Morgunblaðið - 12.04.2007, Blaðsíða 6

6 FIMMTUDAGUR 12. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
„VIÐ leggjum áherslu á fegrun og
hreinsun og margvíslega þætti sem
gera borgina grænni og umhverfis-
vænni en hún er í dag. Það hefur
margt verið gert á undanförnum ár-
um, en það er margt fleira hægt,“
sagði Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
borgarstjóri þegar hann kynnti í
gær áherslur borgarinnar í um-
hverfismálum.
Vilhjálmur sagði að til að hægt
væri að ná þeim markmiðum sem
borgaryfirvöld hefðu sett sér þyrfti
að koma til góð samvinna við borg-
arbúa og fyrirtæki í borginni. Á síð-
asta ári var gert sérstakt hreinsun-
arátak í þremur hverfum í borginni.
Vilhjálmur sagði að á þessu ári yrði
gert sérstakt hreinsunarátak í Vest-
urbæ, Grafarholti og miðborginni.
Þetta átak byggðist á góðu samstarfi
við íbúa hverfanna.
Vilhjálmur sagði að borgaryfir-
völd ætluðu að setja um 150 milljónir
til viðbótar í umhverfismál á þessu
ári. „Við ætlum okkur t.d. að setja
verulega fjármuni í að endurbæta
skólalóðir. Það verður að segja eins
og er að sumar skólalóðir í Reykja-
vík eru ekki börnum bjóðandi.“
Gísli Marteinn Baldursson, for-
maður umhverfisráðs, kynnti þau tíu
grænu skref sem borgaryfirvöld
ætluðu að stíga með það að mark-
miði að borgin yrði til fyrirmyndar í
umhverfismálum. Þetta væru mark-
mið til næstu þriggja ára eða til loka
þessa kjörtímabils. Hann sagði að
Reykjavíkurborg ætlaði að auka um-
talsvert þjónustu strætós, m.a. með
því að gefa námsmönnum ókeypis í
strætó frá haustinu 2007. „Við vilj-
um með þessu bjóða borgarbúum
upp á valkost, bjóða þeim að ferðast
öðruvísi en með bílnum. Við teljum
að ef við náum námsmönnum upp í
strætó þá getum við alið þá dálítið
upp í að nota þennan samgöngu-
máta. Við getum bent þeim á hluti
eins og að ef þeir kaupa sér bíl og
selja hann aftur eftir eitt ár þá eru
þeir búnir að eyða kannski 800 þús-
und í þann bíl, en gætu valið strætó
sem er ókeypis.“
Borgin verði til fyrirmyndar
Gísli Marteinn sagði að borgin
vildi hvetja fólk til að hjóla og ganga
meira. Þetta yrði m.a. gert með því
að bæta vinsælasta göngustíginn í
borginni sem liggur frá Ægisíðu upp
í Elliðarárdal. Fyrirhugað væri að
breikka göngustíginn, lýsa hann bet-
ur upp, koma fyrir vatnshönum og
bekkjum við hann.
Gísli Marteinn sagði að borgin
vildi auka verulega endurvinnslu
með því að bjóða upp á bláar tunnur
undir dagblöð. Af því sorpi sem við
værum að urða upp í Álfsnesi væru
um 30% dagblöð sem hægt væri að
selja til Svíþjóðar í endurvinnslu.
„Reykjavíkurborg er ákaflega
sterkt og öflugt fyrirtæki. Ég tel að
við getum gert meira í því að draga
vagninn og sýna öðrum fyrirtækjum
hvernig hægt er að gera hlutina,
með vistvænni samgöngum, með því
að endurvinna meira, með því að
nota vistvæn hreinlætisefni og fleira.
Við eigum að ganga á undan með
góðu fordæmi.“
Gísli Marteinn sagði að borgaryf-
irvöld hefðu leitað eftir hugmyndum
frá borgarbúum um hvað mætti bet-
ur gera í umhverfismálum. Það
hefðu margar góðar tillögur komið
og sumar hefðu ratað í þessa stefnu
borgarinnar sem nú væri verið að
kynna.
Hjalti Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Staðardagskrár 21 á
umhverfissviði borgarinnar, sagði að
við skilgreiningu á vistvænum bílum
yrði byggt á skilgreiningum sænsku
vegagerðarinnar. Þar er miðað við
að eyðsla bílsins sé ekki meiri en 5
lítrar á hundraðið og tiltekin mörk
um mengun í útblæstri. Hann sagði
að í borgum í nágrannalöndum okk-
ar væri víða verið að gera svipaða
hluti og nú væri verið að leggja til í
Reykjavík.
