Morgunblaðið - 12.04.2007, Blaðsíða 35

AUÐVITAÐ á það að vera óskertur réttur allra að
vinna þangað til dauðinn kallar, vinna ef heilsa og
vilji leyfa, óháð áunnum lífeyrisréttindum, því líklega
er það nú svo að það sem menn gera
mest af viti er að vinna. Það er klár-
lega úrelt að setja skerðingar á rétt-
indi manna til að vinna, skerðingar á
lífeyrisréttindi. Menn eiga að fá að
vinna að vild eftir að lífeyrisréttindi
hafa tekið gildi, njóta þeirra eðlilega,
en vinna áfram að vild og borga op-
inber gjöld af þeim launum eins og
aðrir. Það voru orð að sönnu hjá Geir H. Haarde for-
sætisráðherra í viðtali fyrir skömmu þar sem hann
sagði að létta þyrfti á skerðingum varðandi tekju-
öflun fólks sem nýtur lífeyrisréttinda. Þessu mann-
réttindamáli þarf að hrinda í framkvæmd strax, við-
miðunin um 25 eða 30 þúsund kr. laun á mánuði án
þess að það komi til skerðinga er ekki boðleg og þess
vegna er ástæða til að fagna orðum forsætisráðherra.
Hugur og hönd, líkami og sál, þurfa á því að halda
á öllum aldursstigum að lífstakturinn og lífskraft-
urinn fái að njóta sín, að fólk geti tekist á við verk-
efni líðandi stundar eins og hugur þess stendur til án
Krafan er frjáls vinna óháð eftirlaunum
Eftir Árna Johnsen
Höfundur skipar 2. sætið á lista Sjálf-
stæðisflokksins í Suðurkjördæmi.
opinberra þröskulda. Að kippa mönnum úr leik við
dagsetningu, óháð starfsorku og vilja, er í þessu tilliti
árás á þá landsmenn sem hafa að baki lengstan starfs-
dag og hafa lagt mest af mörkum til samfélagsins.
Hvaða glóra er að einangra þá og vanvirða þann
mannauð og það verkvit sem í aldrinum býr? Skoð-
anakannanir sýna að um helmingur svokallaðra eldri
borgara vill vinna eftir að eftirlaunaréttindin eru
komin til, en fólk lætur ekki lengur bjóða sér upp á þá
lítilsvirðingu að lengri vinnudagur skerði áunninn rétt
þess þótt það vilji vinna lengur. Vinna er margskonar,
í leik og starfi, en margir vilja vinna hefðbundna
vinnu og þá eiga þeir einfaldlega að fá að ráða því al-
veg eins og menn velja sér bíl, mat eða hvaðeina að
eigin geðþótta. Tökum höndum saman, hristum þessa
smán af leikreglunum hjá eldri borgurum og þar sem
á brennur hjá öryrkjum. Það hafa verið gerðir góðir
hlutir að undanförnu í þessum efnum, en betur má ef
duga skal, ekki seinna en nú þegar. Í seinni hálf-
leiknum á enginn Íslendingur að þurfa að lúta óeðli-
legum þröskuldum í velferðarkerfinu. Vinnan göfgar
manninn alveg eins og maður er manns gaman. Þetta
snýst því um sjálfsögð mannréttindi.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. APRÍL 2007 35
ANDRI Snær Magnason rithöf-
undur hefur á undanförnum miss-
erum vakið athygli fyrir málflutning
sinn gegn meintri
stóriðjustefnu. Í stað
þess að byggja vel-
sæld á stóriðju telur
rithöfundurinn væn-
legra að treysta á
aukna ferða-
mennsku.
Undirritaður hlýddi á fyrirlestur
Andra á Selfossi fyrir nokkrum dög-
um og spurði að því loknu hvort hvort
eitthvað lægi fyrir um það að
gjaldeyriskróna sem fengin væri með
raforkuvirkjunum væri íslenskri nátt-
úru dýrari heldur en sama króna
fengin með ferðamennsku. Andra
varð fátt um svör en viðurkenndi að ef
við værum með mikla ferðamennsku
og engin stóriðjuver þá værum við
vafalaust að huga að þeim umhverf-
isvanda sem það skapaði.
Við sem orðin erum tvævetur í
þessum landi vitum að ferða-
mennskan tekur toll af náttúru lands-
ins. Ósnortnar perlur breytast í svað
eins og í Landmannalaugum. Eða er
að öðrum kosti umbreytt í manngerða
gervilega garða eins og við þekkjum
bæði af Geysi og Þingvöllum.
