eitthvað fátt sé nefnt. Á
góðum sumardögum, þegar við
frændsystkinin vorum þar saman
komin, bjuggum við stundum til hús
úr stólum og teppum, og höfðum
mjög gaman af því. Amma hjálpaði
okkur alltaf í þessari húsasmíð og
lagði til gömul teppi en ekki síst
hlýju og ástúð sem hefur fylgt okkur
allt fram á þennan dag.
Amma var alla tíð gestrisin. Á
heimilinu voru alltaf til margar mal-
tdósir sem og appelsínsflöskur að
ógleymdum mackintoshmolunum.
Það mátti aldrei vanta mat fyrir
gestina og ósjaldan gengum við með
henni í hverfisbúðina og keyptum
mjólk og aðrar nauðsynjar.
Það að sjá ömmu brosa fyllti hjarta
okkar af ljóma. Á síðustu árum, þeg-
ar hún vissi ekki hvernig hún ætti að
tjá sig, brosti hún bara og þá varð allt
gott. Eitt af mörgu, sem gladdi hana,
voru ljóð og hún hafði mjög gaman af
því þegar ljóð voru lesin fyrir hana.
Það voru einkum ljóð eftir móður-
bróður hennar, Davíð Stefánsson, en
ekki síður eftir föður hennar, Jón
Magnússon. Hún gat alltaf hlegið
þegar hún heyrði minnst á Abba-
labba-lá, húsfreyjuna á Melum og all-
ar ástföngnu meyjarnar. Það var
yndislegt þegar við fundum eitthvað
sem hún gladdist yfir síðustu árin. Þá
gátum við eitt augnablik gleymt Alz-
heimer-sjúkdómnum og hlegið með
ömmu, sem var svo gaman.
Við viljum þakka starfsfólkinu á
Droplaugarstöðum, ættingjum, vin-
um og öðru góðu fólki sem studdi
ömmu okkar á erfiðum tímum sjúk-
dómsins, því að slíkur stuðningur var
henni ómetanlegur.
Gott er sjúkum að sofa,
meðan sólin í djúpinu er,
og ef til vill dreymir þá eitthvað,
sem enginn í vöku sér.
(Davíð Stefánsson)
Hólmfríður og Arndís Rós.
Þegar ég var lítill strákur, þá ný-
kominn frá Ameríku, þótti mér fátt
skemmtilegra en að fara á bókasafn-
ið og heimsækja ömmu þar. Bóka-
safnið minnti helst á höll og henni
stjórnaði amma með hlýju og ástúð.
Ég fékk að velja fjórar bækur í hvert
skipti sem ég kom, því ég var fjög-
urra ára, svo fékk ég að velja fimm
þegar ég varð fimm ára. Amma las
mikið fyrir mig og hjálpaði mér að
læra að lesa. Seinna meir eyddi hún
löngum stundum í að fara yfir danska
stíla og íslenskar ritgerðir með mér.
Amma hefur hjálpað mér mikið með
lærdóminn gegnum tíðina og hvatt
mig áfram í náminu og verð ég henni
ævinlega þakklátur fyrir það.
Margar minningar koma upp í
hugann þegar ég hugsa um ömmu.
Gönguferðir niður á tjörn að gefa
öndunum. Ljóðalestur. Heitar
pönnukökur með of miklum sykri.
Olsen olsen, rússi og bridge. Nammi-
skápur með óþrjótandi birgðum af
súkkulaði. Felumyndir úr Æskunni.
Það er óhætt að segja að flestar
þær minningar sem ég á um ömmu
tengist Fjölnisvegi 7. Ég og Kristín
höfum verið svo heppin að fá að búa
seinustu mánuðina í þessu fallega
Guðbjörg Jónsdóttir
REYNSLA • UMHYGGJA • TRAUST
Þegar andlát ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar
ÚTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA
Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is