Björk Vilhelmsdóttir, borgar-
fulltrúi Samfylkingarinnar, sagði að
Samfylkingin styddi eindregið þessa
stefnu meirihlutans og minnti jafn-
framt á að sumt af þessum verk-
efnum byggðist á vinnu sem unnin
var í tíð fyrri meirihluta.
Námsmenn fá ókeypis í strætó og
vistvænir ökumenn verðlaunaðir
Morgunblaðið/ÞÖK
Græn Jakob Hrafnsson, varaformaður umhverfisráðs, Villhjálmur Þ. Vilhjálmsson, Gísli Marteinn Baldursson, for-
maður umhverfisráðs, og Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir borgarfulltrúi kynntu stefnuna „Græn skref í Reykjavík“.
Reykjavíkurborg ætlar
sér að vera til fyrir-
myndar í umhverfis-
málum. Hún ætlar m.a.
að gefa námsmönnum
ókeypis í strætó í haust.
STEFNA borgaryfirvalda er sett fram í tíu vistvænum
skrefum.
 Fyrsta atriðið er að bæta strætó, m.a. með því að
reykvískir námsmenn fái ókeypis í strætó frá og með
næsta hausti.
 Ökumenn eiga að fá að leggja vistvænum bílum
ókeypis í bílastæði borgarinnar, en með því móti eru
þeir hvattir til að aka um á vistvænum bílum sem draga
úr mengun.
 Göngu- og hjólreiðastígurinn frá Ægisíðu upp í
Elliðaárdal verður breikkaður, upphitaður og vatns-
hönum þar fjölgað. Þá verður göngu- og hjólreiða-
stígum sinnt eins og götum borgarinnar allan ársins
hring. Gönguleiðir skólabarna verða merktar og
kynntar sérstaklega. Göngustígar sem tengja búsetu-
svæði eldri borgara og nálæg útivistarsvæði verða upp-
hitaðir og bekkjum og handriðum verður komið fyrir.
Merkingar göngu- og hjólreiðastíga munu taka mið af
göngu og hjólreiðum sem samgöngumáta.
 Auk þess að gera Pósthússtræti að göngugötu á góð-
virðisdögum verður Miklatún endurskipulagt í samráði
við íbúa og kaffihúsi komið á laggirnar í Hljóm-
skálagarðinum. Hefja á átak til að koma upp umhverf-
is- og söguskiltum í borginni og skilyrði til fuglalífs og
fuglaskoðunar í Vatnsmýrinni og á Tjörninni verða
bætt.
 Spornað verður við notkun nagladekkja í samráði
við ríki og önnur sveitarfélög. Aðgengi borgarbúa að
upplýsingum um umhverfisgæði verður aukið. Þá verð-
ur mótuð loftslagsáætlun fyrir Reykjavíkurborg til tíu
ára til að draga úr losun á gróðurhúsalofttegundum.
500.000 tré verða gróðursett í landi Reykjavíkur til
aukinnar skjólmyndunar, meiri skógræktar og bind-
ingar koltvísýrings.
 Þjónusta við sorphirðu verður bætt til að auka end-
urvinnslu. Boðið verður upp á bláar tunnur fyrir dag-
blöð frá heimilum og þjónusta á grenndarstöðvum
verður aukin. Sorphirðugjöld munu taka aukið mið af
raunkostnaði af þjónustu og mengun.
 Þá verður nýtt aðalskipulag Reykjavíkur unnið frá
grunni með sjálfbæra þróun að leiðarljósi og verða
þétting byggðar, blanda íbúðar- og atvinnuhúsnæðis,
virðing fyrir hjólandi og gangandi umferð, endur-
vinnsla og græn svæði lykilhugtök í nýjum hverfum.
 Lóðir grunn- og leikskóla verða endurbættar. Skólar
munu markvisst bjóða upp á lífrænt ræktuð matvæli og
birta næringargildi fæðunnar á heimasíðu.
 Hreinsunar- og fegrunarátak borgarinnar verður
haldið áfram.
 Nýjar innkaupareglur borgarinnar munu innleiða
vistvæn innkaup sem meginreglu. Meirihluti bílaflota
Reykjavíkurborgar verður visthæfur. Reykjavíkur-
borg skuldbindur sig til að draga úr útblæstri koltví-
sýrings í rekstri sínum.