Það er vissulega rétt að það sér
mun á landi þar sem virkjað hefur
verið og sjálfur hefi ég efasemdir um
sumar þær virkjanahugmyndir sem
rætt er um núna eins og Langasjó,
Urriðafoss og Ölkelduháls. Við eigum
líka að horfa í margt fleira en virkj-
anir og ál en það er fráleitt að tala um
stóriðju eins og það sé pokurinn sjálf-
ur. ´
Í heildina höfum við ekki spillt
nema örfáum prósentum af landinu
vegna virkjana. Ferðamennskan er
miklu líklegri til að eira engu í yf-
irferð sinni um viðkvæmt túndru-
svæðið okkar hér á norðurhjaranum.
Foreldrar mínir rosknir eru ný-
komnir frá Tenerife. Þar búa 500 þús-
und manns og taka á móti 5 millj-
ónum ferðamanna á ári hverju.
Atvinnuleysi er mikið og laun almúg-
ans rétt um 50 þúsund á mánuði.
Flestir byggja velsæld sína á þjórfé
ferðalanga. Eyjan er ofsetin ferða-
mönnum og sækja þarf um leyfi til að
ganga á hæsta fjallstind landsins sem
er þó fjarri því að vera ósnortinn.
En þar er ekkert álver og alls eng-
in virkjun og hlýtur því að vera mikið
gósenland!
Álið, ferðamennirnir og Andri Snær
Eftir Bjarna Harðarson
Höfundur er bóksali á Selfossi og
skipar annað sæti á lista Framsókn-
arflokksins í Suðurkjördæmi.
ÞRIÐJUDAGINN 10. apríl skrifar
Jón Sigurðsson formaður Framsókn-
arflokksins grein í Morgunblaðið um
afdrif frumvarps um
nýtingu og vernd
auðlinda sem Alþingi
hafði til meðferðar í
vetur. Þar segir hann
skammsýni og mis-
tök stjórnarandstöð-
unnar hafi valdið því
að málið hlaut ekki fullnaðar-
afgreiðslu á nýloknu þingi. Hér fer
Jón Sigurðsson með rangt mál. Hann
ber sjálfur öðrum mönnum fremur
ábyrgð á því að málið fékk ekki
brautargengi í þinginu. Samfylkingin
átti stóran hlut að upphafi málsins og
þeirri sátt sem náðist um skipun
nefndarinnar sem samdi frumvarpið.
Ég átti sæti í þeirri nefnd og þekki
þess vegna málið vel og allan gang
þess. Nefndin náði góðri sátt um öll
helstu viðfangsefni sín. Þó var eitt
sem út af stóð. En það var hvernig
fara skuli með þau leyfi sem þegar
hafa verið gefin út til rannsókna á
orkulindum. Nokkrum þessara rann-
sóknarleyfa fylgir svokallað vilyrði
um nýtingarleyfi. Samfylkingin gerði
kröfu um að slík nýtingarleyfi yrðu
skilyrt samþykkt Alþingis og hafði
reyndar lagt fram þingmál þess efnis
við upphaf þings á liðnu hausti.
Stjórnarflokkarnir vildu ekki fallast á
þessa kröfu og þess vegna náðist ekki
að ljúka málinu.
Tímahrakið
En hvers vegna var þetta mál svo
seint á ferð?
Svarið er eftirfarandi: Nefndin
sem samdi auðlindafrumvarpið skil-
aði því af sér 9. október 2006. Iðnað-
arráðherra kynnti þá málið sem þjóð-
arsátt. Hann lýsti því jafnframt yfir
að hann ætlaði ekki að breyta staf-
krók í frumvarpinu og leggja það fyr-
ir Alþingi eins og nefndin hafði skilað
því frá sér. En tíminn leið og ekki ból-
aði á frumvarpinu. Ástæðan var sú að
umhverfisráðuneytið gerði at-
hugasemdir við meðferð málsins. Eft-
ir japl, jaml og fuður mælti iðn-
aðarráðherra loks fyrir málinu en það
var ekki fyrr en 13. febrúar 2007.
Þarna var sannarlega stórt mál á
ferðinni enda bæði iðnaðar- og um-
hverfisnefnd þingsins ætlað að fjalla
um það. M.a. hefðu nefndirnar þurft
að fjalla um þann hluta rammaáætl-
unar um nýtingu vatnsafls og jarð-
varma sem lagt var til að stuðst yrði
við á þeim tíma sem unnið skyldi að
verndar- og nýtingaráætluninni. Á
þessu sést að þingið hafði í raun ekki
tíma til að vinna að þessu máli sem
skyldi og að iðnaðarráðherrann sjálf-
ur ber mesta ábyrgð á því tímahraki
sem varð málinu að falli.
Iðnaðarráðherra í tímahraki
Eftir Jóhann Ársælsson
Höfundur er alþingismaður.