Stíga tíu græn skref í Reykjavík
BANDARÍKJAMENN geta ekki
beitt töfrabrögðum til þess að leysa
vanda ríkja á borð við Afganistan,
þrátt fyrir að ýmsir vænti þess.
Þetta segir Condoleezza Rice, ut-
anríkiráðherra Bandaríkjanna. Hún
sat á þriðjudag fyrir svörum um 200
blaðamanna víða að í utanríkisráðu-
neyti Bandaríkjanna.
Rice var á fundinum spurð um
ýmis alþjóðamál og um stöðu og
hlutverk Bandaríkjanna í heiminum.
Afganistan var meðal þeirra ríkja
sem bar á góma og sagði Rice ljóst
að það myndi taka langan tíma að
byggja landið upp enda hefðu átök
þar verið langvinn. „Þegar ég kom
til starfa í Washington árið 2001,
laut Afganistan harðstjórn talibana.
Konur nutu engra réttinda, þær
fengu ekki að ganga í skóla,“ sagði
Rice. Nú væri hins vegar tekin við
lýðræðislega kjörin stjórn. „Það er
erfitt að skapa stöðugleika í landi á
borð við Afganistan, þar sem borg-
arastríð hefur staðið yfir í aldar-
fjórðung. Og auðvitað reyna taliban-
ar að svara fyrir sig,“ sagði Rice.
Ýmsar framfarir hefðu orðið. Til
dæmis nytu 80% Afgana heilbrigð-
isþjónustu, en áður hefði hlutfallið
verið 8%. Erfitt uppbyggingarstarf
væri vissulega framundan. „NATO
berst nú í Afganistan til þess að
verja almenna borgara,“ sagði Rice
og bætti við að þetta væri í fyrsta
sinn sem hersveitir NATO tækju
þátt í bardögum.
Fjölmenning styrkur
Bandaríkjamanna
Ráðherrann vék að Palestínu í
máli sínu og sagðist eindregið hlynnt
stofnun sjálfstæðs palestínsks ríkis.
Hún óskaði þess að Ísraelar og Pal-
estínumenn gætu lifað í sátt og sam-
lyndi. Báðar þjóðirnar yrðu þó fyrst
að sætta sig við að deila landi og of-
beldi yrði að linna. Flestir Ísraelar
og Palestínumenn vildu ekki að börn
þeirra yxu úr grasi og yrðu sjálfs-
vígssprengjumenn, heldur fremur
að þau gengju menntaveginn. Sagð-
ist Rice telja að hægt væri að ná því
markmiði að stofna palestínskt ríki.
„[Bush] forseti leggur mikla áherslu
á að það takist,“ sagði Rice.
Hún lagði í svörum sínum mikla
áherslu á að Bandaríkin væru fjöl-
menningarsamfélag. Þeir sem flytt-
ust þangað yrðu Bandaríkjamenn,
sama hver uppruni þeirra væri.
„Fjölbreytnin er styrkur okkar,“
sagði hún. „Ef það er eitthvað við
Bandaríkin sem ég vildi óska að fólk
áttaði sig betur á og tæki upp eftir
okkur, er það fjölmenningin. Hér
býr margt fólk af ólíkum uppruna.
Það aðhyllist ólík trúarbrögð og hef-
ur mismunandi stjórnmálaskoðanir.
Þrátt fyrir þetta búum við í sama
samfélagi og teljum ekki að ólíkur
uppruni gefi okkur sjálfkrafa skot-
leyfi á þá sem eru ekki eins og við,“
sagði Rice.
Staðan hefði þó ekki alltaf verið
svona góð. Í upphaflegri stjórn-
arskrá Bandaríkjanna hefði svartur
maður aðeins verið talinn 3⁄5 hluti
manns. „Ég tel ekki að við höfum
ástæðu til þess að setja okkur á háan
hest. En það er ótrúlegt að mann-
eskja sem er afkomandi fólks sem
taldist vera 3⁄5 úr manni í fyrstu
stjórnarskrá landsins skuli nú vera
utanríkisráðherra,“ sagði Rice.
Engar töfralausnir til á vandanum
Morgunblaðið/Elva
Átök Condoleezza Rice sagði á fundi með blaðamönnum að það myndi taka
langan tíma að byggja Afganistan upp enda hefðu átök þar verið langvinn.
Condoleezza Rice, ut-
anríkisráðherra Banda-
ríkjanna, ræddi um al-
þjóðamál á fundi með
um 200 blaðamönnum
víða að í utanríkisráðu-
neyti Bandaríkjanna.
Elva Björk Sverris-
dóttir var í hópi þeirra.
elva@mbl.is